Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zwierzęta hodowane są w różnych celach. Zaprojektuj i sporządź tabelę, w której uwzględnisz najważniejsze zwierzęta gospodarskie na świecie i główne cele ich hodowli.

bg‑red

Czynniki wpływające na produkcję mięsa

Istnieje wiele czynników, które mają wpływ na wielkość i rodzaj produkowanego mięsa. Zależy to w sposób bezpośredni od pogłowiapogłowiepogłowia zwierząt. To z kolei jest wypadkową wielu czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych.

Zarówno przed kilkoma tysiącami lat, jak i obecnie, gatunki zwierząt gospodarskich przystosowane do warunków w których żyły. W strefie tundry jedynym udomowionym gatunkiem jest renifer. Dzięki grubej warstwie tłuszczu pod skórą jest on uodporniony na niewielką ilość pożywienia. Strefa umiarkowana charakteryzuje się np. dostateczną ilością opadów temperaturą powietrza i korzystnym ukształtowaniem terenu, przez co stwarza warunki do uprawy roślin i - dzięki temu – do chowu zwierząt. Na tym obszarze występują duże pogłowia bydła, trzody chlewnej, drobiu i owiec, które przeznaczane są najczęściej do celów spożywczych i jako surowiec przemysłu lekkiego. Konie natomiast wykorzystuje się w celach sportowo‑rekreacyjnych. Kiedyś stanowiły one środek transportu. Stepy obfitujące w dużą ilość i różnorodność traw oraz innych roślin są najbardziej sprzyjającym obszarem do prowadzenia chowu bydła i owiec. Natomiast kozy i wielbłądy występują powszechnie na obszarach półsuchych porośniętych wysokimi trawami. Z kolei do dużej wilgotności i temperatury powietrza strefy zwrotnikowej i równikowej, a także dużej ilości szkodników tam występujących, są przystosowane bawoły i bydło zebu. Jednakże w dużej części Afryki chów bydła jest niemożliwy ze względu na występowanie muchy tse‑tsemucha tse‑tsemuchy tse‑tse.

Zakładając na podstawie prognoz, że za 20 lat globalne zapotrzebowanie na białko zwierzęce wzrośnie o 35%, w największym stopniu na mięso drobiowe, to czynnikami wpływającymi na rozwój światowej produkcji drobiu będą m. in.: wzrost zasobności ekonomicznej społeczeństw krajów rozwijających się,spodziewany jest znaczący rozwój produkcji drobiu w Indiach, Indonezji, Wietnamie i Filipin,w niektórych krajach Azji i Pacyfiku część popytu na białko będą pokrywały produkty zawierające białko roślinne, inaczej niż w krajach Ameryki Płd., gdzie spodziewany jest największy na świecie wzrost popytu na mięso drobiowe, zmniejsza się import brazylijskiego drobiu do UE, natomiast zdecydowanie zwiększa się eksport drobiu z Ukrainy do UE. ASF w coraz większym stopniu negatywnie wpływa na produkcję mięsa wieprzowego w Chinach, brak piskląt brojlerowych.

Inną grupą czynników rozmieszczenia pogłowia zwierząt są uwarunkowania społeczno‑kulturowe, a wśród nich religijne:

  • katolicyzm zabrania spożywania mięsa w każdy piątek, jednakże ścisły post obowiązuje w Wielki Piątek i Środę Popielcową,

  • prawosławie zaleca wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, rybnych, mlecznych i jaj w każdą środę i piątek, a także w pierwszy i ostatni tydzień Wielkiego Postu,

  • muzułmanie mają zakaz spożywania wieprzowiny,

  • hindusi nie mogą jeść wieprzowiny i wołowiny,

  • judaizm jest najbardziej restrykcyjny pod tym względem: nie można spożywać świń, wielbłądów, koni, gadów i drapieżnych ptaków, ponieważ są to zwierzęta nieczyste. KoszernekoszernyKoszerne mięso uzyskuje się tylko ze zwierząt o rozszczepionych kopytach: z bydła, owiec i kóz, a właściwie tylko z ich przednich części (do 12. żebra). Ponadto na koszerność wpływa także sposób uboju, umycia i przyrządzenia mięsa. Po spełnieniu określonych warunków można spożywać również drób.

RCithV3I2Holz
Lahmacun (tzw. pizza arabska) - tradycyjne mięsne danie w kuchni tureckiej i ormiańskiej
Źródło: dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lahmacun#/media/Plik:Lahmacun.jpg, licencja: CC BY-SA 3.0.

Oprócz zakazów istnieją także tradycje spożywania danego gatunku mięsa na danym obszarze. Dla przykładu w krajach islamskich powszechnie spożywa się baraninę, ponieważ zabronione jest spożywanie innego mięsa. Jest ona także popularna w Wielkiej Brytanii i Irlandii ze względów kulturowych.

Produkcja mięsa uzależniona jest także od liczby ludności (wielkość rynku zbytu), a także poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego, który wpływa na budowę odpowiedniej infrastruktury.

bg‑red

Produkcja mięsa na świecie

Według danych FAO, w 2018 roku na świecie uzyskano łącznie ponad 346 mln ton mięsa. Czołowymi jego producentami były głównie kraje o bardzo dużej liczbie ludności:

  • Chiny (26,6% światowej produkcji),

  • USA (13,6% światowej produkcji),

  • Brazylia (8,5% światowej produkcji),

  • Rosja (2,9% światowej produkcji),

  • Niemcy (2,4% światowej produkcji,

  • Indie (2,1% światowej produkcji),

  • Meksyk (2,1% światowej produkcji),

  • Hiszpania (2,0% światowej produkcji),

  • Argentyna (1,7% światowej produkcji),

  • Francja (1,6% światowej produkcji).

Wielkość światowej produkcji mięsa rośnie z roku na rok o ok. 5‑8 mln t.

RBUCvLpRf1Dos1
Produkcja mięsa na świecie z uwzględnieniem ważnych producentów (powyżej 1 mln t rocznie) w 2018 r.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Opracowanie własne na podstawie danych FAOStat.

W światowej produkcji mięsa w 2018 roku przeważało mięso drobiowe (głównie kurczęce i kurze) - 134,4 mln ton, wieprzowina - 120,9 mln ton, a także wołowina - 71,7 mln ton.

RJRJnx2B01Vyj
Wykres kołowy. Lista elementów:
  • mięso drobiowe; Wartość: 38,8; Udział procentowy: 38,8%
  • wieprzowina; Wartość: 34,9; Udział procentowy: 34,9%
  • wołowina; Wartość: 20,7; Udział procentowy: 20,7%
  • baranina i kozina; Wartość: 4,6; Udział procentowy: 4,6%
  • konina; Wartość: 0,2; Udział procentowy: 0,2%
  • pozostałe; Wartość: 0,8; Udział procentowy: 0,8%
Struktura produkcji mięsa na świecie w 2018 r.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/
Opracowanie własne na podstawie danych FAOStat.
Polecenie 2

Przeanalizuj poniższe mapy, a następnie wyjaśnij przyczyny przestrzennego zróżnicowania produkcji poszczególnych rodzajów mięsa. Odwołaj się do wcześniej zdobytej wiedzy na temat zróżnicowania pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich.

Zapoznaj się z opisami map, a następnie wyjaśnij przyczyny przestrzennego zróżnicowania produkcji poszczególnych rodzajów mięsa. Odwołaj się do wcześniej zdobytej wiedzy na temat zróżnicowania pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich.

RZd6mloubAnP6
(Uzupełnij).
1

Słownik

koszerny
koszerny

nadający się do użytku lub do spożycia zgodnie z żydowskimi przepisami religijnymi (sjp.pwn.pl)

mucha tse‑tse
mucha tse‑tse

owad podobny do muchy domowej żywiący się krwią; żyje w Afryce tropikalnej przenoszący m.in. śpiączkę (sjp.pwn.pl)

pogłowie
pogłowie

ogół zwierząt jednego rodzaju, gatunku, rasy, płci lub wieku występujących w danym okresie na określonym terenie (sjp.pwn.pl)