Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Prześledź chronologię etapów socjalizacji Józefa K., przez które przechodzi każdy członek społeczeństwa w swoim życiu. Zapamiętaj źródła socjalizacji charakterystyczne dla danego etapu. Zwróć uwagę na umowność momentów przejścia pomiędzy etapami. Od czego zależy to, że przejście może nastąpić nieco później lub nieco wcześniej, niż przewidują to momenty oddzielające poszczególne etapy na osi chronologicznej?

RlMArSmv580wc1
1. Zdjęcie przedstawia rodziców leżących na łóżku z niemowlęciem. Niemowlę w samej pieluszce. Leży pomiędzy rodzicami. 1954 Niemowlęctwo. Narodziny Józefa K. Na tym etapie jednostka jest socjalizowana w rodzinie. Przez rodziców i opiekunów. Niemowlę poprzez gesty, a następnie mowę komunikuje się ze światem. Rodzice (opiekunowie) stwarzają jednostce poczucie bezpieczeństwa i gwarantują zaspokojenie potrzeb fizjologicznych. Wprowadzają dziecko w świat ludzkich gestów oraz przekazują podstawowe umiejętności komunikacyjne., 2. Zdjęcie przedstawia rodziców z dwójką dzieci na łóżku. Jedno dziecko jest niemowlęciem, drugie dwu-, trzylatkiem. 1956 Wczesne dzieciństwo. 2. rok życia Józefa K. Socjalizacja pierwotna trwa nadal. Na tym etapie nadal też socjalizują rodzice (opiekunowie), ale w coraz większym stopniu w proces włączają się inni krewni oraz, przedstawiciele środowisk, w których funkcjonuje rodzina lub samo dziecko (np. żłobek, jako pierwsza instytucja w życiu dziecka, zewnętrzna wobec rodziny). Jako efekt socjalizacji pojawiają się pierwsze zinternalizowanie wartości, normy i wzory zachowań oraz pierwsze umiejętności., 3. Na zdjęciu dwóch małych chłopców siedzących na ławce. Trzymają otwarte książki. Większy chłopiec opiera rękę na ramieniu drugiego, mniejszego dziecka. Ubrani są w koszule, krawaty i spodnie. 1959 Dzieciństwo. 5. urodziny Józefa K. Przy dominującym wpływie rodziców i innych krewnych, coraz większego znaczenia nabierają instytucje charakterystyczne dla socjalizacji wtórnej: grupy rówieśnicze, szkoła, media. Przy błędnie prowadzonej socjalizacji w rodzinie może dojść nawet do zdominowania procesu przez grupę rówieśniczą. Zwiększa się zakres zinternalizowanych norm, wartości i wzorów postępowania oraz umiejętności działania. Socjalizacja nadal przebiega w formie zabawy, w której naśladujemy znaczących innych. Poza najbliższymi krewnymi dziecko naśladuje znaczących innych także z grup spoza rodziny., 4. Na zdjęciu cztery dziewczyny trzymające się za ręce. Sfotografowane w momencie, kiedy w tym samym czasie podskakują. 1967 Młodość. 13. rok życia Jest to okres, w którym człowiek wchodzi w etap socjalizacji wtórnej. W socjologii przyjęło się przyjmować, że wtórny etap socjalizacji rozpoczyna przygotowanie do pełnienia ról społecznych w przyszłości. Ten proces przebiega głównie w grupach rówieśniczych i instytucjach społecznych (głównie w szkole). Uczestnictwo w nich jest warunkiem wejścia procesu kształtowania osobowości (jaźni). Oznacza to, według Herberta Meada, wejście w fazę gry, kiedy podmiot uczy się generalizować cechy grupy, role pełnione przez jej członków, jak też i całą grupę, postawy innych członków grupy oraz reguły działania jednostkowego i grupowego. Procesy formowania się osobowości w fazie gry rozpoczynają się w okresie wczesnej adolescencji, czyli okresie pomiędzy 10 a 16 rokiem życia. Młodość to coraz szersza wiedza o świecie zdobywana w szkole, grupach rówieśniczych. Oddziaływanie rodziny słabnie, na rzecz instytucji edukacyjnych i grup rówieśniczych. Krystalizuje się osobowość. Socjalizowany człowiek uzyskuje zdolność uogólniani zjawisk otaczającego go świata, oraz reguł, norm rządzących relacjami międzyludzkimi („uogólniony inny”)., 5. Zdjęcie przedstawia idące ulicą dwie dziewczyny. Po lewej i prawej stronie zaparkowane samochody. 1979 Dojrzałość. 25. urodziny Józefa K. W tym okresie ujawnia się permanentny charakter socjalizacji. Człowiek ma już ukształtowany na wcześniejszych etapach zestaw umiejętności niezbędnych przy pełnieniu ról społecznych w dorosłym życiu. Konieczność kontynuacji procesu socjalizacji wynika z rozszerzania się zestawu ról podejmowaniu na dalszych etapach życia oraz ze zmian społecznych, które wpływają także na normy i wzory postępowania. W okresie dojrzałości człowiek samodzielne poszerza swoje umiejętności i wiedzę dzięki aktywnemu uczestnictwu różnych wymiarach życia społecznego: pracy zarobkowej, własnej rodzinie, macierzyństwie, ojcostwie, uczestnictwu w kręgach towarzyskich i grupach rówieśniczych. To wszystko wpływa na postrzeganie świata, przekonania jednostki o tymże społecznym świecie. Podmiotami socjalizującymi są: instytucje, podmioty gospodarcze, grupy rówieśnicze itp., ale również może to być młodsze pokolenie uczące rodziców (dziadków) języka, sposobów komunikowania związanych z nowymi technologiami, jak również zmiennych reguł zachowań (socjalizacja odwrócona)., 6. Na zdjęciu bezlistne drzewo stojące samotnie na łące. 2019 Starość. 65. rok życia Nikt wprawdzie nie uczy jak być starym, choć pewne wyobrażenia na temat możliwych sposobów pokonywania ograniczeń funkcjonalnych wynikających ze starości jednostka zdobywa stykając się (i czasami opiekując) osobami starszymi od siebie, na wcześniejszych etapach swojego osobniczego życia (w tym widać pewne elementy modelu socjalizacji opartego na współpracy). Największy wysiłek socjalizacyjny spada jednak na samą jednostkę, której dotyczy ten etap życia. W pewnym sensie można tu mówić o autosocjalizacji. Jednostka ma wieloletnie doświadczenie wynikające z pełnienia ról społecznych w całym swoim dotychczasowym życiu. A starsi od niej nie mają już siły i motywacji do uczenia innych. Najczęściej zatem jednostka sama musi się przygotować na starość. Młodsze pokolenie może, co najwyżej, nauczyć starszych jak się odnaleźć w zmieniającym się szybko świecie (socjalizacja odwrócona). Wydłużanie ludzkiego życia i podnoszenie progu dezaktywizacji życiowej powoduje, że w proces socjalizacji na ostatnim etapie życia jednostki zaczyna wkraczać system instytucjonalny. Przykładem są uniwersytety trzeciego wieku oraz fundacje i jednostki samorządu terytorialnego organizującego aktywność (także edukacyjną) dla osób starszych.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 1

Stwórz mapę myśli na której umieścisz źródła socjalizacji i jej efekty dla każdego etapu. Mapę skonstruuj w taki sposób, aby na jej ostatnim poziomie znalazły się przykłady konkretnych źródeł (ról społecznych w ramach poszczególnych instytucji) oraz konkretnych efektów (umiejętności nabytych przez jednostkę socjalizowaną w trakcie procesu).

RVFz21TQ01T42
(Uzupełnij).
RRvzd4tq7F4wR
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: SocjalizacjaElementy należące do kategorii SocjalizacjaNazwa kategorii: NiemowlęctwoElementy należące do kategorii NiemowlęctwoNazwa kategorii: ŹródłaElementy należące do kategorii ŹródłaNazwa kategorii: EfektyKoniec elementów należących do kategorii ŹródłaKoniec elementów należących do kategorii NiemowlęctwoNazwa kategorii: Wczesna młodośćElementy należące do kategorii Wczesna młodośćNazwa kategorii: ŹródłaElementy należące do kategorii ŹródłaNazwa kategorii: EfektyKoniec elementów należących do kategorii ŹródłaKoniec elementów należących do kategorii Wczesna młodośćKoniec elementów należących do kategorii Socjalizacja
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.