Imię i nazwisko autora:

Krystyna Wosińska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Na czym polega transport ciepła przez konwekcję?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

15) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;

V. Termodynamika. Uczeń:

2) odróżnia przekaz energii w postaci ciepła między układami o różnych temperaturach od przekazu energii w formie pracy;

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu;

VI. Termodynamika. Uczeń:

2) odróżnia przekaz energii w postaci ciepła między układami o różnych temperaturach od przekazu energii w formie pracy;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyjaśnia, na czym polega przekazywanie ciepła przez konwekcję,

2. analizuje zjawiska konwekcji występujące w przyrodzie, (np. powstawanie wiatrów pasatów i bryzy, kształtowanie się chmur kłębiastych),

3. ocenia efektywność instalacji grzewczych wykorzystujących zjawisko konwekcji.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów)

Metody nauczania:

wykład informacyjny, pokaz multimedialny, analiza pomysłów

Formy zajęć:

- praca w grupach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Gdzie należy zamontować kaloryfery, aby zapewnić równomierny rozkład temperatur w budynku?”, „Na czym polega zjawisko rozszerzalności objętościowej gazów?”, „Na czym polega zjawisko rozszerzalności objętościowej cieczy?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

• Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”.

• Odwołanie do wiedzy uczniów o rozszerzalności cieplnej.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel na przykładzie podgrzewanej wody wyjaśnia, na czym polega zjawisko konwekcji. Uczniowie podają inne przykłady, gdzie takie zjawisko występuje. Każdy przykład uczniowie analizują, określając, jak poruszają się prądy cieczy lub gazu. Uczniowie oglądają multimedium bazowe - animację, wyjaśniającą, jak działa grawitacyjna instalacja centralnego ogrzewania. Następnie uczniowie dyskutują nad poleceniami aktywizującymi umieszczonymi pod Animacją 3D.

Faza podsumowująca:

W celu sprawdzenia przyswojonych wiadomości uczniowie w grupach rozwiązują kilka zadań od 3 do 8 z zestawu ćwiczeń. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów.

Praca domowa:

Zadania 1 i 2 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium bazowe może być wykorzystane w fazie realizacyjnej lekcji, jak opisano powyżej. Może też być wykorzystane przez uczniów po lekcji, w celu powtórzenia i utrwalenia materiału.