Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Czym jest komunikowanie się?

Człowiek jako istota społeczna od pierwszych dni komunikuje się z otoczeniem – początkowo odruchowo, potem w coraz bardziej celowy sposób. Komunikacja to akt przekazywania informacji między nadawcą a odbiorcą i może odbywać się w różny sposób. Najczęściej spotykamy się z komunikacją werbalnąkomunikacja werbalnakomunikacją werbalną – za pomocą mowy – i niewerbalnąkomunikacja niewerbalnaniewerbalną, w której znaczenie przekazywane jest przez mimikę, postawę ciała i inne sygnały, które odczytujemy często na poziomie podświadomym, nie zdając sobie z tego sprawy. Komunikacja werbalna, aby była skuteczna, wymaga od odbiorcy i nadawcy opanowania tego samego kodu – języka.

Skuteczne komunikowanie się jest uważane za jedną z najważniejszych kompetencji miękkich, co doceniają między innymi pracodawcy u swoich pracowników.

Na czym polega komunikacja werbalna?

By komunikacja werbalna mogła mieć miejsce, muszą istnieć:

  • nadawca komunikatu, czyli osoba mówiąca;

  • odbiorca, adresat komunikatu, czyli osoba słuchająca, ponieważ słuchanie jest równie ważne, jak mówienie; umiejętność aktywnego słuchania sprawia, że przekazywana informacja ma szansę zostać przetworzona; słuchanie bierne nie daje takiej gwarancji;

  • język, czyli kod, którym się posługują nadawca i odbiorca (musi być zrozumiały dla obojga).

Rola słuchania w komunikacji werbalnej

To, że odbiorca ma słuch absolutny, nie oznacza, że słysząc daną informację, dokonuje jej przetworzenia, a więc nie dochodzi do aktu komunikacji. Dzieje się tak, ponieważ prawdziwe słuchanie polega na rozkodowaniu usłyszanej wiadomości i ewentualnym przekazaniu odpowiedzi. Wyróżniamy słuchanie aktywne i bierne. Słuchanie bierne zachodzi wtedy, gdy motywacja osoby słuchającej jest na bardzo niskim poziomie; słuchającemu dosłownie nie zależy na przekazywanej mu informacji lub osobie mówiącej. Jego myśli są zajęte czymś innym i nie skupia się na przekazywanym komunikacie. Słuchanie aktywne polega na tym, że umysł słuchającego jest skupiony, a słuchacz nie tylko przetwarza napływające informacje, ale jest w stanie odkodować mowę ciała  nadawcy, przez co może w pełni zapoznać się z jego poglądami, postawą czy uczuciami.

Funkcje komunikatu w komunikacji werbalnej

R6JvfR4bZLp7R
Funkcja referencyjna (informacyjna) Komunikat o charakterze informacyjnym., Funkcja ekspresywna Zawiera informacje o emocjach nadawcy., Funkcja fatyczna Zorientowana na nawiązanie lub podtrzymanie kontaktu między rozmówcami., Funkcja konatywna (perswazyjna) Nadawca komunikatu wywiera na rozmówcy jakieś wrażenie lub chce go skłonić do zmiany postawy, poglądu albo zachowania., Funkcja poetycka Wiąże się z estetyką formy wypowiedzi., Funkcja metajęzykowa Pomocna w rozpoznawaniu kodu, odczytaniu komunikatu od nadawcy.

Elementy komunikacji

Internetowa Encyklopedia zarządzania wymienia następujące elementy komunikacji interpersonalnej:

  • jednostki (osoby), które mają ze sobą kontakt społeczny. Może mieć on charakter bezpośredni lub zdalny (np. za pomocą słowa pisanego, telefonu, poczty elektronicznej, telewizji, radia, filmu, wideo), najczęściej mówimy o nadawcy i odbiorcy komunikatu;

  • wspólne środki komunikacji. Środkiem tym jest najczęściej język, ale ważna jest również mowa ciała;

RBGsWViewva7g1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: mowa ciałaElementy należące do kategorii mowa ciałaNazwa kategorii: gestykulacjaNazwa kategorii: kontakt wzrokowyNazwa kategorii: ton głosuNazwa kategorii: wyraz twarzyNazwa kategorii: postawaNazwa kategorii: umiejętność[br] wywoływania [br]wzruszeniaNazwa kategorii: wyglądKoniec elementów należących do kategorii mowa ciała
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
  • przekazanie komunikatu w sposób jasny i zrozumiały – wyraźne powiedzenie lub napisanie, co ma się do oznajmienia, bądź umiejętne zastosowanie innego środka przekazu;

  • zrozumienie komunikatu przez odbiorcę. Komunikacja powinna być procesem dwustronnym. Uwzględnianie tylko jednego kierunku przekazywania informacji to ignorowanie wkładu odbiorcy w ten proces.

DyskusjadyskusjaDyskusja i jej znaczenie.

Przez dyskusję rozumiemy wymianę poglądów, rozstrzyganie jakiegoś problemu za pomocą argumentów w gronie dwóch lub więcej osób. Za pomocą dyskusji można zapobiegać konfliktom oraz dochodzić do wypracowania wspólnego stanowiska. Sformalizowaną formą dyskusji jest debata, która dotyczy wyboru najlepszego rozwiązania w danej sytuacji. Odbywa się ona w większym gronie osób.

R1Prj7LvsLzXP1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: kultura dyskusjiElementy należące do kategorii kultura dyskusjiNazwa kategorii: wzajemny szacunekNazwa kategorii: szukanie w dyskusji [br]części wspólnych, [br]czyli tego, co nas łączy, [br]nie dzieliNazwa kategorii: odróżnianie faktów[br] od opiniiNazwa kategorii: przyznanie się, że nie ma [br]się racjiNazwa kategorii: nieuleganie zbyt wielu [br]interpretacjom tego [br]samego wydarzeniaNazwa kategorii: niemieszanie prawdy [br]z fikcją, [br]niestosowanie sofizmatówNazwa kategorii: niestosowanie epitetów [br]jako przymiotnikówNazwa kategorii: bycie medialnymKoniec elementów należących do kategorii kultura dyskusji
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Słownik

dyskusja
dyskusja

(z łac. discussio– roztrząsanie) jeden ze sposobów wymiany poglądów na określony temat, popartych argumentami, prowadzonej w gronie dwóch lub więcej osób; dyskusja może mieć formę ustną (komunikacja werbalna) lub pisemną

kompetencje miękkie
kompetencje miękkie

umiejętności, które ułatwiają efektywne współdziałanie w środowisku prywatnym i zawodowym; do najbardziej znanych należą: komunikatywność, kreatywność, elastyczność, asertywność, samodzielność, umiejętność pracy w grupie, zarządzanie czasem, dynamizm działania

komunikacja niewerbalna
komunikacja niewerbalna

dotyczy wszystkich ludzkich zachowań, postaw i obiektów innych niż słowa, które komunikują wiadomości i posiadają wspólne społeczne znaczenie; obejmuje: wygląd fizyczny, ruch ciała, gesty, wyraz twarzy, ruch oczu, dotyk, głos oraz sposób wykorzystywania czasu i miejsca w komunikowaniu się

komunikacja werbalna
komunikacja werbalna

komunikacja interpersonalna, której środkiem jest język mówiony