Przeczytaj
Nauczyliśmy się rozwiązywać równania postaci oraz , gdzie jest pewną liczbą rzeczywistą. W tej lekcji każde równanie, o ile to tylko możliwe, będzie starali się sprowadzić do równania postaci lub .
Pamiętajmy o kilku charakterystycznych elementach rozwiązywania równań:
Sprawdzamy dziedzinę równania. Najczęściej wypisujemy założenia związane z dzieleniem i pierwiastkowaniem: mianownik ułamka musi być różny od 0 i wyrażenie pod pierwiastkiem stopnia parzystego musi być nieujemne.
Sprowadzamy równanie do wartości jednej funkcji trygonometrycznej.
Często stosujemy podstawienie lub .
Rozwiążemy równanie w zbiorze liczb rzeczywistych.
Rozwiązanie:
Wykorzystamy tożsamość , zakładając jednocześnie, że .
Wówczas równanie z zadania przyjmuje postać: .
Zapiszmy założenia: i , czyli i , gdzie .
Rozwiązaniami równania są liczby spełniające założenia oraz warunek: .
Otrzymujemy zatem i i , gdzie .
Ostatecznie odpowiedź jest następująca: , gdzie .
Rozwiążemy równanie: w zbiorze liczb rzeczywistych.
Rozwiązanie:
Równanie jest równoważne koniunkcji warunków: i .
Otrzymujemy zatem:
i , gdzie .
Ostatecznie otrzymujemy:
i , gdzie . Zatem nie istnieją liczby spełniające równanie.
Rozwiążemy równanie w zbiorze liczb rzeczywistych.
Rozwiązanie:
Będziemy postępować tak, aby uzyskać postać iloczynupostać iloczynu dwóch wyrażeń:
Stąd dostajemy warunki: lub .
Otrzymujemy zatem odpowiedź:
lub , gdzie .
W następnym przykładzie wykorzystamy metodę podstawiania.
Rozwiążemy równanie
Rozwiązanie:
Zauważmy, że równanie przypomina równanie kwadratowe. Wobec tego wprowadźmy nową zmienną: .
Równanie przyjmuje postać: .
Obliczamy .
Pierwiastki równania są równe: .
Wracamy do zmiennej :
lub .
Równanie jest sprzeczne, a równanie ma rozwiązania:
lub , gdzie .
Odpowiedź:
lub , gdzie .
W zależności od wartości parametru rozwiąż równanie:
Zatem rozwiązaniem są: lub , gdzie .
Otrzymujemy zatem równania: lub , gdzie .
Teraz kluczowa jest interpretacja wyniku.
Jeżeli , to , gdzie .
Jeżeli , jest dowolną liczbą rzeczywistą.
Rozwiążmy układ równań:
Rozwiązanie:
Wyliczmy z równania drugiego i podstawmy do równania pierwszego:
. Zapiszmy równanie w postaci:
,
Co możemy zapisać jako:
.
Wówczas:
lub , gdzie .
Drugie równanie jest sprzeczne, natomiast pierwsze równanie daje rozwiązanie
, gdzie . Zatem rozwiązaniem układu jest para liczb
, gdzie .
Rozwiążemy równanie w liczbach rzeczywistych.
Zwróćmy uwagę na to, że mamy do porównania dwie funkcje: trygonometryczną i kwadratową. Nie istnieje ogólny sposób rozwiązywania takich równań. Ale w szczególnych przypadkach możemy rozwiązać to równanie korzystając z porównania zbiorów wartości funkcji i .
Zauważmy, że funkcję kwadratową można przedstawić w postaci , a zatem jej zbiorem wartości jest zbiór . Wartość najmniejszą 2 funkcja przyjmuje dla .
Wprowadźmy oznaczenie: , gdzie . Wówczas funkcja przyjmuje postać funkcji kwadratowej , której dziedziną jest przedział: . Wówczas zbiór wartości tej funkcji to . Wartość największą 2 funkcja przyjmuje dla , czyli dla .
Zatem równanie ma rozwiązanie dla spełniającego warunki: i .
Odpowiedź: Taki nie istnieje.
Słownik
to taka postać równania, gdy po jednej stronie równania występuje 0, a po drugiej iloczyn kilku czynników; dzięki takiej postaci równanie jest równoważne alternatywie kilku równań.