Lesson plan (Polish)
Temat: Chiny po II wojnie światowej
Adresat
Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej
Podstawa programowa
XXXVI. Świat po II wojnie światowej. Uczeń:
omawia przemiany w Chinach po II wojnie światowej.
Ogólny cel kształcenia
Uczeń dowie się o przemianach w Chinach po II wojnie światowej.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
jak komuniści zdobyli władzę w Chinach;
dlaczego nadal istnieją dwie chińskie republiki;
kim był Mao Zedung;
czym była „pekińska wiosna”.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg zajęć
Faza wstępna
Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.
Faza realizacyjna
Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu.
Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 1. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Na podstawie informacji przedstawionych na osi czasu oraz wiadomości z dostępnych źródeł uczniowie w parach przygotowują omówienie wniosków z przeprowadzonego przez siebie śledztwa. Mają wykazać związki przyczynowo‑skutkowe między przedstawionymi na osi wydarzeniami. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia. Koledzy i koleżanki oceniają ich pracę, biorąc pod uwagę sposób przedstawienia wniosków oraz jasność uzasadnienia.
Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć.
Uczniowie analizują ilustracje i wykonują Polecenie 3. Aby odpowiedzieć na pytania, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie w parach rozwiązują Ćwiczenie 1. Nauczyciel sprawdza, czy zadanie zostało prawidłowo wykonane, i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie analizują galerię ilustracji i wykonują Polecenie 4. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca
Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
Komunizm – ideologia głosząca powstanie jednej klasy społecznej, likwidację własności prywatnej i wspólny podział dóbr. Miała obalić istniejące ustroje polityczne i wprowadzić utopijny model państwa pozbawionego ucisku i wyzysku innych.
Kuomintang – chińska partia utworzona w 1912 r. początkowo o nurcie socjalistycznym, a obecnie centroprawicowym. Pozbawiona po II wojnie światowej władzy w wyniku wojny domowej została wraz z zwolennikami ewakuowana na Tajwan. Jej liderem i przywódcą był Chiang Kai‑shek.
Nacjonalizacja – inaczej upaństwowienie, przejęcie przez państwo majątków, przedsiębiorstw i kapitału prywatnego.
Gospodarka planowana – system gospodarczy, w którym decyzje dotyczące produkcji i inwestycji podejmowane są przez władze centralne w postaci planów gospodarczych. Najczęściej występuje w okresie wojny oraz w krajach socjalistycznych. Jest przeciwieństwem wolnego rynku.
Czystka – eliminacja, najczęściej fizyczna, niepożądanych osób zwykle stojących na czele instytucji sprawujących władzę (wojsko, policja, rząd). Najczęściej charakteryzuje się bezwzględnością i masowością.
Polityka stu kwiatów – chińska kampania społeczno‑kulturalna zapoczątkowana przez Mao Zedonga w 1956 r. o charakterze liberalnym. Doprowadziła do odwilży politycznej, która z obawy o masowość została szybko stłumiona.
Wielki skok naprzód – chińska kampania gospodarcza z lat 1958‑1962 zakładająca szybkie przekształcenie Chin z zacofanego kraju rolniczego w potęgę przemysłową. Zakończyła się klęską doprowadzając do zapaści gospodarczej i głodu.
Rewolucja kulturalna – ruch społeczno‑polityczny w Chinach zapoczątkowany przez ich przywódcę Mao Zedonga w 1966 r. Jego celem była eliminacja politycznych rywali i wprowadzenie chińskiego wariantu komunizmu (maoizmu).
Banda czworga – potoczna nazwa odnosząca się czwórki radykalnych działaczy Komunistycznej Partii Chin, którzy odgrywali decydującą rolę w rewolucji kulturalnej, a po śmierci Mao Zedonga próbowali przejąć władzę.
Pekińska wiosna – wydarzenia z maja i czerwca 1989 r., do których doszło w Pekinie po wizycie przywódcy ZSRS Michaiła Gorbaczowa. Domagające się liberalizacji i demokratyzacji społeczeństwo wystąpiło hasłami zmian w ogromnych protestach, które zostały brutalnie stłumione przez chińskie władze (masakra na Placu Tian'anmen).
Dalajlama – początkowo duchowy przywódca Tybetańczyków, od połowy XVIII w. również świecki władca Tybetu.
Teksty i nagrania
China after World War II
During World War II, the Chinese communists of Mao Zedong and their political opponents from the Kuomintang party of Chiang Kai‑shek cooperated in the fight against the common enemy – Japan. After it capitulated and left continental Asia, the communists gained many supporters. This allowed them to win the civil war and, thanks to the considerable help from the USSR, to take control of most of China, announcing the creation of the People’s Republic of China in 1949. Chiang Kai‑shek and his supporters escaped to Taiwan, where he proclaimed the only legal Chinese authority (hence the two Chinese states). Mao began the process of transforming the country, following the example of the actions of the Soviets. The economy was nationalized, central planning was introduced, and purges were carried out in the country, getting rid of a million of actual and alleged enemies. In 1957, life was liberalized for a short time (Hundred Flowers Campaign), but this state of affairs was quickly suppressed for fear of its massiveness. In the late 1950s, changes were also introduced in the economy, which were supposed to transform the economically backward country, known as the “Great Leap Forward”. However, they were completely ill‑considered (e.g. construction of primitive bloomeries next to every house), and led to economic collapse and famine. Another idea to strengthen the ideology was the ‘cultural revolution’ (starting from 1966), which aimed at eliminating political rivals and introducing the Chinese variant of communism (Maoism).
After Mao’s death in 1976, Deng Xiaoping took power in the country and undertook to modernize it. He introduced some economic liberalization as well as liberalization of public life. The latter manifested itself with all its might in the spring of 1989 in Beijing. But the protesters, who were demanding democratization and openness, were brutally pacified in the Tian'anmen Square Massacre. Despite the West’s condemnation of the events, no political changes took place in China. The moving away from full economic control has contributed to a rapid enrichment of the population, and has made the PRC the world’s factory manufacturing products purchased globally.