Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Przeanalizuj oś czasu przedstawiającą przebieg konfliktów izraelsko‑arabskich i wykonaj ćwiczenie.

R1A7hm505riUE1
1916 Uczestnicy konferencji. Zdjęcie przedstawia grupę dojrzałych mężczyzn stojących na schodach. Mężczyźni ubrani są w smokingi, niektórzy mają na głowach meloniki. Konferencja w San Remo Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez aliantów po I wojnie światowej przyznaje Wielkiej Brytanii mandat w Palestynie z zadaniem przygotowania tego terytorium do samodzielnych rządów. Narasta nasilająca się od XIX wieku migracja europejskich Żydów na te tereny. 1917 Oryginalny tekst dokumentu. Zdjęcie przedstawia oryginał deklaracji Balfoura. Jest ona napisana na maszynie i podpisana odręcznie. Deklaracja Balfoura Wielka Brytania przejmuje Palestynę od Imperium Otomańskiego i deklaruje pragnienie odtworzenia w Palestynie żydowskiej siedziby narodowej. Obietnica taka sformułowana zostaje w tzw. deklaracji Balfoura, liście wysłanym 2 listopada 1917 r. przez brytyjskiego ministra spraw zagranicznych Arthura Jamesa Balfoura do barona Rothschilda – przywódcy społeczności żydowskiej w Wielkiej Brytanii. Dokument ten podkreśla jednocześnie, że Rząd Jego Królewskiej Mości (...) nie uczyni nic, co mogłoby zaszkodzić obywatelskim czy religijnym prawom istniejących w Palestynie społeczności nieżydowskich.. 1922 Flaga Transjordanii. Zdjęcie przedstawia flagę Transjordanii. Jest ona złożona z trzech pasów, od góry czarny, po środku biały, na dole zielony. Od lewej strony na pasy nachodzi czerwony trójkąt z wpisaną pośrodku biała gwiazdą. Transjordania Brytyjczycy wydzielają z części wschodniego terytorium Palestyny emirat Transjordanii, zabraniając żydowskiego osadnictwa na tym obszarze. Wielka Brytania kontrolowała emirat do 1946 r., kiedy państwo to ogłosiło niepodległość. Trzy lata później zmieniło ono nazwę i odtąd funkcjonuje jako Jordańskie Królestwo Haszymidzkie, czyli po prostu Jordania. 1939 Białe Księgi Niejasne obietnice zawarte w deklaracji Balfoura, odmiennie interpretowane przez żydowską i arabską ludność zamieszkującą Palestynę, prowadziły do licznych napięć, demonstracji, rozruchów i niepokojów w brytyjskim mandacie. Zamieszki takie często niosły ofiary śmiertelne. Próbując uspokoić sytuację, kolejne brytyjskie rządy wydawały tzw. Białe Księgi, wyjaśniając, w jaki sposób Wielka Brytania rozumie obietnicę deklaracji Balfoura. Kolejna, trzecia już, Księga ustalała żydowską migrację do Palestyny na poziomie nie większym niż 10 000 osób rocznie (z wyjątkiem nagłych przypadków). 1940 Pierwsze szykany wobec warszawskich Żydów. Jesień 1939. Zdjęcie przedstawia mężczyznę – Żyda – wokół którego stoją roześmiani, niemieccy żołnierze. Jeden z nich dotyka brody mężczyzny. Lata 40. XX wieku
Ucieczka przed Holocaustem Prowadzona przez nazistów zagłada narodu żydowskiego skłania coraz większe rzesze ludności do ucieczki i poszukiwania schronienia – między innymi w Palestynie. Brytyjskie ograniczenia dotyczące imigracji prowadzą do licznych konfliktów – statki wiozące żydowskich uciekinierów z Europy zmuszone były omijać brytyjskie blokady, co nie zawsze się udawało. Najbardziej znaną z tych tragicznych historii jest historia statku Exodus 1947 wiozącego na pokładzie 4,5 tys. ocalałych z Holocaustu Żydów. Statek zmuszono do zawrócenia do portu w Marsylii, z którego wyruszył, a następnie skierowano do niemieckiego Hamburga. Tułaczka pasażerów Exodusa skupiła uwagę światowej opinii publicznej i przyczyniła się do wzrostu poparcia dla utworzenia niezależnego państwa żydowskiego na terenie Palestyny.. 1947 Rezolucja nr 181. Organizacja Narodów Zjednoczonych rekomenduje zakończenie brytyjskiego mandatu i podział Palestyny na dwa odrębne państwa – żydowskie i arabskie – oraz poddanie Jerozolimy wraz z przyległościami międzynarodowej kontroli. Rezolucję w tej sprawie Zgromadzenie Ogólne przyjęło niewielką większością głosów – już wtedy brakowało międzynarodowej zgody co do sposobu rozwiązania tego problemu. Żydzi przyjęli postanowienie ONZ, odrzucili je jednak Arabowie – zarówno ci zamieszkujący w samym mandacie Palestyny, jak i reprezentowani przez arabskie państwa sąsiadujące. 1948 Ogłoszenie deklaracji niepodległości Izraela, 14.05.1948. Zdjęcie przedstawia dużą salę obrad, z długim stołem prezydialnym. Za stołem siedzi wielu mężczyzn, jeden z nich przemawia. Za plecami siedzących wiszą dwie flagi izraelskie. Deklaracja niepodległości Izraela 14 maja 1948 r., w przeddzień wygaśnięcia brytyjskiego mandatu w Palestynie (15 maja wypadał szabat), w domu Dizengoffa w Tel Awiwie proklamowano powstanie niepodległego państwa Izrael. Nowo powstałe państwo w ciągu kilku dni zyskało międzynarodowe uznanie, a niecały rok później stało się członkiem ONZ. 1948 - 1949 Izraelscy żołnierze w Nirim. Zdjęcie przedstawia niewielką grupę żołnierzy izraelskich na pagórku. Mężczyźni są w mundurach z krótkim rękawem i w krótkich spodenkach, maja broń. Pierwsza wojna izraelsko-arabska Rankiem, w dzień po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości, rozpoczęła się pierwsza wojna izraelsko-arabska (nazywana przez Izraelczyków wojną o niepodległość lub wyzwoleńczą, przez Arabów zaś katastrofą). W zasadzie konflikt ten był kontynuacją wojny domowej toczonej pomiędzy żydowskimi i arabskimi mieszkańcami Palestyny od wielu miesięcy, z tą różnicą, że odtąd bezpośrednio zaangażowały się weń również ościenne państwa arabskie. Kilkunastomiesięczne walki zakończyły się podpisaniem zawieszenia broni pomiędzy Izraelem a Libanem, Syrią, Jordanią i Egiptem. Terytorium Izraela powiększyło się w porównaniu do pierwotnie przewidywanego, pod jego kontrolą znalazła się także zachodnia część Jerozolimy. Jordania zajęła Zachodni Brzeg Jordanu, w Strefie Gazy utrzymano egipską okupację. W efekcie działań wojennych około 750 tys. arabskich mieszkańców Palestyny opuściło swoje domostwa lub zostało z nich wygnanych. Stanowiło to ponad połowę ówczesnej arabskiej populacji tego terytorium.. 1949 - 1960 Żydowskie osadnictwo. W ciągu pierwszych dwóch dekad istnienia państwa niemal milion żydowskich uchodźców i imigrantów z państw arabskich oraz około ćwierć miliona ocalałych z Holocaustu osiedla się na terenie Izraela. 1956 - 1957 Egipski czołg zniszczony w trakcie wojny w 1956 r. Zdjęcie przedstawia zniszczony czołg egipski. Jest on w rozpadlinie, przechylony na swoją prawą stronę. Kryzys sueski i wojna synajska Izrael współpracuje z Wielką Brytanią i Francją w inwazji na Egipt w celu odzyskania kontroli nad Kanałem. Z konfliktu zwycięsko wychodzi Izrael – przy niewielkich stratach własnych udało mu się zniszczyć trzon egipskiej armii, uniemożliwiając Egiptowi w najbliższym czasie przeprowadzenie jakiejkolwiek agresji. Izrael wzbogacił się ponadto o zdobycze terytorialne oraz znaczną ilość różnorodnego sprzętu wojskowego. Mimo militarnej klęski Egipt nie został w tym konflikcie całkowicie pokonany. Za pewnego rodzaju sukces polityczny można uznać fakt, że jego przywódca – Gamal Abdel Naser – stał się czymś w rodzaju bohatera świata arabskiego, wokół którego zaczął kształtować się ruch panarabski, postulujący wyzwolenie wszystkich krajów arabskich spod kontroli Zachodu. Wkrótce Egipt ponownie przejął kontrolę nad Kanałem Sueskim, a Izrael, podporządkowując się rezolucji ONZ, opuścił Synaj i Strefę Gazy, oddając je pod tymczasową kontrolę międzynarodowych sił pokojowych UNEF.. 1958 Nuklearne Centrum Badawcze Negew. We współpracy z Francją Izrael uruchamia program nuklearny, którego najważniejszym elementem jest budowa tajnego ośrodka badawczego w okolicach Dimony na pustyni Negew. Powstaje tam też izraelski reaktor atomowy. 1964 „Bitwa o wodę” W czerwcu 1964 r. Izrael uruchomił Narodowy System Wodny, przepompowujący każdego dnia 1 mln metrów kwadratowych wody z Jeziora Tyberiadzkiego do pustyni Negew. Syria wykorzystuje to jako pretekst do zaostrzenia konfliktu i oficjalnie uznaje, że izraelskie prace budowlane naruszają jej integralność terytorialną, gdyż obejmują również terytorium strefy zdemilitaryzowanej na jej granicy z Izraelem. Syryjczycy wezwali wszystkie kraje arabskie do wypowiedzenia wojny Izraelowi. Napięcie narasta, dochodzi do coraz częstszych incydentów zbrojnych. Syria, Jordania i Liban rozpoczynają prace budowlane mające na celu odwrócenie niektórych dopływów rzeki Jordan, by uniemożliwić przepływ wody do Izraela. Egipt i Syria zawierają też porozumienie o wojskowej współpracy na wypadek napaści ze strony izraelskiej.. 1967 Izraelscy żołnierze przy zniszczonym egipskim samolocie. Zdjęcie przedstawia trzech żołnierzy izraelskich stojących na pustyni przy wraku samolotu. Wojna sześciodniowa Po wielu miesiącach narastającego napięcia, wydaleniu przez Egipt sił Narodów Zjednoczonych z Synaju i remilitaryzacji półwyspu oraz zablokowaniu przez to państwo Cieśniny Tirańskiej dla statków pływających pod izraelską banderą, Izrael rozpoczyna ofensywę. Do wojny natychmiast przyłączają się Jordania i Syria. Konflikt trwa zaledwie sześć dni. W tym czasie Izrael znacznie poszerza kontrolowane przez siebie terytorium, zajmując również wschodnią część Jerozolimy, cały Zachodni Brzeg Jordanu, Strefę Gazy, Wzgórza Golan i Synaj. Rusza wspierany przez rząd program żydowskiego osadnictwa na tych terenach. 1972 Tablica pamiątkowa w wiosce olimpijskiej w Monachium. Zdjęcie przedstawia tablicę pamiątkową. Jest na niej umieszczony krótki tekst oraz imiona i nazwiska sportowców, którzy zginęli w Monachium. Jest także menora i symbol olimpiady, pięć połączonych kół. Masakra w Monachium Członkowie palestyńskiej organizacji Czarny Wrzesień przeprowadzają atak terrorystyczny podczas letnich igrzysk olimpijskich, biorąc za zakładników jedenastu członków izraelskiej drużyny. Terroryści zabili wszystkich zakładników – dwóch sportowców zginęło na miejscu, pozostali stracili życie podczas nieudanej próby odbicia ich przez niemiecką policję. Izrael odpowiedział serią nalotów lotniczych na arabskie cele oraz operacją Gniew Boży – wyśledzeniem i zabójstwami Palestyńczyków podejrzewanych o zorganizowanie zamachu. Wydarzenia te stały się inspiracją filmu „Monachium” w reżyserii Stevena Spielberga. 1973 Egipskie wojska przejeżdżają przez Kanał Sueski, 7 października 1973. Zdjęcie przedstawia most pontonowy prowadzący przez Kanał Sueski. Jadą po nim wojskowe ciężarówki, są także idący pieszo żołnierze. Wojna Jom Kippur W dniu żydowskiego święta Dnia Pojednania połączone siły Egiptu i Syrii najeżdżają półwysep Synaj i Wzgórza Golan. Początkowo posuwają się naprzód, jednak już po kilku dniach Izraelczycy dają im skuteczny odpór, a po trzech tygodniach zmuszają do przyjęcia warunków zawieszenia broni. Tym razem jednak straty po stronie izraelskiej są na tyle duże, że społeczeństwo uznaje wojnę za klęskę.
Ważnym elementem tego konfliktu było również zaangażowanie sił międzynarodowych: ZSRS wspierał państwa arabskie, Stany Zjednoczone – Izrael. Nie było już żadnych wątpliwości, że Bliski Wschód stał się areną zmagań zimnowojennych. 3.1976 Plakat stworzony, by uczcić 9. rocznicę wydarzeń marcowych z 1976 r. Jak interpretujesz widoczne na nim symbole? Plakat prezentuje czerwony kwiat. Rośnie on na trawie pokrytej czerwienią (symbolizującą krew) i czerwień ta wsiąka w głąb czarnej ziemi. Dzień Ziemi W reakcji na ogłoszenie przez izraelski rząd konfiskaty arabskich ziem w Galilei, 30 marca 1976 r. w wielu arabskich miastach Izraela zorganizowano liczne marsze i demonstracje. Izraelskie władze zdecydowały się na rozwiązanie siłowe – zabito sześciu nieuzbrojonych izraelskich Palestyńczyków, raniono około stu, setki aresztowano. Na pamiątkę tych wydarzeń na całym świecie obchodzony jest ustanowiony przez ONZ Dzień Ziemi (ang. Land Day). 7.1976 Porwany przez terrorystów Airbus A300B4-203 linii Air France. Zdjęcie przedstawia samolot odrzutowy linii Air France stojący na płycie lotniska. Operacja Piorun Izraelscy komandosi przeprowadzają udaną akcję odbicia pasażerów, w większości Żydów, francuskiego samolotu pasażerskiego porwanego przez członków Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny. Terroryści żądali uwolnienia 40 palestyńskich bojowników więzionych przez Izrael. 1977 Sadat w Jerozolimie. Egipski prezydent Anwar Sadat, jako pierwszy arabski przywódca, przyjeżdża z oficjalną wizytą dyplomatyczną do Jerozolimy: przemawia w Knesecie, spotyka się z premierem Menachemem Beginem, deklaruje gotowość do rozpoczęcia negocjacji pokojowych. Miesiąc później izraelski premier z podobną wizytą udaje się do Egiptu. Rozpoczyna się proces porozumienia izraelsko-egipskiego. 1978 Zdjęcie przedstawia stojących obok siebie trzech, dojrzałych mężczyzn w garniturach. To Menachem Begin, Jimmy Carter i Anwar Sadat. Camp David Po niecałych dwóch tygodniach negocjacji prowadzonych w rządowym ośrodku wypoczynkowym Stanów Zjednoczonych w Camp David premier Izraela Menachem Begin oraz prezydent Egiptu Anwar Sadat podpisują porozumienia dające podstawy do sformułowania traktatu pokojowego pomiędzy ich państwami. Gwarantem porozumień stają się Stany Zjednoczone, a w jeszcze większym stopniu – zaoferowane przez to państwo wielomiliardowe dotacje dla każdej ze stron. W grudniu 1978 r. sygnatariusze porozumień z Camp David – Begin i Sadat – otrzymują Pokojową Nagrodę Nobla. 1982 - 1985 Stadion sportowy w Bejrucie po izraelskich bombardowaniach – OWP wykorzystywało stadion jako magazyn amunicji. Zdjęcie przedstawia zbombardowany, zniszczony stadion sportowy pośród zabudowań miejskich. Wojna libańska Izrael atakuje Liban w celu rozprawienia się z siłami Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Swoją agresję usprawiedliwia akcją odwetową za próbę zamachu na izraelskiego ambasadora w Londynie. Izraelska inwazja przyczyniła się do pogłębienia destabilizacji tego regionu – w wojnę domową w Libanie zaangażowały się międzynarodowe siły pokojowe, druzowie, Islamski Dżihad, Hezbollah i uciekający z Turcji Kurdowie. Wojnę zakończyło porozumienie zawarte w 1985 r. Starcia w przygranicznej strefie bezpieczeństwa trwały jeszcze przez kolejne piętnaście lat. 9.1982 Masakra w Sabrze i Szatili Sabra to nazwa ubogich okolic zachodniego Bejrutu, sąsiadujących z obozem „Szatila” założonym dla uchodźców z Palestyny w 1949 r. Na początku lat 80. tereny te ogarnięte są wojną domową. Izrael wykorzystuje tę destabilizację, by rozprawić się z bojownikami Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Na początku września zakończyło się oficjalnie wycofywanie sił OWP z okolic Bejrutu, co zapowiadało stabilizację sytuacji. Gwałtownie pogorszyła się ona jednak, gdy w zamachu bombowym zginął Baszir al-Dżumajjil – nowo wybrany prezydent Libanu i jednocześnie lider Falangi – sprzymierzonego z Izraelem zbrojnego ramienia chrześcijańskiej partii Kataeb. O zabójstwo niesłusznie obwiniono OWP – oddziały izraelskie ponownie wkroczyły do Bejrutu i otoczyły dwie muzułmańskie dzielnice, a falangiści – w akcie zemsty – wkroczyli do obozów i dokonali masakry mieszkańców. Liczba ofiar szacowana jest na 700-3500, z czego większość to starcy, kobiety i dzieci.. 1987 - 1991 Plakat z czasów pierwszej intifady. Jak odczytujesz symbole widoczne na ilustracji? Plakat przedstawia nogę w wojskowym bucie z symbolem gwiazdy Dawida. But stoi na nadzianych kolcami powierzchniach. Kolce przebijają się przez but i wystają na wierzchu. Pierwsza intifada – wojna kamieni W wyniku kolejnych wojen izraelsko-arabskich, a zwłaszcza wojny sześciodniowej, pod kontrolą Izraela znajdowały się znaczne tereny zamieszkiwane przez ludność arabską. Administracja izraelska starała się ograniczać bezpośrednią obecność wojskową, nie interweniować w życie codzienne i poprawiać jego standard, jednak wśród Palestyńczyków narastało poczucie frustracji. O wszystkie niepowodzenia obwiniali Izraelczyków, których postrzegali jako okupantów. Spiralę nienawiści nakręcały arabskie zamachy terrorystyczne i izraelskie działania odwetowe. Od połowy lat 60. walkę przeciwko Izraelowi koordynowała Organizacja Wyzwolenia Palestyny, która uważała się za oficjalnego przedstawiciela interesów narodu palestyńskiego. Po wojnie libańskiej przywódcy OWP musieli jednak uciekać z Libanu aż do Libii. W tej sytuacji rząd dusz nad sfrustrowanymi Palestyńczykami łatwo przejęli aktywnie działający w Strefie Gazy duchowi przywódcy muzułmańscy oraz członkowie radykalnej organizacji islamskiej Hamas. Hamas, w odróżnieniu od świeckiej OWP, zdecydowanie odrzucał jakąkolwiek możliwość rozmów pokojowych z Izraelem, uznając walkę zbrojną za jedyną drogę do celu, jakim było wyzwolenie całej Palestyny spod izraelskiej okupacji.
Powstanie rozpoczęło się w jednym z obozów w Strefie Gazy i szybko rozprzestrzeniło na Zachodni Brzeg Jordanu i wschodnią Jerozolimę. Palestyńczycy podejmowali strajki, bojkotowali izraelskie towary, malowali graffiti, demonstrowali, dochodziło również do starć z izraelską armią, w którą młodzi Palestyńczycy rzucali kamieniami.. 1993 Porozumienie z Oslo. Podczas wojny w Zatoce Perskiej OWP poparła Irak, co po jego porażce doprowadziło do kompromitacji tej organizacji i utraty wsparcia w krajach arabskich. Rozpad ZSRS i dominacja jednego tylko mocarstwa dodatkowo pogłębił złą sytuację OWP i skłonił ją do podjęcia rozmów pokojowych. Ich efektem były porozumienia z Oslo, na mocy których nastąpiło wzajemne uznanie Izraela i Organizacji Wyzwolenia Palestyny, co stworzyło podstawę dla procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie i utworzenia Autonomii Palestyńskiej. Podpisane przez premiera Izraela Icchaka Rabina i przywódcę OWP Jasira Arafata porozumienie zakończyło formalnie pierwszą intifadę, jednak nie wszyscy Palestyńczycy byli zwolennikami tych umów i konflikt trwał nadal. 5.1994 - 7.1994 Godło Palestyny. Ilustracja przedstawia orła z czarnymi skrzydłami. Na jego piersiach znajduje się czterokolorowy herb. Utworzenie Autonomii Palestyńskiej Respektując porozumienia z Oslo Izrael, wycofuje swoje siły zbrojne z większej części Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu. Władzę nad tym obszarem przejmuje Organizacja Wyzwolenia Palestyny z Jasirem Arafatem na czele. W grudniu 1994 Jasir Arafat, Icchak Rabin i izraelski minister spraw zagranicznych Szimon Peres otrzymują wspólnie Pokojową Nagrodę Nobla. 10.1994 Jordańsko-izraelski traktat pokojowy. Zachęcone przez Stany Zjednoczone obietnicą umorzenia pokaźnego długu wobec tego państwa władze Jordanii zdecydowały się, mimo opozycji wewnętrznej i zewnętrznej wobec tego pomysłu, podjąć negocjacje pokojowe z Izraelem. Na mocy traktatu Jordania uznała państwo Izrael, a Izrael – pełną odrębność Jordanii. Oba państwa zaakceptowały granicę na Jordanie, zobowiązały się do niestosowania przemocy i zapewnienia obywatelom swobody podróżowania. Król Jordanii został strażnikiem świętych miejsc islamu w Jerozolimie. 11.1995 Ichaak Rabin. Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę ubranego w garnitur. Mężczyzna ma owalną twarz, na której znajdują się zmarszczki. Ma krótko ostrzyżone, rzadkie, siwe włosy. Zabójstwo Icchaka Rabina Nie wszyscy Izraelczycy i Palestyńczycy byli zwolennikami procesu pokojowego. Wielu Palestyńczyków uważało, że należy walczyć do ostatecznego zwycięstwa, jakim byłoby całkowite wyparcie Żydów z terenu Bliskiego Wschodu. Wielu obywateli Izraela natomiast sprzeciwiało się próbom rozwiązania konfliktu w myśl zasady ziemia za pokój, a przywódców, którzy do tego dążyli, uważali za zdrajców interesu narodowego Izraela. Jeden z nich – ultraprawicowy nacjonalista Jigal Amir – zastrzelił premiera Izraela Icchaka Rabina tuż po zakończeniu wielkiej manifestacji w Tel Awiwie, mającej na celu poparcie rządowej polityki negocjacji pokojowych z OWP. Amir był studentem prawa, za zabójstwo premiera został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności. 5.1996 Logo partii Likud. Ilustracja przedstawia logo partii Likhud. Jest to niebieski, hebrajski napis. Likud wraca do władzy W majowych wyborach zwycięża prawicowy Likud z Binjaminem Netanjahu na czele. Premier Netanjahu zapowiada ograniczenie koncesji na rzecz Palestyńczyków. Rząd ponownie podejmuje politykę wspierania żydowskiego osadnictwa na spornych terenach. 5.2000 Izrael wycofuje się z południowego Libanu Po wygranych wyborach bloku lewicowych partii Jeden Izrael na czele rządu stanął Ehud Barak. Nowy premier zaangażował się z powrotem w proces pokojowy z arabskimi sąsiadami i przewodniczącym Autonomii Palestyńskiej Jasirem Arafatem. Barak nie cieszył się jednak wystarczająco dużym poparciem we własnym kraju, by skutecznie wyegzekwować swoje decyzje. Za pewien sukces w poprawie relacji izraelsko-arabskich można uznać jedynie wycofanie się Sił Obronnych Izraela z południowego Libanu. 2000 - 2004 Palestyńskie dziecko rzuca kamieniem w izraelski czołg, 2000 r. Zdjęcie przedstawia czołg jadący przez miasto. Naprzeciw niego biegnie chłopiec i zrzuca w czołg kamieniem. Intifada Al-Aksa W lipcu załamały się izraelsko-palestyńskie rozmowy pokojowe w Camp David. Pogłębiło to rozgoryczenie Palestyńczyków. We wrześniu minister turystyki Izraela (przywódca prawicowego Likudu i późniejszy premier) Ariel Szaron odwiedza Wzgórze Świątynne w Jerozolimie. To jedno z najświętszych miejsc zarówno dla Żydów (na jego terenie znajdowała się świątynia jerozolimska), jak i muzułmanów (obecnie stoi tam Kopuła na Skale i meczet Al-Aksa). Palestyńczycy protestują, rozpoczyna się druga intifada – ostateczny dowód niepowodzenia procesu pokojowego zapoczątkowanego w Oslo.
Druga intifada odznaczała się wyjątkową bezwzględnością i brutalnością działań obu stron. Po stronie palestyńskiej skłonna do jakichkolwiek rozmów była jedynie OWP, jednak nie kontrolowała ona w żaden sposób działań radykalnych palestyńskich i islamskich organizacji terrorystycznych (m.in. Hamasu, Hezbollahu, Brygad Męczenników Al-Aksa, Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny, Islamskiego Dżihadu), które w licznych, najczęściej samobójczych zamachach nękały ludność Izraela.
Władze izraelskie nie pozostawały dłużne i na przemoc odpowiadały przemocą, bombardując wiele obiektów na terenie Autonomii Palestyńskiej, otaczając palestyńskie miasta i uniemożliwiając ich mieszkańcom poruszanie się między nimi, przeprowadzając rewizje i aresztowania w celu rozbicia palestyńskich komórek bojowych.. 6.2002 Graffiti w Betlejem. Zdjęcie przedstawia mural. Znajduje się na nim żołnierza w rozkroku, oparty rękami o ścianę. Żołnierza przeszukuje mała, ubrana w różową sukienkę, dziewczynka. „Ochronna tarcza” i „zamknięta droga” Władze izraelskie, czując się bezradne wobec terrorystów nieustannie przenikających na terytorium Izraela i zagrażających bezpieczeństwu obywateli tego państwa, zadecydowały o budowie 110-kilometrowego ogrodzenia oddzielającego terytorium Izraela i Autonomii Palestyńskiej. Izrael nazwał go barierą bezpieczeństwa, a Palestyńczycy i Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze Murem apartheidu. Mur wyposażony został w przewody elektryczne pod napięciem i czujniki wykrywające intruzów. Ponadto wybudowano go wewnątrz okupowanego Zachodniego Brzegu Jordanu, wykraczając daleko poza linię uznaną za granicę Izraela i włączając do terytorium Izraela nielegalne osiedla żydowskie, a także znaczne palestyńskie żyzne ziemie uprawne.
Izraelska armia zajęła także wszystkie duże miasta Autonomii na Zachodnim Brzegu, a na drogach ustawiono punkty kontrolne w celu ograniczenia komunikacji między grupami bojowników, wprowadzono ograniczenia w poruszaniu się samochodami, godzinę policyjną, prowadzono rewizje i aresztowania, wyburzano domy rodzin zamachowców. Liczba zamachów stopniowo zaczęła spadać. Karuzela terrorystycznych zamachów, brutalnych akcji odwetowych i nieudanych prób porozumienia trwała jednak przez dwa lata.. 2002 Kwartet madrycki Wobec widocznej niemożliwości wypracowania porozumienia przez strony bezpośrednio zaangażowane w konflikt, z propozycją pomocy wystąpiło czterech uczestników stosunków międzynarodowych: Organizacja Narodów Zjednoczonych, Unia Europejska, Rosja i Stany Zjednoczone. To stałe forum współpracy przygotowało harmonogram działań pokojowego rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego, który przedstawiono zainteresowanym stronom w maju 2003 r. Znany jako mapa drogowa do pokoju plan już we wczesnej fazie realizacji napotkał trudności nie do pokonania i nigdy nie został wprowadzony w życie. Przyczynił się jednak do zakończenia drugiej intifady. 11.2004 Jasir Arafat. Zdjęcie przedstawia twarz dojrzałego mężczyzny. Ma on owalną twarz, niewielki zarost. Jego nos jest duży, haczykowaty. Na głowie mężczyzny znajduje się czarno-białą chusta arafatka. Śmierć Arafata 11 listopada 2004 r. po nagłej i krótkiej chorobie w podparyskim szpitalu umiera Jasir Arafat. Jego śmierci towarzyszyło wiele niewyjaśnionych okoliczności. W czasie jego tygodniowej agonii na przemian pojawiały się sprzeczne informacje na temat jego rzekomej śmierci lub śpiączki. Również powód śmierci Arafata stał się przedmiotem spekulacji – mówiono o małopłytkowości samoistnej, ale pojawiały się również hipotezy dotyczące otrucia lub AIDS. Rozwianie wątpliwości utrudnił fakt, że żona Arafata sprzeciwiła się sekcji zwłok. Dopiero przeprowadzona w 2012 r. ekshumacja zwłok i analiza próbek wykazały, że jego śmierć mogła być wynikiem otrucia polonem 210. Śmierć Arafata przyczyniła się do wygaśnięcia drugiej intifady. 2005 Izrael wycofuje się ze Strefy Gazy Izraelska armia i osadnicy opuszczają Strefę Gazy. Izrael zachowuje jednak kontrolę nad przestrzenią powietrzną, wodami przybrzeżnymi i przejściami granicznymi tego terytorium. 1.2006 Ariel Szaron. Zdjęcie przedstawia portret starszego mężczyzny w garniturze. Mężczyzna ma owalną twarz z wyraźnie zaznaczonym drugim podbródkiem. Ma krótkie, siwe włosy. Mężczyzna stoi przed mikrofonami, przemawia. Koniec rządów Ariela Szarona Na początku 2006 r. premier prawicowego rządu Ariel Szaron przechodzi ciężki udar mózgu. Szaron pozostaje w śpiączce do swojej śmierci w 2014 r. Jego obowiązki przejmuje Ehud Olmert. W Autonomii Palestyńskiej wybory parlamentarne wygrywa ugrupowanie islamistyczne związane z Hamasem. Nasilają się ataki rakietowe na Izrael z terytorium Strefy Gazy. Izraelczycy podejmują działania odwetowe. 7.2006 - 8.2006 Dym nad libańskim Tyrem po izraelskim bombardowaniu. Zdjęcie przedstawia krajobraz miejski. Nad budynkami unosi się dym od wybuchu. II wojna libańska Bezpośrednią przyczyną wybuchu konfliktu było ostrzelanie izraelskich miast przygranicznych przez bojowników Hezbollahu i atak rakietami przeciwczołgowymi na dwa opancerzone samochody patrolujące ogrodzenie graniczne po izraelskiej stronie. Dwóch izraelskich żołnierzy zostało rannych, trzech zabitych, a dwóch porwanych i wywiezionych do Libanu. Kolejnych pięciu zginęło podczas nieudanej próby odbicia towarzyszy broni. W odpowiedzi Izrael rozpoczął zmasowane ataki bombowe i artyleryjskie na cele w Libanie, niszcząc również infrastrukturę cywilną, nałożył też morską i powietrzną blokadę na Liban. W wyniku konfliktu zginęły tysiące osób, przede wszystkich libańskich cywili. Około miliona Libańczyków i prawie pół miliona Izraelczyków zmuszonych było do opuszczenia swoich domów. Siły Hezbollahu pozostały niemal nienaruszone.
Konflikt zakończyła Rezolucja 1701 Rady Bezpieczeństwa ONZ wzywająca do rozbrojenia Hezbollahu, wycofania wojsk izraelskich i wprowadzenie na ich miejsce armii libańskiej oraz zakładała zwiększenie oddziałów UNIFIL w południowej części Libanu. Strony konfliktu zastosowały się do postanowień, chociaż całkowite rozbrojenie Hezbollahu okazało się niemożliwe, a izraelscy żołnierze stacjonowali w wiosce Ghadżar przy granicy z Libanem aż do 2010 r.. 9.2007 Operacja Orchard Izraelskie lotnictwo przeprowadza atak lotniczy na syryjski reaktor jądrowy w okolicach Dajr az-Zaur. Większość informacji na temat tej operacji zatajono, a Izrael przyznał się do tego ataku dopiero w 2018 r. 11.2007 Konferencja w Annapolis. Zdjęcie przedstawia obrady podczas konferencji w Annapolis. W dużej sali siedzą przy stołach ustawionych w kształt litery U politycy. Pośrodku znajduje się okrągłe podwyższenie, na którym jest symbol róży wiatrów wpisany w ziemski glob. Konferencja w Annapolis W Annapolis w Stanach Zjednoczonych po raz pierwszy od siedmiu lat odbywa się bliskowschodnia konferencja pokojowa. Mimo wielomiesięcznych rozmów nie udaje się uzgodnić wspólnej deklaracji, nawet w zakresie tematów negocjacji i warunków, na jakich mają się odbywać. Możliwe jest jednak wstępne porozumienie odnośnie rozwiązania opartego na dwóch niezależnych państwach – izraelskim i palestyńskim. 2008 - 2009 Dawna mleczarnia w Gazie zniszczona podczas wojny. Zdjęcie przedstawia ruiny zbombardowanego budynku, w ich pobliżu stoi przywiązany biały osioł. Operacja Płynny Ołów – masakra Gazy Strefa Gazy to jeden z najgęściej zaludnionych obszarów na świecie. Prawie połowa z jej mieszkańców to dzieci w wieku do 14 lat. Po zwycięstwie ekstremistycznego Hamasu (opowiadającego się za całkowitym zniszczeniem Izraela) w wyborach municypalnych w 2006 r. i konflikcie zbrojnym tego ugrupowania z Fatahem (Palestyński Ruch Wyzwolenia Narodowego – palestyńska organizacja polityczno-wojskowa, świecka, mniej radykalna, związana z OWP i Jasirem Arafatem) Izrael i Egipt zamknęły przejścia graniczne ze Strefą Gazy i nałożyły blokadę, umożliwiając wwóz jedynie takiej ilości towarów, by nie doszło do kryzysu humanitarnego. Palestyńczycy ze Strefy Gazy omijali tę blokadę, drążąc tunele, niektóre z nich używane były do przemycania broni. W związku z ciężkimi warunkami przetrwania mieszkańcy Gazy radykalizowali się w coraz większym stopniu, a Hamas nasilał ataki rakietowe na cele w południowym Izraelu. Po nieudanych próbach zawieszenia broni, notorycznie naruszanego przez obie strony i serii wzajemnych oskarżeń, Izrael zdecydował się na przeprowadzenie pacyfikacji tego terytorium – operacji wojskowej, której celem była likwidacja członków i zniszczenie infrastruktury Hamasu w Strefie Gazy. Izraelski minister obrony Ehud Barak zapowiedziała, że będzie to wojna prowadzona do samego końca, zaś rzecznik Hamasu Ismail Radwant oświadczył, że jego organizacja będzie walczyć do ostatniego tchu.
W styczniu Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała strony do natychmiastowego zawieszenia broni, które wprowadzono (przynajmniej formalnie) niecałe dwa tygodnie później. W operacji życie straciło 14 Izraelczyków i 1350 Palestyńczyków, w tym setki cywilów, kobiet i dzieci. Starcia o mniejszym i większym nasileniu nadal trwają w tym regionie.. 2009 Plakaty wyborcze Likudu przed wyborami w 2009 r. Zdjęcie przedstawia miejską ulicę z szeregiem reklam partii Likudu. Zwycięstwo Likudu w wyborach Prawicowe ugrupowanie Likud ponownie przejmuje władzę w Izraelu, powstaje rząd z Binjaminem Netanjahu na czele. 2010 Żołnierze izraelskiego Korpusu Morskiego. Zdjęcie przedstawia stojących w szeregu, w białych mundurach, żołnierzy izraelskich. Żołnierze trzymają w rękach karabiny. Operacja Morska Bryza Na wodach międzynarodowych Morza Śródziemnego izraelska marynarka wojenna zaatakowała sześć statków przewożących 663 propalestyńskich działaczy z 37 państw znanych jako Pokojowa Flotylla. Aktywiści zamierzali przedrzeć się przez blokadę, by dostarczyć pomoc humanitarną dla mieszkańców Strefy Gazy. Podczas zatrzymania zginęło dziewięciu aktywistów, kolejnych 60 zostało rannych, straty poniosła również strona izraelska. Dokładne wersje wydarzeń obu stron są różne, więc ocena tych działań jest bardzo trudna.
Postępowanie Izraela wywołało oburzenie i protesty społeczności międzynarodowej – zarówno rządów, jak i społeczeństw – na całym świecie. Władze Izraela zadeklarowały, że wypuszczą 620 z 682 aresztowanych osób, skontrolowały przewożony przez nich ładunek i przekazały do Strefy Gazy. Hamas odmówił jego przyjęcia do czasu wypuszczenia wszystkich zatrzymanych.. 2011 Gilad Szalit na plakacie Hamasu. Napisy: Nasi uwięzieni bohaterowie. Każdego roku mamy nadzieję na kolejnego Gilada. Na dole: Oni (Palestyńscy więźniowie) nie są sami. Zdjęcie przedstawia plakat. Znajduje się na nim zamaskowany mężczyzna z bronią, który trzyma w rękach portret Szalita, nieopodal mężczyzny siedzi skulona, związana kobieta, z zawiązanymi oczami. Zwolnienie Gilada Szalita. Gilad Szalit to izraelski żołnierz porwany przez Hamas w 2006 r. Za jego uwolnienie Palestyńczycy żądali zwolnienia ponad tysiąca więźniów izraelskich.
Po wielu latach udało się przy wsparciu niemieckim i egipskim wynegocjować porozumienie w tej sprawie. Gilad Szalit został zwolniony w zamian za wypuszczenie na wolność 1027 Palestyńczyków, m.in. członków Hamasu. 2015 Zabójstwa żydowskich osadników Na oczach czwórki ich dzieci ginie małżeństwo żydowskich osadników na Zachodnim Brzegu Jordanu – Eitam i Naama Henkinowie. Napastnicy zaatakowali ich, strzelając z przejeżdżającego samochodu. To pierwszy z wielu takich ataków dokonywanych przez Palestyńczyków i obywateli Izraela pochodzenia arabskiego. 9.2016 Amerykańskie F-16. Zdjęcie przedstawia cztery lecące w szyku samoloty odrzutowe F-16. Wsparcie USA Stany Zjednoczone przyznają Izraelowi pakiet pomocy wojskowej o wartości 38 miliardów dolarów w ciągu następnej dekady. Poprzedni taki pakiet obowiązywał do 2018 r., a Izrael otrzymywał w jego ramach 3,1 miliarda dolarów rocznie na zbrojenia. 1.2017 Siedziba Knesetu. Zdjęcie przedstawia duży, kilkupiętrowy budynek, do którego prowadzi szeroka droga. Legalizacja osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu Kneset przyjmuje ustawę legalizującą około czterech tysięcy domów osadników żydowskich zbudowanych na Zachodnim Brzegu Jordanu bez zgody władz. Na mocy tej ustawy możliwe jest wywłaszczenie palestyńskich właścicieli ziemi, na której samowolnie wzniesiono osadę.
Organizacja Wyzwolenia Palestyny potępiła ustawę jako „legalizację kradzieży” terytoriów palestyńskich. 12.2017 Panorama Jerozolimy. Zdjęcie przedstawia Jerozolimę z lotu ptaka. Są tu liczne budynki mieszkalne, wieżowce, parki. Jerozolima Ze względu na skomplikowaną historię i nieustalony status Jerozolimy społeczność międzynarodowa nie uznaje izraelskiej ustawy Podstawowe Prawo Jerozolimy stwierdzającej, że jest ona stolicą państwa. Ambasady większości państw znajdują się w Tel Awiwie.
Mimo to prezydent Donald Trump zdecydował się uznać Jerozolimę za stolicę Izraela. Sprzeciw wyrażają nie tylko państwa arabskie, lecz także wielu sojuszników Stanów Zjednoczonych.
1
Ćwiczenie 1
RTq99WTI6dISh
Wybierz wydarzenie, które wywarło na tobie największe wrażenie. Uzasadnij krótko swój wybór. (Uzupełnij).