Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt
R1UEiqxLT1tNp1
Fotografia przedstawiająca tarczę zegara Big Bena. Tarcza jest wykonana z białego szkła, na którym znajdują się czarne cyfry rzymskie.

Liczymy po łacinie

„Big Ben”, tarcza zegarowa, 1859, Elizabeth Tower, Londyn, Wielka Brytania, online-skills, CC BY 3.0

Ważne daty

54 r. p.n.e. Narodziny Catullusa

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

RXQi2yysOGcMo1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.

I. W zakresie kompetencji językowych. Uczeń:

1. zna i rozpoznaje następujące formy morfologiczne z zakresu gramatyki języka łacińskiego:

e) formy fleksyjne liczebników głównych i porządkowych: 1–20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 1000;

8. dokonuje następujących transformacji gramatycznych w zakresie morfologii:

e) odmienia i poprawnie posługuje się formami liczebników głównych i porządkowych: 1–20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 1000;

q) potrafi korzystać ze słownika łacińsko‑polskiego przy sporządzaniu przekładu,

III. W zakresie kompetencji społecznych. Uczeń:

1) dostrzega wagę systematyczności w poznawaniu zjawisk gramatycznych i dokładności w sporządzaniu adekwatnego przekładu;

2) nabiera umiejętności szybkiego praktycznego zastosowania i ćwiczenia nowo nabytej wiedzy;

Nauczysz się

rozwijania kompetencji językowych w celu nabycia umiejętności rozumienia tekstów łacińskich;

umożliwienia komunikacji w języku łacińskim;

używania łacińskich liczebniów oraz ich zapisywania;

zapoznawania się z korzeniami kultury europejskiej w postaci kultury antycznej.

Podział liczebników.

Liczebniki dzielimy na:

Liczebniki główne – cardinālia (cardō – zawias), odpowiadające na pytanie ile?

Liczebniki porządkowe – ōrdinālia (ōrdō – porządek), odpowiadające na pytanie który z rzędu?

Liczebniki podziałowe – distribūtīva (distribuō – dzielę), odpowiadające na pytanie po ile?

Liczebniki wielorakie – multiplicātīva (multiplicō – mnożę), odpowiadające na pytanie iloraki?

Przysłówki liczebnikowe - adverbia numerālia, odpowiadające na pytanie ile razy?

Liczebniki w językach romańskich

Liczebniki 1‑10 w językach romańskich

lp

Język łaciński

Język włoski

Język francuski

Język hiszpański

1

ūnus, -ā, -um

uno

un

uno

2

duo, duae, duo [duo,due,duo]

due

deux

dos

3

trēs, trēs, tria

tre

trois

tres

4

quattuor [kwatuor]

quattro

quatre

cuatro

5

quīnque [kwinkwe]

cinque

cinq

cinco

6

sex

sei

six

seis

7

septem

sette

sept

siete

8

octo [okto]

otto

huit

ocho

9

novem [nowem]

nove

neuf

nueve

10

decem

dieci

dix

diez

Odmiana liczebników

Spośród liczebników głównych odmieniają się: ūnus, -ā, -um, duo, duae, duo, trēs, trēs, tria, ducenti etc. i mīlia.Nie odmieniają się liczebniki 4‑20, dziesiątki, centum, mille. Setki odmieniają się w liczbie mnogiej deklinacji II i I.

Odmiana ūnus, -ā, -um, duo, duae, duo, trēs, trēs, tria i mīlia.

Odmiana liczebników

Nom.

ūnus, ūna, ūnum

duo, duae, duo

trēs, tria

mīlia

Gen.

ūnīus

duōrum, duārum, duōrum

trium

mīlium

Dat.

ūnī

duōbus, duābus, duōbus

tribus

mīlibus

Acc.

ūnum, ūnam, ūnum

duōs, duās, duo

trēs, tria

mīlia

Abl.

ūnō, ūnā, ūnō

duōbus, duābus, duōbus

tribus

mīlibus

Liczebniki główne - Numerālia cardinālia i liczebniki porządkowe - Numerālia ōrdinālia

Liczebniki główne

1

I

ūnus, -ā, -um

prīmus, -ā, -um

2

II

duo, duae, duo

secundus vel alter

3

III

trēs, trēs, tria

tertius

4

IV

quattuor

quārtus

5

V

quīnque

quīntus

6

VI

sex

sextus

7

VII

septem

septimus

8

VIII

octo

octāvus

9

IX

novem

nōnus

10

X

decem

decimus

11

XI

ūndecim

ūndecimus

12

XII

duodecim

duodecimus

13

XIII

tredecim

tertius decimus

14

XIV

quattuordecim

quārtus decimus

15

XV

quīndecim

quīntus decimus

16

XVI

sēdecim

sextus decimus

17

XVII

septendecim

septimus decimus

18

XVIII

duodēvīgintī

duodēvīcēsimus

19

XIX

ūndēvīgintī

ūndēvīcēsimus

20

XX

vīgintī

vīcēsimus

21

XXI

vīgintī ūnus vel ūnus et vīgintī

vīcēsimus prīmus vel ūnus et vīcēsimus

22

XXII

vīgintī duo vel duo et vīgintī

vīcēsimus alter vel alter et vīcēsimus

28

XXVIII

duodētrīgintā

duodētrīcēsimus

29

XXIX

ūndētrīgintā

ūndētrīcēsimus

30

XXX

trīgintā

trīcēsimus

40

XL

quadrāgintā

quadrāgēsimus

50

L

quīnquāgintā

quīnquāgēsimus

60

LX

sexāgintā

sexāgēsimus

70

LXX

septuāgintā

septuāgēsimus

80

LXXX

octōgintā

octōgēsimus

90

XC

nōnāgintā

nōnāgēsimus

100

C

centum

centēsimus

200

CC

ducentī, -ae, -ā

ducentēsimus

300

CCC

trecentī, -ae, -ā

tricentēsimus

400

CD

quadringentī, -ae, -ā

quadrigentēsimus

500

D

quīngentī, -ae, -ā

quīngentēsimus

600

DC

sēscentī, -ae, -ā

sescentēsimus

700

DCC

septingentī, -ae, -ā

septingentēsimus

800

DCCC

octingentī, -ae, -ā

octingentēsimus

900

CM

nōngentī, -ae, -ā

nongentēsimus

1000

M

mīlle

mīllēsimus

2000

MM

duo mīlia

bis mīllēsimus

R3xTYLSyZqT3w1
Fotografia przedstawiająca tarczę zegara Big Bena. Tarcza jest wykonana z białego szkła, na którym znajdują się czarne cyfry rzymskie. Dodatkowo pojawia się informacje: 1. Fotografia przedstawiająca mozaikę z Bazyliki Patriarchów w Akwilei. Ułożony na niej napis brzmi: IANVARI DEDEIDONO P DCCCLXX 2.Fotografia przedstawiająca łacińską inskrypcję w katedrze w Klagenfurcie. Znajduje się ona w złotej, bogato zdobionej ramie. Jej treść to: ANNO DOMINI MDCIIII IN HONOREM SS. APOSTOLORUM PETRI ET PAULI CONSECRATA MDCCXXIII - MDCCXXVII EX CINERIBUS RESUSCITATA MDCCLXXXVII DIGNITATE ECCLESIAE CATHEDRALIS DECORATA MCMXCI REST. 3. Fotografia przedstawiająca inskrypcję łacińską na zachodniej ścianie Katedry Notre-Dame w Luksemburgu. Napis znajduje się na tablicy wmurowanej w katedrze. Nie posiada on żadnych zdobień. Informuje o rozpoczęciu budowy katedry, która nastąpiła w 1613 roku. 4. Fotografia przedstawia fragment Kościołu Kolegialnego świętej Marii w Warwick. Nad wejściem do budynku znajduje się napis: NOVUM HOC PIETATE PUBLICA INCHATUM ET PROVECTUM REGIA ABSOLUTUM EST: SUB LAETIS ANNAE AUSPICIIS AO: MEMORABILI MDCCIIII. 5.Fotografia przedstawiająca łacińską inskrypcję w Katedrze w Winschester, Anglia. Inskrypcja znajduje się na prostej, kamiennej tablicy nie posiadającej zdobień.
1
2
3
4
5

1. DCCCLXX Mozaika, IV wiek, Bazylika Patriarchów, Akwileja, Włochy, CC BY-SA 3.0

2. MDCCLXXXVII Łacińska inskrypcja, Katedra św. Piotra i Pawła, Muzeum Krajowe Karyntii w Klagenfurt am Wörthersee, Austria, Wikipedia, CC BY-SA 3.0

3. MDCXIIII Inskrypcja łacińska na zachodniej ścianie Kościoła, 1613, Katedra Notre-Dame, Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga, Wikipedia, CC BY-SA 3.0

4. MDCCIIII Kościół Kolegialny Św. Marii, inskrypcja łacińska, 1704, Warwick, Wielka Brytania, Wikipedia, CC BY 2.0

5. MCMXXXIII, LXXXIV Łacińska inskrypcja w Katedrze, Winschester, Wielka Brytania, Wikipedia, CC BY-SA 2.0

„Big Ben”, tarcza zegarowa, 1859, Elizabeth Tower, Londyn, Wielka Brytania, online-skills, CC BY 3.0

Przysłówki liczebnikowe - Adverbia numerālia i liczebniki podziałowe - Numerālia distribūtīva

Przysłówki liczebnikowe

1

I

semel = raz

singulī, -ae, -ā = po jednym

2

II

bis = dwa razy

bīnī = po dwa

3

III

ter

ternī

4

IV

quarter

quaternī

5

V

quīnquiēs

quīnī

6

VI

sexiēs

sēnī

7

VII

septiēs

septēnī

8

VIII

octiēs

octōnī

9

IX

noviēs

novēnī

10

X

deciēs

dēnī

11

XI

ūndeciēs

ūndēnī

12

XII

duodeciēs

duodēnī

13

XIII

ter deciēs

ternī dēnī

14

XIV

quater deciēs

quaternī dēnī

15

XV

quīnquiēs deciēs

quīnī dēnī

16

XVI

sexiēs deciēs

sēnī dēnī

17

XVII

septiēs deciēs

septēnī dēnī

18

XVIII

duodeviciēs

duodēvīcēnī

19

XIX

undeviciēs

undevicēnī

20

XX

vīciēs

vīcēnī

21

XXI

vīciēs semel vel semel et vīciēs

vīcēnī singulī vel singulī et vīcēnī

22

XXII

vīciēs bis vel bis et vīciēs

vīcēnī bīnī vel bīnī et vīcēnī

28

XXVIII

duodetriciēs

duoduodetricēnī

29

XXIX

undetriciēs

undetricēnī

30

XXX

trīciēs

trīcēnī

40

XL

quadrāgiēs

quadragēnī

50

L

quīnquāgiēs

quīnquāgēnī

60

LX

sexāgiēs

sexāgēnī

70

LXX

septuāgiēs

septuāgēnī

80

LXXX

octogiēs

octōgēnī

90

XC

nōnāgiēs

nōnāgēnī

100

C

centiēs

centēnī

200

CC

ducentiēs

ducēnī

300

CCC

trecentiēs

trecēnī

400

CD

quadringentiēs

quadringēnī

500

D

quīngentiēs

quīngēnī

600

DC

sescentiēs

sēscēnī

700

DCC

septingentiēs

septingēnī

800

DCCC

octingentiēs

octingēnī

900

CM

nongentiēs

nōngēnī

1000

M

mīliēs

singula mīlia

2000

MM

bis mīliēs

bīna mīlia

Liczebniki wielorakie - Numerālia multiplicātīva

  • Simplex – pojedynczy

  • Duplex – podwójny

  • Triplex – potrójny

  • Quadruplex - poczwórny

  • Quīncuplex – pięciokrotny

  • Septemplex – siedmiokrotny

  • Decemplex – dziesięciokrotny

  • Centuplex - stokrotny

Carmen V, Catullus

Vīvāmus, mēa LesbiaLesbiaLesbia, atque amēmus,

rūmōrēsque senumm8787ee9b86282043_0000000000005senum sevēriōrum

omnēs ūnīus aestimēmusm8787ee9b86282043_0000000000006aestimēmus assis.

sōlēsm8787ee9b86282043_0000000000007sōlēs occīdēre et redīre possunt:

nōbīs cum semel occīdit brevis lūxm8787ee9b86282043_0000000000008lūx,

noxm8787ee9b86282043_0000000000009nox est perpetuā ūnā dormienda.

dā mī bāsiam8787ee9b86282043_0000000000010bāsia mīlle, deindem8787ee9b86282043_0000000000011deinde centum,

dein mīlle altera, dein secunda centum,

deinde usque altera mīlle, deinde centum;

dein, cum mīlia multa fēcerimus,

conturbābimusm8787ee9b86282043_0000000000012conturbābimus illa, nē sciāmus,

aut nequīs malus invidēre possit,

cum tantum sciat esse bāsiōrum.

Przekład: Jan Czubek, Poezye Katulla, 1898 r, Kraków.

Tłumaczeniem8787ee9b86282043_0000000000004Tłumaczenie

m8787ee9b86282043_0000000000004
m8787ee9b86282043_0000000000005
m8787ee9b86282043_0000000000006
m8787ee9b86282043_0000000000007
m8787ee9b86282043_0000000000008
m8787ee9b86282043_0000000000009
m8787ee9b86282043_0000000000010
m8787ee9b86282043_0000000000011
m8787ee9b86282043_0000000000012

Amfiteatr Flawiuszów w liczbach

R1ZhduJbiTF6F1
przedstawia rzeźbę pod tytułem Amfiteatr Flawiuszów w liczbach‑co autor miał na myśli pisząc "w liczbach"? Proponuję zostawić: Prezentacja przedstawia animację odnośnie Amfiteatru Flawiuszów czyli Koloseum. 3. z dynastii -zamiast skrótu. Tam gdzie skróty typu dł, m też proszę rozwinąć. przed oraz jest kropka‑proszę usunąć.
Źródło: online-skills.

Zadania

RaUnlm2q1RNqr
Ćwiczenie 1
Pogrupuj poniższe wyrazy pochodzące z tekstów interaktywnych z tej lekcji na czasowniki (Verba), rzeczowniki (Substantīva) i liczebniki (Numerālia). Następnie wstaw je we właściwe miejsce tabeli: Verba Możliwe odpowiedzi: 1. nox, 2. tollit, 3. senum, 4. sōlēs, 5. bāsia, 6. trigintā septem, 7. reprehendere, 8. quīngentī, 9. aestimēmus, 10. septuāgintā, 11. laudāre, 12. lūx, 13. centum, 14. conturbābimus, 15. mīlle Substantīva Możliwe odpowiedzi: 1. nox, 2. tollit, 3. senum, 4. sōlēs, 5. bāsia, 6. trigintā septem, 7. reprehendere, 8. quīngentī, 9. aestimēmus, 10. septuāgintā, 11. laudāre, 12. lūx, 13. centum, 14. conturbābimus, 15. mīlle Numerālia Możliwe odpowiedzi: 1. nox, 2. tollit, 3. senum, 4. sōlēs, 5. bāsia, 6. trigintā septem, 7. reprehendere, 8. quīngentī, 9. aestimēmus, 10. septuāgintā, 11. laudāre, 12. lūx, 13. centum, 14. conturbābimus, 15. mīlle

Pogrupuj poniższe wyrazy pochodzące z tekstów interaktywnych z tej lekcji na czasowniki (Verba), rzeczowniki (Substantīva) i liczebniki (Numerālia). Następnie wstaw je we właściwe miejsce tabeli:

senum, quīngentī, reprehendere, bāsia, conturbābimus, laudāre, sōlēs, septuāgintā, aestimēmus, nox, trigintā septem, tollit, mīlle, centum, lūx

Verba  
Substantīva  
Numerālia  
RnDsW4ZamFN67
Ćwiczenie 2
Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź. Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania ūndecim + duodēvīgintī? Możliwe odpowiedzi: 1. duodētrīgintā, 2. ūndētrīgintā, 3. vīgintī novem

Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania ūndecim + duodēvīgintī?

  • duodētrīgintā
  • ūndētrīgintā
  • vīgintī novem
ROgKNbmkWFUFu
Ćwiczenie 3
Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania centum - vīgintī septem? Możliwe odpowiedzi: 1. septuāgintā trēs, 2. duo et septuāgintā, 3. sexāgintā trēs

Zaznacz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania centum - vīgintī septem?

  • septuāgintā trēs
  • duo et septuāgintā
  • sexāgintā trēs
RA1G0B8OSStVP
Ćwiczenie 4
Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź. Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania decem – sex? Możliwe odpowiedzi: 1. quattuor, 2. sex, 3. sēdecim

Zaznacz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania decem – sex?

  • quattuor
  • sex
  • sēdecim
R1U40qP0Db6Q2
Ćwiczenie 5
Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania ūndēvīgintī + quīnquāgintā sex? Możliwe odpowiedzi: 1. quīnque et octōgintā, 2. septuāgintā septem, 3. septuāgintā quīnque

Zaznacz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania ūndēvīgintī + quīnquāgintā sex?

  • quīnque et octōgintā
  • septuāgintā septem
  • septuāgintā quīnque
Rkz76Q3fYZDWz
Ćwiczenie 6
Wybierz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź. Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania quadringentī duo – centum trīgintā trēs? Możliwe odpowiedzi: 1. ducentī trīgintā trēs, 2. ducentī sexāgintā novem, 3. trecentī duo

Zaznacz jedną prawidłową odpowiedź spośród podanych. Pamiętaj, poprawna jest tylko jedna odpowiedź.
Jakie jest prawidłowe rozwiązanie działania quadringentī duo – centum trīgintā trēs?

  • ducentī trīgintā trēs
  • ducentī sexāgintā novem
  • trecentī duo
RjxcVrROpoBe91
Ćwiczenie 7
Powiedz jak powinny być zapisane następujące daty przy pomocy cyfr rzymskich: 1613, 1704, 1933, 84, 852, 1787.
R17EOL8JhYt9q
Ćwiczenie 8
Połącz poniższe rzeczowniki z odpowiadającymi im liczebnikami (w tym samym przypadku, liczbie i rodzaju). sellā Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium puellārum Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium aedificiīs Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium deī Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium puerōrum Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium pāgina Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium capitulum Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium fīliam Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium exempla Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium viās Możliwe odpowiedzi: 1. prīmā, 2. duo, 3. tribus, 4. trēs, 5. mīlium, 6. ūndēvīcēsima, 7. ūnīus, 8. duārum, 9. ūnam, 10. tertium

Połącz poniższe rzeczowniki z odpowiadającymi im liczebnikami (w tym samym przypadku, liczbie i rodzaju).

duārum, tertium, tribus, ūndēvīcēsima, ūnam, duo, ūnīus, mīlium, prīmā, trēs

sellā  
puellārum  
aedificiīs  
deī  
puerōrum  
pāgina  
capitulum  
fīliam  
exempla  
viās  
R8DJenJGgViFN
Ćwiczenie 9
W oparciu o prezentację 3d na temat Amfiteatru Flawiuszów uzupełnij poniższy tekst właściwymi liczebnikami. Amphitheātrum Flāvium Tu uzupełnij pedēs longum, Tu uzupełnij lātum et Tu uzupełnij pedēs altum est. Aedificium Tu uzupełnij tabulāta habet. Amphitheātrō Tu uzupełnij ōstia erant. In Colossēō Tu uzupełnij.spectātōrēs erant. Lūdiī gladiātōriī in amphitheātrō saepe erant. Gladiātōrēs cum bēstiīs ferīs in arēnā pugnābant

W oparciu o prezentację 3d na temat Amfiteatru Flawiuszów uzupełnij poniższy tekst właściwymi liczebnikami.

Amphitheātrum Flāvium ............ pedēs longum, ............ lātum et ............ pedēs altum est. Aedificium ............ tabulāta habet. Amphitheātrō ............ ōstia erant. In Colossēō .............spectātōrēs erant. Lūdiī gladiātōriī in amphitheātrō saepe erant. Gladiātōrēs cum bēstiīs ferīs in arēnā pugnābant

Polecenie 1

Przeczytaj informacje na temat poety Katullusam8787ee9b86282043_0000000000013Katullusa i neoterykówNeoterycyneoteryków. Następnie przygotuj prezentację multimedialną na temat sławnych poetów opiewających prawdziwe lub fikcyjne imię swojej ukochanej w ich twórczości. Prezentacja zawierać powinna także motyw Katullusa i Lesbii.

m8787ee9b86282043_0000000000013

Słowniki

Słownik pojęć

Neoterycy
Neoterycy

Termin użyty przez Cycerona (w znaczeniu pejoratywnym) do określenia grupy młodych poetów zrywających z tradycją wielkiego eposu historycznego i wzorujący się na poezji hellenistycznej, z jej czołowym przedstawicieliem Kallimachem. Neoterycy byli miłośnikami drobnych form literackich, ich poezja była nasycona erudycją i sentymentalna. Najwybitniejszym neoterykiem był Katullus. Związanym z tym nurtem był w młodości także Wergiliusz. cy wywarli znaczący wpływ na dalszy rozwój poezji rzymskiej, zwłaszcza epoki augustowskiej.

Katullus
Katullus

ur. ok. 84 r. p.n.e., zm. ok. 54 r. p.n.e., poeta rzymski, członek neoteryków.

Lesbia
Lesbia

postać występująca w dziełach Katullusa, nazwana tak przez poetę na cześć Safony; jej prawdziwe nazwisko brzmiało – Clodia Pulchra.

Słownik łacińsko‑polski

R1ECUl3zZEt9s1
Słownik łacińsko‑polski.
Źródło: online skills, licencja: CC0.
m8787ee9b86282043_0000000000650

Galeria dzieł sztuki

R1UEiqxLT1tNp1
Fotografia przedstawiająca tarczę zegara Big Bena. Tarcza jest wykonana z białego szkła, na którym znajdują się czarne cyfry rzymskie.
„Big Ben”, tarcza zegarowa, 1859, Elizabeth Tower, Londyn, Wielka Brytania, online-skills, CC BY 3.0
RTmYCT3ZOHHPL1
Fotografia przedstawiająca mozaikę z Bazyliki Patriarchów w Akwilei. Ułożony na niej napis brzmi: IANVARI DEDEIDONO P DCCCLXX
Mozaika, IV wiek, Bazylika Patriarchów, Akwileja, Włochy, CC BY-SA 3.0
RldluRruO5Ofh1
Fotografia przedstawiająca rzeźbę głowy rzymianina w podeszłym wieku, Mężczyzna jest łysy i dużo zmarszczek na twarzy.
Głowa Rzymianina w podeszłym wieku, około 60 r p.n.e. Gliptoteka Monachijska, Monachium, Niemcy, Wikipedia, domena publiczna
R1TNW87sn6e8f1
Fotografia przedstawia maskę w kształcie Słońca z rysami twarzy Augusta II Mocnego jako Apolla. Maska jest zrobiona ze złota.
Johann Melchior Dinglinger, Maska w kształcie Słońca z rysami twarzy Augusta II Mocnego jako Apollina, Bóg Słońca, 1709, Rüstkammer, Drezno, Niemcy, Wikipedia, domena publiczna
RaQsKmLN7EEnw1
Fotografia przedstawiająca inskrypcję łacińską na zachodniej ścianie Katedry Notre-Dame w Luksemburgu. Napis znajduje się na tablicy wmurowanej w katedrze. Nie posiada on żadnych zdobień. Informuje o rozpoczęciu budowy katedry, która nastąpiła w 1613 roku.
Inskrypcja łacińska na zachodniej ścianie Kościoła, 1613, Katedra Notre-Dame, Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga, Wikipedia, CC BY-SA 3.0
R15dZ9G7hs8Aq1
Fotografia przedstawia fragment Kościołu Kolegialnego świętej Marii w Warwick. Nad wejściem do budynku znajduje się napis: NOVUM HOC PIETATE PUBLICA INCHATUM ET PROVECTUM REGIA ABSOLUTUM EST: SUB LAETIS ANNAE AUSPICIIS AO: MEMORABILI MDCCIIII.
Kościół Kolegialny Św. Marii, inskrypcja łacińska, 1704, Warwick, Wielka Brytania, Wikipedia, CC BY 2.0
ROrC2797VO9oq1
Fotografia przedstawiająca łacińską inskrypcję w Katedrze w Winschester, Anglia. Inskrypcja znajduje się na prostej, kamiennej tablicy nie posiadającej zdobień.
Łacińska inskrypcja w Katedrze, Winschester, Wielka Brytania, Wikipedia, CC BY-SA 2.0
RjQ4eDU5cSg2X1
Fotografia przedstawiająca łacińską inskrypcję w katedrze w Klagenfurcie. Znajduje się ona w złotej, bogato zdobionej ramie. Jej treść to: ANNO DOMINI MDCIIII IN HONOREM SS. APOSTOLORUM PETRI ET PAULI CONSECRATA MDCCXXIII - MDCCXXVII EX CINERIBUS RESUSCITATA MDCCLXXXVII DIGNITATE ECCLESIAE CATHEDRALIS DECORATA MCMXCI REST.
Łacińska inskrypcja, Katedra św. Piotra i Pawła, Muzeum Krajowe Karyntii w Klagenfurt am Wörthersee, Austria, Wikipedia, CC BY-SA 3.0
m8787ee9b86282043_0000000000655

Bibliografia

J. Czubek, Poezye Katulla, Kraków 1898.

Słownik pisarzy antycznych pod redakcję A. Świderkówny, Warszawa 1990.

J. Wikarjak Gramatyka opisowa języka łacińskiego,Warszawa 1978.

M. Cytowska, H. Szelest, Literatura rzymska okres augustowski, Warszawa 1990.