Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R6lQANfj0RXTk1
Ilustracja przedstawia kolaż składający się ze ścinków gazet i plakatów. Płaszczyzna otwartej kompozycji pokryta jest fragmentami czcionek o różnym kroju i wielkości a także skrawkami wypłowiałych zdjęć. Gdzieniegdzie znajdują się namalowane sprajem znaki przypominające uliczne graffiti. Dominującymi kolorami są jasny beż, biel i czerń, wśród których sporadycznie pojawiają się czerwienie, zielenie i żółcie. Tytuł lekcji: Forma i przekaz - plakat, jako forma reklamy. Tytuł lekcji: Forma i przekaz - plakat, jako forma reklamy.

Forma i przekaz - plakat, jako forma reklamy

Ważne daty

1899 r. – powstaje pierwszy polski plakatPlakatplakat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego Wnętrze;

lata 50. - 60. XX w. – rozkwit nurtu Polskiej Szkoły Plakatu;

1966 r. – odbywa się I Międzynarodowe Biennale Plakatu;

1968 – otwarcie pierwszego na świecie Muzeum Plakatu (Wilanów, Warszawa).

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela:

ROwQ3MWVCi6iH
Scenariusz zajęć do pobrania.
1

I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła.

1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;

II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza, przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych.

4) projektuje graficzne formy użytkowe (zaproszenie, okładka, plakat); kształtuje przestrzenne formy dekoracyjne i scenograficzne – indywidualnie i w zespole; umiejętności te wykorzystuje w przygotowywaniu imprez i uroczystości szkolnych, np. powiązanych z kalendarzem różnego typu świąt;
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego.

4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;

6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce;

7) wykazuje się znajomością najważniejszych muzeów i kolekcji dzieł sztuki w Polsce i na świecie;

Nauczysz się

wymieniać jaką rolę pełni plakat w reklamie;

tworzyć plakat na wybrany temat;

wymieniać najważniejsze plakaty polskich i zagranicznych autorów;

definiować pojęcia: biennale, fotomontaż, Polska Szkoła Plakatu.

Plakat

Plakat to forma grafiki użytkowej. Może być interpretowany jako samodzielne dzieło sztuki, ale pełni też funkcję użytkową, co oznacza, że poza walorami artystycznymi, przekazuje różne informacje lub służy reklamie. W plakacie autor w prosty, graficzny sposób, za pomocą umownych znaków, często przy użyciu metafory informuje np. o sztuce teatralnej, filmie czy sygnalizuje problem społeczny.

mdc325d7f37549321_0000000000074
RsjdXbV71SErG1
Ćwiczenie 1
Wybierz jeden z poznanych wcześniej plakatów i powiedz, co zwróciło Twoją uwagę w jego opisie.
R8b2UmHEtjLN2
Ćwiczenie 2
Wymyśl hasło dla plakatu, który mógłby promować Tydzień zdrowia w Twojej szkole.

Rozwój plakatu w Polsce

Szczególny rozwój plakatuPlakatplakatu w Polsce przypada na lata 50‑70. XX wieku. Plakaty polskich grafików zdobywały nagrody w wielu międzynarodowych konkursach. Ich twórców zaliczamy do przedstawicieli tzw. Polskiej Szkoły PlakatuPolska Szkoła PlakatuPolskiej Szkoły Plakatu. Prace tych artystów wyróżniały się oszczędną formą, wyrazistością, nowatorstwem i ciekawym liternictwem. Obejrzyj kilka przykładów twórców Polskiej Szkoły Plakatu, zwracając uwagę na wymienione cechy.

Ciekawe zbiory plakatów posiada Muzeum Plakatu w Wilanowie w Warszawie, otwarte w 1968 roku jako pierwsze tego typu na świecie. Znajdują się w nim kolekcje plakatu polskiego (w tym bogata kolekcja Polskiej Szkoły Plakatu), europejskiego, amerykańskiego, chińskiego, japońskiego od końca XIX wieku do współczesności. Zapoznaj się z przykładami prac z Muzeum Plakatu w Wilanowie. Część zbiorów prezentowana jest także w Wirtualnym Muzeummdc325d7f37549321_0000000000008Wirtualnym Muzeum

Muzeum Plakatu jest także organizatorem Międzynarodowych BiennaleBiennaleBiennale Plakatu w Warszawie. Jest to przegląd, na którym prezentowane są plakaty artystów grafików z całego świata. Z przykładami prac konkursowych możesz zapoznać się na stronie http://biennale.postermuseum.pl

mdc325d7f37549321_0000000000008
RRiWvYxWo6ZrG
Ćwiczenie 3
Artyści, tworząc plakat, aby osiągnąć zamierzony efekt sięgają po środki właściwe dla innych dziedzin sztuk plastycznych. Wymień dwa z nich.
mdc325d7f37549321_0000000000156
Rg0nyCAAkmiXe1
Ćwiczenie 4
Plakaty, w zależności od tematyki można podzielić na: społeczne, polityczne, reklamowe, plakaty do wydarzeń. Zapoznaj się z pojęciami: „plakat społeczny” i „plakat do wydarzeń”. Wymień dwa plakaty społeczne z poznanych w trakcie lekcji.
R19PtoYt80jR0
Ćwiczenie 5
W trakcie lekcji zapoznałeś się z plakatami do wydarzeń kulturalnych. Wymień po jednym plakacie teatralnym, muzycznym i filmowym.
mdc325d7f37549321_0000000000175
Rd9gOblfAFKHL
Ćwiczenie 6
Uruchom wyobraźnię i opowiedz, co można przedstawić na plakacie dotyczącym problematyki niszczenia przez człowieka środowiska naturalnego.
Polecenie 1

Potrzebne będą: aparat fotograficzny lub telefon komórkowy z aparatem fotograficznym, komputer z programem do obróbki zdjęć.

Zaprojektuj plakat dotyczący ochrony środowiska. Zastanów się, na jaki problem z zakresu ekologii zwrócisz uwagę. Może to być np. zaśmiecanie lasów, wycinka drzew, segregowanie śmieci, zanieczyszczanie powietrza lub inne. Wykonaj zdjęcie ilustrujące wybrane przez Ciebie zagrożenie i wykorzystaj je w swojej pracy. Na plakacie zamieść hasło związane z tematem.

Fotomontaż

W plakacie często stosuje się technikę fotomontażuFotomontażfotomontażu. Obejrzyj kilka przykładów plakatów polskiego plakacisty Michała Batorego.

Henryk Tomaszewski

Jednym z czołowych przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakatu był Henryk Tomaszewski, który tworzył m.in. plakaty filmowe i teatralne. Obejrzyj kilka przykładów plakatów jego autorstwa.

Polecenie 2

Potrzebne będą: nożyczki, kolorowe papiery, karton, klej

Zastanów się, jaki znak lub symbol wycięty z kolorowych papierów najlepiej zilustruje wybrany przez Ciebie film. Z papieru wytnij też litery pasujące do charakteru filmu i ułóż z nich tytuł filmu lub inne hasło z nim związane. Wszystkie wycięte elementy przyklej do kartonu.

Plakat literniczy

Plakat literniczyPlakat literniczy/typograficznyPlakat literniczy zwany także typograficznym to taki, którego najważniejszym elementem graficznym jest litera, napis lub większe bloki tekstowe.

Zapoznaj się z przykładami plakatów literniczych znanych artystów

Polecenie 3

Wykorzystując dowolny krój czcionki wykonaj projekt plakatu literniczego ukazującego jedną z trzech emocji: STRACH, RADOŚĆ, ZNIECHĘCENIE. Możesz posługiwać się literami dużymi lub małymi, jednocześnie różnicując ich wielkość, kształt, kolor, także w obrębie jednego wyrazu.

RzNeJCP921BF7
Odpowiedz, jaki motyw graficzny znalazłby się na dwóch Twoich plakatach: jednym przedstawiającym radość, a drugim - strach.
R1OFqYA9W3Fzy
Ćwiczenie 7
Wymień ważne elementy plakatu.

Słownik pojęć

Biennale
Biennale

oznacza imprezę, najczęściej artystyczną, organizowaną co dwa lata.

Fotomontaż
Fotomontaż

obraz fotograficzny powstały przez skompilowanie kilku obrazów fotograficznych czy ilustracji w jedną całość lub manipulowanie elementami obrazu, np. ich przesuwanie lub usuwanie. Wykorzystywany przy tworzeniu plakatów, ilustracji, może stanowić także samodzielne dzieło sztuki. Dotyczy zarówno fotografii cyfrowej, jak i tradycyjnej.

Plakat
Plakat

forma grafiki użytkowej, będąca samodzielnym dziełem sztuki, ale pełniąca też funkcję artystyczno‑użytkową. W plakacie autor w prosty, graficzny sposób, za pomocą uproszczonych, umownych znaków, często przy użyciu metafory, informuje np. o sztuce teatralnej, filmie czy sygnalizuje problem społeczny.

Plakat do wydarzeń
Plakat do wydarzeń

to plakat, który towarzyszy wszelkim wydarzeniom, zwłaszcza kulturalnym, np. filmowym, teatralnym, literackim (stąd mówimy np. o plakacie teatralnym lub plakacie filmowym), ale także świętom, obchodom, spotkaniom i innym.

Plakat literniczy/typograficzny
Plakat literniczy/typograficzny

plakat, którego ważnym elementem kompozycyjnym jest litera, pojedynczy napis czy większe bloki tekstowe.

Plakat społeczny
Plakat społeczny

plakat, który porusza ważne, także trudne i kontrowersyjne tematy, takie jak np. tolerancja, przemoc, ubóstwo.

Polska Szkoła Plakatu
Polska Szkoła Plakatu

określenie odnoszone do grupy polskich artystów, którzy w latach 50. - 70. XX wieku zajmowali się tworzeniem plakatów o tematyce politycznej, społecznej i kulturalnej, w tym szczególnie ważny był plakat teatralny i filmowy. Zasłynęli w świecie dzięki oryginalnemu podejściu, polegającemu m.in. na: oszczędności i lapidarności formy, stosowaniu aluzji, niedopowiedzeń i ironii, nowatorskiemu liternictwu. Byli podziwiani i stanowili źródło inspiracji dla artystów na całym świecie. Za najwybitniejszych przedstawicieli uznaje się m.in. Henryka Tomaszewskiego, Romana Cieślewicza, Jana Lenicę, Jana Młodożeńca, Franciszka Starowieyskiego i wielu innych.

Słownik pojęć został opracowany na podstawie:

encyklopedia.pwn.pl

mdc325d7f37549321_0000000000339

Galeria dzieł sztuki

Bibliografia

H. Szemberg (red.), Plakat polski, Wydawnictwo Artystyczno‑Graficzne RSW Prasa, Warszawa 1957.

J. Cygańska, Plakat, [w:] Encyklopedia współczesnego bibliotekarstwa polskiego, pod red. K. Głombiowskiego, B. Świderskiego, H. Więckowskiej, Wrocław‑Warszawa‑Kraków‑Gdańsk 1976, s. 240–242,

T. Kowalski (opr.), Polski plakat filmowy, Filmowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1957.