Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Równanie wymierne
Definicja: Równanie wymierne

Jeżeli WxPx są wielomianami, Px nie jest wielomianem zerowym Px0 to równanie

WxPx=0

nazywamy równaniem wymiernym z jedną niewiadomą x.

Rozwiązać równanie to znaleźć miejsca zerowe funkcji wymiernej, czyli takie pierwiastki wielomianu Wx, które nie są miejscami zerowymi wielomianu Px.

Przed przystąpieniem rozwiązania równania wymiernego należy określić jego dziedzinę.

Dziedziną równia wymiernego jest zbiór liczb rzeczywistych pomniejszony o zbiór pierwiastków wielomianu Px.

Pokażemy przykłady rozwiązań równań wymiernychrównanie wymiernerównań wymiernych, w których licznik lub mianownik ułamka sprowadzimy do postaci iloczynowej metodą grupowania wyrazów.

Przykład 1

Rozwiążemy równanie x3+2x2-2x-4x=0.

Dziedziną równania jest 0.

Zajmiemy się licznikiem ułamka algebraicznego. Grupujemy pierwszy wyraz z drugim oraz trzeci z czwartym. Z pierwszej pary wyłączamy przed nawias jednomian x2, z drugiej pary liczbę -2.

x2x+2-2x+2x=0

Następnie wspólny czynnik x+2 wyłączamy przed nawias.

x+2x2-2x=0

Przyrównujemy licznik ułamka algebraicznego do zera.

x+2x2-2=0

x+2x-2x+2=0

x=-2  x=2  x=-2

-2D, 2D, -2D

Rozwiązaniem równania są liczby -2, -2, 2.

Przykład 2

Wyznaczymy dziedzinę równania x 6 x 3 + 2 x 2 18 x 6 = 0 .

6x3+2x2-18x-60

Grupujemy wyrazy.

2x23x+1-63x+10

Wyłączamy wspólny czynnik 3x+1 przed nawias.

3x+12x2-60

3x+102x2-60

3x-1x2-30

x-13x-3x3

Dziedziną równania jest -3, -13, 3.

Przykład 3

Sprowadzimy licznik i mianownik równania x2-3x+2x2-7x+6=0 do postaci iloczynowej metodą grupowania wyrazów i rozwiążemy równanie.

Zapiszmy równanie w postaci równoważnej, aby zastosować metodę grupowania wyrazów.

x2-x-2x+2x2-x-6x+6=0

Grupujemy wyrazy.

xx-1-2x-1xx-1-6x-1=0

Wyłączamy wspólny czynnik przed nawias.

x-1x-2x-1x-6=0

Pamiętajmy o określeniu dziedziny równania.

x1x6

D=1, 6

Dzielimy licznik i mianownik równania przez x-1.

x-2x-6=0

x-2=0

x=2

Rozwiązaniem równania jest liczba 2.

Przykład 4

Rozwiążemy równanie x3-x2-x-1x-1=0 metodą grupowania wyrazów.

D=1

xx2-1-x+1x-1=0

xx+1x-1-x+1x-1=0

Wyłączamy wspólny czynnik przed nawias.

x+1xx-1-1x-1=0

x+1x2-x-1x-1=0

x+1x2-x-1=0

x=-1 oraz Δ = 5

-1D, 1-52D, 1+52D.

Równanie ma trzy rozwiązania: -1, 1-52, 1+52.

Słownik

równanie wymierne
równanie wymierne

równanie WxPx=0 z jedną niewiadomą x, gdzie WxPx są wielomianami, Px nie jest wielomianem zerowym Px0