Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z mapą interaktywną, a następnie wykonaj polecenia.

R10ATyUcISqPj1
Mapa ilustruje Polskę za panowania Kazimierza Wielkiego. Ziemie odziedziczone przez Kazimierza Wielkiego w 1333 roku (obecny teren małopolski i wielkopolski czyli centralna i północna część kraju). Ziemie przyłączone prze Kazimierza Wielkiego w tym: Ruś Halicka, Kujawy. Akademia Krakowska założona w 1364 roku. Mennica Krakowska również powstała w Krakowie. Szlaki handlowe: jedwabne chińskie, indyjskie przyprawy, sukno, miedź, wino, skóry, wyroby metalowe.
Ziemie przyłączone przez Kazimierza Wielkiego, w tym:
Ruś Halicka. Kazimierz Wielki prawie natychmiast po otruciu Bolesława Jerzego podjął wyprawę na Ruś, w dwa miesiące później ponowioną, ponieważ miejscowe bojarstwo, popierane przez Tatarów, nie chciało się Polsce podporządkować. Ostatecznie jednego z najmożniejszych bojarów, Dymitra Detkę, ustanowił swoim namiestnikiem, czyli starostą na terenie Rusi Halickiej. Ruś Włodzimierską zajęli tymczasem Litwini [Lubart, syn Giedymina].
Ziemie podporządkowane Królestwu Polskiemu w latach 1333–1370, w tym:
Księstwo Włodzimierskie. Sukcesy Kazimierza Wielkiego na Rusi z 1340 r. okazały się nietrwałe, a opór miejscowych bojarów i dywersja tatarsko-litewska na tyle silne, że należało dokonać nowego podboju. […] Okres między 1341 a 1349 rokiem przedstawia się w dziejach stosunków polsko-ruskich dość niejasno. Czy Lubart zajął wówczas oprócz Włodzimierskiej także Ruś Halicką, czy utrzymały się tam rządy Detki z ramienia Polski i Węgier, nie wiadomo. W […] 1349 r. trzeba było niemal od nowa Ruś podbijać. Wyprawa ruska Kazimierza Wielkiego z tego roku została uwieńczona sukcesem. Król opanował bowiem niemal całą Ruś Halicko-Włodzimierską z wyłączeniem jedynie Łucka, gdzie utrzymał się Lubart. Litwini tymczasem zebrali siły dla odzyskania Rusi i zajęli Wołyń. […] [W 1352 r.] doszło do rozejmu między Kazimierzem Wielkim a synami Giedymina Olgierdem i Kiejstutem. Rozejm miał charakter kompromisu, bo Litwa zatrzymywała ziemie: włodzimierską, łucką, bełską, chełmską i brzeską, Polska zaś właściwą Ruś Halicką. Do nowych zatargów polsko-litewskich doszło w 1355 i 1356 r. Kazimierz zajął wówczas Włodzimierz; w 1357 r. przywrócono stosunki pokojowe […].
Księstwo Chełmsko-Bełskie. Nowy etap podboju Rusi przez Polskę przypada na lata 1365-1366. Najpierw pozyskał sobie Kazimierz Jerzego Narymutowicza, księcia na Bełzie i Chełmie, a nadto wówczas lub wcześniej podporządkował sobie książąt Koriatowiczów podolskich. Wyprawa z 1366 r. przyniosła Kazimierzowi nowy sukces w postaci rozległych nabytków terytorialnych na Wołyniu. Zawarty teraz z Giedyminowicami [synami Giedymina*] traktat przyznawał Polsce znaczną większość ziemi Rusi Włodzimierskiej. Przy Litwie pozostawał Łuck, Brześć Litewski i niektóre pomniejsze grody w północno-wschodniej części Wołynia. W ziemiach bełskiej i chełmskiej pozostawił Kazimierz Jerzego Narymutowicza, a we Włodzimierzu – Aleksandra Koriatowicza, jako lenników Polski.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o. na podstawie Krystian Chariza i zespół, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Wyobraź sobie, że jesteś kronikarzem działającym na dworze księcia litewskiego Lubarta Giedyminowicza. Napisz relację z wojen o Ruś Halicko‑Włodzimierską tak, by twój chlebodawca był zadowolony. Jakie różnice wystąpiłyby między twoją relacją a relacją polskiego kronikarza?

R122VmoXtLPix
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Wskaż na podstawie mapy, jakie interesy miały państwa biorące udział w rywalizacji o wpływy w Rusi Halickiej w opanowaniu tych obszarów.

RwNXB0oDSNlHA
(Uzupełnij).