Klasyfikacja społeczeństw

Społeczeństwa tradycyjne nadal zajmują się głównie uprawą roli, hodowlą zwierząt i łowiectwem. Ich przedstawiciele zamieszkują głównie tereny wiejskie. Podział pracy opiera się na płci. Kobiety zajmują się domem, dziećmi, wykonują rzemiosła kobiece (np. tkactwo), mężczyźni uprawiają rolę, są myśliwymi, zajmują się rzemiosłem typowo męskim (np. kowalstwo). W społeczeństwachspołeczeństwospołeczeństwach tych występuje ustalona hierarchia społeczna. Ważne miejsce zajmuje też religia. Do społeczeństw tradycyjnych zaliczyć można m.in. społeczeństwa pierwotne i feudalne.

Społeczeństwa nowoczesne (przemysłowe, industrialne) zamieszkują przede wszystkim miasta i są mocno zróżnicowane wewnętrznie. Występuje w nich skomplikowany podział pracy. Negowana jest dotychczasowa hierarchia społeczna. Gospodarka tych społeczeństw opiera się na nowych technologiach, a technologie informacyjno‑komunikacyjne zapewniają jego członkom nie tylko możliwość pracy na odległość czy porozumiewania się, ale także rozrywkę. Doświadczenie zdobywane z wiekiem jest w nich mniej ważne niż umiejętności posiadane przez młode pokolenie.

Społeczeństwa ponowoczesne, czasem zamiennie określane jako społeczeństwa poprzemysłowe czy społeczeństwa informacyjne, to kolejny etap rozwoju społeczeństw. Charakteryzują się one powątpiewaniem w postęp, konsumpcjonizmem, indywidualizmem, powstaniem nowych form życia społecznego (m. in. w sieci), jednocześnie globalizacją i coraz większym znaczeniem społeczności lokalnych. W społeczeństwie tym jest coraz bardziej widoczne rozwarstwienie społeczne oraz zróżnicowanie kulturowe przy jednoczesnym wzroście korzystania z kultury masowej.

Współczesne tradycyjne społeczeństwo wiejskie

R1EVdUAkYEFG41

Zdjęcie przedstawia wioskę, która znajduje się w dolinie między górami. Wioska składa się z głównej drogi, wzdłuż której stoją domy. Za domami są pola i łąki.

Jednym z tradycyjnych społeczeństw jest współczesne społeczeństwo wiejskie. Tworzą je mieszkańcy poszczególnych wsi. Mają oni poczucie silnych więzi wspólnotowych i odrębności od reszty świata. Stosują rozróżnienie na „my” i „oni”. Relacje rodzinne i sąsiedzkie odgrywają w nich istotną rolę. Ludzie nie tylko spotykają się w celach towarzyskich, ale i wspólnie wykonują potrzebne prace. Funkcjonuje w nich kontrola społeczna, ponieważ dużą wagę przywiązuje się do przestrzegania tradycji i utrwalonych zasad.

Społeczeństwo przemysłowe a postprzemysłowe

Teorie rozwoju społeczeństw

Formy organizacji społeczeństw zmieniały się z biegiem czasu. Działo się tak na skutek dyfuzji kulturowej lub innych inicjatyw. Z tego powodu też powstało kilka teorii rozwoju społeczeństw:

Słownik