Autor: Tomasz Malinowski

Temat: Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część VI

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje fragmenty tekstu publicystycznego prof. Piotra Winczorka Korzystny rozwód ministra z prokuratorem i wskazuje zawarte w nim fakty oraz opinie;

• dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;

• przedstawia wnioski z analizy materiału.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• śniegowa kula;

• analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z fragmentem „Wprowadzenie do analizy” zawartym w sekcji „Przeczytaj”, aby móc aktywnie uczestniczyć w zajęciach, analizować przedstawione treści i rozwiązywać zadania.

2. Wykonują polecenie 1 z sekcji „Przeczytaj” i sporządzają notatkę.

Faza wstępna:

1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część VI” i omówienie celów zajęć.

2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicje faktu i opinii. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstaną ogólnoklasowe wersje definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycje na tablicy.

Faza realizacyjna:

1. Chętni uczniowie przedstawiają przygotowane przed zajęciami przykłady faktów i opinii wynotowanych z tekstu prof. Piotra Winczorka Korzystny rozwód ministra z prokuratorem. Pozostali uczniowie porównują z nimi swoje propozycje. Weryfikują je i dyskutują, jeśli pojawiają się odmienne zdania.

2. Podział klasy na pięć grup. Każda z nich ma przydzielone kilka punktów/zdań z prezentacji (od 1 do 22). Ich zadaniem jest przeanalizowanie zdań, wskazanie, czy są to opinie, czy fakty, i uzasadnienie swojego wyboru. Przedstawiciele grup prezentują efekty pracy na forum. Pozostali uczniowie weryfikują ich wypowiedzi.

3. Zespół klasowy zapoznaje się z audiobookiem „Komentarz do analizy”. W trakcie słuchania uczniowie robią notatki. Następnie dzielą się na czteroosobowe grupy i wykonują ćw. 2. Po upływie wyznaczonego czasu zespoły prezentują znalezione przykłady opinii.

4. Dyskusja nt. „Czy trudno jest odróżnić fakt od opinii? Dlaczego?”. Na zakończenie chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca:

1. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• Piotr Winczorek, Korzystny rozwód ministra z prokuratorem, „Rzeczpospolita”, 18.02.2008.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.