Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Zjawisko rozproszenia światła słonecznego w atmosferze

Grafika pozwoli zrozumieć, w jaki sposób napotykane cząsteczki powietrza zmieniają tor ruchu światła. Promienie słoneczne napotykając je, ulegają wielokrotnemu rozproszeniu.

RT8Nns2zbulYr
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. Licencja: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.

W grafice interaktywnej pokazano, w jaki sposób napotykane cząsteczki powietrza zmieniają tor ruchu światła, a promienie słoneczne napotykając je, ulegają wielokrotnemu rozproszeniu.

Grafika pokazuje schematycznie narysowany zegar w trzech porach dnia. Pierwszy zegar wskazuje godzinę pierwszą (trzynastą). Drugi zegar wskazuje godzinę czwartą (szesnastą). Trzeci zegar wskazuje godzinę siódmą (dziewiętnastą). Kliknięcie na wybrany zegar zmienia grafikę przedstawiającą rozpraszanie światła słonecznego o wybranej godzinie.

Kliknięcie pierwszego zegara (wskazującego godzinę pierwszą) pokazuje sylwetkę człowieka stojącego na Ziemi. Nad Ziemią widoczna jest warstwa atmosfery, w której zaznaczono cząsteczki. Atmosfera ma kolor niebieski. Pionowo, nad człowiekiem pokazano Słońce. Ze Słońca do człowieka dociera światło. Różne długości światła słonecznego pokazano rysując promień światła jako układ pięciu linii, pierwsza niebieska, druga zielona, trzecia żółta, czwarta pomarańczowa i piąta czerwona. Linie: czerwona, pomarańczowa, żółta i zielona docierają do człowieka, natomiast linia niebieska, po wejściu w atmosferę, zaczyna się rozgałęziać i nie dociera do człowieka.

Pod tym rysunkiem znajduje się opis: „Wiązka światła słonecznego rozpraszana jest na cząsteczkach gazu i zanieczyszczeń w atmosferze. Fale o krótszych, niebieskich, długościach są rozpraszane silniej niż fale o dłuższych, czerwonych, długościach. Powoduje to pośrednie niebieskie światło, widoczne z całego obszaru nieba. Jednocześnie Słońce, w którego bezpośrednich promieniach wpadających do oka zaczyna brakować niebieskiego koloru, wydaje się żółte.”

Kliknięcie drugiego zegara (wskazującego godzinę czwartą) pokazuje również sylwetkę człowieka stojącego na Ziemi. Nad Ziemią pokazano warstwę atmosfery, w której zaznaczono cząsteczki. Atmosfera ma kolor niebiesko‑fioletowy. W lewej górnej części ekranu, po skosie do sylwetki człowieka, widoczne jest Słońce. Ze Słońca do człowieka dociera światło. Różne długości światła słonecznego pokazano rysując promień światła jako układ pięciu linii, pierwsza niebieska, druga zielona, trzecia żółta, czwarta pomarańczowa i piąta czerwona. Linie: czerwona, pomarańczowa i żółta docierają do człowieka, natomiast linie zielona i niebieska, po wejściu w atmosferę, zaczynają się rozgałęziać i nie docierają do człowieka.

Pod rysunkiem umieszczono opis: „Gdy promienie słoneczne mają do pokonania dłuższą drogę w atmosferze, również fale o dłuższych długościach zaczynają być rozpraszane”.

Kliknięcie trzeciego zegara (wskazującego godzinę siódmą) pokazuje ponownie sylwetkę człowieka stojącego na Ziemi. Nad Ziemią widoczna jest warstwa atmosfery, w której zaznaczono cząsteczki. Atmosfera między człowiekiem a Słońcem ma kolor żółto‑czerwony. Z lewej strony sylwetki człowieka, widoczne jest Słońce. Ze Słońca do człowieka, poziomo, dociera światło. Różne długości światła słonecznego pokazano rysując promień światła jako układ pięciu linii, pierwsza niebieska, druga zielona, trzecia żółta, czwarta pomarańczowa i piąta czerwona. Linia czerwona, dociera do człowieka, natomiast linie pomarańczowa, żółta, zielona i niebieska, po wejściu w atmosferę, zaczynają się rozgałęziać i nie docierają do człowieka.

Pod rysunkiem znajduje się opis: „O zachodzie Słońca promienie słoneczne pokonują najdłuższą drogę do obserwatora. Rozpraszane są wtedy również fale odpowiadające kolorom żółtym i pomarańczowym. Niebo mieni się paletą barw. Ze słońca do oka obserwatora docierają bezpośrednio jedynie promienie o najdłuższych długościach fal, a Słońce przybiera kolor czerwony.

1
Polecenie 1

Zastanów się, dlaczego na dużych wysokościach błękit nieba słabnie i staje się ono coraz ciemniejsze.

uzupełnij treść
1
Polecenie 2

Jaki kolor ma Słońce oglądane z Księżyca?

uzupełnij treść