Podsumowanie
Podsumowanie
Autorami najstarszych udokumentowanych teorii atomistycznych byli starożytni greccy filozofowie, wśród nich Demokryt i Epikur.
Teoria atomistyczna opublikowana przez Johna Daltona zakładała, że materia zbudowana jest z atomów, które są niepodzielnymi sprężystymi kulami, przy czym atomy rożnych pierwiastków różnią się między sobą.
Joseph John Thomson, badając promienie katodowe, powstające podczas wyładowań elektrycznych w rozrzedzonych gazach, stwierdził, że są one strumieniami cząstek obdarzonych ujemnym ładunkiem elektrycznym. Thomson wysunął hipotezę, że cząstki te, nazwane elektronami, są składnikami materii, co pociągnęło za sobą konieczność odrzucenia poglądu o niepodzielności atomu. Thomson opracował model określony mianem ciasta z rodzynkami, w którym atom ma postać dodatnio nakładowej kuli, wewnątrz której rozmieszczone są elektrony.
Badania nad naturą promieniowania jonizującego, prowadzone na przełomie XIX i XX przez Ernesta Rutherforda wykazały niedoskonałości modelu Thomsona. Rutherford zaproponował nowy model, nazwany planetarnym, w którym prawie cała masa atomu i cały ładunek dodatni skupione są w bardzo małym, w porównaniu do rozmiarów atomu, jądrze, wokół którego krążą elektrony.
Prace kolejnych badaczy, między innymi: Nielsa Bohra, Louisa de Broglie’a i Erwina Schrödingera doprowadziły do stworzenia współczesnego modelu atomu, który jest przedstawiany jako obiekt składający się z dodatnio naładowanego jądra atomowego i otaczającej je chmury elektronowej, w której nie wyróżnia się konkretnych orbit.
Zastosowanie w badaniach nad strukturą materii akceleratorów zderzających cząstki z coraz większymi energiami zaowocowało odkryciem wielu nowych cząstek subatomowych.
Model Standardowy został stworzony w celu usystematyzowania cząstek elementarnych i zachodzących pomiędzy nimi oddziaływań.
W Modelu Standardowym materia składa się z oddziałujących ze sobą cząstek – fermionów oraz nośników tych oddziaływań – bozonów.
Do fermionów zaliczają się dwie grupy cząstek:
- kwarki,
- leptony (do których należy między innymi elektron).
Do bozonów zaliczają się:
- fotony – nośnik oddziaływań elektromagnetycznych,
- gluony – nośniki silnych oddziaływań jądrowych,
- bozony W i Z – nośniki słabych oddziaływań jądrowych,
- bozon Higgsa – odpowiada za nadawanie cząstkom elementarnym masy.
Naukowcy wciąż nie są pewni czy Model Standardowy opisuje w sposób wystarczający struktury wszechświata oraz rządzące nim prawa i pracują nad jego rozszerzeniem i uogólnieniem.
Przeczytaj poniższe zdania i zdecyduj, czy są one prawdziwe, czy fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Nośnikami oddziaływań są bozony. Należy do nich również foton. | □ | □ |
| Proton i neutron nie są cząstkami elementarnymi. Zbudowane są z kwarków. | □ | □ |
| Dziwny i powabny to nazwy kwarków. | □ | □ |
| Mion i taon należą do grupy leptonów. Nie posiadają ładunku elektrycznego. | □ | □ |
