Co sprawia, że słowa układają się w zdania? Bez czego nie da się ułożyć ani jednego? Poznaj głównych bohaterów na gramatycznej scenie. Proszę Państwa, oto orzeczenie i podmiot!
Jakie zadanie mają podmiot i orzeczenie?
Zdanie składa się z części, z których najważniejsze to: orzeczenie i podmiot.
Orzeczenie to czasownik w formie osobowej, np.
Na scenie pojawiła się dziwna postać. Publiczność zamarła w oczekiwaniu.
Bez orzeczenia nie ma zdania!
Podmiot to wykonawca czynności wyrażonej orzeczeniem, np.
Na scenie pojawiła się dziwna postać*.* Publiczność zamarła w oczekiwaniu.
Forma orzeczenia dostosowuje się do formy podmiotu.
Istnieją zdania, w których podmiot nie został nazwany, ale „mieści się” w formie czasownika, np.
Wyszedłem. (kto? ja*) Kupił bilety. (kto?* Mateusz*)*
Wypisz z poniższych zdań podmioty i określ ich rodzaj oraz liczbę. Możesz to zrobić tutaj lub w zeszycie.
Ustawili się w długiej kolejce.
Kupił ostatnie dwa bilety na szkolne przedstawienie.
Oddała płaszcz do szatni.
Usiadły w pierwszym rzędzie.
Przez cały czas szeleścili papierkami od cukierków.
Krótko i trochę dłużej
Uzupełnij zdania z poprzedniego ćwiczenia. Dopisz tutaj lub w zeszycie wymagane określenia do orzeczeń.
Przeczytajcie głośno teksty z poprzednich ćwiczeń: zawierający zdania rozwinięte i złożony tylko ze zdań nierozwiniętych. Który bardziej wam się podoba? Porozmawiajcie o tym, do czego przydają się zdania rozwinięte.