Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Rozpoznaj rodzaje gór.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

V. Litosfera: związek budowy wnętrza Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.
Uczeń: 2) wyjaśnia przebieg głównych procesów wewnętrznych prowadzących do urozmaicenia powierzchni Ziemi (ruchy epejrogeniczne, ruchy górotwórcze, wulkanizm, plutonizm, trzęsienia ziemi);

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• podaje rodzaje gór,

• charakteryzuje różne rodzaje gór,

• rozpoznaje rodzaje gór,

• wyjaśni sposób powstania gór fałdowych, zrębowych oraz wulkanicznych.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, mapa mentalna, praca z mapą, grafika interaktywna

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik, atlas geograficzny, ścienna mapa fizyczna świata

Materiały pomocnicze

M. Klimaszewski, Geomorfologia, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe, PWN 1978.

M. Książkiewicz, Geologia dynamiczna, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1979.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

1. Czynności organizacyjne, ewentualne sprawdzenie pracy domowej.

2. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – wyświetla uczniom trzy wybrane zdjęcia gór np. Tatr, Sudetów i Gór Świętokrzyskich – inicjuje pogadankę której efektem ma być definicja gór i ich ogólne cechy charakterystyczne.

3. Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby na podstawie bloku tekstowego (e‑materiał) wyróżnili trzy typy gór.

2. W dalszej części lekcji nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup; wyjaśnia, że ich zadaniem będzie scharakteryzowanie wybranego typu gór, przedstawienie, jak powstają oraz wskazanie na mapie świata przykładów takich gór.

3. Grupy wybierają liderów, którzy koordynują pracę grupy, losują rodzaj gór do przedstawienia na rysunku (każdy z trzech rodzajów gór będą opracowywały dwie grupy, należy dopilnować, aby nie siedziały obok siebie).

4. Nauczyciel wyjaśnia, na czym polega kreślenie map mentalnych.

5. Uczniowie na środku arkusza papieru zapisują rodzaj gór do opracowania; następnie, korzystając z e‑materiału i podręcznika, wykonują do niego rysunek (zapełniają go treścią – mogą być słowa, rysunki, schematy).

6. Wypisują nazwy geograficzne opracowywanego typu gór, następnie wskazują je na mapach w atlasie.

7. Po upływie wyznaczonego przez nauczyciela czasu liderzy poszczególnych grup na forum całej klasy prezentują swoje mapy mentalne – najpierw dwie grupy omawiają góry fałdowe, potem dwie kolejne przedstawiają góry zrębowe i dwie – wulkaniczne; liderzy po omówieniu mapy proszą członków swoich grup o wskazanie wybranych gór na mapie fizycznej świata.

8. Nauczyciel za każdym razem podsumowuje prace, uczniowie wskazują podobieństwa i różnice między dwiema mapami dotyczącymi tych samych gór; wybierają najciekawsze rozwiązania.

9. Następnie nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną w e‑materiale.

10. Uczniowie, pracując w tych samych grupach, co wcześniej, analizują grafikę, starają się odpowiedzieć na polecenie zawarte w poleceniu.

11. Wybrana grupa uczniów przedstawia odpowiedź, inni uczniowie mogą uzupełniać, w miarę potrzeby wyjaśnień udziela także nauczyciel.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel wprowadza uczniów do ćwiczeń w e‑materiale – w zależności od tempa pracy uczniowie wykonują kilka wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń.

2. Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów i ich zaangażowanie.

3. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami.

Praca domowa

• Korzystając z map fizycznych i geologicznych w atlasie, podaj po cztery przykłady gór fałdowych, zrębowych i wulkanicznych. Podaj wysokości ich najwyższych szczytów.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę można wykorzystać w toku zajęć z zakresu rozszerzonego dotyczących ruchów górotwórczych i deformacji tektonicznych (V.9).