Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Główne minerały skałotwórcze

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa:

V. Dynamika procesów geologicznych i geomorfologicznych: najważniejsze wydarzenia w dziejach Ziemi, minerały, geneza i wykorzystanie skał, procesy rzeźbotwórcze i ich efekty (wietrzenie, erozja, transport, akumulacja, ruchy masowe), odkrywka geologiczna. Uczeń:

3) wyróżnia główne minerały skałotwórcze, klasyfikuje skały, przedstawia genezę skał magmowych, osadowych i przeobrażonych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • definiuje minerały,

  • charakteryzuje główne minerały skałotwórcze,

  • poznaje budowę minerałów.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: obserwacja pośrednia, pogadanka, dyskusja

Formy zajęć: praca indywidualna, praca grupowa, praca zbiorowa

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik, okazy skał i minerałów, arkusze papieru, pisaki

Materiały pomocnicze:

  • M. Książkiewicz, Geologia dynamiczna, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1979.

  • Medenbach O, Sussieck‑Fornefeld C., Minerały, Świat Książki, Warszawa 1996.

Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – nauczyciel, nawiązując do nowej lekcji, przedstawia uczniom przykłady skał i minerałów (kilka, wybiera z tych, które ma w pracowni) – krótka pogadanka na temat ich budowy, cech fizycznych (wyglądu).

  • Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów o definicje minerału (podręcznik, e‑materiał), następnie wspólnie z uczniami wyróżniają cechy minerałów.

  • Korzystając z części „Przeczytaj” (e‑materiał) uczniowie charakteryzują budowę wewnętrzną minerałów – wyróżniają siedem podstawowych układów krystalograficznych.

  • Uczniowie, korzystając z e‑materiału (grafika), wspólnie charakteryzują układy krystalograficzne, nauczyciel pomaga, uzupełnia wypowiedzi uczniów.

  • Uczniowie wspomagani przez nauczyciela i podręcznik krótko charakteryzują pozostałe cechy minerałów.

  • Korzystając z podręcznika i z e‑materiału, uczniowie wyróżniają minerały skałotwórcze.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup (podział dowolną metodą)

  • Uczniowie dostają arkusze papieru i pisaki – ich zadaniem jest stworzenie plakatu obrazującego charakterystykę wybranej grupy minerałów skałotwórczych; uczniowie mogą korzystać ze wszystkich dostępnych źródeł informacji, muszą przedyskutować sposób przedstawienia minerałów.

  • Przydzielenie minerałów dla grup: skalenie, miki, pirokseny i amfibole, hematyt i magnetyt, oliwiny, apatyt.

  • Po upływie wyznaczonego przez nauczyciela czasu uczniowie przyczepiają swoje plakaty na tablicy, następnie przedstawiciele grup omawiają prace – kolejność wypowiedzi ustala nauczyciel, który uzupełnia, zadaje pytania, prosi o ewentualne pytania od pozostałych uczniów.

  • Wspólnie tworzą notatkę dotyczącą minerałów skałotwórczych.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel wprowadza uczniów do ćwiczeń w e‑materiale – w zależności od tempa pracy uczniowie wykonują kilka wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń.

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

  • Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – co było łatwe, trudne, ciekawe, w jaki sposób mogą wykorzystać zdobytą wiedzę.

Praca domowa

  • Ćwiczenie 8 z części „Sprawdź się” (polecenie: na podstawie dostępnych źródeł informacji podaj pięć przykładów wykorzystania minerałów skałotwórczych w gospodarce).

Zadanie dla chętnych:

  • Przedstaw charakterystykę dwóch innych niż na lekcji, dowolnie przez siebie wybranych, minerałów skałotwórczych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • grafikę interaktywną można wykorzystać we wstępnej fazie lekcji, dotyczącej skał (zakres podstawowy V.4),

  • grafikę interaktywną można także wykorzystać przy porównaniu minerałów i skał oraz na lekcji powtórzeniowej z działu V z zakresu rozszerzonego.