Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Ćwiczenia

W powtórkowych lekcjach skupimy się na części poświęconej pytaniom. Odnoszą się one do wielu różnych materiałów źródłowych (nie tylko tekstów oraz ilustracji, ale również map, tabel czy wykresów itp.). Przede wszystkim musisz dokładnie zapoznać się z materiałami źródłowymi, ale także zwrócić uwagę na polecenia. Poniżej przybliżamy, jak rozumieć polecenia w zadaniach różnego typu:

RAmy0nWs0M2VC
wyjaśnij twoim zadaniem jest zrekonstruowanie związku przyczynowo‑skutkowego, opisanie od początku do końca, o co chodzi i dlaczego;, scharakteryzuj należy przeanalizować genezę, przebieg oraz konsekwencje danego procesu czy zjawiska, wymieniając uczestników wydarzeń (postacie, organizacje) lub inne istotne elementy;, porównaj twoim zadaniem jest zestawienie wydarzeń, zachodzących procesów, danych itp. pod kątem występujących między nimi podobieństw oraz różnic;, rozstrzygnij w tym wypadku oczekiwana odpowiedź jest jedna: „tak” lub „nie” - oczywiście wraz z uzasadnieniem, ale bez formułowania własnych ocen;, rozważ należy tu sformułować zarówno argumenty, jak i kontrargumenty, czyli „za” i „przeciw”, wartościując słuszność danego rozumowania;, oceń to polecenie pozwala ci przedstawić własną, subiektywną opinię na temat opisywanych zjawisk i procesów;
każda przedstawiona ocena – o ile będzie dobrze uzasadniona – zostanie uznana, dlatego też kluczową rolę odgrywa umiejętność budowania argumentacji;, udowodnij w poleceniu tym zawarta jest teza, a twoim zadaniem jest stworzenia krótkiej narracji z podaniem argumentów na rzecz jej prawdziwości;, uzasadnij zadanie podobne jak powyżej, ale w tym przypadku powinno się określić sposób rozumowania, który umożliwia postawienie danej tezy;, wykaż należy tu wykazać prawdziwość lub nieprawdziwość związków przyczynowo‑skutkowych, odnoszących się do tezy; podaj, wymień, wskaż – takie polecenia występują w zadaniach półotwartych, w których jest miejsce na twoją odpowiedź; podajesz wtedy pojęcie, nazwę własną (pełną, bez skrótów), imię i nazwisko osoby itp.

Pamiętajcie, że odpowiedź musi odnosić się do źródła – błędem jest bazowanie wyłącznie na swojej wiedzy i zignorowanie podanego źródła. Chodzi bowiem o to, aby osoba odpowiadająca na pytanie umiejętnie połączyła analizę materiału źródłowego z własną wiedzą. Nie bójcie się korzystać z posiadanych informacji i zawsze odwołujcie się do podanych źródeł. Pamiętajcie również o tym, by wczytywać się w polecenia – czasem wiedza własna nie jest potrzebna, czasem tekst to tylko inspiracja, a innym razem należy połączyć wiedzę z interpretacją tekstu.

Porozumienie z Schengen

Porozumienie z Schengen jest międzynarodową umową dotyczącą zniesienia kontroli paszportowej i wizowej na granicach wewnętrznych między państwami członkowskimi.

W połowie lat 80. XX w. w państwach Wspólnot Europejskich (zwłaszcza w RFN i Francji) nasilała się atmosfera polityczna sprzyjająca zniesieniu kontroli paszportowej na granicy między tymi państwami. Nawiązywały one do unii celnej państw Beneluksu. Kolejnym krokiem było podpisanie w 1985 r. przez Belgię, Francję, Luksemburg, Holandię (Niderlandy) i RFN porozumienia w Schengen (tzw. Schengen I). W celu wprowadzenia w życie tego planu państwa podpisały w 1990 r. kolejne porozumienie w Schengen (tzw. Schengen II) – był to akt wykonawczy do poprzedniego porozumienia. Dzięki niemu w 1995 r., kiedy wszedł on w życie, doprowadzono do całkowitego zniesienia kontroli granicznych pomiędzy Niemcami, Francją, Niderlandami, Luksemburgiem, Belgią, Portugalią i Hiszpanią. Powstał wówczas tzw. obszar Schengen.

RUl32yoxXaPq51
Mapa Europy. Strefa Schengen. Kolorem jasnozielonym zaznaczono kraje spoza Unii Europejskiej, które należą do strefy Schengen. Są to: Norwegia, Islandia, Szwajcaria. Kolorem brunatnozielonym zaznaczono kraje, które kandydują do strefy Schengen. Są to: Chorwacja, Rumunia, Bułgaria, Cypr. Kolorem ciemnozielonym zaznaczono kraje Unii Europejskiej, które należą do strefy Schengen. Są to: Portugalia, Hiszpania, Francja, Niderlandy, Belgia, Luksemburg, Niemcy, Dania, Austria, Włochy, Grecja, Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Szwecja, Norwegia. Kolorem oliwkowym zaznaczono kraje Unii Europejskiej poza strefą Schengen. Jest to Irlandia.
Oprac. na podst.: Strefa Schengen, ec.europa.eu.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Unijny traktat amsterdamski z 1997 r. ustalił, że Rada Unii Europejskiej przejmuje funkcje wykonawcze nad porozumieniem z Schengen oraz zobowiązuje państwa mające przystąpić do Wspólnoty Europejskiej do przyjęcia w całości dorobku prawnego Schengen (acquis Schengen). Dorobek ten zostaje równocześnie włączony do acquis communautaireacquis communautaireacquis communautaire (dorobku prawnego Wspólnot Europejskich). Docelowo strefa Schengen ma obejmować całą Unię Europejską.

Główne postanowienia układu z Schengen:

  • zniesienie kontroli paszportowej na wewnętrznych granicach państw sygnatariuszy i równoczesne wprowadzenie ściślejszej kontroli na granicach zewnętrznych (lądowych, morskich i w portach lotniczych) państw sygnatariuszy porozumienia; kontrola może zostać tymczasowo przywrócona w przypadku stwierdzenia poważnego zagrożenia porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego;

  • stworzenie Schengeńskiego Systemu Informacyjnego, który umożliwia wymianę informacji dotyczących osób niepożądanych na terytorium państw sygnatariuszy;

  • prowadzenie wspólnej polityki wizowejwizawizowej (w związku z tym konieczna okazała się rezygnacja z umów o ruchu bezwizowym zawieranych przez państwa sygnatariuszy z krajami trzecimi, np. Francji z Algierią czy później Polski z Ukrainą);

  • prowadzenie wspólnej polityki azylowejpolityka azylowapolityki azylowej – tzn. przede wszystkim podpisywanie umów o readmisjireadmisjareadmisji z państwami trzecimi tak, aby zapewnić odesłanie nielegalnych imigrantów z terytorium krajów sygnatariuszy tego porozumienia;

  • ustalenie zasad współpracy sądów, policji i administracji;

  • współpraca w zakresie walki z terroryzmem, nielegalnym handlem i zorganizowaną przestępczościąprzestępczość zorganizowanazorganizowaną przestępczością.

Państwa sygnatariusze tworzą w ten sposób tzw. obszar Schengen, na którym obowiązuje prawo swobodnego przepływu znajdujących się na nim osób, niezależnie od ich pochodzenia, a więc również obywateli państw trzecich i imigrantów.

Słownik

acquis communautaire
acquis communautaire

dorobek prawny Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej, obejmujący wszystkie traktaty założycielskie i akcesyjne, umowy międzynarodowe je zmieniające, przepisy wydawane na ich podstawie przez organy Unii, umowy międzynarodowe zawarte przez Wspólnoty i Unię Europejską, orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości, a także deklaracje i rezolucje oraz zasady ogólne prawa wspólnotowego; obowiązkiem każdego państwa wstępującego do Unii Europejskiej jest przestrzeganie go

azyl
azyl

termin najczęściej stosowany jest w odniesieniu do azylu politycznego, czyli opieki prawnej, której azylantowi (obcokrajowcowi) udziela państwo, na terytorium którego się znalazł

polityka azylowa
polityka azylowa

polityka azylowa UE ma na celu przyznawanie odpowiedniego statusu każdemu obywatelowi państwa trzeciego wymagającemu międzynarodowej ochrony w jednym z państw członkowskich oraz zapewnienie przestrzegania zasady non‑refoulement; w tym celu Unia dąży do wprowadzenia wspólnego europejskiego systemu azylowego

przestępczość zorganizowana
przestępczość zorganizowana

zdyscyplinowane, hermetyczne struktury o ściśle przestrzeganej hierarchii, które prowadzą nielegalną działalność w wielu różnych sferach

readmisja
readmisja

odesłanie nielegalnego imigranta do kraju, z którego przybył

wiza
wiza

pisemne zezwolenie na przekroczenie granicy lub pobyt na terenie obcego państwa

zasada non‑refoulement
zasada non‑refoulement

zasada, która stanowi, że osoby, której odmówiono przyznania statusu uchodźcy, nie wolno deportować do kraju, w którym groziłoby jej niebezpieczeństwo prześladowania