Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Polecenie 1

Zapoznaj się z informacjami zawartymi na mapach interaktywnych przedstawiających podział administracyjny Polski oraz podział województwa opolskiego. Następnie odpowiedz na pytanie i wykonaj polecenia.

Rcny1gBUM53MV1
Mapa interaktywna, przedstawiająca Polskę z zaznaczonym podziałem na województwa, wyróżnione zostało województwo opolskie, obok mapy pojawia się tekst: nagłówek Województwa: Zgodnie z założeniami reformy samorządowej z 1999 roku Polska dzieli się na 16 województw. W dwóch województwach można mówić o dwóch miastach będących ich stolicami. Są to województwa: - lubuskie, gdzie kompetencje rozdzielone są między Zieloną Górę i Gorzów Wielkopolski, - kujawsko-pomorskie, gdzie zadania stolicy wypełniają Toruń i Bydgoszcz. Jest to wynikiem poprzedniego podziału terytorialnego z okresu PRL. Wówczas te miasta były stolicami województw. Dziś również ich potencjał gospodarczy i kulturowy jest porównywalny. Następnie na mapie zostaje wyróżniony powiat krapkowicki, obok mapy pojawia się tekst: nagłówek Powiaty Zgodnie ze stanem na 1 stycznia 2019 roku Polska dzieli się na 314 powiatów. Powiat jest pośrednim stopniem w strukturze samorządu terytorialnego. W Polsce mamy dwa rodzaje powiatów: 1. powiaty ziemskie – w ich skład wchodzą graniczące ze sobą gminy, 2. powiaty grodzkie – jest ich 66. Powiaty grodzkie zostały stworzone ze względu na likwidację znacznej części województw w przeprowadzonej w 1999 roku reformie samorządowej. Miasta będące dawniej stolicami województw nie chciały stracić swojego metropolitalnego charakteru. Stąd przyznano ich władzom kompetencje rady gminy i rady powiatu. Ustanowiono bezpośrednie wybory prezydenta, który stał się jednoosobowym organem wykonawczym. Wprowadzono zasadę, że wszystkie miasta powyżej 100 tys. mieszkańców będą miastami na prawach powiatu. To ułatwia życie i załatwianie spraw obywatelskich ich mieszkańcom. Na mapie zostają wyświetlone Krapowice, Strzeleczki, Gogolin, Zdzieszowice, Walce zaznaczone jako gminy wiejskie, m. Krapkowice i m. Gogolin zaznaczone jako gminy miejskie. Obok mapy pojawia się tekst: nagłówek Gminy Gmina jako najmniejsza jednostka samorządu terytorialnego jest najbliżej obywatela. Mamy gminy miejskie i gminy wiejskie. W gminach wybierane są jednoosobowe organy wykonawcze. W gminach wiejskich to wójt, w gminach miejskich – burmistrz lub prezydent, w zależności od wielkości gminy. Zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym istnieje również domniemanie kompetencji gminy. Polega ona na tym, że wszystkie kompetencje, które nie są przypisane do innych organów samorządu, należą do gminy. W gminach mogą zostać również powołane jednostki pomocnicze, czyli sołectwa w gminach wiejskich oraz dzielnice i osiedla w gminach miejskich. Te jednostki pomocnicze stają się jeszcze większym źródłem kształtowania postaw obywatelskich, ponieważ dotyczą spraw najbliższych życiu ich mieszkańców.
RCVTxNb75OHWg1
W jakich jednostkach samorządowych znajdują się Krapkowice? (Uzupełnij) Scharakteryzuj różnice między gminą wiejsko-miejską i miejską. (Uzupełnij) Wskaż, dokąd uda się mieszkaniec Krapkowic, aby uzyskać prawo jazdy. (Uzupełnij).
Polecenie 2

Obejrzyj salę posiedzeń Rady Miejskiej Wrocławia. Zastanów się, jakie miejsce zajmiesz jako osoba obserwująca obrady, jako radny, jako przewodniczący. W jaki sposób głosują radni?

R1cDAWAO375tS1
Źródło: EnglishSquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1RmVbe9X77F3
(Uzupełnij).