Autorka: Justyna Szymańska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Organizacje pozarządowe w Polsce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

1) przedstawia rodzaje i przykłady organizacji pozarządowych; charakteryzuje działalność wybranych organizacji tego typu w Rzeczypospolitej Polskiej; wymienia zakres niezbędnych uregulowań w statucie stowarzyszenia.

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

3) charakteryzuje główne kierunki aktywności organizacji pozarządowych w Rzeczypospolitej Polskiej; przedstawia specyfikę think‑tanków.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcia: organizacja pozarządowa, organizacja pożytku publicznego i organizacja non‑profit, i wskazuje, co je różni;

• analizuje, kto może założyć organizację pozarządową, jakie sa wymagania wobec OPP oraz jakie obowiązki maja organizacje wobec wolontariuszy;

• charakteryzuje rolę, jaką pełnią organizacje pozarządowe w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• dyskusja;

• analiza tekstu źródłowego;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• mapa myśli;

• elementu WebQuestu.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• wydruki fragmentów Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie dla każdej pary (lub link do strony sejmu).

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie odpowiadają na pytanie, komu przekazaliby 1% swojego podatku. Mogą podać konkretne nazwy organizacji lub uogólnić je.

2. Burza mózgów. Uczniowie odpowiadają na pytania:

• Czy przekazanie 1% można określić mianem filantropii?

• Co według was oznacza filantropia i jak jest ona realizowana współcześnie?

Osoba moderująca zapisuje pomysły na tablicy. Po fazie twórczej następuje weryfikacja propozycji. Jeśli uczniowie sami nie podali takich pojęć jak: organizacje pozarządowe, non‑profit, fundacje i stowarzyszenia, nauczyciel naprowadza ich na te pojęcia.

3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Podział na trzy grupy i przygotowanie definicji pojęć: organizacja pożytku publicznego, organizacja non‑profit i organizacja pozarządowa. Uczniowie mogą korzystać z dostępnych źródeł. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawienie rezultatów pracy. Dyskusją o tym, co różni te rodzaje organizacji.

2. Praca w parach – analiza art. 20 i 21 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Uczniowie przygotowują krótkie notatki, jakie wymagania stawiane są wobec OPP. Chętne/wybrane pary przedstawiają swoje propozycje, pozostali uczniowie je weryfikują i w miarę potrzeby uzupełniają. W celu weryfikacji mogą też skorzystać z ilustracji interaktywnej „Wymagania wobec OPP”.

3. Wirtualny spacer. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie dzielą się na cztery grupy. Każdy zespół, korzystając z zasobów internetowych, wykonuje ćwiczenie 1 dołączone do spaceru (elementy WebQuestu). Po wyznaczonym czasie grupy prezentują rezultaty pracy na forum.

4. Uczniowie krótko wyjaśniają, kto może założyć organizację pozarządową, co to jest fundacja i jakie są rodzaje stowarzyszeń. Wykonują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela.

5. Nauczyciel pyta uczniów, kto z nich pracował jako wolontariusz. Chętni opowiadają o swoich doświadczeniach, pozostali mogą zadawać im pytania. Jeśli w klasie nie ma wolontariuszy, uczniowie przedstawiają swoje opinie na temat wolontariatu. Jako podsumowanie tego tematu rozwiązanie ćwiczenia 8 z bloku ćwiczeń interaktywnych.

6. Podział klasy na cztery grupy. Każda przygotowuje krótkie wystąpienie na temat: „Jaką rolę pełnią organizacje pozarządowe w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce?”. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawienie efektów pracy. Dyskusja.

Faza podsumowująca

1. Jako podsumowanie zajęć uczniowie tworzą mapę myśli przedstawiającą sieć pojęć związanych z organizacjami społecznymi – rozwinięcie gałęzi dotyczącej NGO. Chętne/wybrane osoby prezentują swoje mapy i je omawiają.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2003 nr 96 poz. 873).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapę myśli można wykorzystać również na lekcji powtórkowej. Wówczas uczniowie lub grupy przygotowują mapy przed zajęciami i prezentują je w trakcie lekcji.