Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Temat: Białka – występowanie i rola w organizmie

Adresat

Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)

Podstawa programowa:

Szkoła podstawowa. Chemia.

X. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym. Uczeń:

5) wymienia pierwiastki, których atomy wchodzą w skład cząsteczek białek; definiuje białka jako związki powstające w wyniku kondensacji aminokwasów.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń omawia występowanie białek oraz ich rolę w organizmie.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w języku ojczystym;

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wskazywać produkty spożywcze, które są źródłem białek;

  • omawiać rolę białek w organizmie.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • arkusze szarego papieru;

  • kolorowe pisaki.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

  1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

  2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel, nawiązując do poprzedniej lekcji, prosi uczniów o zdefiniowanie pojęcia białek. Pyta, co jest najmniejszą jednostką taksonomiczną w budowie tych związków, jak nazywają się wiązania tworzące długie łańcuchy, z jakich pierwiastków są zbudowane.

  2. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Rozdaje arkusze papieru i kolorowe pisaki. Zadaniem uczniów jest opracowanie infografiki na temat występowania białek w produktach spożywczych. Uczniowie mogą korzystać z abstraktu, internetu i podręcznika książkowego. Po zakończeniu pracy liderzy prezentują i omawiają efekty działań grupy. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów.

  3. Uczniowie, pracując w parach, na podstawie dostępnych sobie źródeł opracowują odpowiedzi na pytania zawarte w formularzu zamieszczonym w abstrakcie.

  4. Po wykonaniu zadania rozpoczyna się dyskusja. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej schemat przedstawiający funkcje białek w organizmie i  podsumowuje zebrane wiadomości.

  5. Uczniowie wykonują ćwiczenie interaktywne. Nauczyciel razem omawia z nimi właściwe rozwiązanie.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

Praca domowa

  1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

protein
protein
R1M8GPw0dSRFu
Nagranie dźwiękowe słówka

białka – wielkocząsteczkowe związki zbudowane z reszt aminokwasowych połączonych wiązaniami peptydowymi; w skład cząsteczek białek wchodzą głównie atomy takich pierwiastków, jak: węgiel, wodór, tlen i azot

peptide bond
peptide bond
ROlwLhlCARPTa
Nagranie dźwiękowe słówka

wiązanie peptydowe – powstaje w wyniku połączenia się (kondensacji) aminokwasów; tworzą je grupy karboksylowa i aminowa łączących się cząsteczek aminokwasów. W wyniku łączenia się aminokwasów powstaje też woda

Teksty i nagrania

RoGMP7bnaQsWv
Nagranie dźwiękowe abstraktu

Proteins - occurrence and role in the body

Proteins are the basic element building all organisms. A man has to provide the protein in his diet. These proteins in the digestion process are divided into smaller fragments, which produce new proteins necessary for the body.

Where proteins are found?

The protein content in food products is different, which should be taken into consideration when selecting products consumed during the day. The daily requirement for protein is an individual feature of the body – depends on age and gender.

Proteins act as building blocks (build muscle, nails, hair and tissues). Their digestion takes place with the participation of protein enzymes. Protein is the main component of hemoglobin in the blood. Hemoglobin is responsible for supplying oxygen to cells.

  • The molecules of all proteins are mainly composed of atoms of four elements: carbon, hydrogen, oxygen and nitrogen. Some of the proteins may include sulfur atoms, phosphorus and other elements.

  • The basic elements building proteins are amino acids.

  • Proteins are macromolecular chemical compounds, made up of amino acid residues joined by peptide bonds.

  • Proteins are the main building blocks of organisms. They perform functions: building, transport, regulating and others.

  • The source of animal protein include eggs, dairy, meat, fish, and vegetable – cereals and legumes, such as beans, soy and lentils.