Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1DIwATilZIoH1
Fotografia przedstawia krzesła na widowni w operze. Krzesła maja brązowy kolor. Balkony są podświetlone. Na balkonach widać czerwone loże.

Najsłynniejsze arie operowe - powtorzenie wiadomości

Źródło: online-skills, licencja: CC0.

Ważne daty

1738 – George Fridrich Haendel, Serse

1791 – Wolfgang Amadeusz Mozart, Czarodziejski flet

1813 – Gioacchino Rossini, Cyrulik sewilski

1831 – Vincenzo Bellini, Norma

1851 – Giuseppe Verdi, Rigoletto

1867 – Giuseppe Verdi, Don Carlos

1875 – George Bizet, Carmen

1918 – Giacomo Puccini, Gianni Schicchi

1926 – Giacomo Puccini, Turandot

mc1db64f64e7bed96_0000000000022
1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

RxZ9ZVg7qUoWs1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: Mateusz Stajszczak, licencja: CC0.
mc1db64f64e7bed96_0000000000025

I. Muzyka w ujęciu historycznym – periodyzacja, język, właściwości i charakterystyka.
5. Barok. Uczeń:
2) omawia cechy wybranych form muzycznych ((…) opera(…));
4) wymienia i charakteryzuje twórczość kompozytorów ((…) Georg Friedrich Haendel(…));
6. Klasycyzm. Uczeń:
4) wymienia i charakteryzuje twórczość kompozytorów ((…) Wolfgang Amadeus Mozart (…));
7. Romantyzm. Uczeń:
1) charakteryzuje muzykę romantyczną w kontekście estetyki epoki:
2) omawia cechy wybranych form muzycznych:
a) wielkie ((…) operaOperaopera, (…)),
3) (…) wymienia kompozytorów romantyzmu i charakteryzuje ich twórczość: (…) Gioacchino Rossini, Giuseppe Verdi, (…), Giacomo Puccini (…);

II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
1) zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
3) zna konteksty kulturowe i naukowe powstawania muzyki;
4) dokonuje analizy percepcyjnej, uwzględniając:
a) elementy muzyki,
b) podstawowe techniki kompozytorskie,
c) cechy stylów muzycznych,
d) strukturę gatunków i form muzycznych, ich zmiany i rozwój,
5) rozpoznaje cechy stylistyczne utworu reprezentującego określoną epokę muzyczną;

III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
1) wypowiada się w formie ustnej (np. dyskusja, prezentacja, debata itp.) i/lub pisemnej (np. esej, referat itp.) o dziełach muzycznych w oparciu o podstawową terminologię;
2) przybliża twórczość i działalność przedstawicieli różnych obszarów kultury muzycznej, np. dyrygent, leader zespołu, koncertmistrz, reżyser spektaklu muzyczno‑teatralnego, kompozytor, wykonawca, wirtuoz, primadonna, primabalerina, performer, klezmer, muzykant, pieśniarz itp.;
3) interpretuje i odczytuje w kontekście dokonań epoki wybrane dzieła muzyczne;
formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.

mc1db64f64e7bed96_0000000000033
Nauczysz się

wyjaśniać, czym jest aria;

wykazywać rodzaje arii;

wymieniać słynne wykonania operowe arii;

identyfikować arie z ich twórcami;

analizować arie;

rozróżniać arie i ich wykonawców.

mc1db64f64e7bed96_0000000000040

Czym jest aria?

Arie są nieodłączną częścią wielkich form wokalnych: operyOperaopery, oratoriumOratoriumoratorium, kantatyKantatakantaty. W zależności od okresu powstawania dzieł przyjmowały różne formy, których cechą wspólną było widowiskowe ukazanie postaci, wątku.

Rodzaje arii

R1U0Jov7zOfeQ1
Ilustracja interaktywna przedstawia schemat interaktywny "Rodzaje arii" składający się z źółtego prostokąta oraz ośmiu turkusowych. Żółty bloczek jest na środku, od niego odchodzą strzałki w strone turkusowych bloczków ułożonych po okręgu. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Aria polonezowa: Charakteryzuje się występowaniem elementów poloneza. Szczególnie powszechna na terenach polskich w XIX wieku. 2. Aria de cour: Ma charakter jedno - lub kilkugłosowej pieśni zwrotkowej, często z akompaniamentem lutni. Była powszechna w XVI i XVII wieku. 3. Aria wariacyjna: Charakteryzuje ją występowanie basso ostinato, a także bogate koloratury i ozdobniki. Powstała ok. 1600 roku. 4. Aria de capo: Aria trzyczęściowa o strukturze ABA, związana ze szkołą neapolitańską. 5. Aria del Segna: Jest połączeniem arii da capo i sonaty, często wykorzystywana w operach poważnych (opera seria). 6. Arietta: Jest to krótka aria, często przypominająca pieśń. 7. Cavatina; Jest krótkim ariosem, występującym jako zwieńczenie recytatywu. 8. Aria di Bravura: Charakteryzuje ją trudność wykonawcza. Aria di bravura służy pokazaniu zdolności i techniki śpiewaka, często przybiera bardzo dramatyczny przekaz.
Rodzaje arii, online-skills, CC BY 3.0
mc1db64f64e7bed96_0000000000068

Najsłynniejsze arie operowe

R1eyRi3CEB9JV
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Turandot”. Plakat przedstawia kobietę w ogromnej złotej koronie. Włosy ma czarne, średniej długości. Usta ciemnoczerwone. Tło plakatu jest żołte. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Akcja opery Turandot rozgrywa się w Pekinie. Główną bohaterką jest okrutna księżniczka Turandot, która przysięgła, że nigdy nie pokocha żadnego mężczyzny. Każdemu kandydatowi do ręki zadaje trzy trudne zagadki. Za nieudzielenie odpowiedzi karą jest śmierć. Możliwość odtworzenia fragmentu opery "Turandot". Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Giacomo Puccini, „Turandot”, „Nessun dorma”, 1926, wyk. Luciano Pavarotti, online-skills, CC BY 3.0
R1Ytsm5fpU9B61
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat opery „Carmen”. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawia ludzi stojących obok ogromnego wejścia do sali balowej. Ich wzrok skierowany jest na parę stojąca nieco dalej. Mężczyzna podtrzymuje upadającą kobietę. Wszytskie postacie ubrane są w stroje galowe, meżczyzni we fraki, kobiety w długie suknie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w czterech aktach. Akcja rozgrywa się w Sewilli i okolicach, około 1820 roku. Akt I Jeden z placów Sewilli, koszary naprzeciw fabryki cygar. Micaela, narzeczona sierżanta Don Josego, dowiaduje się, że nie ma go jeszcze i szybko odchodzi, ignorując zaloty sierżanta Moralesa. Gra trąbka. To porucznik Zuniga i sierżant Don Jose prowadzą zmianę warty. W fabryce słychać dzwonek na przerwę. Piękna Cyganka Carmen, jedna z robotnic, drwi z męskich zalotów, jednak działa na nią obojętność Don Josego. Wracając do pracy, wręcza sierżantowi kwiat. Zjawienie się Micaeli przywraca spokój w sercu Don Josego. Wtem z fabryki dobiegają krzyki i sierżant z oddziałem ma przywrócić tam ład. Po chwili wraca prowadząc Carmen, która zraniła nożem koleżankę. Grozi jej więzienie - jednak Cyganka rozkochuje w sobie sierżanta, który wypuszcza ją na wolność. Akt II Gospoda Lillas Pastii. Carmen oraz jej przyjaciółki śpiewają i tańczą w takt kastanietów. Pojawia się słynny toreador, Escamillo. Jest zachwycony urodą Carmen, lecz zrazu nie zyskuje jej względów. Cyganka czeka na powrót Don Josego z więzienia. Gdy sierżant zjawia się, Carmen bez skutku usiłuje namówić go na przemytniczą wyprawę. Cyganka jest zawiedziona i zła. Nieoczekiwanie pojawia się w gospodzie porucznik Zuniga. Zaleca się do Carmen. Don Jose rzuca się na oficera z bronią w ręku – do armii nie ma już powrotu. Eks-sierżant dołącza do przemytników i ucieka z nimi w góry. Akt III Cygankę nudzi już Don Jose. Myśli raczej o pięknym Escamillo. Frasquicie i Mercedes karty przepowiadają miłość i szczęście, Carmen zaś zwiastują śmierć. Przemytnicy ruszają na wyprawę - jedynie Don Jose zostaje na straży obozu. W dolinie zjawia się Micaela szukająca narzeczonego. Płoszy ją nagły strzał - Don Jose wypalił niecelnie do kogoś, kto krył się za skałami. Nieznajomym okazał się Escamillo. Szybko wychodzi na jaw, że kocha Carmen. W walce rywali przegrywa Escamillo. Cyganka ocala toreadorowi życie i daje odczuć, że nie jest jej obojętny. Escamillo zaprasza wszystkich na swój występ w Sewilli i odchodzi. Don Jose urządza Carmen scenę zazdości, którą przerywa zjawienie się Micaeli. Dziewczyna przynosi wieść, że matka Don Josego ciężko choruje z żalu i przed śmiercią chce zobaczyć syna. Eks-sierżant spieszy do niej z Micaelą, a odchodząc zapowiada Carmen zemstę. Akt IV Przed Plaza de toros w Sewilli tłum wita Escamilla, który zjawia się w towarzystwie wystrojonej Carmen. Cyganka lekceważy ostrzeżenia przed zemstą Don Josego. Ten zjawia się na placu i odnajduje Carmen. Raz jeszcze błaga kochankę, by porzuciła toreadora. Na próżno - dziewczyna woli raczej śmierć, niż powrót do mężczyzny, którego nie kocha. Spoza murów okalających widownię słychać okrzyki i oklaski na cześć zwycięskiego toreadora. Carmen podbiega ku bramie, chcąc jak najprędzej ujrzeć Escamilla. Wtedy oszalały z rozpaczy Don Jose przebija ją sztyletem. Źródło: https://www.rmfclassic.pl/muzyka/opera,carmen,7.html. 2. W operze Carmen znajdują się dwie słynny arie operowe, Habanera śpiewana przez Carmen w I akcie, oraz Toast torreadora z II aktu, śpiewany przez Escamilla. 3. George Bizet, Carmen, Habanera, 1875, wyk. Małgorzata Walewska. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem. 4. George Bizet, Carmen Toast torreadora, 1875, wyk. Dimitri Hvorostovsky. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
George Bizet, „Carmen”, 1875, online-skills, CC BY 3.0
R10pluGhtNos61
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat opery „Rigoletto”. Ilustracja jest czarno-biała. Przedstawione są na niej 4 postacie oddzielone ścianą. Po każdej ze stron mężczyzna i kobieta. Kobiety maja długie suknie. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w trzech aktach. Akcja rozgrywa się w Mantui i okolicach, w XVI wieku. Akt I W pałacu księcia Mantui odbywa się bal. Książę uwiódł niedawno córkę hrabiego Monterone, a teraz wpadła mu w oko hrabina Ceprano. Błazen książęcy, znienawidzony przez wszystkich Rigoletto, wyśmiewa publicznie hrabiego Ceprano. Hrabia pragnie zemsty - proponuje dworzanom, aby porwać dla księcia piękną dziewczynę, którą co wieczór odwiedza Rigoletto. Ceprano sądzi, że dziewczyna jest kochanką błazna. Pojawia się hrabia Monterone, który żąda od księcia satysfakcji za uwiedzenie córki. Rigoletto drwi również z niego. Monterone przeklina błazna i jego pana. W sercu Rigoletta budzi się przeczucie nieszczęścia. Akt II Rigoletto ma córkę - ukochaną Gildę, którą wychowuje w ukryciu i pozwala wychodzić jedynie do kościoła. Nie wie jednak, że właśnie w kościele dziewczyna pokochała nieznanego młodzieńca. Do domu Rigoletta wkrada się książę Mantui. To jego kocha Gilda. Po odejściu błazna staje on przed Gildą i wyznaje jej miłość. Po odejściu księcia na ulicy pojawiają się dworzanie, by wykonać plan hrabiego Ceprano. Rigoletto pomaga im przekonany, iż działają na rozkaz księcia i porwać chcą żonę hrabiego. Pozwala im zakryć sobie twarz i dopiero słysząc krzyk Gildy spostrzega, że porywaną jest nie mieszkająca w domu naprzeciwko hrabina, lecz jego własna córka. Akt III Zrozpaczony Rigoletto poszukuje córki. Nagle z książecej komnaty wybiega Gilda. Opowiada ojcu przebieg wydarzeń. Rigoletto wpada w gniew. Obiecuje księciu zemstę za pohańbienie córki. Gilda, która wciąż kocha księcia, prosi ojca, by porzucił swój zamiar. Rigoletto jest nieubłagany. Akt IV W domu płatnego zabójcy Sparafucila książę próbuje uwieść siostrę bandyty, Magdalenę. Wcześniej Rigoletto zapłacił Sparafucilowi, by ten zabił księcia. Błazen przyprowadził ze sobą również Gildę, aby zrozumiała, że książę nie jest wart jej miłości. Magdalena, której spodobał się młodzieniec, prosi brata, by darował mu życie. Sparafucile stwierdza, że nie zabije księcia, jeżeli będzie mógł zgładzić kogoś innego. Słyszy to Gilda i postanawia poświęcić się za ukochanego: puka do drzwi i wchodzi do wnętrza. Pojawia się Rigoletto i otrzymuje od Sparafucila worek z ciałem zamordowanej ofiary. Nagle słyszy śpiew księcia. Rozpruwa worek i rozpoznaje Gildę. „Spełniło się przekleństwo” – krzyczy Rigoletto i pada na ziemię, obok martwego ciała córki. Źródło: https://www.rmfclassic.pl/muzyka/opera,rigoletto,59.html. 2. Najsłynniejszą arią z tej opery jest La donna è mobile (wł. Kobieta zmienną jest) śpiewaną przez Księcia Mantui w III akcie. 3. Giuseppe Verdi, Rigoletto La donna è mobile, 1851, wyk. José Carreras. Kompozycja posiada szybkie tempo. Cechuje się żywiołowym charakterem.
Giuseppe Verdi, „Rigoletto”, „La donna è mobile”, 1851, wyk. José Carreras, online-skills, CC BY 3.0
R1U30imKCsB62
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Norma”. Plakat jest ciemnożółty z czarnymi literami. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w dwóch aktach. Akcja rozgrywa się w Galii 50 lat p.n.e. Akt I Odsłona 1 Nocą, przed ołtarzem galijskiego boga Irmina, kapłan Orowist z druidami i wojownikami modli się o pomoc w wojnie z Rzymem. Po odejściu Gallów wchodzi prokonsul rzymski Pollio. Zwierza się swemu przyjacielowi, Flawiuszowi, że nie kocha już córki Orowista, kapłanki Normy, z którą żył w tajemnym związku i jest ojcem jej dwojga dzieci. Kocha teraz młodą i piękną kapłankę Adalgizę. Pragnie uprowadzić ją do Rzymu, by wziąć ślub przed ołtarzem bogini Wenus. Wchodzi Norma z kapłankami. Kochając Pollia, chce powstrzymać rodaków od wojny. Ostrzega, że bogowie nie są im przychylni i modli się o pokój. Kapłanki znikają. Zostaje Adalgiza, prosząca bogów o opiekę. Wchodzi Pollio i kapłanka gotowa jest z nim uciec. Odsłona 2 Do Normy przychodzi zaniepokojona Adalgiza, która chce zwierzyć się jej ze swej miłości. Norma słucha przychylnie, lecz jej serdeczność szybko przeradza się w rozpacz. Adalgiza na wieść o uczuciu Normy do Pollia rezygnuje z ucieczki, by nie ranić Normy. Akt II Odsłona 1 Zrozpaczona Norma pragnie zabić siebie i dzieci. Zmieniwszy zamiar, wzywa Adalgizę i prosi, by została żoną Pollia oraz po jej śmierci zastąpiła dzieciom matkę. Adalgiza odmawia, gdyż chce by Pollio pozostał wierny Normie. Odsłona 2 W świętym gaju Orowist oznajmia Gallom, że wkrótce przybędzie nowy prokonsul, sroższy od Pollia. Wzywa ich do walki. Klotylda donosi Normie, że misja Adalgizy nie powiodła się. Żądna zemsty Norma oznajmia więc na ołtarzu, że bogowie pomogą w walce. Chór wojowników krzyczy za Normą: Wojna i zemsta!. Kiedy Orowist pyta o ofiarę, kapłani przyprowadzają Pollia, złapanego podczas próby porwania Adalgizy. Norma chcąc go ocalić, oddala zebranych i każe mu wyrzec się Adalgizy. Pollio odmawia. Norma przywołuje wszystkich i oświadcza, że drugą ofiarą dla bogów jest kapłanka, która złamała śluby występną miłością. Płonie stos, tłum żąda ofiary. Norma zaś mówi: Tą kapłanką jestem ja. Następnie oddaje ojcu swe dzieci, zaś Pollio dopiero teraz pojmuje, jak wiele kryło się w jej sercu. Jego miłość do Normy wraca, gdy wstępują oboje na stos. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Vincenzo Bellini, „Norma”, „Casta Diva”, 1831, wyk. Maria Callas, online-skills, CC BY 3.0
RQK8L0VRl37LD
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Gianni Schicci”. Ilustracja przedstawia błazna w czerwonym stroju siedzącego na krześle. W ręce trzyma zwiniety rulon. Nakrycie głowy również ma czerwone. Na nogach ma brązowe buty. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Komedia muzyczna w jednym akcie. Akcja rozgrywa się we Florencji, w 1299 roku. Kompozycja posiada wolne tempo. Cechuje się tajemniczym charakterem.
Giacomo Puccini, „Gianni Schicchi”, „O mio babbino caro”, 1918, wyk. Mirella Freni, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=piF82zTQpCg.
R19NHc1e7838a
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat opery „Serse”. Ilustracja przedstawia mężczyzne w średnim wieku. Ma białą perukę z kręconymi włosami. Ubrany jest w płaszcz i białą koszulę z żabotem. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Dramma per musica w trzech aktach. Akcja toczy się w 480 roku p.n.e., w Abydos nad Hellespontem. Akt I Król Persji Kserkses odpoczywa w pałacowym ogrodzie. Nadchodzi jego brat Arsamene poszukując Romildy, której śpiew usłyszał. Kserkses jest zakochany w Romildzie, ale ona woli towarzystwo Arsamenego. Podobnie zresztą jak obdarzająca go uczuciem - niestety bez wzajemności - Atalanta. Nadchodzi wiernie kochająca Kserksesa Amastra w żołnierskim stroju - zwycięska armia perska wróciła właśnie do domu. Kserkses bierze wygraną za dobry omen, mając nadzieję, że okaże się zwycięzcą także w miłosnych podbojach. Arsamene daje swojemu niewolnikowi Elviro list do Romildy, w którym prosi o spotkanie. Akt II Atalanta nakłania niewolnika, aby oddał jej list do Romildy. Kiedy go czyta, nadchodzi Kserkses. Atalanta przekonuje go, że list jest adresowany do niej. Mile zaskoczony Kserkses, myśląc iż pozbył się rywala w zabiegach o względy Romildy, wyraża zgodę na ślub Arsamenego i Atalanty. Kiedy Elviro przynosi tę wiadomość Arsamenemu, ten myśli że Romilda kocha teraz Kserksesa... Akt III Prawda o liście Arsamenego wychodzi jednak na jaw, a Romilda odmawia wyjścia za mąż za króla. Wściekły Kserkses nakazuje zabić Arsamenego, na prośbę Romildy ostrzega go jednak Amastra. Ostatecznie wszystko kończy się szczęśliwie - Kserses wraca do wiernej Amastry, a Romilda i Arsamene mogą się połączyć. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
George Fridrich Haendel, „Serse”, „Ombra mai fu”, 1738, wyk. Piotr Kusiewicz, online-skills, CC BY 3.0
REoPbG88lyW3M1
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat opery „Cyrylik sewilski”. Plakat jest biały z czarnymi literami. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w dwóch aktach. Akcja rozgrywa się w Sewilli w XVIII w. Akt I Odsłona 1 Rankiem przed domem doktora Bartola pojawiają się muzykanci oraz hrabia Almaviva, który śpiewa serenadę dla wychowanicy doktora, Rozyny. Nadchodzi cyrulik Figaro i Almaviva rozpoznaje w nim swojego dawnego sługę. Za jego radą hrabia, który przybrał imię Lindor, dalej śpiewa. Rozyna ukazuje się w oknie i upuszcza liścik. Ostrzega w nim Lindora, że stary Bartolo chce ją poślubić. Figaro radzi, by hrabia udając żołnierza starał się o kwaterę u doktora. Odsłona 2 Rozyna zakochuje się w Lindorze i chce go poznać. Pisze do niego list, a Figaro, który jako cyrulik ma wolny wstęp do domu doktora, doręcza go. Zapewnia też Rozynę o miłości Lindora. Bartolo coś podejrzewa. Wie, że Almaviva jest w Sewilli i że Rozyna wpadła mu w oko. Prosi o radę Don Bazylia, przekupnego intryganta, który przekonuje, że najlepszym środkiem na intruza jest plotka i obmowa. Pojawia się Almaviva jako kawalerzysta i żąda kwatery. Udając pijanego, lekceważy zaświadczenie doktora zwalniające go od obowiązku jej udzielania. Straszy, że gotów jest użyć siły. Kłótnia ściąga tłum gapiów i wojskowy patrol. Wtedy Almaviva wyjawia po cichu dowodzącemu oficerowi swoje nazwisko i tytuł. Żołnierze wycofują się. Akt II Almavivie nie udało się zamieszkać u doktora. Próbuje ponownie, udając Alonza, ucznia Don Bazylia. Ma zamiast chorego mistrza udzielić Rozynie lekcji śpiewu. Podstęp udaje się. Młodzi zamieniają czułe słowa, gdy zjawia się sam Don Bazylio. Sytuację ratuje Figaro. Cyrulik wmawia mu, że jest ciężko chory i powinien leżeć w łóżku. Bazylio wychodzi, a Figaro zaczyna golić Bartola. Rozyna i rzekomy Alonzo wracają do przerwanej lekcji. Gdy zapomnają o ostrożności, Bartolo orientuje się w sytuacji. Wygania Almavivę i cyrulika, zamyka Rozynę, a sam śpieszy po notariusza, by natychmiast wziąć ślub. Zaczyna padać. W potokach deszczu Figaro i Almaviva wchodzą po drabinie do domu Bartola, by uprowadzić Rozynę. Ta wzbrania się, bo Bartolo ostrzegał ją, że Lindor jej nie kocha i jest tylko sługą Almavivy. Gdy wszystko się wyjaśnia, cała trójka decyduje się uciekać. Niestety, Bartolo zabrał drabinę. Do domu wkracza Don Bazylio z notariuszem. Obrotny Figaro każe notariuszowi połączyć węzłem małżeńskim Rozynę z Almavivą. Przekupiony Don Bazylio składa obok Figara swój podpis jako świadek. Doktor Bartolo przybywa, gdy kontrakt ślubny jest już podpisany. Źródło: https://www.rmfclassic.pl/muzyka/opera,Cyrulik-sewilski,50.html. 2. Cyrulik sewilski jest operą, na którą składa się wiele znanych arii. Najsłynniejszą z nich jest Largo al factotum śpiewana przez Figara w I akcie. Inną znaną arią jest La calunnia è un venticello wykonywaną przez Doktora Bartolo. 3. Gioacchino Rossini. Cyrulik sewilski, Largo al factotum, 1813, wyk. Leo Nucci. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się hymnicznym charakterem. 4. Gioacchino Rossini Cyrulik sewilski, La calunnia è un venticello, 1813, wyk. Robert Lloyd. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się hymnicznym charakterem.
RgcZyAhe4QrNu
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Don Carlos”. Ilustracja przedstawia wnętrze zamku. naprzeciwko siebie stoją mężczyźni ze szpadami. Z boku widać obserwujący tłum. Całość utrzymana jest w tonacji żołtej. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w czterech (lub pięciu, zależnie od wersji) aktach. Akcja rozgrywa się w Hiszpanii ok. 1560 r. Akt I Odsłona 1 Hiszpański infant Don Carlos zamierza wstąpić do klasztoru, gdyż jego ojciec król Filip odebrał mu narzeczoną. Przy grobowcu cesarza Karola V pociesza go tajemniczy mnich. Markiz Posa, serdeczny przyjaciel Carlosa namawia druha, aby postarał się o stanowisko namiestnika Flandrii. Mógłby je wykorzystać dla dobra uciskanego flandryjskiego ludu. Odsłona 2 Carlos prosi królową Elżbietę, żeby wyjednała mu u małżonka namiestnictwo Flandrii. Jednak król nie ufa nikomu z wyjątkiem swojego zausznika, markiza Posy. Akt II Odsłona 1 W ogrodach madryckiego pałacu odbywa się bal. Księżniczka Eboli, ubrana w płaszcz królowej, staje się obiektem wyznań miłosnych Carlosa. Gdy orientuje się, że nie były one przeznaczone dla niej, wpada w gniew. Odsłona 2 Za chwilę zapłonie stos dla flandryjskich heretyków. Don Carlos upomina się o ich prawa i markiz Posa zmuszony jest aresztować przyjaciela. Po podłożeniu ognia z nieba rozlega się głos, obiecujący skazańcom wieczny pokój. Akt III Odsłona 1 Inkwizytor chce śmierci Carlosa, oskarżanego o wywołanie antykrólewskiego powstania we Flandrii. Król waha się, ale za sprawą zazdrosnej Eboli, wpada mu w ręce szkatułka Elżbiety z portretem jego syna. Posa, obawiając się, że na jego przyjaciela przyszedł koniec, kieruje podejrzenia przeciwko sobie. Odsłona 2 Posa pada od skrytobójczego strzału. Do więzienia, w którym przebywa Don Carlos wpada tłum, podburzony przez księżniczkę Eboli, która postanowiła odkupić swój czyn, oswabadzając więźnia. Pojawienie się Wielkiego Inkwizytora studzi jednak antykrólewskie nastroje. Akt IV Elżbieta postanawia uciec przed gniewem królewskim do klasztoru. Żegnając się z ukochanym, nakłania go w imieniu zmarłego Posy, aby poświęcił osobiste uczucia na rzecz walki o wolność Flandrii. Parę zaskakuje nagłe przybycie króla wraz z Inkwizytorem. Wtedy jednak ponownie zjawia się tajemniczy mnich z pierwszego aktu. Okazuje się zmarłym cesarzem Karolem V; osłoniwszy Carlosa uprowadza go do wnętrza klasztoru. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się hymnicznym charakterem.
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatale”, 1867, wyk. Maria Callas, online-skills, CC BY 3.0
RTFo9lRSuva9W
Ilustracja interaktywna przedstawia: Wolfgang Amadeusz Mozart, „Czarodziejski flet”, „Der Hölle Rache”, 1791, wyk. Diana Damrau. Plakat jest biały z czarnymi literami. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w dwóch aktach. Akcja rozgrywa się w państwie Królowej Nocy i w świątyni Słońca. Akt I Książę Tamino wchodzi przypadkiem na terytorium państwa Królowej Nocy. Spotyka tam pokrytą piórami postać nadwornego ptasznika, Papageno, a trzy damy pokazują mu portret córki Królowej Nocy, Paminy. Sama władczyni prosi go o uwolnienie księżniczki, rzekomo więzionej przez złego czarodzieja Sarastra. W nagrodę obiecuje mu jej rękę. Książę wyraża zgodę. Otrzymuje czarodziejski flet – ochronę przed niebezpieczeństwami. Jako towarzysza dostaje Papagena, zaopatrzonego w cudowne dzwonki. Mają oni podążać za trzema chłopcami. Po wyczerpującej wędrówce docierają w końcu do świątyni boga Słońca – Ozyrysa. Tu znajduje się Pamina, której strzeże Murzyn Monostatos. Sprytnemu Papageno udaje się dostać do świątyni i i uprowadzić księżniczkę. Natomiast Tamino spotyka sędziwego kapłana, który oznajmia mu, że będzie mógł wejść do świątyni tylko wtedy, gdy wprowadzi go do niej przyjazna dłoń. Książę postanawia czekać na dalszy rozwój wypadków w pobliskim gaju, gdzie ku jego radości pojawia się Pamina z Papagenem. Za nimi wbiega ścigający ich Monostatos; zostaje on zmuszony dzwonkami Papageno do nieustannego tańca. W końcu przybywa też Sarastro – nie zły czarodziej, jak go przedstawiła Królowa Nocy, ale dobrotliwy, chociaż potężny, arcykapłan świątyni Słońca, która jest zarazem przybytkiem wiedzy i poznania. Oświadcza on Taminowi, że aby zdobyć Paminę, będzie musiał przejść szereg ciężkich prób. Akt II Bohaterowie dowiadują się, że bogowie przeznaczyli Paminę na żonę Tamina. Książę musi jednak spełnić pewne warunki, żeby móc dostąpić z jej ręki zaszczytu wtajemniczenia i zasiąść w gronie wybranych w świątyni wiedzy. Tamino postanawia poddać się próbom. Papageno także się na to decyduje, zachwycony widokiem bliźniaczo do niego podobnej Papageny, którą w ten sposób będzie mógł zdobyć. Tymczasem przed Paminą pojawia się Królowa Nocy, rzeczywista przedstawicielka złych potęg. Nakazuje księżniczce zabić Sarastra i odebrać mu tajemniczy znak “siedmiokrotnego kręgu słońca”. Po zwycięsko przebytej próbie milczenia Tamino i Pamina przechodzą sprawdzian wiecznej rozłąki. Pamina, przekonana o obojętności ukochanego, chce już zabić się otrzymanym od matki sztyletem, ale ratują ją trzej chłopcy towarzyszący Taminowi. Teraz następuje przejście dwojga młodych przez bramę strachu, którą przekraczają chronieni dźwiękami czarodziejskiego fletu. Po próbie ognia i wody, droga do świątyni poznania stoi już przed nimi otworem. Królowa Nocy zostaje pokonana. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Wolfgang Amadeusz Mozart, „Czarodziejski flet”, „Der Hölle Rache”, 1791, wyk. Diana Damrau, online-skills, CC BY 3.0

Zadania

R1KDsp8UaVlYN
Ćwiczenie 1
Przypisz rodzaj głosu do znanych nazwisk śpiewaków. 1. Maria Callas – możliwe odpowiedzi: 1. sopran/mezosopran, 2. sopran, 3. tenor, 4. baryton. 2. Leo Nucci – możliwe odpowiedzi 1. sopran/mezosopran, 2. sopran, 3. tenor, 4. baryton. 3. Luciano Pavarotti – możliwe odpowiedzi: 1. sopran/mezosopran, 2. sopran, 3. tenor, 4. baryton. 4. Mirella Freni – możliwe odpowiedzi: 1. sopran/mezosopran, 2. sopran, 3. tenor, 4. baryton.
RBD1WrKqFsANI
Ćwiczenie 2
Do podanych dzieł dopasuj nazwisko kompozytora. Don Carlos – Tu uzupełnij Rigoletto – Tu uzupełnij Cyrulik sewilski – Tu uzupełnij Norma – Tu uzupełnij
RXHCwXx2ApZYp
Ćwiczenie 3
Określ zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Casta Diva jest arią z opery Cyrulik sewilski. 2. Nessun Dorma jest reprezentacyjną arią Luciana Pavarottiego. 3. O mio babbino caro jest samodzielną arią, niebędącą częścią opery. 4. Maria Callas wykonywała arie sopranowe, ale także mezzosopranowe.
R1Ha57W9PkqqR
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. Popularna aria Carmen, śpiewana w pierwszym akcie. 2. Nazwa opery z której pochodzi znana aria La donna è mobile. 3. 3. Nazwisko włoskiego barytona, znanego z kreowania ról Rigoletta, Figara z Cyrulika sewilskiego. 4. Nazwa opery z której pochodzi popularna aria Torreadora.
R13uwRtmRQgBS
Ćwiczenie 5
Uzupełnij luki w tekście. (…) Uroda księżniczki zafascynowany jest książę Tu uzupełnij. Choć na rozkaz Tu uzupełnij zginęło już kilkunastu śmiałków, postanawia spróbować zdobyć jej rękę. Udaje mu się rozwiązać wszystkie trzy zagadki. Wówczas zrozpaczona księżniczka błaga ojca, aby nie oddawał jej przybyszowi, jednak on jest nieprzejednany. Tu uzupełnij jednak pragnie zdobyć jej miłość. Oferuje, że jeśli do świtu dowie się, jak książę ma na imię, uda się dobrowolnie na śmierć. Księżniczka nakazuje wszystkim mieszkańcom starać się odkryć jego Tu uzupełnij, jednak nikomu się to nie udaje. (…)

Źródło: http://mowimyjak.se.pl/styl-zycia/muzyka-teatr-muzea/o-czym-opowiada-opera-turandot,58_40242.html
Rea12M9xr1LVA
Ćwiczenie 6
Dopasuj definicję do pojęcia. Aria polonezowa. Możliwe odpowiedzi: 1. Charakteryzuje się występowaniem elementów poloneza. Szczególnie powszechna na terenach polskich w XIX wieku. 2. Aria trzyczęściowa o strukturze ABA, związana ze szkołą neapolitańską. 3. Jest krótkim ariosem, występującym jako zwieńczenie recytatywu. 4. Jest to krótka aria, często przypominająca pieśń. Arietta. Możliwe odpowiedzi: 1. Charakteryzuje się występowaniem elementów poloneza. Szczególnie powszechna na terenach polskich w XIX wieku. 2. Aria trzyczęściowa o strukturze ABA, związana ze szkołą neapolitańską. 3. Jest krótkim ariosem, występującym jako zwieńczenie recytatywu. 4. Jest to krótka aria, często przypominająca pieśń. Cavatina. Możliwe odpowiedzi: 1. Charakteryzuje się występowaniem elementów poloneza. Szczególnie powszechna na terenach polskich w XIX wieku. 2. Aria trzyczęściowa o strukturze ABA, związana ze szkołą neapolitańską. 3. Jest krótkim ariosem, występującym jako zwieńczenie recytatywu. 4. Jest to krótka aria, często przypominająca pieśń. Aria da capo. Możliwe odpowiedzi: 1. Charakteryzuje się występowaniem elementów poloneza. Szczególnie powszechna na terenach polskich w XIX wieku. 2. Aria trzyczęściowa o strukturze ABA, związana ze szkołą neapolitańską. 3. Jest krótkim ariosem, występującym jako zwieńczenie recytatywu. 4. Jest to krótka aria, często przypominająca pieśń.
R19vpUhW2cE5O
Ćwiczenie 7
Do podanych dzieł dopisz daty ich powstania. 1. Rigoletto – Tu uzupełnij 2. Czarodziejski flet – Tu uzupełnij 3. Norma – Tu uzupełnij 4. Don Carlos – Tu uzupełnij
Polecenie 1

Na podstawie poznanych arii uzasadnij, dlaczego zasługują na miano najsłynniejszych.

R1dgRjw4jpr9G
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.

Słownik pojęć

Kantata
Kantata

wieloczęściowy, niesceniczny utwór wokalny, złożony z arii, recytatywów, duetów, ansambli, chórów i ritornelów instrumentalnych.

Opera
Opera

dramatyczno‑muzyczny, wokalno‑instrumentalny, z akcją dramatyczną, monologami i dialogami ujętymi w libretcie, przeznaczony do wykonania na scenie (z odpowiednią scenografią), zwykle w specjalnie do tego celu zbudowanym teatrze operowym, również zwanym operą.

Oratorium
Oratorium

gatunek muzyki dramatycznej, niesceniczny, z tekstem najczęściej o tematyce religijnej, wykonywany w kościele (poza liturgią) lub w sali koncertowej; także utwór tego gatunku.

Źródło:

encyklopedia.pwn.pl

Biblioteka muzyczna

R1eyRi3CEB9JV
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Turandot”. Plakat przedstawia kobietę w ogromnej złotej koronie. Włosy ma czarne, średniej długości. Usta ciemnoczerwone. Tło plakatu jest żołte. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Akcja opery Turandot rozgrywa się w Pekinie. Główną bohaterką jest okrutna księżniczka Turandot, która przysięgła, że nigdy nie pokocha żadnego mężczyzny. Każdemu kandydatowi do ręki zadaje trzy trudne zagadki. Za nieudzielenie odpowiedzi karą jest śmierć. Możliwość odtworzenia fragmentu opery "Turandot". Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Giacomo Puccini, „Turandot”, „Nessun dorma”, 1926, wyk. Luciano Pavarotti, online-skills, CC BY 3.0
R1U30imKCsB62
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Norma”. Plakat jest ciemnożółty z czarnymi literami. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w dwóch aktach. Akcja rozgrywa się w Galii 50 lat p.n.e. Akt I Odsłona 1 Nocą, przed ołtarzem galijskiego boga Irmina, kapłan Orowist z druidami i wojownikami modli się o pomoc w wojnie z Rzymem. Po odejściu Gallów wchodzi prokonsul rzymski Pollio. Zwierza się swemu przyjacielowi, Flawiuszowi, że nie kocha już córki Orowista, kapłanki Normy, z którą żył w tajemnym związku i jest ojcem jej dwojga dzieci. Kocha teraz młodą i piękną kapłankę Adalgizę. Pragnie uprowadzić ją do Rzymu, by wziąć ślub przed ołtarzem bogini Wenus. Wchodzi Norma z kapłankami. Kochając Pollia, chce powstrzymać rodaków od wojny. Ostrzega, że bogowie nie są im przychylni i modli się o pokój. Kapłanki znikają. Zostaje Adalgiza, prosząca bogów o opiekę. Wchodzi Pollio i kapłanka gotowa jest z nim uciec. Odsłona 2 Do Normy przychodzi zaniepokojona Adalgiza, która chce zwierzyć się jej ze swej miłości. Norma słucha przychylnie, lecz jej serdeczność szybko przeradza się w rozpacz. Adalgiza na wieść o uczuciu Normy do Pollia rezygnuje z ucieczki, by nie ranić Normy. Akt II Odsłona 1 Zrozpaczona Norma pragnie zabić siebie i dzieci. Zmieniwszy zamiar, wzywa Adalgizę i prosi, by została żoną Pollia oraz po jej śmierci zastąpiła dzieciom matkę. Adalgiza odmawia, gdyż chce by Pollio pozostał wierny Normie. Odsłona 2 W świętym gaju Orowist oznajmia Gallom, że wkrótce przybędzie nowy prokonsul, sroższy od Pollia. Wzywa ich do walki. Klotylda donosi Normie, że misja Adalgizy nie powiodła się. Żądna zemsty Norma oznajmia więc na ołtarzu, że bogowie pomogą w walce. Chór wojowników krzyczy za Normą: Wojna i zemsta!. Kiedy Orowist pyta o ofiarę, kapłani przyprowadzają Pollia, złapanego podczas próby porwania Adalgizy. Norma chcąc go ocalić, oddala zebranych i każe mu wyrzec się Adalgizy. Pollio odmawia. Norma przywołuje wszystkich i oświadcza, że drugą ofiarą dla bogów jest kapłanka, która złamała śluby występną miłością. Płonie stos, tłum żąda ofiary. Norma zaś mówi: Tą kapłanką jestem ja. Następnie oddaje ojcu swe dzieci, zaś Pollio dopiero teraz pojmuje, jak wiele kryło się w jej sercu. Jego miłość do Normy wraca, gdy wstępują oboje na stos. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
Vincenzo Bellini, „Norma”, „Casta Diva”, 1831, wyk. Maria Callas, online-skills, CC BY 3.0
RQK8L0VRl37LD
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Gianni Schicci”. Ilustracja przedstawia błazna w czerwonym stroju siedzącego na krześle. W ręce trzyma zwiniety rulon. Nakrycie głowy również ma czerwone. Na nogach ma brązowe buty. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Komedia muzyczna w jednym akcie. Akcja rozgrywa się we Florencji, w 1299 roku. Kompozycja posiada wolne tempo. Cechuje się tajemniczym charakterem.
Giacomo Puccini, „Gianni Schicchi”, „O mio babbino caro”, 1918, wyk. Mirella Freni, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, źródło: https://www.youtube.com/watch?v=piF82zTQpCg.
R19NHc1e7838a
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat opery „Serse”. Ilustracja przedstawia mężczyzne w średnim wieku. Ma białą perukę z kręconymi włosami. Ubrany jest w płaszcz i białą koszulę z żabotem. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Dramma per musica w trzech aktach. Akcja toczy się w 480 roku p.n.e., w Abydos nad Hellespontem. Akt I Król Persji Kserkses odpoczywa w pałacowym ogrodzie. Nadchodzi jego brat Arsamene poszukując Romildy, której śpiew usłyszał. Kserkses jest zakochany w Romildzie, ale ona woli towarzystwo Arsamenego. Podobnie zresztą jak obdarzająca go uczuciem - niestety bez wzajemności - Atalanta. Nadchodzi wiernie kochająca Kserksesa Amastra w żołnierskim stroju - zwycięska armia perska wróciła właśnie do domu. Kserkses bierze wygraną za dobry omen, mając nadzieję, że okaże się zwycięzcą także w miłosnych podbojach. Arsamene daje swojemu niewolnikowi Elviro list do Romildy, w którym prosi o spotkanie. Akt II Atalanta nakłania niewolnika, aby oddał jej list do Romildy. Kiedy go czyta, nadchodzi Kserkses. Atalanta przekonuje go, że list jest adresowany do niej. Mile zaskoczony Kserkses, myśląc iż pozbył się rywala w zabiegach o względy Romildy, wyraża zgodę na ślub Arsamenego i Atalanty. Kiedy Elviro przynosi tę wiadomość Arsamenemu, ten myśli że Romilda kocha teraz Kserksesa... Akt III Prawda o liście Arsamenego wychodzi jednak na jaw, a Romilda odmawia wyjścia za mąż za króla. Wściekły Kserkses nakazuje zabić Arsamenego, na prośbę Romildy ostrzega go jednak Amastra. Ostatecznie wszystko kończy się szczęśliwie - Kserses wraca do wiernej Amastry, a Romilda i Arsamene mogą się połączyć. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
George Fridrich Haendel, „Serse”, „Ombra mai fu”, 1738, wyk. Piotr Kusiewicz, online-skills, CC BY 3.0
RgcZyAhe4QrNu
Ilustracja interaktywna przedstawia: plakat opery „Don Carlos”. Ilustracja przedstawia wnętrze zamku. naprzeciwko siebie stoją mężczyźni ze szpadami. Z boku widać obserwujący tłum. Całość utrzymana jest w tonacji żołtej. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w czterech (lub pięciu, zależnie od wersji) aktach. Akcja rozgrywa się w Hiszpanii ok. 1560 r. Akt I Odsłona 1 Hiszpański infant Don Carlos zamierza wstąpić do klasztoru, gdyż jego ojciec król Filip odebrał mu narzeczoną. Przy grobowcu cesarza Karola V pociesza go tajemniczy mnich. Markiz Posa, serdeczny przyjaciel Carlosa namawia druha, aby postarał się o stanowisko namiestnika Flandrii. Mógłby je wykorzystać dla dobra uciskanego flandryjskiego ludu. Odsłona 2 Carlos prosi królową Elżbietę, żeby wyjednała mu u małżonka namiestnictwo Flandrii. Jednak król nie ufa nikomu z wyjątkiem swojego zausznika, markiza Posy. Akt II Odsłona 1 W ogrodach madryckiego pałacu odbywa się bal. Księżniczka Eboli, ubrana w płaszcz królowej, staje się obiektem wyznań miłosnych Carlosa. Gdy orientuje się, że nie były one przeznaczone dla niej, wpada w gniew. Odsłona 2 Za chwilę zapłonie stos dla flandryjskich heretyków. Don Carlos upomina się o ich prawa i markiz Posa zmuszony jest aresztować przyjaciela. Po podłożeniu ognia z nieba rozlega się głos, obiecujący skazańcom wieczny pokój. Akt III Odsłona 1 Inkwizytor chce śmierci Carlosa, oskarżanego o wywołanie antykrólewskiego powstania we Flandrii. Król waha się, ale za sprawą zazdrosnej Eboli, wpada mu w ręce szkatułka Elżbiety z portretem jego syna. Posa, obawiając się, że na jego przyjaciela przyszedł koniec, kieruje podejrzenia przeciwko sobie. Odsłona 2 Posa pada od skrytobójczego strzału. Do więzienia, w którym przebywa Don Carlos wpada tłum, podburzony przez księżniczkę Eboli, która postanowiła odkupić swój czyn, oswabadzając więźnia. Pojawienie się Wielkiego Inkwizytora studzi jednak antykrólewskie nastroje. Akt IV Elżbieta postanawia uciec przed gniewem królewskim do klasztoru. Żegnając się z ukochanym, nakłania go w imieniu zmarłego Posy, aby poświęcił osobiste uczucia na rzecz walki o wolność Flandrii. Parę zaskakuje nagłe przybycie króla wraz z Inkwizytorem. Wtedy jednak ponownie zjawia się tajemniczy mnich z pierwszego aktu. Okazuje się zmarłym cesarzem Karolem V; osłoniwszy Carlosa uprowadza go do wnętrza klasztoru. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się hymnicznym charakterem.
Giuseppe Verdi, „Don Carlos”, „O don fatale”, 1867, wyk. Maria Callas, online-skills, CC BY 3.0
RTFo9lRSuva9W
Ilustracja interaktywna przedstawia: Wolfgang Amadeusz Mozart, „Czarodziejski flet”, „Der Hölle Rache”, 1791, wyk. Diana Damrau. Plakat jest biały z czarnymi literami. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Opera w dwóch aktach. Akcja rozgrywa się w państwie Królowej Nocy i w świątyni Słońca. Akt I Książę Tamino wchodzi przypadkiem na terytorium państwa Królowej Nocy. Spotyka tam pokrytą piórami postać nadwornego ptasznika, Papageno, a trzy damy pokazują mu portret córki Królowej Nocy, Paminy. Sama władczyni prosi go o uwolnienie księżniczki, rzekomo więzionej przez złego czarodzieja Sarastra. W nagrodę obiecuje mu jej rękę. Książę wyraża zgodę. Otrzymuje czarodziejski flet – ochronę przed niebezpieczeństwami. Jako towarzysza dostaje Papagena, zaopatrzonego w cudowne dzwonki. Mają oni podążać za trzema chłopcami. Po wyczerpującej wędrówce docierają w końcu do świątyni boga Słońca – Ozyrysa. Tu znajduje się Pamina, której strzeże Murzyn Monostatos. Sprytnemu Papageno udaje się dostać do świątyni i i uprowadzić księżniczkę. Natomiast Tamino spotyka sędziwego kapłana, który oznajmia mu, że będzie mógł wejść do świątyni tylko wtedy, gdy wprowadzi go do niej przyjazna dłoń. Książę postanawia czekać na dalszy rozwój wypadków w pobliskim gaju, gdzie ku jego radości pojawia się Pamina z Papagenem. Za nimi wbiega ścigający ich Monostatos; zostaje on zmuszony dzwonkami Papageno do nieustannego tańca. W końcu przybywa też Sarastro – nie zły czarodziej, jak go przedstawiła Królowa Nocy, ale dobrotliwy, chociaż potężny, arcykapłan świątyni Słońca, która jest zarazem przybytkiem wiedzy i poznania. Oświadcza on Taminowi, że aby zdobyć Paminę, będzie musiał przejść szereg ciężkich prób. Akt II Bohaterowie dowiadują się, że bogowie przeznaczyli Paminę na żonę Tamina. Książę musi jednak spełnić pewne warunki, żeby móc dostąpić z jej ręki zaszczytu wtajemniczenia i zasiąść w gronie wybranych w świątyni wiedzy. Tamino postanawia poddać się próbom. Papageno także się na to decyduje, zachwycony widokiem bliźniaczo do niego podobnej Papageny, którą w ten sposób będzie mógł zdobyć. Tymczasem przed Paminą pojawia się Królowa Nocy, rzeczywista przedstawicielka złych potęg. Nakazuje księżniczce zabić Sarastra i odebrać mu tajemniczy znak “siedmiokrotnego kręgu słońca”. Po zwycięsko przebytej próbie milczenia Tamino i Pamina przechodzą sprawdzian wiecznej rozłąki. Pamina, przekonana o obojętności ukochanego, chce już zabić się otrzymanym od matki sztyletem, ale ratują ją trzej chłopcy towarzyszący Taminowi. Teraz następuje przejście dwojga młodych przez bramę strachu, którą przekraczają chronieni dźwiękami czarodziejskiego fletu. Po próbie ognia i wody, droga do świątyni poznania stoi już przed nimi otworem. Królowa Nocy zostaje pokonana. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się wirtuozerskim charakterem.
Wolfgang Amadeusz Mozart, „Czarodziejski flet”, „Der Hölle Rache”, 1791, wyk. Diana Damrau, online-skills, CC BY 3.0

Bibliografia

J. Kański, Przewodnik operowy, 1964

J. Chomiński, K. Wilkowska‑Chomińska, Historia muzyki cz.1, 1989