Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Ciekawostka

Perhydrol, czyli 30% roztwór nadtlenku wodoruwodoru nadtleneknadtlenku wodoru (H2O2), zyskał popularność w salonach fryzjerskich jako środek do rozjaśniania włosów. W 100 g perhydrolu znajduje się 30 g tego nieorganicznego związku. Kiedy odkryto, że jest to substancja żrącasubstancje i mieszaniny żrącesubstancja żrąca, niszcząca włosy i powodująca podrażnienia skóry głowy, zastąpiono go bezpieczniejszymi związkami, również służącymi rozjaśnianiu włosów. Natomiast z roztworem rozcieńczonymroztwór rozcieńczonyroztworem rozcieńczonym możesz spotkać się w domowej apteczce. Chodzi tutaj bowiem o wodę utlenioną, potoczną nazwę trzyprocentowego roztworu wodnego nadtlenku wodoru.

R1LU0cCZVmDQA
Skóra krótko po ekspozycji na <math aria‑label="trzydziestoprocentowy">30% H2O2
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia.org, domena publiczna.
bg‑azure

Wzór na stężenie procentowe

Stężenie procentowe Cp wyraża liczbę gramów substancji rozpuszczonej, znajdującej się w 100 g roztworu.

Stężenie procentowe wyraża skład masowo (ms) – masowy (mr).

Cp=msmr·100%

gdzie:

ms – masa substancji rozpuszczonej g;

mr – masa roztworu g;

mr=ms+mwody

Do obliczenia stężenia procentowego można również posłużyć się proporcją:

mr100%
msCp
Przykład 1

Rozpuszczalność chlorku potasu wynosi 34,2g100 g H2O w temperaturze 298 K. Oblicz stężenie procentowe nasyconego roztworu KCl w tej temperaturze.

Krok I

Wypisz dane i szukane.

Dane:

ms=34,2 g
mr=134,2 g

Szukane:

Cp=?

Krok II

Oblicz Cp roztworu.

Sposób I Obliczanie za pomocą wzoru.

Cp=34,2 g134,2 g·100%=25,5%

Sposób II Obliczanie z proporcji.

134,2 g roztworu zawiera 134,2 g soli

100 g roztworu zawiera x g soli

Możemy to zapisać w sposób następujący:

34,2 g KCl134,2 g
x100 g
x=25,5 gCp=25,5%

Krok III

Zapisz odpowiedź:

Stężenie nasyconego roztworu KCl w temperaturze 298 K wynosi 25,5%.

Rozwiążmy teraz zadanie związane z mieszaniem roztworów tej samej substancji, ale o różnych stężeniach procentowych.

Przykład 2

Do 100 g roztworu soli o stężeniu 12% dodano 300 g roztworu tej soli o stężeniu 6%. Oblicz stężenie procentowe tak otrzymanego roztworu.

Krok I

Wypisz dane i szukane.

Dane:

Cp1=12%
mr1=300 g
Cp2=6%
mr2=100 g

Szukane:

ms1=?
ms2=?
Cp3=?

Krok II

Obliczamy masę soli w roztworze I i II:

ms1=300 g·12%=300 g·12100=36 g
ms2=100 g·6%=100 g·6100=6 g

Masa soli w roztworze III:

Cp=42 g400 g·100%=10,5%
ms3=ms1+ms2=36 g+6 g=42 g

Masa roztworu III:

mr3=300 g+100 g=400 g

Teraz wykorzystujemy wzór na stężenie procentowe:

Krok III

Zapisz odpowiedź:

Stężenie procentowe otrzymanego roztworu wynosi 10,5%.

Przykład 3

2 dm3 roztworu o gęstości 1,116 gcm3 znajduje się 370 g chlorku sodu. Oblicz stężenie procentowe tego roztworu.

Krok I

Wypisz dane i szukane.

Dane:

ms=370 g
Vr=2 dm3=2000 cm3
dr=1,116 gcm3

Szukane:

Cp=?

Krok II

Korzystając ze wzoru na gęstość, oblicz masę roztworu.

 dr = mrVr  mr = Vr ·  dr = 2000 cm3 · 1,116 gcm3= 2232 g

Krok III

Oblicz Cp roztworu.

Sposób I Obliczanie za pomocą wzoru.

Cp=msmr·100%=370 g2232 g·100%=16,6%

Sposób II Obliczanie z proporcji.

2230 g roztworu zawiera 370 g soli

100 g roztworu zawiera x g soli

x=100 g·370 g2230 g=16,6%

Krok IV

Zapisz odpowiedź:

Stężenie procentowe roztworu wynosi 16,6%.

Słownik

roztwór
roztwór

jednorodna mieszanina substancji, tj. mieszanina stanowiąca jedną fazę; może występować w różnych stanach skupienia: gazowym (mieszaniny gazów), ciekłym (gaz, ciało stałe lub ciecz, rozpuszczone w cieczy), stałym (gaz okludowany w metalu, roztwór stały); najczęściej termin ten stosuje się do roztworów ciekłych, rzadziej stałych

stężenie
stężenie

koncentracja; sposób określania zawartości składnika (B) w danym układzie (w danej substancji)

roztwór stężony
roztwór stężony

roztwór, w którym ilość substancji rozpuszczonej jest taka sama lub niewiele mniejsza od masy substancji w roztworze nasyconym

roztwór rozcieńczony
roztwór rozcieńczony

roztwór, w którym ilość rozpuszczalnika jest kilkukrotnie większa od substancji rozpuszczonej

gęstość
gęstość

wielkość fizyczna, charakteryzująca rozkład przestrzenny rozważanej wielkości fizycznej, np. masy, siły, pędu, energii, ładunku elektrycznego; w chemii gęstość roztworu wyrażamy wzorem: dr = mrVr

mr – masa roztworu [g], Vr – objętość roztworu [dm3]

wodoru nadtlenek
wodoru nadtlenek

H2O2, związek wodoru z tlenem, zawierający grupę nadtlenkową OO

substancje i mieszaniny żrące
substancje i mieszaniny żrące

substancje i mieszaniny, które w zetknięciu z żywymi tkankami mogą powodować ich zniszczenie; (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 sierpnia 2012 r. Dz.U. 2012 poz. 1018 zm. Dz. U. 2014, poz. 6)

RvhjfSVISfhvM
Piktogram: Substancje żrące
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.

Bibliografia

Encyklopedia PWN

Obliczenia chemiczne. Zbiór zadań z chemii ogólnej i analitycznej nieorganicznej, pod red. A. Śliwy, Poznań 1976.

Sobczak J., Pazdro K., Dobkowska Z., Chemia. Słownik Szkolny, Warszawa 1993.