Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1
Zapoznaj się z tekstem nagrania, z którego dowiesz się, jak Kazimiera Iłłakowiczówna interpretuje tekst średniowiecznej legendy. Postaw wstępną tezę interpretacyjną dotyczącą tematu wiersza Opowieść małżonki świętego Aleksego i zastanów się, jak możesz ją udowodnić.
Zapoznaj się z tekstem nagrania, z którego dowiesz się, jak Kazimiera Iłłakowiczówna interpretuje tekst średniowiecznej legendy. Postaw wstępną tezę interpretacyjną dotyczącą tematu wiersza Opowieść małżonki świętego Aleksego i zastanów się, jak możesz ją udowodnić.
R11cGz531JrqW
Nagranie dźwiękowe wiersza Kazimiery Iłłakowiczówny Opowieść małżonki świętego Aleksego.
Kazimiera Iłłakowiczówna Opowieść małżonki świętego Aleksego

Zostawiona sama śród nocy, w oczekiwaniu,
spędziłam czas do rana na pustym bez ciebie posłaniu,
Owinięta twego płaszcza rycerską purpurą,
o Aleksy.

Czekałam na ciebie lat dziesięć i dwadzieścia, i trzydzieści z górą,
młoda, piękna, pachnąca – potem zimna, twarda, z zeschłą pomarszczoną skórą.
Na wezgłowiu mym pozostał pas i płaszcz twój purpurowy
zwinięty, 
o Aleksy.

Wysyłałam po ciebie sługi i wysyłałam po ciebie okręty...
…Nie przywiedziono cię… Lecz wieść głosiła, żeś święty...
I zgasła mi twoja twarz, i tysiączne miałeś dla mnie lica,
o Aleksy.

Ja – miłująca cię, ja – ślubowana ci oblubienica…
Lecz tyś odszedł… Stopy bose, sakwa, kij i włosienica,
i mrowie robactwa, i dokoła twarze plugawe żebraków,
o Aleksy.

I chwytałam się nadziei, jak odlatujących ptaków,
i biegłam do wróżbitów, i szukałam na niebie znaków,
i biłam głową o mur, i wzywałam cię w imię Jezu Chrysta,
o Aleksy.

Zamieszkał w dwudziestym roku stwór, płaz, zjawa nieczysta
w komorze zimnej u bramy włóczęga obmierzły jak glista,
jeden z gadów, dla których opuściłeś mnie – z rodu królewską,
o Aleksy.

Sypiał na kawałku drewna drugą przykryty deską,
by za odpadki z kuchni, za drwiny, za rany nieopatrzone wysłużyć koronę niebieską
I tak mieszkał lat dziesięć i więcej, aż śmiertelnie wreszcie zachorzał,
o Aleksy.

Zbudzono mnie nad ranem, bo zdawało się, że ze wszech stron pożar
ogarnął Rzym: coś tłukło po powietrzu jak orzeł,
dzwony biły i latały światła, i ludzie wylegli z domów,
o Aleksy.

Ruszyły zewsząd procesje z lasem gromnic i feretronów.
Papież z cesarzem wyszli na bruk śród modlitw i bicia dzwonów
i wszystkie ulice poczęły iść jak nagle zburzone rzeki,
o Aleksy.
[...]

Więc przeszłam pośród klęczących, zakrywszy oblicze włosem,
i poznałam cię, jakeś leżał obdarty, sczerniały i bosy,
i wzięłam twoim pismem kreśloną z twej ręki kartę,
o Aleksy.

Przeczytałam im dzięsięćkroć imię twe po wieczność niestarte,
całowałam ręce twoje, oczy twe szeroko otwarte…
… Ojciec twój, matka twoja legli na twym ciele płaczący,
o Aleksy.

Oto papież z cesarzem sławią cię ponad tysiące,
oto ciżby wokoło klęczące, oto dzwony w niebo bijące,
chorągwie – w pokłonach, monstrancje idą ku tobie ze wszystkich kościołów,
o Aleksy.

Jako rybak mądry wyszedłeś wczesnym rankiem z siecią na połów;
powróciłeś z chwałą w twej sieci, w chórze aniołów…
… Lecz moje serce – rozdarte, rozdarte, ciężkie, ciężkie jak ołów,
o Aleksy, Aleksy, Aleksy!

iłł Źródło: Kazimiera Iłłakowiczówna, Opowieść małżonki świętego Aleksego, [w:] Poezja naszego wieku. Antologia wierszy publikowanych po 1918 roku, oprac. W. Kaliński, Warszawa 1982, s. 29–32.
Polecenie 2

Scharakteryzuj podmiot liryczny, odpowiadając na pytania: kim jest?, do kogo mówi?, w jakim jest wieku?, jakie emocje wyraża? W tym celu stwórz mapę myśli.

RMcMTnD1Oi6en
(Uzupełnij).
R519yRkmwK9Vy1
Mapa myśli. Lista elementów:
  • Nazwa kategorii: Podmiot liryczny
    • Elementy należące do kategorii Podmiot liryczny
    • Nazwa kategorii: Kim jest?
      • Elementy należące do kategorii Kim jest?
      • Nazwa kategorii: A1
      • Nazwa kategorii: A2
      • Nazwa kategorii: A3
      • Koniec elementów należących do kategorii Kim jest?
    • Nazwa kategorii: Do kogo mówi?
      • Elementy należące do kategorii Do kogo mówi?
      • Nazwa kategorii: B1
      • Koniec elementów należących do kategorii Do kogo mówi?
    • Nazwa kategorii: Wiek
    • Nazwa kategorii: Emocje
      • Elementy należące do kategorii Emocje
      • Nazwa kategorii: D1
      • Koniec elementów należących do kategorii Emocje
    • Nazwa kategorii: E
    • Koniec elementów należących do kategorii Podmiot liryczny
1
Polecenie 3
Sformułuj wypowiedź na temat podmiotu lirycznego oraz adresata wypowiedzi lirycznej na podstawie informacji zebranych w wypunktowaniu.
Sformułuj wypowiedź na temat podmiotu lirycznego oraz adresata wypowiedzi lirycznej na podstawie informacji zebranych w wypunktowaniu.
RXqoujkBHX26l
Dokonaj interpretacji wiersza przedstawionego w audiobooku.