Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: | Przemysław Michalski |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | W trzy sekundy do setki – co sprawia, że samochód może poruszać się szybko? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości. Zakres podstawowy I. Wymagania przekrojowe. Uczeń: II. Mechanika. Zakres rozszerzony I. Wymagania przekrojowe. III. Mechanika. |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | grywalizacja |
Metody nauczania: | gra edukacyjna |
Formy zajęć: | - praca w grupach, |
Środki dydaktyczne: | tablica |
Materiały pomocnicze: | nożyczki, klej, kilka zestawów karteczek z wizerunkami różnych pojazdów oraz datą ich produkcji, plansza do naklejania karteczek (dla kilku grup) z naniesionym układem współrzędnych, gdzie na osi poziomej pojawia się rok produkcji pojazdu, a na osi pionowej – jego maksymalna prędkość. |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
Nauczyciel nawiązuje do tematu zajęć „W trzy sekundy do setki” i prosi uczniów o jego wyjaśnienie i wskazanie, jakie parametry samochodu pozwalają na jego szybkie przyspieszenie i wysokie wartości prędkości maksymalnej. Pyta uczniów, w jakim kontekście ważne są te parametry? (np. wyścigi Formuły 1). Nauczyciel wprowadza następnie definicję mocy chwilowej pojazdu opartą o wartość prędkości chwilowej (która wynika z przyspieszenia, a ono – z sił działających na pojazd). Po wprowadzeniu definicji, nauczyciel dzieli uczniów na kilka (4‑5) grup i każdej wręcza niezbędne pomoce. | |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel prosi uczniów o wyznaczenie maksymalnej prędkości pojazdów przedstawionych na karteczkach oraz stworzenie wykresu „prędkości maksymalnej od roku produkcji” (dla samochodów z szerokiego zakresu lat produkcji). Potrzebne dane dla wybranych modeli samochodów (masa, siła ciągu/moc silnika, prędkość maksymalna) można znaleźć w Internecie i umieścić np. na osobnej kartce lub rewersie karteczki z wizerunkiem pojazdu. Zadania powinny być urozmaicone, tzn. można wprowadzić siłę oporów ruchu lub sprawność silnika, rozumianą jako stosunek mocy mechanicznej przekazywanej na koła pojazdu do mocy uzyskanej w wyniku spalania paliwa. Wartości dodatkowych zmiennych powinny być tak dobrane, by w wyniku otrzymywać prędkości maksymalne podane w specyfikacjach pojazdów. Zadaniem uczniów jest wyznaczenie prędkości maksymalnych danych pojazdów na podstawie podanych parametrów i stworzenie wykresu. | |
Faza podsumowująca: | |
Dyskusja nauczyciela z uczniami – wskazanie relacji między rokiem produkcji a maksymalną prędkością; analiza pomysłów, dlaczego maksymalna prędkość pojazdu rosła wraz z rokiem produkcji. (wzrost mocy, spadek masy pojazdu, poprawa aerodynamiki etc.) Poprzez analizę wypowiedzi uczniów nauczyciel określa w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele. | |
Praca domowa: | |
Wykorzystanie symulacji dołączonej do e‑materiału i analiza zależności mocy i prędkości od czasu. Rozwiązanie zadań z części „Przeczytaj” w celu utrwalenia zdobytych wiadomości. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: | Interaktywną symulację można wykorzystać także jako bazę do lekcji – np. uczniowie mają za zadanie domowe wyszukać w Internecie parametry różnych pojazdów, które następnie wpisuje się do symulacji i określa zależność mocy i prędkości dla tych pojazdów. |