Obraz przedstawia pejzaż górski. Na pierwszym planie, po prawej stronie widoczne jest duże, iglaste drzewo. Jest nieco pochylone na lewą stronę. Za drzewem rozciąga się duża dolina. Jej środkiem płynie potok. Nie jest zbyt szeroki. Brzegi doliny stykają się ze zboczami górskimi. Są one różnokolorowe. Porastają je rośliny. W oddali, na drugim planie widać skalisty masyw górski. Jest na nim dużo żlebów. W niektórych z nich leży śnieg. Podobnie na wierzchołkach tego masywu. Ilustracja interaktywna opis: 1. W Na Skalnym Podhalu Tetmajer chciał ukazać kulturę góralską w stanie nieskażonym wpływami miejskimi. Artysta ubolewał nad postępującą komercjalizacją Tatr, którą obserwował. Uważał, że jego dzieło zrozumieją tylko ci, którzy pamiętają dawne czasy., 2. W Przedmowie do Na Skalnym Podhalu Tetmajer pisał: "Zaznaczyć też muszę i zaznaczam jak najwyraźniej, że między Skalnym Podhalem a dzisiejszą góralszczyzną, zwłaszcza dzisiejszym Zakopanem, nie ma żadnego związku. Ci, nie z inteligentnych, ale inteligentniejszych współczesnych górali, którzy myślą i mówią, że „to jest o nich pisane”, mylą się najdokładniej. To jest pisane w wyobraźni i z wyobraźni o ich przodkach, ich pradziadach i dziadach, ich ojcach ostatecznie tu i ówdzie – ale nie o nich. Z dzisiejszą góralszczyzną i zakopiańszczyzną nie ma tu nic wspólnego." [Kazimierz Tetmajer, Przedmowa, [w:] tegoż, Na Skalnym Podhalu. Wybór, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, s. 5.]

Obraz przedstawia pejzaż. Na zielonym zboczu, zakończonym kamieniami pasie się duże stado owiec. Większość z nich jest w białym kolorze. Są jednak zwierzęta o czarnym umaszczeniu. Nieopodal owiec widać jedną kozicę. W pobliżu stada widać majaczącą się ludzką postać. To prawdopodobnie pasterz wypasający owce. Jest on niemal niewidoczny, bowiem dużą część obrazu spowija gęsta mgła. Zza niej, w oddali wyłaniają się sylwetki drzew. Ilustracja interaktywna opis: 1. Ludność góralska, o której pisał Tetmajer, to w przeważającej części pasterze – cisi, prości, wyprowadzający swoje owce na hale. Prowadzący dość spokojny tryb życia, którym jednak wstrząsały niekiedy nagłe wydarzenia., 2. Tatry w wizji poety to niebezpieczne miejsce, gdzie można się natknąć na zbójców lub dzikie stworzenia. Gdy nieopatrznie zostawi się stado bez opieki, można go już nie zastać po powrocie: Nazajutrz płacz i lament napełnił polanę. Nie dość, że wyżej trzydziestu owiec pobił „on”; mnóstwo pochwytały wilki, gdy się rozpierzchły, co po śladach poznać było można; mnóstwo zapodziało się tak, że nawet odgadnąć nikt nie mógł, co im drogę zaszło. [Kazimierz Tetmajer, On, [w:] tegoż, Na Skalnym Podhalu. Wybór, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, s. 215.]

Obraz przedstawia zimowy pejzaż. W lesie, wśród powalonych, połamanych drzew skrywa się niewielki niedźwiedź. W oddali widać dwie ludzkie sylwetki. To mężczyźni w kożuchach. Są z bronią. Zbliżają się do niedźwiedzia. Wszystko przysypane jest śniegiem. Sylwetka zwierzęcia i postacie ludzi odcinają się do pokrywy śnieżnej. W oddali widoczny jest las. Ilustracja interaktywna opis: 1. Najniebezpieczniejszymi zwierzętami żyjącymi po dziś dzień w Tatrach są niedźwiedzie. Dla Tetmajera były one symbolem siły drzemiącej w dzikiej naturze. Chociaż potrafią wyrządzić wiele szkód ludziom, nie należy im wchodzić w drogę – człowiek jest tylko gościem w górach., 2. W opowiadaniu On Tetmajer ukazuje, że cywilizacja nie potrafi się zatrzymać i przywłaszcza sobie naturalne królestwo niedźwiedzi.

Obraz przedstawia grupę górali. To pięciu mężczyzn ubranych w tradycyjne, podhalańskie stroje ludowe. Mężczyźni idą. Trzech z nich wspiera się na ciupagach. Jeden gra na skrzypkach. Poza nim każdy z mężczyzn ma broń – albo strzelbę, albo zatknięte za ozdobny pas pistolety. Ilustracja interaktywna opis: 1. Zbójnicy są nieodłączną częścią tatrzańskich legend. Nie zawsze występują w nich jako postaci negatywne – podkreśla się ich pogodę ducha, umiłowanie wolności i honorowość., 2. U Tetmajera honor staje się przyczyną zguby tytułowego bohatera opowiadania Sobek Jaworcarz jaki honor miał. Rozbójnik musi ukrywać się przed ścigającym go prawem, lecz mimo to wyjawia swoje imię goszczącym go chłopom: Co zaś spojrzał na jedną albo na drugą dziewczynę, to go szydło żgało. I nie wytrzymał w końcu, choć wiedział, że po całej okolicy po wsiach i po miastach o nim obębnowali, i po kościołach z ambon księża wołali; nie wytrzymał i rzekł: „Ja jest Sobek Jaworcarzów”. Taki honor bestyja miała. [...] Obyczajem zbójeckim ciupagę on przy sobie położył, ale mu ją po cichu baba spod ręki zawczasu uprzątnęła. Kiedy ujrzał światło, ludzi, sięgnął ku ciupadze – nie ma – skoczył z pościeli. Ale chytra baba groch po cichutku po podłodze rozsypała. Zaraz poślizgnął się i padł. Przysiedli go i związali. [Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Sobek Jaworcarz jaki honor miał, [w:] tegoż, Na Skalnym Podhalu. Wybór, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, s. 192, 193.]

Obraz przedstawia pejzaż górski. Na pierwszym planie widać doliny. Są one porośnięte łąkami i lasami. Przecina je drewniany płot. Na drugim planie widać masywy górskie. Są w nich niższe i wyższe góry. Najwyższy masyw to Giewont. Ilustracja interaktywna opis: 1. Część ze swoich opowiadań Tetmajer oparł na autentycznych przekazach ludowych. Jeden z nich mówi o śpiących rycerzach w podziemiach Giewontu, którzy czekają na znak, by się obudzić i pośpieszyć na pomoc Polsce w razie niebezpieczeństwa. W czasach zaborów podanie to miało szczególny wydźwięk., 2. Tetmajer postanowił zapisać podanie o śpiących rycerzach w takiej formie, jakby opowiadał je tatrzański góral: Jo se to nieraz myślem i myślem se: Moze to i być. Mozom być zaśpioni rycérze w Giewoncie, bo sytko w Boskiej mocy. Ale se i to myślem kieniekie, ze wto wié, jako to? Cy som nie jest w naskik hłopskik piersiak zaśpioni rycerze i cy to pote ta skała, kany śpiom, to nie my?... [ Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Śpiący rycerze (jakby o nich chłop opowiedzieć powinien), [w:] tegoż, Na Skalnym Podhalu. Wybór, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, s. 339.]

Obraz przedstawia postać Jezusa Chrystusa. Widzimy tylko górną część jego postaci. Jezus okryty jest szkarłatną szatą. Na głowie ma cierniową koronę. W ręce trzyma pęd grubej trzciny. Na szyi postaci widoczny jest splątany sznur. Chrystus ukazany został na tle antycznej architektury. Okolice jego głowy rozjaśnione są światłem wydobywającym się zza filara. Twarz Chrystusa jest pociągła. Widać na niej lekki zarost. Jest zbroczona krwią wypływającą spod cierniowej korony. Powieki Chrystusa są przymknięte. Opadająca z ramion czerwona szata tworzy na ubiczowanej piersi Jezusa olbrzymie serce. Ilustracja interaktywna opis: 1. Tetmajer z wielkim uznaniem pisał o ludowej religijności, w której widział remedium na odrealnienie teologów i zanik duchowości w warstwie inteligencji. W jego ujęciu wiara górali jasno odróżnia dobro od zła i wynika wprost z codziennego życia w bliskości cudów natury., 2. Po Tatrach Tetmajera przechadza się Jezus, który spotyka zbójców i towarzyszy im w podróży. Przy nim bandyci stają się ludźmi miłosiernymi, pomagają potrzebującym i ujawniają obłudę sędziów z miasta. Niestety, jak pisze dalej artysta: Tak wej bywowało drzewiéj – ale teroz ani zbójników nié mas, ani Pon Jezus po świecie nie hodzuje. [Kazimierz Przerwa-Tetmajer, O Panu Jezusie i zbójnikach, [w:] tegoż, Na Skalnym Podhalu. Wybór, oprac. J. Kolbuszewski, Wrocław 1998, s. 355.], 3. Autorem słynnego obrazu Ecce homo był późniejszy święty Kościoła katolickiego Albert Chmielowski. Malarz, zanim wstąpił do zakonu jako brat Albert, przyjaźnił się z wieloma członkami galicyjskiego środowiska artystycznego.