R1O7Hb3UPOQu91

Rysunek przedstawia mężczyznę ubranego w długi płaszcz z guzikami w dwóch rzędach. Mężczyzna jest w średnim wieku, gęste włosy ma zaczesane do tyłu. Pod fotografią widnieje podpis "Fot. Jan Mieczkowski. Nr. 496 w Warsz.".

Tadeusz Lubelski w książce Historia kina polskiego zwraca uwagę, iż przełożenie tekstu Mickiewicza na ekran stanowiło pewną pułapkę ze względu na otwartą budowę dramatu, niedokończenie, a także cztery części. Konwicki natomiast poszedł za tropem , który pisał tak:

Akcja filmu Konwickiego rozgrywa się w jedną noc od wieczora do rana, a „cała opowieść snuta w Lawie wynika z pamięci jednej postaci, owej Mickiewiczowskiej »tajemniczej osobowości przechodzącej przez cały dramat«”Indeks górny 1¹1Indeks górny 1¹. Reżyser postanowił stworzyć tekst nie tylko oryginalny, ale przede wszystkim aktualny. Przyczynkiem do tego były słowa, które padają we wstępie do III części Dziadów:

Konwicki wyeksponował traumatyczne wydarzenia historii Polski, by jej cierpienie ująć w kategoriach uniwersalnych i jednocześnie zapytać siebie oraz widzów o ich sens. Alicja Helman, polska teoretyczka i historyczka filmu, nazwałaby Lawę „twórczą zdradą”, czyli odautorskim komentarzem reżysera do rzeczywistości.

O reżyserze

RSgiy7ka3NKEt1

Na zdjęciu widnieje siedzący przy stole starszy mężczyzna, ma krótkie włosy, głęboko osadzone oczy oraz wyraźne kości policzkowe. Ubrany jest w marynarkę, pod którą ma sweter oraz wystający kołnierzyk od koszuli w kratę.

Tadeusz Konwicki urodził się w 1926 r. Był pisarzem, reżyserem i scenarzystą. W połowie lat 40, tuż po wojnie, Konwicki był dość gorliwym pisarzem socjalistycznym, należał do tzw. formacji „pryszczatych”. Jednak rozczarował się systemem i wówczas przyjął postawę opozycyjną – nie związał się już z żadną grupą. Stworzył cykl powieści egzystencjalnych: Sennik współczesny, Wniebowstąpienie oraz Kalendarz i klepsydra. Od połowy lat 70. utwory Konwickiego były publikowane w podziemiu. Szczególną rolę odegrały powieści antysystemowe, np.: Kompleks polski, Mała apokalipsa czy Rzeka podziemna, podziemne ptaki. Inne ważne książki tego autora to Kronika wypadków miłosnych i Bohiń. Tadeusz Konwicki był kierownikiem literackim zespołu filmowego Kadr. Przez całe życie zainicjował wiele projektów filmowych. Wyreżyserował takie filmy, jak: Ostatni dzień lata, Salto, Dolina Issy i Lawa. Zmarł w 2015 r.

Lawa – zarys fabuły

Tytuł filmu Tadeusza Konwickiego wprost nawiązuje do sceny Mickiewiczowskiego Salonu Warszawskiego, w której Piotr Wysocki wypowiada słowa:

Swoimi słowami Wysocki nawiązuje do dwóch postaw polskiego narodu wobec rosyjskiego zaborcy. Lawa zimna, twarda, sucha i plugawa to arystokracja, która przyjęła służalczą retorykę, by czerpać z tego osobiste korzyści. Wewnętrzny ogień to młodzi patrioci, którzy gotowi są walczyć o odzyskanie niepodległości. 

Dzieło Konwickiego jest połączeniem Dziadów Adama Mickiewicza z komentarzem odreżyserskim na temat historii Polski, okresu wojny i czasów powojennych. Główny temat, który pojawia się w tekście, to problem teodyceiteodyceateodycei, znany już literaturze od czasów biblijnych. W filmie znajdziemy najważniejsze sceny cyklu dramatycznego romantycznego twórcy, takie jak np. Wielką Improwizację, scenę Salonu Warszawskiego czy sceny więzienne, w których Konrad śpiewa pieśń zemsty, mamy także historię pani Rollison i przepowiednię księdza Piotra. Oprócz tego w filmie pojawiają się sceny rozgrywające się na cmentarzu, znane z II części Dziadów. Do historii kinematografii polskiej przeszła scena Wielkiej Improwizacji, w której rolę młodego Konrada odgrywał jeszcze wtedy student warszawskiej PWST Artur Żmijewski, a dojrzałego Konrada (filozofa i mędrca) - jeden z najwybitniejszych polskich aktorów: Gustaw Holoubek.

Słownik