W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
W prostokątnym polu znajduje się napis „Pobierz”. Jest to przycisk pozwalający na wyświetlenie, pobranie i zapisanie pliku zawierającego scenariusz lekcji - dokument w formacie pdf.
I. Muzyka w ujęciu historycznym – periodyzacja, język, właściwości i charakterystyka.
Barok. Uczeń:
wymienia i charakteryzuje twórczość kompozytorów ((…) Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Haendel, Antonio Vivaldi (…));
II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
potrafi odnaleźć konotacje między dziełami dawnymi a obecnymi we współczesnej kulturze popularnej, np.:
e) J.S. Bach Aria na strunie G z III Suity Orkiestrowej G‑dur – Procol Harum A Whiter Shade of Pale,
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
wypowiada się w formie ustnej (np. dyskusja, prezentacja, debata itp.) i/lub pisemnej (np. esej, referat itp.) o dziełach muzycznych w oparciu o podstawową terminologię;
Nauczysz się
stosować właściwą terminologię muzyczną;
rozpoznawać autorów dzieł;
określać formę muzyczną dzieła.
Cechy muzyki barokowej
Polecenie 1
Zapoznaj się z poniższym tekstem i przypomnij sobie cechy muzyki barokowej, poznane we wcześniejszych lekcjach. Wyjaśnij, na czym polega wyjątkowość tej epoki w kulturze muzycznej. Swoje spostrzeżenia zapisz i wydrukuj.
Na początku XVII wieku, kompozytorzy zaczną zwracać uwagę na indywidualne walory brzmieniowe i techniczne poszczególnych instrumentów. W tym nowych – jak skrzypce, których triumfalny pochód zdominował muzykę włoską. Pojawiły się nowe formy (canzonaCanzonacanzona, a zwłaszcza sonataSonatasonata solowa i triowa), znakomici wirtuozi – pionierzy nowego stylu – tworzyli stopniowo idiom gry skrzypcowej. Początkowo wzorowali się na śpiewie i muzyce wokalnej, jej ozdobnikach, jej retoryce, wprowadzając nawet skrzypcowe recytatywy i ariosaAriosoariosa. Z czasem jednak możliwości instrumentu (a był to czas świetności włoskich budowniczych skrzypiec z północnych Włoch) podsuwały kompozytorom wciąż nowe pomysły.
Nowe typy ornamentów, figuracjiFiguracjafiguracji, poszerzenie skali instrumentu, rozmaite efekty specjalne (glissandoGlissandoglissando, pizzicatoPizzicatopizzicato) wzbogacające brzmienie i stronę dynamiczną, czy wprost – ekspresję. Kształtowały się też coraz bogatsze sposoby współdziałania instrumentów pomiędzy sobą czy też – koncertowania z głosem. Na początku XVIII wieku sytuacja odmieniła się – teraz już to instrumenty dyktują typ melodyki, choćby w ritornellach otwierających arię, a za nim podąża – nie zawsze bez trudności - głos wokalny.
Po ustawieniu się kursorem myszy w szarym polu, należy w nie wpisać odpowiedź do polecenia. Nad polem umieszczone są przyciski: Zapisz (pozwala na zapisanie wpisanej odpowiedzi), Drukuj (umożliwia wydrukowanie wpisanej odpowiedzi), Wyczyść (usuwa wpisaną treść).
Po ustawieniu się kursorem myszy w szarym polu, należy w nie wpisać odpowiedź do polecenia. Nad polem umieszczone są przyciski: Zapisz (pozwala na zapisanie wpisanej odpowiedzi), Drukuj (umożliwia wydrukowanie wpisanej odpowiedzi), Wyczyść (usuwa wpisaną treść).
Perły baroku
RY5Fq8rHDpqhJ
Film pod tytułem Perły baroku. Załączony poniżej plik tekstowy zawiera treść tekstową i wizualną filmu.
Film pod tytułem Perły baroku. Załączony poniżej plik tekstowy zawiera treść tekstową i wizualną filmu.
Film pod tytułem Perły baroku. Załączony poniżej plik tekstowy zawiera treść tekstową i wizualną filmu.
Polecenie 2
Na podstawie schematu z dziełami i formami muzycznymi kompozytorów barokowych wskaż, które z nich cieszyły się największą popularnością w baroku i uzasadnij, dlaczego.
R1FDklCyMs8Uo
Ilustracja interaktywna przedstawia schemat, na którym od nagłówka zatytułowanego "Perły baroku" rozchodzą się cztery strzałki. Pod każdą z nich znajduje się pomarańczowy prostokąt z pulsującym punktem, w którym po kliknięciu pojawiają się następujące informacje: 1. Aria na strunie G z Suity orkiestrowej D-dur BWV 1068, Suita, 1731, Johann Sebastian Bach; Toccata i fuga d-moll BWV 565, Toccata i fuga, Johann Sebastian Bach, 2. Alleluja z oratorium Mesjasz HWV 56 Oratorium, 1741, George Fridrich Haendel;
Aria Ombra mai fu z opery Kserkses HWV 40 Opera, 1737-1738, George Fridrich Haendel, 3. Kanon D-dur P.37, Kanon, 1680, Johann Pachelbel, 4. Cztery pory roku, Koncert, 1725, Antonio Vivaldi
Ilustracja interaktywna przedstawia schemat, na którym od nagłówka zatytułowanego "Perły baroku" rozchodzą się cztery strzałki. Pod każdą z nich znajduje się pomarańczowy prostokąt z pulsującym punktem, w którym po kliknięciu pojawiają się następujące informacje: 1. Aria na strunie G z Suity orkiestrowej D-dur BWV 1068, Suita, 1731, Johann Sebastian Bach; Toccata i fuga d-moll BWV 565, Toccata i fuga, Johann Sebastian Bach, 2. Alleluja z oratorium Mesjasz HWV 56 Oratorium, 1741, George Fridrich Haendel;
Aria Ombra mai fu z opery Kserkses HWV 40 Opera, 1737-1738, George Fridrich Haendel, 3. Kanon D-dur P.37, Kanon, 1680, Johann Pachelbel, 4. Cztery pory roku, Koncert, 1725, Antonio Vivaldi
1
2
3
4
1. Aria na strunie G z Suity orkiestrowej D-dur BWV 1068, Suita, 1731, Johann Sebastian Bach
Toccata i fuga d-moll BWV 565, Toccata i fuga, Johann Sebastian Bach
2. Alleluja z oratorium Mesjasz HWV 56 Oratorium, 1741, George Fridrich Haendel
Aria Ombra mai fu z opery Kserkses HWV 40 Opera, 1737-1738, George Fridrich Haendel
3. Kanon D-dur P.37, Kanon, 1680, Johann Pachelbel
4. Cztery pory roku, Koncert, 1725, Antonio Vivaldi
R1JvLWZt3vzx8
Po ustawieniu się kursorem myszy w szarym polu, należy w nie wpisać odpowiedź do polecenia. Nad polem umieszczone są przyciski: Zapisz (pozwala na zapisanie wpisanej odpowiedzi), Drukuj (umożliwia wydrukowanie wpisanej odpowiedzi), Wyczyść (usuwa wpisaną treść).
Po ustawieniu się kursorem myszy w szarym polu, należy w nie wpisać odpowiedź do polecenia. Nad polem umieszczone są przyciski: Zapisz (pozwala na zapisanie wpisanej odpowiedzi), Drukuj (umożliwia wydrukowanie wpisanej odpowiedzi), Wyczyść (usuwa wpisaną treść).
Zadania
RFpK9TDyHIAB4
Ćwiczenie 1
Do podanych dzieł dopisz datę ich powstania. Cztery pory roku Tu uzupełnij Kanon D-dur Tu uzupełnij Aria na strunie G 1731 Tu uzupełnij
Do podanych dzieł dopisz datę ich powstania. Cztery pory roku Tu uzupełnij Kanon D-dur Tu uzupełnij Aria na strunie G 1731 Tu uzupełnij
Do podanych dzieł dopisz datę ich powstania.
Cztery pory roku ............ Kanon D-dur ............ Aria na strunie G 1731 ............
Ćwiczenie 2
Wysłuchaj nagrania. Wpisz imię i nazwisko kompozytora dzieła.
R1acNmbizui84
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
RlRgJAUHIRYok
Kto jest kompozytorem koncertu Cztery pory roku?
Kto jest kompozytorem koncertu Cztery pory roku?
..............................
RYpl4HJMegvzA
Ćwiczenie 3
Zaznacz prawdziwe zdania. Możliwe odpowiedzi: 1. W baroku wykształcił się system dur-moll., 2. Johann Pachelbel uważany jest za mistrza oratorium., 3. W baroku powstało wiele nowych instrumentów m.in. skrzypce., 4. Basso continuo stanowiło podstawę basową utworów barokowych.
Zaznacz prawdziwe zdania. Możliwe odpowiedzi: 1. W baroku wykształcił się system dur-moll., 2. Johann Pachelbel uważany jest za mistrza oratorium., 3. W baroku powstało wiele nowych instrumentów m.in. skrzypce., 4. Basso continuo stanowiło podstawę basową utworów barokowych.
Ćwiczenie 4
Wysłuchaj nagrania. Zaznacz formę muzyczną kompozycji.
RkFBvgNGYSYhN
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna autorstwa Antonio Vivaldiego. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna autorstwa Antonio Vivaldiego. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
Antonio Viavaldi, „Cztery Pory Roku”, „Wiosna”, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy (AMFN), CC BY 3.0
Antonio Viavaldi, „Cztery Pory Roku”, „Wiosna”, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy (AMFN), CC BY 3.0
Utwór muzyczny Cztery pory roku, Wiosna autorstwa Antonio Vivaldiego. Kompozycja ma szybkie tempo. Cechuje ją dynamiczny, radosny, pełen optymizmu charakter.
R1lLcFE3LLcPC
Możliwe odpowiedzi: 1. Opera, 2. Oratorium, 3. Toccata, 4. Koncert
Możliwe odpowiedzi: 1. Opera, 2. Oratorium, 3. Toccata, 4. Koncert
RPPEhzDUoYo2d
Ćwiczenie 5
Wpisz imię i nazwisko skrzypka, który jako pierwszy wykonał Arię na strunie G wyłącznie na jednej strunie. Tu uzupełnij
Wpisz imię i nazwisko skrzypka, który jako pierwszy wykonał Arię na strunie G wyłącznie na jednej strunie. Tu uzupełnij
Ćwiczenie 6
Wysłuchaj fragmentu nagrania. Wskaż dzieło, która była inspiracją do powstania kompozycji.
R1AG6F0dGecm2
Utwór muzyczny Procol Harum "A Winter of Pale". Kompozycja ma umiarkowane tempo. Cechuje ją nastrojowy, rozrywkowy charakter. Inspiracją do jego powstania była Aria na strunie G Jana Sebastiana Bacha.
Utwór muzyczny Procol Harum "A Winter of Pale". Kompozycja ma umiarkowane tempo. Cechuje ją nastrojowy, rozrywkowy charakter. Inspiracją do jego powstania była Aria na strunie G Jana Sebastiana Bacha.
Procol Harum, „A Winter Shade Of Pale”, online-skills, CC BY 3.0
Procol Harum, „A Winter Shade Of Pale”, online-skills, CC BY 3.0
Utwór muzyczny Procol Harum "A Winter of Pale". Kompozycja ma umiarkowane tempo. Cechuje ją nastrojowy, rozrywkowy charakter. Inspiracją do jego powstania była Aria na strunie G Jana Sebastiana Bacha.
R1RUGHuVcIg6f
Możliwe odpowiedzi: 1. Aria na strunie G, 2. Kanon D-dur, 3. Toccata i fuga d-moll, 4. Wiosna
Możliwe odpowiedzi: 1. Aria na strunie G, 2. Kanon D-dur, 3. Toccata i fuga d-moll, 4. Wiosna
Ri2qA6ch0I8Wx
Ćwiczenie 7
Wskaż dzieła, które uważane są za najdoskonalsze kompozycje oratoryjne baroku. Możliwe odpowiedzi: 1. Pasja według świętego Mateusza Johanna Sebastiana Bacha, 2. Oratorium na Boże Narodzenie Johanna Sebastiana Bacha, 3. Kserkses Georga Fridricha Haendla, 4. Oratorium Mesjasz Georga Fridricha Haendla
Wskaż dzieła, które uważane są za najdoskonalsze kompozycje oratoryjne baroku. Możliwe odpowiedzi: 1. Pasja według świętego Mateusza Johanna Sebastiana Bacha, 2. Oratorium na Boże Narodzenie Johanna Sebastiana Bacha, 3. Kserkses Georga Fridricha Haendla, 4. Oratorium Mesjasz Georga Fridricha Haendla
Słownik pojęć
Arioso
Arioso
[czytaj: ariozo] rodzaj solowego fragmentu wokalnego w operze lub oratorium, pośredni między arią a recytatywem
Basso continuo
Basso continuo
w barokowych utworach instrumentalnych lub instrumentalno‑wokalnych: najniższy basowy głos.
Canzona
Canzona
[wym. kancona] 1. rodzaj wiersza lirycznego o tematyce miłosnej i wojennej
2. wielogłosowa pieśń świecka z XV i XVI w.
Figuracja
Figuracja
jeden ze środków techniki kompozytorskiej, polegający na wprowadzeniu do melodii rozdrobnionych wartości rytmicznych urozmaicających melodię, wzmagających jej ruchliwość i rytmiczność
Fuga
Fuga
utwór polifoniczny instrumentalny lub wokalny, w którym poszczególne głosy kolejno podejmują temat
Glissando
Glissando
szybkie, płynne przejście przez szereg kolejnych dźwięków instrumentu
Kontrapunkt
Kontrapunkt
linia melodyczna towarzysząca podstawowej melodii.
Opera
Opera
sceniczny dramat muzyczny.
Oratorium
Oratorium
monumentalny utwór wokalno‑instrumentalny, o tematyce przeważnie religijnej.
Pizzicato
Pizzicato
szarpiąc palcem struny
Ritornello
Ritornello
instrumentalny refren w pieśni zwrotkowej zwanej arię, wykonywany po każdej zwrotce, popularny w Niemczech w XVII wieku
Sonata
Sonata
Cykliczny utwór składający się najczęściej z czterech odrębnych części, przeznaczony na instrument solo lub z towarzyszeniem fortepianu, również na zespół kameralny, orkiestrę albo instrument solo z towarzyszeniem orkiestry; cykl sonatowy;
