Ważne daty

Użycie form deklinacyjnych: nominativus

Podwójny dativus – nominativus dupplex – występuje przy czasownikach takich jak:

• staję się, np. fio,

• wydaję się, np. videor,

• jestem nazywany, nazywam się, np. appellor, nominor, dicor, vocor,

• jestem uważany, np. habeor, putor, ducor

• jestem wybierany, np. creor.

M. Tullius et C. Antonius consules creati sunt. (1)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000020(1)

Consul vir honestus videtur. (2)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000021(2)

Herodot z Halikarnasu

HerodotHerodotHerodot z Halikarnasu w Azji Mniejszej, najstarszy historyk grecki, żył w V w. p.n.e. Grecy nazwali go ojcem historii. Był on zapalonym podróżnikiem (znał Mezopotamię, Egipt, Cyrenę, Fenicję i północne wybrzeża M. Czarnego) i zbieraczem wiadomości o krajach, do których nie udało mu się dotrzeć. Uważamy go za jednego z pierwszych badaczy kultury. Do naszych czasów zachowały jego Dzieje – historia wojen między Grecją i Persją, która właściwie miała pokazywać konflikt między Wschodem a Zachodem. „Dzieje” obejmują okres od połowy VI w. do 479 r. p.n.e. Herodot – jak sam pisze – przedstawia […] wyniki swych badań, żeby ani dzieje ludzkości z  biegiem czasu nie zatarły się w pamięci, ani wielkie i podziwu godne dzieła, jakich bądź Grecy, bądź barbarzyńcy dokonali, nie przebrzmiały bez echa, między innymi szczególnie wyjaśniając, dlaczego oni ze sobą walczyli… (Herodot, Dzieje-, Warszawa 2004, s. 35).

Kapuściński, odkąd po raz pierwszy przeczytał Dzieje, prawie się z Herodotem nie rozstawał.

RsVhzQeCEyH6b

Ilustracja przedstawia popiersie Herodota. Rzeźba wykonana jest z szarego marmuru. Ukazuje mężczyznę w podeszłym wieku. Ma krótkie ufryzowane włosy, wąsy i bujną brodę. Na czole ma zmarszczki. Nos rzeźby ma utrącony czubek. Dodatkowa informacja: 1. W niezwykle interesujący sposób odkrywa Herodota jako „bratnią duszę” wybitny polski reporter, Ryszard Kapuściński: …książka Herodota powstała właśnie z podróży, to pierwszy wielki reportaż w literaturze światowej. Jej autor ma reporterską intuicję, reporterskie oko i ucho. Jest niestrudzony, musi płynąć po morzu, przemierzać step, zagłębiać się w pustynię – zdaje nam z tego sprawę. Zdumiewa nas swoją wytrwałością, nigdy nie skarży się na zmęczenie, nic go nie zniechęca, ani razu nie mówi, że się czegoś boi (Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem, Kraków 2004, s. 245).

Ilustracja przedstawia popiersie Herodota. Rzeźba wykonana jest z szarego marmuru. Ukazuje mężczyznę w podeszłym wieku. Ma krótkie ufryzowane włosy, wąsy i bujną brodę. Na czole ma zmarszczki. Nos rzeźby ma utrącony czubek. Dodatkowa informacja: 1. W niezwykle interesujący sposób odkrywa Herodota jako „bratnią duszę” wybitny polski reporter, Ryszard Kapuściński: …książka Herodota powstała właśnie z podróży, to pierwszy wielki reportaż w literaturze światowej. Jej autor ma reporterską intuicję, reporterskie oko i ucho. Jest niestrudzony, musi płynąć po morzu, przemierzać step, zagłębiać się w pustynię – zdaje nam z tego sprawę. Zdumiewa nas swoją wytrwałością, nigdy nie skarży się na zmęczenie, nic go nie zniechęca, ani razu nie mówi, że się czegoś boi (Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem, Kraków 2004, s. 245).

1

1. W niezwykle interesujący sposób odkrywa Herodota jako „bratnią duszę” wybitny polski reporter, Ryszard Kapuściński: …książka Herodota powstała właśnie z podróży, to pierwszy wielki reportaż w literaturze światowej. Jej autor ma reporterską intuicję, reporterskie oko i ucho. Jest niestrudzony, musi płynąć po morzu, przemierzać step, zagłębiać się w pustynię – zdaje nam z tego sprawę. Zdumiewa nas swoją wytrwałością, nigdy nie skarży się na zmęczenie, nic go nie zniechęca, ani razu nie mówi, że się czegoś boi (Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem, Kraków 2004, s. 245).

Użycie form deklinacyjnych: dativus

Dativus – z czasownikiem esse – jest niekiedy wykorzystywany do określenia stanu posiadania. Ten, kto posiada (possessor), stoi w datiwie, przedmiot posiadania – w nominatiwie. np.:

1. Incolis multa tecta erant. (1)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000020(1)

2. Vobisne est magna copia pecuniae? (2)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000021(2)

Dativus bez przyimka w konstrukcji coniugatio periphrastica passiva określa sprawcę, np.:

1. Quid puellae agendum est? (3)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000024(3)

2. Oppidum militibus oppugnandum est. (4)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000025(4)

Często towarzyszy mu drugi dativus jako dopełnienie dalsze. Orzeczeniem są tu czasowniki:

1. esse (wychodzę na coś, uchodzę za coś);

2. do, duco, tribuo (uważam, poczytuję za coś);

3. do(daję);

4. mitto (posyłam).

Aurum auxilio oppido missum est. (5)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000026(5)

Magna copia pecuniae est magnae curae. (6)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000027(6)

Hostes fuerunt timori populo. (7)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000028(7)

Amico librum dono dedit. (8)m8f83f9fc8f745bb6_0000000000029(8)

Mit o Argosie

Istnieją różne wersje mitu o Argosie – w jednych jest jednooki, w innych ma dwie pary oczu, a w kolejnych nawet sto.

R1UBbidDWFxCH

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Merkury i Argos”. W centrum obrazu ukazane są dwie postaci. Bóg Merkury ubrany jest w czerwony płaszcz, na głowie ma charakterystyczną skrzydlatą czapkę. W lewej ręce trzyma piszczałkę, a w prawej miecz, który wyciąga w stronę śpiącego strażnika Argosa. Ten przedstawiony został, jako stary, łysiejący mężczyzna. Zasypia pod rozłożystym drzewem, wsparty na wysokiej lasce. Po lewej stronie obrazu stoi Io, kochanka Jowisza, zamieniona w białą jałówkę. Całości obrazu dopełnia bujna roślinność oraz strumień widoczny w prawym dolnym rogu obrazu. Dodatkowa informacja:1. Mity są jednak zgodne co do tego, że Argos był obdarzony niezwykłą siłą. Hera kazała mu strzec jałówki, w którą zamieniła ukochaną Zeusa, Io. Ten jednak postanowił ją uwolnić: zadanie to zlecił Hermesowi. Mity znowu się tu różnią: Hermes miał Argosa zabić kamieniem lub uśpić, grając na fletni Pana, i zabić albo pogrążyć w magicznym śnie i zabić. Oczy Argosa, który nigdy nie spał, bo zawsze ich część była otwarta, po jego śmierci ozdobiły ogon pawia, ptaka poświęconego Herze.

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Merkury i Argos”. W centrum obrazu ukazane są dwie postaci. Bóg Merkury ubrany jest w czerwony płaszcz, na głowie ma charakterystyczną skrzydlatą czapkę. W lewej ręce trzyma piszczałkę, a w prawej miecz, który wyciąga w stronę śpiącego strażnika Argosa. Ten przedstawiony został, jako stary, łysiejący mężczyzna. Zasypia pod rozłożystym drzewem, wsparty na wysokiej lasce. Po lewej stronie obrazu stoi Io, kochanka Jowisza, zamieniona w białą jałówkę. Całości obrazu dopełnia bujna roślinność oraz strumień widoczny w prawym dolnym rogu obrazu. Dodatkowa informacja:1. Mity są jednak zgodne co do tego, że Argos był obdarzony niezwykłą siłą. Hera kazała mu strzec jałówki, w którą zamieniła ukochaną Zeusa, Io. Ten jednak postanowił ją uwolnić: zadanie to zlecił Hermesowi. Mity znowu się tu różnią: Hermes miał Argosa zabić kamieniem lub uśpić, grając na fletni Pana, i zabić albo pogrążyć w magicznym śnie i zabić. Oczy Argosa, który nigdy nie spał, bo zawsze ich część była otwarta, po jego śmierci ozdobiły ogon pawia, ptaka poświęconego Herze.

1

1. Mity są jednak zgodne co do tego, że Argos był obdarzony niezwykłą siłą. Hera kazała mu strzec jałówki, w którą zamieniła ukochaną Zeusa, Io. Ten jednak postanowił ją uwolnić: zadanie to zlecił Hermesowi. Mity znowu się tu różnią: Hermes miał Argosa zabić kamieniem lub uśpić, grając na fletni Pana, i zabić albo pogrążyć w magicznym śnie i zabić. Oczy Argosa, który nigdy nie spał, bo zawsze ich część była otwarta, po jego śmierci ozdobiły ogon pawia, ptaka poświęconego Herze.

Prezentacja 3D pt. Merkury – posłaniec bogów

RV7nEInkBOJnt

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Johna Williama Waterhouse’ego zatytułowane „Danaidy”. W centrum obrazu ukazane jest duże mosiężne naczynie z otworem wypustowym w postaci gargulca. Dwie dziewczyny w kolorowych szatach wlewają do naczynia wodę z ciężkich mosiężnych dzbanów. Obok stoją dwie inne dźwigające dzbany na ramionach; z lewej strony kolejna idzie z pustym dzbanem po wodę. Za kobietami widoczny jest zbiornik wodny otoczony skałami. Dodatkowe informacje:1. Danaos był synem Belosa, króla Egiptu i bratem Ajgiptosa. W obawie przed synami brata (było ich pięćdziesięciu) uciekł do Argos, zabierając córki, których także było pięćdziesiąt. Przy pierwszej sposobności postanowił dokonać aktu zemsty. Zaprosił zatem synów Ajgiptosa do Argos i ofiarował każdemu rękę jednej z córek. Przed nocą poślubną każda z nich otrzymała od ojca sztylet i każda z nich – z wyjątkiem jednej – zabiła swojego męża. Za mężobójstwo musiały wykonywać w Tartarze niekończącą się pracę: napełniały wodą beczkę bez dna lub też czerpały wodę sitami.

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Johna Williama Waterhouse’ego zatytułowane „Danaidy”. W centrum obrazu ukazane jest duże mosiężne naczynie z otworem wypustowym w postaci gargulca. Dwie dziewczyny w kolorowych szatach wlewają do naczynia wodę z ciężkich mosiężnych dzbanów. Obok stoją dwie inne dźwigające dzbany na ramionach; z lewej strony kolejna idzie z pustym dzbanem po wodę. Za kobietami widoczny jest zbiornik wodny otoczony skałami. Dodatkowe informacje:1. Danaos był synem Belosa, króla Egiptu i bratem Ajgiptosa. W obawie przed synami brata (było ich pięćdziesięciu) uciekł do Argos, zabierając córki, których także było pięćdziesiąt. Przy pierwszej sposobności postanowił dokonać aktu zemsty. Zaprosił zatem synów Ajgiptosa do Argos i ofiarował każdemu rękę jednej z córek. Przed nocą poślubną każda z nich otrzymała od ojca sztylet i każda z nich – z wyjątkiem jednej – zabiła swojego męża. Za mężobójstwo musiały wykonywać w Tartarze niekończącą się pracę: napełniały wodą beczkę bez dna lub też czerpały wodę sitami.

1

1. Danaos był synem Belosa, króla Egiptu, i bratem Ajgiptosa. W obawie przed synami brata (było ich pięćdziesięciu) uciekł do Argos, zabierając córki, których także było pięćdziesiąt. Przy pierwszej sposobności postanowił dokonać aktu zemsty. Zaprosił zatem synów Ajgiptosa do Argos i ofiarował każdemu rękę jednej z córek. Przed nocą poślubną każda z nich otrzymała od ojca sztylet i każda z nich – z wyjątkiem jednej – zabiła swojego męża. Za mężobójstwo musiały wykonywać w Tartarze niekończącą się pracę: napełniały wodą beczkę bez dna lub też czerpały wodę sitami.

Cerber

W mitologii greckiej Cerber był owocem związku potworów: Echidne – pół‑kobiety, pół‑węża i gigantycznego Tyfona. Miał trzy głowy i ogon węża. Siedział w grocie nad brzegiem Styksu i strzegł drogi do Podziemia: martwi nie mogli stamtąd wyjść, a żywi wejść. Sam Cerber został pewnego razu siłą zaprowadzony do świata śmiertelników. Wykonania takiej pracy – ostatniej, dwunastej – zażądał od Heraklesa król Eurysteusz. Heros wyciągnął Cerbera na światło dzienne, zawlókł do króla, ale niedługo potem wypuścił.

R1YcV13pdMTS9

Kolorowa ilustracja przedstawia okrągły złoty medal. W centrum znajduje się postać króla Władysława IV, ukazanego jako Herkulesa. W uniesionej ręce trzyma maczugę, którą mierzy w siedzącego przed nim Cerbera. Tło sceny stanowią zabudowania miasta: z lewej strony kościół, z prawej mur obronny, zza którego wydobywają się kłęby dymu. Pod wizerunkiem króla znajduje się napis CIVIT. GEDAN. oraz herb Gdańska i litera F. po obu jego stronach. Wokół medalu widnieje inskrypcja: VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO. Dodatkowe informacje: 1. W 1637 r. Rada Miasta Gdańska (napis CIVIT[as] GEDAN[ensis]) podarowała królowi Władysławowi IV cenną monetę z okazji jego uroczystości ślubnych. Król jest tu upozowany na antycznego herosa – Herkulesa, który poskramia Cerbera. Trzy głowy „psa Hadesu” symbolizują trzech wrogów Polski: Rosję, Turcję i Szwecję. Łaciński napis VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO znaczy Władysław IV, król Polski i Szwecji, Herkules, który zaprowadza pokój.

Kolorowa ilustracja przedstawia okrągły złoty medal. W centrum znajduje się postać króla Władysława IV, ukazanego jako Herkulesa. W uniesionej ręce trzyma maczugę, którą mierzy w siedzącego przed nim Cerbera. Tło sceny stanowią zabudowania miasta: z lewej strony kościół, z prawej mur obronny, zza którego wydobywają się kłęby dymu. Pod wizerunkiem króla znajduje się napis CIVIT. GEDAN. oraz herb Gdańska i litera F. po obu jego stronach. Wokół medalu widnieje inskrypcja: VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO. Dodatkowe informacje: 1. W 1637 r. Rada Miasta Gdańska (napis CIVIT[as] GEDAN[ensis]) podarowała królowi Władysławowi IV cenną monetę z okazji jego uroczystości ślubnych. Król jest tu upozowany na antycznego herosa – Herkulesa, który poskramia Cerbera. Trzy głowy „psa Hadesu” symbolizują trzech wrogów Polski: Rosję, Turcję i Szwecję. Łaciński napis VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO znaczy Władysław IV, król Polski i Szwecji, Herkules, który zaprowadza pokój.

1

1. W 1637 r. Rada Miasta Gdańska (napis CIVIT[as] GEDAN[ensis]) podarowała królowi Władysławowi IV cenną monetę z okazji jego uroczystości ślubnych. Król jest tu upozowany na antycznego herosa – Herkulesa, który poskramia Cerbera. Trzy głowy „psa Hadesu” symbolizują trzech wrogów Polski: Rosję, Turcję i Szwecję. Łaciński napis VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO znaczy Władysław IV, król Polski i Szwecji, Herkules, który zaprowadza pokój.

Pitagoras z Samos

Pitagoras z Samos żył w VI w. p.n.e. Był filozofem i matematykiem. Jego naukowe zainteresowania zaowocowały odkryciami wielu znanych twierdzeń matematycznych (np. kwadrat przeciwprostokątnej równa się sumie kwadratów obu przyprostokątnych), zasad akustyki (np. wysokość tonu zależy od długości struny) i astronomii (np. zasada kulistości ziemi i jej krążenia wokół własnej osi). Pitagoras założył w jednym z miast południowej Italii związek pitagorejski – rodzaj bractwa religijnego lub szkoły. Jego uczniowie przestrzegali surowych zasad, m.in. mieli obowiązek milczeć przez pięć lat.

RCUbNFI0QAEQH

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Pitagoras zakazuje jeść mięso zwierząt i fasolę”. Na obrazie ukazane są dwie grupy ludzi. Po lewej stronie, pod drzewem, zasiada Pitagoras, obok stoją jego uczniowie. Filozof ma długie włosy i brodę; jego ramię i tułów okrywa niebieski płaszcz. Odwraca głowę od grupy ludzi znajdujących się po prawej stronie obrazu. Uczniowie Pitagorasa stojący za drzewem przyglądają się im z zaciekawieniem. Ludzie ci zrywają owoce z szeroko rozpostartych konarów drzew. Są to trzy kobiety i dwaj mężczyźni. W centrum znajduje się naga kobieta z długimi jasnymi włosami. Zrywa owoce z gałęzi wiszącej nad jej głową. Obok niej siedzi druga. Nadstawia suknię, do której mężczyźni wrzucają owoce. W prawym dolnym rogu obrazu znajduje się sterta owoców i warzyw, m.in. są to winogrona, jabłka, gruszki, melony, karczochy, kalafiory i inne. Dodatkowe informacje: 1. Pitagoras głosił tezę o wędrówce dusz i potrzebę oczyszczenia się poprzez naukę, ascezę i misteria. Pitagorejczycy nie spożywali zatem mięsa niektórych zwierząt i roślin strączkowych, nie byli jednak wegetarianami w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, przestrzegali raczej zasad z pogranicza magii i zabobonu.

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Pitagoras zakazuje jeść mięso zwierząt i fasolę”. Na obrazie ukazane są dwie grupy ludzi. Po lewej stronie, pod drzewem, zasiada Pitagoras, obok stoją jego uczniowie. Filozof ma długie włosy i brodę; jego ramię i tułów okrywa niebieski płaszcz. Odwraca głowę od grupy ludzi znajdujących się po prawej stronie obrazu. Uczniowie Pitagorasa stojący za drzewem przyglądają się im z zaciekawieniem. Ludzie ci zrywają owoce z szeroko rozpostartych konarów drzew. Są to trzy kobiety i dwaj mężczyźni. W centrum znajduje się naga kobieta z długimi jasnymi włosami. Zrywa owoce z gałęzi wiszącej nad jej głową. Obok niej siedzi druga. Nadstawia suknię, do której mężczyźni wrzucają owoce. W prawym dolnym rogu obrazu znajduje się sterta owoców i warzyw, m.in. są to winogrona, jabłka, gruszki, melony, karczochy, kalafiory i inne. Dodatkowe informacje: 1. Pitagoras głosił tezę o wędrówce dusz i potrzebę oczyszczenia się poprzez naukę, ascezę i misteria. Pitagorejczycy nie spożywali zatem mięsa niektórych zwierząt i roślin strączkowych, nie byli jednak wegetarianami w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, przestrzegali raczej zasad z pogranicza magii i zabobonu.

1

1. Pitagoras głosił tezę o wędrówce dusz i potrzebę oczyszczenia się poprzez naukę, ascezę i misteria. Pitagorejczycy nie spożywali zatem mięsa niektórych zwierząt i roślin strączkowych, nie byli jednak wegetarianami w dzisiejszym rozumieniu tego słowa, przestrzegali raczej zasad z pogranicza magii i zabobonu.

Zdobycie Kartaginy

Druga wojna punicka zakończyła się w 201 r. p.n.e. Kartagina jednak szybko zaczęła odzyskiwać pozycję ważnego ośrodka handlowego, wzbogaciła się i w ciągu 10 lat spłaciła kontrybucję należną Rzymowi. Okoliczność tę wykorzystywał przywódca stronnictwa konserwatywnego w Rzymie, Katon Starszy, nieustannie wpajając senatowi i ludowi przekonanie, że Kartaginę trzeba zniszczyć – Ceterum censeo Carthaginem esse delendam (Poza tym sądzę, że Kartaginę trzeba zniszczyć.). Kato kończył tym zdaniem każdą mowę.

Senat w 149 r. p.n.e. wypowiedział Punijczykom wojnę, stawiając im takie ultimatum, które musieli odrzucić – zażądał mianowicie, by osiedlili się oni w głębi lądu, przynajmniej 15 km od miasta. Rozpoczęła się wojna. Mieszkańcy bronili Kartaginy niezwykle ofiarnie, zwłaszcza kobiety (obcinały one włosy, by splatać z nich liny do katapult, a żona naczelnego wodza rzuciła się wraz z dziećmi w ogień, by nie wpaść w ręce Rzymian).

W 146 r. p.n.e., po czterech latach oblężenia, Publiusz Korneliusz Scypio zdobył miasto. Senat zdecydował o jego zburzeniu: spalono je, zrównano z ziemią i rzucono klątwę na tych, którzy kiedykolwiek chcieliby się tutaj osiedlić. Dawne państwo Hannibala stało się Afryką, prowincją rzymską. W tym samym roku senat podjął decyzję o zburzeniu jeszcze jednego miasta – greckiego Koryntu.

Zwycięski Scypion odbył triumf i uzyskał przydomek Africanus.

Katon nie doczekał końca wojny, zmarł w trakcie działań wojennych w 149 r. p.n.e.

R1b7lyUiz7ESF1

Czarnobiała ilustracja przedstawia dzieło Georga Pencza, pt. „Oblężenie Kartaginy”. Na pierwszym planie ukazani są żołnierze rzymscy nacierający na ogromną fortyfikację wojskową z okrągłymi wieżami. Wspinają się po drabinach. Wyciągają do nich ręce ci, którzy są już za murami. W centrum obrazu widnieje duża chorągiew i znaki oddziałów rzymskich. W tle, w prawym rogu, ukazane jest wojsko na koniach.

Liwia, żona Augusta

Liwia Druzylla, spokrewniona z najstarszymi i wpływowymi rzymskimi rodami – Klaudiuszów i Liwiuszów, od 38 r. p.n.e. była żoną Oktawiana, późniejszego cesarza. August adoptował jej syna z pierwszego małżeństwa, Tyberiusza. Będzie on jego następcą i drugim cesarzem dynastii julijsko‑klaudyjskiej. Liwia pełniła swoją rolę żony princepsa nienagannie – była wzorem żony i cesarzowej. Swetoniusz, autor biografii Augusta, podkreśla jej rozsądek, ambicję i troskę o męża. August liczył się z jej zdaniem i bardzo ją cenił. Swetoniusz wspomina, że ją jedną Oktawian kochał aż do końca życia, okazywał jej cześć i szacunek, a w testamencie przeniósł na nią tytuł nadany mu w 27 r. p.n.e. przez senat. Po jego śmierci tytułowano ją Augustą.

Zachowało się niezwykle wiele wizerunków Liwii. Często przedstawiano ją jako bóstwo uosabiające kobiece cnoty i zalety, zapewniające pokój, szczęście i dobrobyt, np. jako Cererę, Junonę, Westę, Dianę, Pobożność (Pietas) i Sprawiedliwość (Iustitia). Wszystkie one przedstawiają kobietę niezwykle spokojną, dystyngowaną, skromną i poważną.

RUbDpAKHLzvfA1

Kolorowa ilustracja przedstawia brązowe popiersie Liwii Druzylli, ostatniej żony Oktawiana Augusta. Jest to młoda kobieta. Ma włosy zaczesane do góry, duże oczy, prosty nos,drobne usta i lekko wystający podbródek.

Słowniki

Galeria dzieł sztuki

Rf6GthR0Wsk9E1

Ilustracja przedstawia popiersie Herodota. Rzeźba wykonana jest z szarego marmuru. Ukazuje mężczyznę w podeszłym wieku. Ma krótkie ufryzowane włosy, wąsy i bujną brodę. Na czole ma zmarszczki. Nos rzeźby ma utrącony czubek.

R153ProGAOV6q1

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Merkury i Argos”. W centrum obrazu ukazane są dwie postaci. Bóg Merkury ubrany jest w czerwony płaszcz, na głowie ma charakterystyczną skrzydlatą czapkę. W lewej ręce trzyma piszczałkę, a w prawej miecz, który wyciąga w stronę śpiącego strażnika Argosa. Ten przedstawiony został, jako stary, łysiejący mężczyzna. Zasypia pod rozłożystym drzewem, wsparty na wysokiej lasce. Po lewej stronie obrazu stoi Io, kochanka Jowisza, zamieniona w białą jałówkę. Całości obrazu dopełnia bujna roślinność oraz strumień widoczny w prawym dolnym rogu obrazu.

RQ12uQFEcfBRL1

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Johna Williama Waterhouse’ego zatytułowane „Danaidy”. W centrum obrazu ukazane jest duże mosiężne naczynie z otworem wypustowym w postaci gargulca. Dwie dziewczyny w kolorowych szatach wlewają do naczynia wodę z ciężkich mosiężnych dzbanów. Obok stoją dwie inne dźwigające dzbany na ramionach; z lewej strony kolejna idzie z pustym dzbanem po wodę. Za kobietami widoczny jest zbiornik wodny otoczony skałami.

Raz7GcKMtRiBh1

Kolorowa ilustracja przedstawia okrągły złoty medal. W centrum znajduje się postać króla Władysława IV, ukazanego jako Herkulesa. W uniesionej ręce trzyma maczugę, którą mierzy w siedzącego przed nim Cerbera. Tło sceny stanowią zabudowania miasta: z lewej strony kościół, z prawej mur obronny, zza którego wydobywają się kłęby dymu. Pod wizerunkiem króla znajduje się napis CIVIT. GEDAN. oraz herb Gdańska i litera F. po obu jego stronach. Wokół medalu widnieje inskrypcja: VLADISLAO IV POLONIAE ET SUECIAE REGI HERCULI PACIFICO.

R1IQ3yG639pk91

Kolorowa ilustracja przedstawia dzieło Petera Paula Rubensa pt. „Pitagoras zakazuje jeść mięso zwierząt i fasolę”. Na obrazie ukazane są dwie grupy ludzi. Po lewej stronie, pod drzewem, zasiada Pitagoras, obok stoją jego uczniowie. Filozof ma długie włosy i brodę; jego ramię i tułów okrywa niebieski płaszcz. Odwraca głowę od grupy ludzi znajdujących się po prawej stronie obrazu. Uczniowie Pitagorasa stojący za drzewem przyglądają się im z zaciekawieniem. Ludzie ci zrywają owoce z szeroko rozpostartych konarów drzew. Są to trzy kobiety i dwaj mężczyźni. W centrum znajduje się naga kobieta z długimi jasnymi włosami. Zrywa owoce z gałęzi wiszącej nad jej głową. Obok niej siedzi druga. Nadstawia suknię, do której mężczyźni wrzucają owoce. W prawym dolnym rogu obrazu znajduje się sterta owoców i warzyw, m.in. są to winogrona, jabłka, gruszki, melony, karczochy, kalafiory i inne.

R1b7lyUiz7ESF1

Czarnobiała ilustracja przedstawia dzieło Georga Pencza, pt. „Oblężenie Kartaginy”. Na pierwszym planie ukazani są żołnierze rzymscy nacierający na ogromną fortyfikację wojskową z okrągłymi wieżami. Wspinają się po drabinach. Wyciągają do nich ręce ci, którzy są już za murami. W centrum obrazu widnieje duża chorągiew i znaki oddziałów rzymskich. W tle, w prawym rogu, ukazane jest wojsko na koniach.

RUbDpAKHLzvfA1

Kolorowa ilustracja przedstawia brązowe popiersie Liwii Druzylli, ostatniej żony Oktawiana Augusta. Jest to młoda kobieta. Ma włosy zaczesane do góry, duże oczy, prosty nos,drobne usta i lekko wystający podbródek.

Bibliografia

Słownik kultury antycznej, red. Ryszard Kulesza, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012

Słownik pisarzy antycznych, red. Anna Świderkówna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1982

Adam Ziółkowski, Starożytność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009

Colin Wells, Cesarstwo rzymskie, Prószyński i S‑ka, Warszawa 1992

encyklopedia.pwn.pl

Herodot, Dzieje, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 2004

Katarzyna Marciniak, Mitologia grecka i rzymska, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa–Bielsko‑Biała 2002

Maria Jaczynowska (red.), D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2004

Maria Nowicka, Twarze antyku, Czytelink, Warszawa 2000

Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Ossolineum, Wrocław 2008

Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem, Czytelnik, Kraków 2004

Swetoniusz, Żywoty cezarów, Ossolineum, Wrocław 1987