Film + Sprawdź się
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D1E5UOL8u
Film nawiązujący do treści materiału pod tytułem "Rzym - początki".
Dlaczego na terenach Italii znalazł się hełm z Wielkiej Grecji? Jakie tereny zajmowała Wielka Grecja?
Historycy badający dzieje Rzymu w różny sposób podchodzą do literackich przekazów na temat początków miasta. Większość usiłuje je racjonalizować, dopatrując się w fantastycznych podaniach przysłowiowego „ziarna prawdy”. Zapoznaj się z przytoczonym niżej opisem porwania Sabinek (źródło A), a następnie na podstawie zamieszczonej definicji (źródło B) określ, czy badacz dążący do zracjonalizowania tego przekazu mógłby dopatrywać się w nim zjawiska synojkizmu. Uzasadnij odpowiedź.
Źródło A
Dzieje od założenia miastaJuż państwo rzymskie było tak silne, że mogłoby sprostać w wojnie któremukolwiek z państw pogranicznych: ale wielkość ta mogłaby przetrwać tylko jedno pokolenie ze względu na brak kobiet, bo oni u siebie nie mieli nadziei potomstwa, ani nie mieli prawa zawierania związków małżeńskich z sąsiednimi ludami. […]
[Dlatego podstępem] młódź rzymska na dany znak rzuca się i porywa dziewica [sabińskie]. Przeważną część porwano na ślepo, jak komu która wpadła w ręce, ale kilka najurodziwszych, przeznaczonych dla najdostojniejszych senatorów, ludzie z gminu, wyznaczeni do tego, donosili im do mieszkań. […]
Na ostatki wszczęli wojnę Sabinowie, a była ona niezwykle uciążliwa. […] [Kiedy wojna doszła do punktu krytycznego] Sabinki, których porwanie wywołało tę wojnę, z rozpuszczonymi włosami i rozdartymi szatami odważyły się wpaść między latające pociski, gdyż nieszczęścia wzięły górę nad obawą niewieścią. Wypadły z boku i zaczęły rozdzielać nieprzyjacielskie szyki, rozdzielać pełnych gniewu walczących, błagając z jednej strony ojców, a z drugiej mężów, by teściowie i zięciowie nie plamili się krwią bratobójczą, by bratnim mordem nie kalali ich potomstwa – ci wnuków, a tamci dzieci […]. Wywarło to wrażenie na prostych żołnierzach i na wodzach; zapanowało milczenie i nagle uciszyła się walka; z kolei wystąpili wodzowie, by zawrzeć przymierze. Nie tylko zawarli pokój, lecz także z dwóch państw uczynili jedno, zgodzili się na jeden tron królewski, a całą zwierzchnią władzę przenieśli do Rzymu. W ten sposób miasto podwoiło się, zaś żeby i Sabinom coś dać, powstała nazwa „Quirites” od miejscowości Cures.
Źródło: Tytus Liwiusz, Dzieje od założenia miasta, tłum. W. Strzelecki, ks. I, rozdz. 9, 11, 13.
Źródło B
Słownik kultury antycznejsynikismos gr., synojkizm, proces łączenia się odrębnych początkowo osad w jednolitą polis.
Źródło: Słownik kultury antycznej, red. R. Kulesza, Warszawa 2012, s. 465.
Zapoznaj się z przytoczonym niżej fragmentem Eneidy, rzymskiego eposu opowiadającego o legendarnych początkach Rzymu i przygodach głównego bohatera, Eneasza, a następnie określ, w jakim okresie powstała, jaka była jej główna funkcja i wymowa. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do cytowanego źródła oraz własnej wiedzy.
EneidaTeraz tu spojrzyj! Przypatrz się! Oglądaj
Ten naród, twoich Rzymian! Tu jest Cezar
I całe widzisz Julusa potomstwo,
Co stąd do świata podniebnego przyjdzie.
To on, to właśnie ten mąż, tyle razy
Obiecywany ci! To jest Augustus
Cezar, Boskiego syn. On Złote Wieki
Odnowi w Lacjum, wśród łanów, gdzie niegdyś
Saturn panował. A władztwo rozciągnie
Za Garamantów, za Indów, do kraju,
Co za gwiazdami leży, za drogami
Roku i słońca, gdzie, dźwigając niebo,
Atlas na barkach wielką oś obraza
Gwiazd rozbłyskami płonącą.
Źródło: Wergiliusz, Eneida, [w:] Z. Kubiak, Literatura Greków i Rzymian, Warszawa 1999, s. 487.