Pory roku
Scenariusz zajęć „pory roku”
PRZYRODA, II etap edukacyjny
Temat: Pory roku.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (11.8) [uczeń] wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku.
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ | zna pory roku; |
wie czy jakimi cechami charakteryzują się pory roku; | |
rozumie termin - przesilenie; | |
wie kiedy następuje przesilenie letnie, a kiedy zimowe; | |
wie co to jest – noc polarna, dzień polarny; | |
rozumie termin - ruch obrotowy. |
Nabywane umiejętności:
UCZEŃ | wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku; |
wyjaśnia jak powstaje noc polarna i dzień polarny; | |
potrafi wyjaśnić na czym polega ruch obrotowy Ziemi; | |
wyjaśnia zjawisko nachylenia osi Ziemi. |
Kompetencje kluczowe:
Kompetencje naukowe
Wiedza praktyczna
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Umiejętność uczenia się
Etapy lekcji:
Wstęp:
Powitanie uczniów przez nauczyciela
Czynności organizacyjne (sprawdzenie obecności).
Przebieg zajęć:
Pogadanka – zapoznanie uczniów z tematem lekcji- Pory roku. Inicjuje rozmowę.
Rozpoczęcie rozmowy. Nauczyciel zadaje pytania:
Jakie mamy pory roku?
Czy wiecie kiedy rozpoczynają się kalendarzowe pory roku?
Możecie mi wyjaśnić, czym różnią się od siebie pory roku?
Jak myślicie co ma wpływ na zmianę pór roku?
Jak myśłicie co ma wpływ na zmianę dnia w noc i nocy w dzień?
Symulacja „Nachylenie osi Ziemi”
Nachylenie osi Ziemi. Nauczyciel pyta uczniów jakie mają spostrzeżenia po obejrzeniu symulacji. Rozwija myśl. Wyjaśnia termin. Uczniowie tworzą notatki, korzystają przy tym z podręcznika i/lub encyklopedii.
Ruch obrotowy Ziemi.
Nauczyciel korzystając z symulacji wyjaśnia uczniom ruch obrotowy Ziemi. Uczniowie zapisują notatki. Korzystają z podręcznika i/lub encyklopedii.
Nauczyciel tłumaczy uczniom termin przesilenie (maksymalne przechylenie osi Ziemi do płaszczyzny orbity, dzieli się na letnie i zimowe). Nauczyciel rozwija myśl.
Na podstawie ilustracji zawartych w symulacji wyjaśnia uczniom różnice. Podaje daty przesileń. Uczniowie odtwarzają ilustracje w zeszycie.
Noc polarna
W formie ciekawostki nauczyciel tłumaczy zjawiska: dzień polarny (występuje na obszarach podbiegunowych, cechuje się tym, iż Słońce w ciągu 24 h nie chowa się poza linię widnokręgu…), noc polarna (występuje na obszarach podbiegunowych, Słońce znajduje się pod horyzontem 24 h lub dłużej, rozpraszanie i odbijanie promieni w stronę obszarów gdzie jest noc polarna…). Nauczyciel rozwija myśl, zachęca do obejrzenia zdjęć na których zostało utrwalone zjawisko. Ukazuje uczniom piękno przyrody.
Podsumowanie:
Powtórzenie wiadomości omawianych na lekcji.
Ocena zaangażowania uczniów, ich aktywności na lekcji.
Uporządkowanie miejsca pracy.
Zadanie domowe
Wyjaśnij termin zlodowacenie. Napisz, czy zjawisko wystąpiło w Polsce oraz opisz jak przebiegał dany proces.
Środki dydaktyczne
Podręcznik
Encyklopedia
Rzutnik
Ekran projekcyjny
Komputer
Symulacje przedstawiający ruch obrotowy oraz ruch obiegowy Ziemi
Metody nauczania
Pogawędka
Praca indywidualna
Rozmowa kierowana
Obserwacja
Formy pracy
Praca indywidualna
Praca z całą klasą
Zadanie dla chętnych:
Napisz jakie czynniki mają wpływ na globalne ocieplenie.
Lub
Wykonaj tygodniową obserwację pogody. Czy jest ona typowa dla trwającej pory roku?
Obserwacja:
1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Każda pora roku charakteryzuje się określoną typową pogodą. W Polsce największe opady występują w miesiącach letnich, a najmniejsze - zimą. Średnia temperatura w lecie waha się od 16 do 20°C, a zimą - od -5 do 0°C. Najcieplejszym rejonem Polski jest część zachodnia (średnia roczna temperatura sięga tutaj 9°C), a najchłodniejsze są rejony górskie w południowej części kraju (tu średnia temperatura powietrza może się równać nawet 5°C). Również w górach na południu Polski występuje najwięcej opadów.
2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest zapoznanie uczniów z typowymi warunkami pogodowymi dla trwającej pory roku.
3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacja pogody prowadzona jest przez tydzień podczas zajęć lekcyjnych lub w domu - zawsze o tej samej porze.
4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczeń mierzy, a następnie notuje wartość temperatury powietrza, określa stan zachmurzenia nieba oraz występowanie opadów.
5.Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie uśredniają wyniki pomiarów, a następnie oglądają klimatogramy dla swojego regionu. Sprawdzają, czy ich obserwacje pokrywają się z cechami klimatu danego miejsca podczas trwającej pory roku.
