Przeczytaj
Przeciwko wilczym stadom
Własne warzywa przez cały rok… jeśli teraz kopiesz dla zwycięstwa– w taki sposób brytyjski plakat propagandowy zachęcał do uprawy przydomowych ogródków. Blokada portów oraz destrukcyjna działalność niemieckich łodzi podwodnych na Atlantyku powodowały głębokie niedobory żywności na Wyspach. Brytyjczycy stanęli w obliczu klęski głodu. Konieczna stała się reglamentacja podstawowych produktów. Trudności z dostawami żywności skłoniły brytyjskie władze do rozpoczęcia kampanii pod hasłem
Kop dla zwycięstwa(
Dig for Victory). Zachęcano Brytyjczyków do zakładania ogródków, gdziekolwiek to tylko było możliwe. Symbolem akcji stało się kopanie warzywników nawet… w fosie londyńskiego Tower.
Klęska wojenna Francji w 1940 r. sprawiła, że główny ciężar walk z armią niemiecką spadł na Brytyjczyków. Osamotnieni wyspiarze pilnie potrzebowali wsparcia przeciwko triumfującym na kontynencie Niemcom. Pomocy w ramach programu Lend‑LeaseLend‑Lease udzielili Amerykanie. W kierunku Wielkiej Brytanii ruszyły potężne dostawy broni oraz żywności. Również Sowieci, od momentu przystąpienia do wojny, korzystali z amerykańskiej pomocy. Z tej przyczyny Niemcom bardzo zależało na przerwaniu strumienia dostaw z USA. Zastosowali do tego niezwykle skuteczną taktykę „wilczych stadwilczych stad”. Przy pomocy grupy okrętów podwodnych (U‑bootów) osaczali i zatapiali jednostki aliantów. W ten sposób udało im się zadać Brytyjczykom straty sięgające jednej trzeciej tonażu ich floty. Alianci stopniowo uczyli się skutecznie przeciwstawiać „wilczym stadom”. Organizowali wzmocnione konwoje wspomagane przez amerykańskie lotniskowce eskortowe, a okręty wyposażyli w radaryradary pozwalające precyzyjnie lokalizować i namierzać wrogie jednostki. Ponadto polskim i brytyjskim matematykom udało się złamać kody Enigmy, niemieckiej maszyny szyfrującej rozkazy dla armii. Dzięki temu alianci uniknęli wielu ataków lub byli w stanie skutecznie się do nich przygotować. Intensywna wojna na Atlantyku toczyła się przede wszystkim w latach 1941–1943. W późniejszym okresie główny ciężar starć przeniósł się do Europy Zachodniej, chociaż walki przeciwko U‑Bootom trwały na Atlantyku do końca wojny.
Jeśli nie uda nam się rozdzielić tych dwóch koleżków – jesteśmy utopieni– powiada na brytyjskim plakacie propagandowym Hitler do Karla Dönitza, dowódcy broni podwodnej III Rzeszy. „Koleżkami” są marynarze: brytyjski oraz amerykański. Od 1943 r. szala zwycięstwa w bitwie o Atlantyk zaczęła się wyraźnie przechylać na stronę aliantów.
Powrót!nawołujący do zemsty na Brytyjczykach po zajęciu przez nich włoskich posiadłości w Afryce Wschodniej. W tle górzysty krajobraz, charakterystyczny dla północnej Etiopii. Dzięki brytyjskim zwycięstwom nad Włochami w 1941 r. tron Etiopii odzyskał charyzmatyczny cesarz tego kraju, Hajle Syllasje. Wymień charakterystyczne cechy munduru noszonego przez żołnierzy walczących w Afryce.
Trudności Londynu w walkach z Rzeszą podczas bitwy o Anglię oraz bitwy o Atlantyk postanowił wykorzystać Benito Mussolini. DuceDuce zamierzał poszerzyć swoje wpływy w Afryce Północnej poprzez atak na Egipt oraz brytyjską część Somalii. Podbój Egiptu zapoczątkowany 13 września 1940 r. miał zbliżyć włoskiego dyktatora do realizacji marzenia o odbudowie potęgi terytorialnej Italii z czasów starożytnego imperium rzymskiego. Jednakże Brytyjczycy nie tylko odparli włoski atak, ale także przeszli do kontrofensywy. Wojska brytyjskie zajęły włoskie posiadłości kolonialne w Libii. Pokrzepieni sukcesami Brytyjczycy wkroczyli następnie do Afryki Wschodniej. Odzyskali swoje posiadłości w Somalii oraz oswobodzili spod okupacji włoskiej Etiopię. Między 10 lutego a 12 marca 1941 r. Hitler wysłał do Afryki na pomoc włoskim sojusznikom oddziały Korpusu Afrykańskiego (Afrika Korps). Niemcami dowodził bardzo uzdolniony i charyzmatyczny generał Erwin Rommel, który zyskał przydomek Lis Pustyni. Niemcom udało się wyprzeć Brytyjczyków z Libii i zepchnąć ich aż do Egiptu. Ciężkie walki toczyły się o libijską twierdzę Tobruk. Na niepowodzenia Brytyjczyków wpłynęła częściowo decyzja Churchilla, aby część wojsk przerzucić do Europy na pomoc zaatakowanej przez Niemców Grecji. Alianci pod wodzą brytyjskiego generała Bernarda Montgomery’ego zdołali odeprzeć siły Afrika Korps dopiero na terytorium Egiptu w wielkiej bitwie pod Al‑Alamajn (23 października – 11 listopada 1942 r.). Skuteczny desant amerykański w Maroku i Algierii przyspieszył kapitulację Niemców i Włochów w maju 1943 r.
„Tora! Tora! Tora!Tora! Tora! Tora!”
Militarne zaangażowanie Brytyjczyków w Afryce oraz bitwa o Atlantyk osłabiły ich wpływy na Dalekim Wschodzie. Tę okoliczność próbowali wykorzystać Japończycy upatrujący w tej części świata własną strefę wpływów. Na początku wojny Tokio ogłosiło wprawdzie neutralność, ale już we wrześniu 1940 r. Japonia przystąpiła do paktu trzech. W ramach porozumienia doszło do podziału stref wpływów na świecie pomiędzy Japończyków, Niemców i Włochów.
Aby zrealizować plany podbojów na Dalekim Wschodzie, władze w Tokio rozpoczęły intensywne zbrojenia. 7 grudnia 1941 r. bez wypowiedzenia wojny 300 japońskich samolotów zbombardowało Pearl Harbor, amerykańską bazę wojskową na Hawajach. Operację pod kryptonimem „Tora! Tora! Tora!” (z jap. „tygrys”) skutecznie zaplanował i przeprowadził admirał Isoroku Yamamoto. Jego żołnierze zatopili lub uszkodzili 21 okrętów amerykańskich przy minimalnych stratach własnych. Szczęśliwie dla USA ocalały lotniskowce, które odegrały później kluczową rolę w wojnie na Pacyfiku. Dzień po ataku na Pearl Harbor Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Japonii. Po stronie azjatyckiego sojusznika opowiedzieli się Niemcy i Włosi, którzy z kolei wypowiedzieli wojnę USA. Hitler nie nalegał jednak, aby wojska NipponuNipponu wspomogły go w walkach z ZSRS, co miało niebagatelne znaczenie dla przebiegu działań wojennych na froncie wschodnim.
Klęska Nipponu
Niespodziewany atak na Pearl Harbor pozwolił Japończykom wykorzystać efekt zaskoczenia. Poważnie osłabieni Amerykanie nie zdołali zapobiec japońskiemu podbojowi ważnych strategicznie portów brytyjskich w Singapurze i Hongkongu, terenów Indochin Holenderskich, Birmy oraz Filipin. Japończycy zagrozili także Indiom, brytyjskiej „perle w koronie”, i Australii. Na zajętych obszarach żołnierze Nipponu z niezwykłym okrucieństwem traktowali jeńców wojennych, co tylko potęgowało chęć zemsty ze strony aliantów. Mimo że przywódcy Wielkiej Koalicji uznali za głównego przeciwnika Niemcy (strategia Germany first – „najpierw Niemcy”), to na Daleki Wschód wysyłali stopniowo coraz liczniejsze oddziały i doskonalszy sprzęt.
Napisy na plakatach od lewej na górze: 1. Napisy na okładce: Występują: Czarny Terror i Pyroman. Oraz Doktor Strange, Kapitan Future i Liberator. 10 najlepszych komiksów w Ameryce. Zupełnie nowe i w całości;
2. Występują: Czarny Terror i Doktor Strange, oraz Pyroman i Amerykański Orzeł. Zwróć uwagę, że postaci trzymają flagi mocarstw, przywódców Wielkiej Koalicji - ZSRS, USA, Wielkiej Brytanii oraz Chin;
3. Napis na okładce.:
wszyscy razem dla amerykańskiej sprawy!Tytuł: Kapitan Ameryka. Napis w "dymku" -
zacząłeś to, my to skończymy. Zwróć uwagę, że postać bitego japońskiego przywódcy jest upozowana na wampira z długimi ostrymi kłami.
4. Tytuł: Superman.Podpis:
Największy na świecie bohater komiksów przygodowych!
Japońska ofensywa wyraźnie wyhamowała na skutek porażki w bitwie na Morzu Koralowym 4‑8 maja 1942 r. Momentem przełomowym wojny na Pacyfiku okazała się późniejsza o miesiąc bitwa o Midway (4‑7 czerwca 1942 r.). Kolejne starcie pod Guadalcanal trwające od 7 sierpnia 1942 do 9 lutego 1943 r. potwierdziło przejęcie inicjatywy przez aliantów. Japończycy bronili się jednak niezwykle zacięcie. Symbolem bezkompromisowego oporu stali się lotnicy kamikazekamikaze (z jap. „boski wiatr”), dokonujący samobójczych ataków na amerykańskie okręty. Amerykanie zastosowali przeciwko wrogom taktykę „żabich skokówżabich skoków”. Opracowana przez gen. Douglasa MacArthura strategia zakładała uderzenia zmasowanych sił na główne punkty oporu przeciwnika. W ten sposób stopniowo i mozolnie amerykańscy marinesmarines zbliżali się do wysp japońskich. ZSRS do wojny przeciwko Japonii dołączył po zakończeniu działań wojennych w Europie. O zwycięstwie przesądził jednak amerykański atak atomowy na dwa japońskie miasta: Hiroszimę (6 sierrnia 1945 r.) i Nagasaki (9 sierpnia 1945 r.). Ta demonstracja potęgi USA skłoniła cesarza Hirohito do podpisania kapitulacji. Doszło do niej na pokładzie pancernika „Missouri” 2 września 1945 r. Dopiero to wydarzenie ostatecznie zakończyło zmagania na frontach II wojny światowej.
Uderzenie pięścią pod Midway. Napis na ręce:
Odwaga, zręczność i moc amerykańskich sił zbrojnych. Napis przy postaci Japończyka przyjmującego uderzenie:
Klęska Japońców. Podczas bitwy o Midway 4‑7 czerwca 1942 r. Japończycy stracili cztery cenne lotniskowce oraz wiele samolotów wraz z doświadczonymi pilotami. Klęska Nipponu, jeden z najważniejszych momentów zwrotnych na frontach II wojny światowej, stanowiła prawdziwie miażdżący cios dla władz w Tokio.
Słownik
(niem., wojna błyskawiczna) termin oznaczający błyskawiczne uderzenie wojskowymi siłami zbrojnymi (powietrznymi, morskimi i lądowymi) na dany kraj
(wł., wódz) tytuł, jaki przyjął w 1925 r. przywódca włoskich faszystów Benito Mussolini, podkreślający jego autorytarny, pozakonstytucyjny charakter rządów jako głowy państwa włoskiego w latach 1922–1943
(jap. shinpu - boski wiatr) także: kamikadze, japoński żołnierz, pilot samolotu bojowego; poświęcał swoje życie wykonując atak samobójczy na nieprzyjaciela
(niem. Kriegs – wojenna + Marine – marynarka) marynarka wojenna III Rzeszy, część sił zbrojnych Niemiec istniejąca w latach 1935–1945 w ramach Wehrmachtu
(ang., umowa pożyczki‑dzierżawy) ustawa federalna z 11 marca 1941 r., zezwalająca prezydentowi Stanów Zjednoczonych „sprzedawać, przenosić własność, wymieniać, wydzierżawiać, pożyczać i w jakikolwiek inny sposób udostępniać innym rządom dowolne produkty ze sfery obronności”
(United States Marine Corps – Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych, skrótowiec USMC; potocznie: marines) jeden z rodzajów amerykańskich sił zbrojnych, zdolny do wykonywania szerokiego wachlarza zadań, chociaż jego specjalność to wykonywanie desantów morskich – w taki sposób odegrał kluczową rolę podczas walk na Pacyfiku w trakcie II wojny światowej
(jap. Nihon lub Nippon) inaczej: Japonia
(stacja radiolokacyjna) urządzenie służące do wykrywania za pomocą fal radiowych obiektów powietrznych, nawodnych oraz lądowych, takich jak samoloty, śmigłowce, rakiety lub statki
(jap. samurai – wojownik) pierwotnie świta służąca najwyższym dostojnikom japońskim, także gwardia cesarska (gosho‑zamurai); na Zachodzie szeroko rozpowszechniona nazwa feudalnego rycerza japońskiego
(ang. Leapfrogging lub Island‑Hopping) – taktyka walki wymyślona przez generała Douglasa MacArthura i wykorzystywana przez Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych w czasie wojny na Pacyfiku z Japończykami od 1943. Polegała ona na opanowywaniu po kolei strategicznie najważniejszych wysp na drodze do Japonii, przerywana przygotowaniem baz lotniczych i morskich na zdobytych terenach w celu zaatakowania następnego archipelagu. Przyspieszyło to znacznie wygraną wojsk amerykańskich
taktyka stosowana przez Niemców w czasie wojny na Atlantyku. Polegała na okrążeniu a następnie niszczeniu przez grupę niemieckich okrętów podwodnych (U‑bootów) alianckich okrętów zaopatrzeniowych
(jap. トラ・トラ・トラ! - Tygrys! Tygrys! Tygrys!) – japońskie hasło do ataku na Pearl Harbor, przesłane 7 grudnia 1941 o 7:53. Japońskie słowo tora oznacza tygrysa, w tym wypadku użyto go jako skrótowca słów totsugeki (nagły atak) i raigeki (atak torpedowy)
skrót od niem. Unterseeboot, czyli okręt podwodny
Słowa kluczowe
alianci, Atlantyk, atom, II wojna światowa, Enigma, państwa Osi, Pacyfik, propaganda, radar, U‑Booty
Bibliografia
P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 2016.
Najnowsza historia świata. 1945–1963, t. 1, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.
K. Michałek, Amerykańskie stulecie. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1900–2001, Warszawa 2004.
J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.