Linia chronologiczna |
Zapoznaj się z poniższymi źródłami historycznymi dotyczącymi Unii lubelskiej.
Źródło 1. Mapa. Polska i Litwa w XVI w., CARTE |
Źródło 2. Jan Matejko. Unia lubelska 1569 (obraz z 1869 r.) |
Indeks górny [źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Lublin_Union_1569.png] Indeks górny koniec[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Lublin_Union_1569.png]
unia – związek dwóch lub więcej państw.
Źródło 3. Fotografia. Zamek w Lublinie, w którym została zawarta unia polsko‑litewska w 1569 r. |
Indeks górny [źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Lublin_zamek.jpg] Indeks górny koniec[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Lublin_zamek.jpg]
Źródło 4. Akt zawarcia unii polsko‑litewskiej w Lublinie. |
Indeks górny [źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_lubelska#/media/Plik:Unia_Lubelska_1569_r..jpg] Indeks górny koniec[źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_lubelska#/media/Plik:Unia_Lubelska_1569_r..jpg]
Źródło 5. Akt unii lubelskiej [fragment] |
Oznajmiamy […]
3. Iż już Korona i wielkie Księstwo Litewskie jest jedno nierozdzielne i nieróżne ciało, a także nieróżna, ale jedna wspólna Rzeczypospolita, która się z dwu państw i narodów w jeden lud […] spoiła.
4. A temu […] narodowi, żeby już wiecznymi czasy jedna głowa, jeden pan i jeden król wspólny rozkazywał, który wspólnymi głosami Polaków i Litwinów został wybrany […].
8. Sejmy i rady [senat] ten naród ma zawsze mieć wspólne pod królem polskim […].
9. […] aby Jego Królewska Mość prawa, przywileje, tak wszystkim ziemiom i narodom tak korony Polskiej, jak i Wielkiego Księstwa Litewskiego i ziemiom do nich należącym […] wolności, dostojeństwa, urzędy wszystkie obojga narodu zachował […].
Źródło 6. Ilustracja. Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów |
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Herb_Rzeczypospolitej_Obojga_Narodow.svg]
Ćwiczenia |
Na podstawie źródła 1.
Wskaż terytorium Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1569 r.
Zlokalizuj na mapie Lublin. Jak sądzisz, co zadecydowało o wyborze tego miasta na miejsce zawarcia unii polsko‑litewskiej.
Pokaż ziemie litewskie przyłączone do Polski po unii lubelskiej w 1569 r.
Na podstawie źródła 2.
Ustal, kim są postacie umieszczone w centrum obrazu.
Wskaż element obrazu nawiązujący do symboliki państwa polskiego.
Unia polsko – litewska miała zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Znajdź na obrazie postać błogosławiącą unię oraz osobę, która nie zgadzała się na ten akt. Uzasadnij swój wybór.
Na podstawie źródła 4.
Czy współcześnie w podobny sposób są zawierane międzynarodowe porozumienia? Wymień różnice.
Na podstawie źródła 5.
Uzasadnij, że podpisanie unii lubelskiej połączyło Królestwo Polskie i Litwę w jeden organizm państwowy – Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Na podstawie źródła 6.
Wskaż elementy symbolizujące Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie.
Jaki element herbu łączy te dwa wizerunki? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Praca domowa |
Wymień państwa istniejące obecnie na terytorium dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Zamek lubelski, w którym zawarto unię polsko‑litewską w późniejszych czasach był niemym świadkiem tragicznych wydarzeń. Dowiedz się, jakich.
Praca domowa dla zainteresowanych. |
Rzeczpospolita Obojga Narodów już nie istnieje. Przetrwały jednak na terenach wschodniej Polski charakterystyczne potrawy, które są świadectwem dawnej wielonarodowej i wielokulturowej Polski.
Poszukaj przepisów, jak przygotować np. barszcz ukraiński, litewskie kartacze, bliny, tatarski pierekaczewnik lub żydowski czulent a potem spróbuj z pomocą domowników przyrządzić jedną z wybranych potraw.
Smacznego!
Warto zapoznać się:
[Stosunki wewnętrzne w Królestwie Polskim i na Litwie. Unia w Lublinie.](http://Stosunki wewnetrzne w Krolestwie Polskim i na Litwie. Unia w Lublinie.)
[Droga do unii realnej](http://Droga do unii realnej).