Ważne daty

Dzieciństwo i młodość Ignacego Jana Paderewskiego

Ignacy Jan Paderewski przyszedł na świat w 1860 roku w Kuryłówce – terenach należących do ówczesnego Imperium Rosyjskiego, a dzisiejszej Ukrainy. Był drugim dzieckiem Jana, zarządcy dóbr ziemskich na Podolu, oraz Polikseny z Nowickich. Ignacy miał starszą siostrę Antoninę. Niestety szczęście rodzinne nie trwało zbyt długo, ponieważ matka młodego Ignacego zmarła kilka miesięcy po jego narodzinach.

RfXyg2uAbO5ws

Ilustracja przedstawia Ignacego Paderewskiego w wieku około 10 lat siedzącego przy fortepianie. Umieszczono dodatkowe informacje: Już od wczesnego dzieciństwa Paderewski wykazywał wielkie zdolności muzyczne. W wieku 12 lat został przyjęty do Instytutu Muzycznego w Warszawie, gdzie studiował grę na fortepianie. Później sam został pedagogiem fortepianu w Instytucie.

Ilustracja przedstawia Ignacego Paderewskiego w wieku około 10 lat siedzącego przy fortepianie. Umieszczono dodatkowe informacje: Już od wczesnego dzieciństwa Paderewski wykazywał wielkie zdolności muzyczne. W wieku 12 lat został przyjęty do Instytutu Muzycznego w Warszawie, gdzie studiował grę na fortepianie. Później sam został pedagogiem fortepianu w Instytucie.

1

1. Już od wczesnego dzieciństwa Paderewski wykazywał wielkie zdolności muzyczne. W wieku 12 lat został przyjęty do Instytutu Muzycznego w Warszawie, gdzie studiował grę na fortepianie. Później sam został pedagogiem fortepianu w Instytucie.

W 1880 roku Paderewski wziął ślub z Antoniną Korsakówną, przyjaciółką ze studiów. Zaledwie rok później Antonina zmarła przy porodzie ich dziecka, pozostawiwszy męża samego z upośledzonym synem Alfredem. Wbrew wszystkiemu Paderewski postanowił stawić czoła przeciwnościom losu i poświęcił się zupełnie muzyce. Jego marzeniem było zostanie kompozytorem, co zaowocowało wyjazdem do Berlina w 1882 roku w celu doskonalenia umiejętności kompozytorskich.

R3bcYdE9wzdLm

Fotografia przedstawia Teodora Leszetyckiego, stojącego obok fortepianu i trzymającego nuty. Jest starszym mężczyzną z siwą brodą, ubranym w surdut. W tle wnetrze pokoju pełne bibelotów, obrazów, lamp. Umieszczono dodatkowe informacje: Punktem zwrotnym w życiu Paderewskiego było spotkanie ze słynną polską aktorką Heleną Modrzejewską. Wspomogła ona młodego muzyka organizując zbiórkę pieniędzy, aby mógł wyjechać do Wiednia doskonalić swój warsztat pianistyczny u legendarnego pedagoga fortepianu Teodora Leszetyckiego, który wykształcił takich pianistów jak Artur Schnabel czy Ignacy Friedmann.

Fotografia przedstawia Teodora Leszetyckiego, stojącego obok fortepianu i trzymającego nuty. Jest starszym mężczyzną z siwą brodą, ubranym w surdut. W tle wnetrze pokoju pełne bibelotów, obrazów, lamp. Umieszczono dodatkowe informacje: Punktem zwrotnym w życiu Paderewskiego było spotkanie ze słynną polską aktorką Heleną Modrzejewską. Wspomogła ona młodego muzyka organizując zbiórkę pieniędzy, aby mógł wyjechać do Wiednia doskonalić swój warsztat pianistyczny u legendarnego pedagoga fortepianu Teodora Leszetyckiego, który wykształcił takich pianistów jak Artur Schnabel czy Ignacy Friedmann.

1

1. Punktem zwrotnym w życiu Paderewskiego było spotkanie ze słynną polską aktorką Heleną Modrzejewską. Wspomogła ona młodego muzyka organizując zbiórkę pieniędzy, aby mógł wyjechać do Wiednia doskonalić swój warsztat pianistyczny u legendarnego pedagoga fortepianu Teodora Leszetyckiego, który wykształcił takich pianistów jak Artur Schnabel czy Ignacy Friedmann.

W 1884 roku dochodzi do spotkania Paderewskiego z Leszetyckim, który zauważa wielki potencjał muzyczny swego nowego ucznia, lecz nie wróży 24‑latkowi kariery pianistycznej ze względu na zaawansowany wiek i zaległości techniczne. Dzięki uporowi i pracowitości Paderewskiego dochodzi do jego wiedeńskiego debiutu pianistycznego w 1887 roku. W 1888 roku odniósł wielki sukces grając w sali Erarda w Paryżu. Powoli kariera muzyczna Paderewskiego nabierała rozpędu. W 1890 roku wystąpił w Londynie. W latach 1891‑1892 odbył pierwsze tournée po USA wywołując coś w rodzaju kultu wokół swojej osoby. Paderewski stał się jednym z czołowych wirtuozów swoich czasów. Został okrzyknięty „czarodziejem fortepianu”, „królem pianistów”, „mistrzem”. Nie dziwi więc, że z chęcią grywał dla publiczności w Ameryce. Zasłynął jako interpretator muzyki Fryderyka Chopina, Ferenca Liszta i Ludwiga van Beethovena. Często grywał też własne kompozycje.

Kariera

RtLLAF6gIKcAw

Ilustracja przedstawia popiersie młodego Pderewskiego. Jest mężczyzną o szczupłej twarzy, z wąsami i burzą ciemnych włosów. Ubrany w ciemną marynarkę oraz białą koszulę i krawat. Umieszczono dodatkowe informacje: Trzeba podkreślić, że nie tylko umiejętności muzyczne Paderewskiego wywoływały zachwyt. Także jego aparycja, lwia grzywa oraz charyzma oddziaływały na słuchaczy, zwłaszcza kobiety, co czasem stawało się tematem bardziej zgryźliwych krytyk.

Ilustracja przedstawia popiersie młodego Pderewskiego. Jest mężczyzną o szczupłej twarzy, z wąsami i burzą ciemnych włosów. Ubrany w ciemną marynarkę oraz białą koszulę i krawat. Umieszczono dodatkowe informacje: Trzeba podkreślić, że nie tylko umiejętności muzyczne Paderewskiego wywoływały zachwyt. Także jego aparycja, lwia grzywa oraz charyzma oddziaływały na słuchaczy, zwłaszcza kobiety, co czasem stawało się tematem bardziej zgryźliwych krytyk.

1

1. Trzeba podkreślić, że nie tylko umiejętności muzyczne Paderewskiego wywoływały zachwyt. Także jego aparycja, lwia grzywa oraz charyzma oddziaływały na słuchaczy, zwłaszcza kobiety, co czasem stawało się tematem bardziej zgryźliwych krytyk.

Paderewski był pierwszym, jak na razie też jedynym, Polakiem, którego opera (Manru op. 20) była wystawiona w Metropolitan Opera. Jako pierwszy dał także recital solowy w Carnegie Hall w Nowym Jorku.

Paderewski był też znanym filantropem oraz działaczem na rzecz Polski, a nieco później politykiem. W 1910 roku podczas odsłonięcia w Krakowie pomnika z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, którego był fundatorem, muzyk wygłosił porywającą mowę.

R1A9x1EZT1P5c

Ilustracja przedstawia Pomnik Grunwaldzki w Krakowie ufundowany przez Paderewskiego.Na szczycie cokołu umieszczono konny posąg króla Władysława Jagiełły. Lewą ręką król trzyma końską uzdę, a w prawej obnażony opuszczony w dół miecz. Poniżej króla widoczne trzy inne postacie stojące oraz leżący rycerz w zbroi. Umieszczono dodatkowe informacje: Paderewski był też znanym filantropem oraz działaczem na rzecz Polski, a nieco później politykiem. W 1910 roku podczas odsłonięcia w Krakowie pomnika z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, którego był fundatorem, muzyk wygłosił porywającą mowę.

Ilustracja przedstawia Pomnik Grunwaldzki w Krakowie ufundowany przez Paderewskiego.Na szczycie cokołu umieszczono konny posąg króla Władysława Jagiełły. Lewą ręką król trzyma końską uzdę, a w prawej obnażony opuszczony w dół miecz. Poniżej króla widoczne trzy inne postacie stojące oraz leżący rycerz w zbroi. Umieszczono dodatkowe informacje: Paderewski był też znanym filantropem oraz działaczem na rzecz Polski, a nieco później politykiem. W 1910 roku podczas odsłonięcia w Krakowie pomnika z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, którego był fundatorem, muzyk wygłosił porywającą mowę.

1

1. Paderewski był też znanym filantropem oraz działaczem na rzecz Polski, a nieco później politykiem. W 1910 roku podczas odsłonięcia w Krakowie pomnika z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, którego był fundatorem, muzyk wygłosił porywającą mowę.

Działalność polityczna

Po wybuchu I wojny światowej działał czynnie na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości, m.in. stając wraz z Henrykiem Sienkiewiczem na czele Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. W 1917 roku przedstawił prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi memoriał w sprawie swojej ojczyzny. Efektem był słynny 13 punkt orędzia prezydenta skierowanego do Kongresu Stanów Zjednoczonych traktujący o utworzeniu niepodległego państwa polskiego. Z kolei wygłoszone w 1918 roku w Poznaniu przemówienie Paderewskiego było impulsem do rozpoczęcia powstania wielkopolskiego, skutkującego ostatecznie wyzwoleniem spod panowania Prus. Punktem kulminacyjnym politycznej kariery pianisty było jednoczesne objęcie przez niego dwóch urzędów w 1919 rok. Paderewski został prezesem Rady Ministrów i ministrem spraw zagranicznych. Podczas krótkiego okresu, zaledwie dziesięciomiesięcznego, w którym piastował powierzone mu stanowiska, doprowadził do podpisania traktatu wersalskiego. Po demokratycznych wyborach Paderewski zrezygnował z sprawowania czynnej władzy, ale do końca życia pozostał orędownikiem sprawy polskiej. Nie przestał też wspierać ojczyzny w potrzebie, chociażby organizując zbiórki pieniędzy dla potrzebujących po wybuchu II wojny światowej oraz stając na czele Rady Narodowej w Londynie.

Schyłek życia

W 1923 roku Paderewski powrócił do koncertowania. Ciekawostką jest, że w roku 1936, w wieku 76 lat zagrał sam siebie w filmie Sonata księżycowa w reżyserii Lothara Mendesa.

RlV95T68TEJlH1

Czarno-biała fotografia przedstawia dojrzałego Ignacego Paderewskiego, w wieku ok. 76 lat. Mężczyzna ma dłuższe włosy, wąs i delikatną bródkę. Ubrany jest elegancko w białą koszulę i biały krawat oraz ciemną marynarkę.

Rn6Ac7oTHe0Oy

Ilustracja przedstawia Gwiazdę Paderewskiego na Alei Sław w Hollywood. Umieszczono dodatkowe informacje: Amerykanie nadal byli nim zauroczeni. W dowód uznania swoich dokonań, Paderewski otrzymał gwiazdę na Alei Sław w Hollywood. Poza tym, w 1941 roku postanowiono uczcić 50. rocznicę jego pierwszego tournée po USA i ogłoszono Tydzień Paderewskiego. Zorganizowano ok. 6000 koncertów na cześć artysty.

Ilustracja przedstawia Gwiazdę Paderewskiego na Alei Sław w Hollywood. Umieszczono dodatkowe informacje: Amerykanie nadal byli nim zauroczeni. W dowód uznania swoich dokonań, Paderewski otrzymał gwiazdę na Alei Sław w Hollywood. Poza tym, w 1941 roku postanowiono uczcić 50. rocznicę jego pierwszego tournée po USA i ogłoszono Tydzień Paderewskiego. Zorganizowano ok. 6000 koncertów na cześć artysty.

1

1. Amerykanie nadal byli nim zauroczeni. W dowód uznania swoich dokonań, Paderewski otrzymał gwiazdę na Alei Sław w Hollywood. Poza tym, w 1941 roku postanowiono uczcić 50. rocznicę jego pierwszego tournée po USA i ogłoszono Tydzień Paderewskiego. Zorganizowano ok. 6000 koncertów na cześć artysty.

Paderewski zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku na skutek zapalenia płuc. Początkowo został pochowany na cmentarzu w Arlington, ale wedle życzenia samego pianisty, w 1992 roku prochy jego zostały przewiezione do Polski i spoczęły w krypcie Katedry św. Jana w Warszawie

Twórczość Paderewskiego

Twórczość Paderewskiego wyrasta z romantycznej tradycji muzycznej. Pierwszy okres twórczości to głównie praca nad doskonaleniem warsztatu kompozytorskiego. Powstaje wtedy wiele miniatur fortepianowych, w których słyszalne są wpływy Chopina oraz muzyki salonowej, np. w zbiorze Humoreski koncertowe. Ciekawym przypadkiem jest słynny MenuetMenuet, który stanowi archaizację stylu klasycznego utworów Wolfganga Amadeusza Mozarta. Paderewski sięga także po folklor polski, komponuje polonezy, krakowiaki.

Najlepszym tego dowodem jest Album tatrzański inspirowany folklorem podhalańskim. Kompozytor sięga także po moniuszkowską tradycję pieśniarską pisząc Cztery pieśni op. 7 do słów Adama Asnyka oraz Sześć pieśni op. 18 do słów Adama Mickiewicza.

Zamknięciem tego etapu twórczości była Fantazja polska gis‑moll op. 19 na fortepian i orkiestrę. Drugi okres twórczości to twórczość odmienna. Inspiracją dla kompozytora w tym czasie byli twórcy neoromantyczniNeoromantyzmneoromantyczni i modernistyczni – zwłaszcza Johannes Brahms i Claude Debussy. Te wpływy uwidaczniają się w komplikacji języka harmonicznego oraz w stosowaniu faktury polifonicznej. Powstają największe dzieła Paderewskiego jak: Sonata fortepianowa es‑moll op. 21, opera Manru op. 20, Symfonia h‑moll „Polonia” op. 24.

Zobacz także

Poszukaj w internecie i wysłuchaj poniższego utworu Symfonia h‑moll „Polonia” op. 24 cz. I w wykonaniu Opery i Filharmonii Podlaskiej, dyryguje Bogdan Olędzki

R18TRQIik2hKu1

Ilustracja przedstawia afisz Teatru Miejskiego w Krakowie z 1901 roku. Na górze afisza umieszczony jest herb zdobiony ornamentami kwiatowymi. Afisz informuje o wystawieniu opery Manru, do której muzykę skomponował Ignacy Jan Paderewski.

Paderewski zapisał się w historii jako postać niezwykła. Nie tylko był wybitnym muzykiem, ale i wielkim patriotą. Swoją charyzmą oraz dobrodusznością zjednywał sobie ludzi gdziekolwiek się pojawił.

RL5eZPUl4VUlb

Wirtualny spacer to animacja, która umożliwia zapoznanie się z pomnikiem Paderewskiego w Parku Ujazdowskim w Warszawie. Pomnik został wykonany z inicjatywy Polonii, chcącej wyrazić swoją wdzięczność za zasługi Paderewskiego. Wykonany został za życia pianisty. Pomnik przetrwał II wojnę światową, chociaż był przeznaczony przez Niemców na przetopienie. Później przenoszono go z miejsca na miejsce. Dopiero w 1978 roku nastąpiło jego oficjalne odsłonięcie przy byłej uczelni muzycznej Paderewskiego. Ostatecznie został przeniesiony w 1985 roku do Parku Ujazdowskiego, gdzie stoi do dnia dzisiejszego.

Wirtualny spacer to animacja, która umożliwia zapoznanie się z pomnikiem Paderewskiego w Parku Ujazdowskim w Warszawie. Pomnik został wykonany z inicjatywy Polonii, chcącej wyrazić swoją wdzięczność za zasługi Paderewskiego. Wykonany został za życia pianisty. Pomnik przetrwał II wojnę światową, chociaż był przeznaczony przez Niemców na przetopienie. Później przenoszono go z miejsca na miejsce. Dopiero w 1978 roku nastąpiło jego oficjalne odsłonięcie przy byłej uczelni muzycznej Paderewskiego. Ostatecznie został przeniesiony w 1985 roku do Parku Ujazdowskiego, gdzie stoi do dnia dzisiejszego.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DxjostHqL

Zadania

Polecenie 1

Zaśpiewaj (jeśli potrafisz) linię melodyczną Menueta G‑dur op. 14 nr 1, po czym posłuchaj brzmienia fragmentu muzycznego.

RXNCwBTSZ05p41

Fotografia przedstawia zapis nutowy do Menueta G-dur op. 14 nr 1.

Rgre96vdfqyrB1

Ignacy Jan Paderewski, „Menuet G-dur op. 14” nr 1 T 1-19. Utwór jest stylizowanym tańcem przeznaczonym na fortepian. Posiada szybkie tempo (Allegretto) i instrumentalną fakturę homofoniczną. Cechuje się wesołym, skocznym charakterem.

Ignacy Jan Paderewski, „Menuet G-dur op. 14” nr 1 T 1-19. Utwór jest stylizowanym tańcem przeznaczonym na fortepian. Posiada szybkie tempo (Allegretto) i instrumentalną fakturę homofoniczną. Cechuje się wesołym, skocznym charakterem.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DxjostHqL

Ignacy Jan Paderewski, „Menuet G-dur op. 14” nr 1 T 1-19. Utwór jest stylizowanym tańcem przeznaczonym na fortepian. Posiada szybkie tempo (Allegretto) i instrumentalną fakturę homofoniczną. Cechuje się wesołym, skocznym charakterem.

Słownik pojęć

Źródło: Słownik języka polskiego PWN

Biblioteka muzyczna