Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Nierówność wielomianowa
Definicja: Nierówność wielomianowa

Nierównością wielomianową stopnia n nazywamy każdą z nierówności  postaci:

Wx>0 lub Wx0 lub Wx<0 lub Wx0

gdzie:
W – jest wielomianem stopnia n.

Aby zapisać nierówność wielomianowąnierówność wielomianowanierówność wielomianową w postaci iloczynowej, skorzystamy z metody wyłączania wspólnego czynnika przed nawias. Przed nawias możemy wyciągnąć liczbę, jednomian zawierający zmienną lub sumę algebraiczną.

Przykład 1

Rozwiążemy nierówność 20x4-5x2<0 metodą wyłączania wspólnego czynnika przed nawias.

20x4-5x2<0

Wyłączymy przed nawias wspólny czynnik.

5x24x2-1<0

5x22x-12x+1<0

Otrzymaliśmy postać iloczynową nierówności.

Obliczymy teraz miejsca zerowe wielomianu Wx=5x22x-12x+1.

5x22x-12x+1=0

5x2=0 lub 2x-1=0 lub 2x+1=0

x=0 lub x=12 lub x=-12

Naszkicujemy wykres wielomianu Wx. Zaczynając od prawej strony od góry (bo a4=20). Pierwiastki -12 lub 12 są pojedyncze, więc wykres wielomianu przecina oś X, natomiast 0 jest podwójnym pierwiastkiem wielomianu, zatem wykres jest styczny do osi X.

R1HXtai8G3izS
x-12, 00, 12

Zbiorem rozwiązań nierówności jest -12, 00, 12.

Przykład 2

Rozwiążemy nierówność x5-3x4+2x30.

Wyłączymy przed nawias jednomian x3.

x3x2-3x+20

Wyznaczymy miejsca zerowe wielomianu Wx=x3x2-3x+2.

x3x2-3x+2=0

x3=0 lub x2-3x+2=0

x=0 (potrójny pierwiastek)

Równanie x2-3x+2=0 możemy rozwiązać korzystając ze wzorów Viete’a.

=1, natomiast x1·x2=2x1+x2=3.

Czyli x1=2, x2=1.

Pamiętając o krotności pierwiastków narysujemy wykres funkcji wielomianowej.

R2O3KG8wN7h3J
x-, 01, 2

Zbiorem rozwiązań nierówności jest -, 01, 2.

Przykład 3

Rozwiążemy nierówność x-3x2-2>x-3x+1 wyłączając przed nawias wspólny czynnik.

x-3x2-2>x-3x+1

x-3x2-2-x-3x+1>0

x-3x2-2-x+1>0

x-3x2-x-3>0

x-3=0 lub x2-x-3=0

x=3 lub =1+4·3=13=13

x1=1-132

x2=1+132

R1FHzKvUconmh
x1-132, 1+1323, 

Zbiorem rozwiązań nierówności jest 1-132, 1+1323, .

Przykład 4

Rozwiążemy nierówność x3-2x2-4x+80.

W tej nierówności połączymy najpierw jednomiany w pary i wyłączymy wspólny czynnik przed nawias.

x2x-2-4·x-20

Sumę algebraiczną x-2 wyłączamy przed nawias.

x-2x2-40

Rozłożyliśmy lewą stronę nierówności na czynniki. Obliczymy teraz miejsca zerowe wielomianu.

x-2x2-4=0

x-2x-2x+2=0

x-22x+2=0

x-22=0 lub x+2=0

x=2 (podwójny pierwiastek) lub x=-2

Szkicujemy wykres.

RivBWiS8aor8a
x-2, 

Zbiorem rozwiązań nierówności jest -2, .

Słownik

nierówność wielomianowa
nierówność wielomianowa

każda z nierówności  postaci:

Wx>0 lub Wx0 lub Wx<0 lub Wx0

gdzie:
W – jest wielomianem stopnia n