Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1Hqt3VNE1fL51
Ilustracja przedstawia zbliżenie na stare klawisze od fortepianu na tle jesiennego ogrodu. Tytuł lekcji: Przygoda z muzyką klasyczną

Przygoda z muzyką klasyczną

Ważne daty

590‑604 n.e. - pontyfikat papieża Grzegorza Wielkiego. Z jego polecenia dokonano wyboru melodii kościelnych. Od tego czasu tradycyjny, jednogłosowy śpiew liturgiczny przyjął nazwę chorału gregoriańskiego.

1965 – od tego roku odbywa się Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień.

Orientacyjny czas trwania epok w muzyce:

do 500 r., - starożytność,

500 r. – 1450 r. - średniowiecze,

1450 r. - 1600 r. - renesans,

1600 r. - 1750 r. - barok,

1750 r. - 1820 r. - klasycyzm,

1820 r. - 1900 r. - romantyzm,

1900 r. – obecnie, muzyka XX wieku i muzyka współczesna.

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela:

R1KSi3KLHhX1w
Scenariusz zajęć do pobrania.

II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania.

3. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje podziału:

2) głosów ludzkich (sopran, alt, tenor, bas) oraz technik wokalnych (np. śpiew estradowy, śpiew biały, jodłowanie i inne);

3) aparatu wykonawczego (solista, zespół kameralny, chór, orkiestra, big‑band, zespół folkowy).

4. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje charakterystyki:

1) muzyki ze względu na jej rodzaj (wokalna, instrumentalna, wokalno‑instrumentalna, artystyczna, rozrywkowa, ludowa oraz do wyboru: sakralna, filmowa, teatralna i inne);

2) stylów muzycznych (do wyboru: pop, rock, jazz, folk, rap, techno, disco, reggae i inne).

6. Wymienia nazwy epok w dziejach muzyki (średniowiecze, renesans, barok, klasycyzm, romantyzm, muzyka XX w.) oraz potrafi wskazać kompozytorów, reprezentatywnych dla nich.

7. Porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów: np. Mikołaj Gomółka, Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki i inni).

III. Kultura muzyczna, narodowe i światowe dziedzictwo kulturowe. Uczeń:

1) zna repertuar kulturalnego człowieka, orientując się w sztandarowych utworach z dziejów historii muzyki i współczesnej kultury muzycznej oraz wartościowej muzyki popularnej.

Nauczysz się

przyporządkowywać słuchaną muzykę do epoki, w której powstała;

porządkować chronologicznie postacie kompozytorów;

porządkować chronologicznie nazwy epok;

rozpoznawać elementy muzyki klasycznej w muzyce rozrywkowej, inspirowanej muzyką poważną.

Klasyczny problem z definicją

Termin „muzyka klasyczna” jest używany - w odniesieniu do dwóch obszarów - w historii muzyki.  W ścisłym znaczeniu, mówimy o muzyce klasycyzmu i najczęściej o twórczości najwybitniejszych przedstawicieli tej epoki, czyli klasyków wiedeńskich: Haydna, Mozarta i Beethovena. Druga definicja odnosi się do szeroko pojętej muzyki poważnej, tworzonej na przestrzeni wszystkich epok. W tym znaczeniu terminem muzyka klasyczna określamy całą twórczość muzyczną, tzw. kultury wysokiej.

Czy wobec tego można przeżyć przygodę z muzyką, która w nazwie ma określenie „poważna”, bo o takim znaczeniu tej muzyki będzie ta lekcja? Poważnie mówiąc – tak. Jestem przekonany, że po tej lekcji Twoje nastawienie do muzyki klasycznej będzie w tonacji majorowej. Zapraszam do przygody z muzyką klasyczną od średniowiecza po współczesność.

RMyh57BwoEJNF
Ćwiczenie 1
Wskaż wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Terminem muzyka klasyczna w ścisłym znaczeniu określamy muzykę epoki klasycyzmu. 2. Terminem muzyka klasyczna w szerokim znaczeniu określamy muzykę poważną wszystkich epok. 3. Terminem muzyka klasyczna określamy wyłącznie twórczość tzw. klasyków wiedeńskich: Haydna, Mozarta i Beethovena.

Rozpoczynamy przygodę

Średniowiecze

Naszą przygodę z muzyką klasyczną rozpoczniemy w średniowieczu i to z muzyką kościelną. Właśnie tak. Posłuchasz chorału gregoriańskiegoChorał gregoriański, chorał rzymskichorału gregoriańskiego, który również może się stać źródłem inspiracji i pozytywnie zaskoczyć, ale po kolei. Zaczynamy od oryginału.

R1Jxf3zuyXxxy
Obraz pod tytułem „Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny”. Dzieło przedstawia Maryję i anioła Gabriela. Maryja ma błękitną suknię, czyta książkę, nad głową ma aureolę. Anioł klęczy przed Maryją. Ma białą suknię, czerwony płaszcz, wianek z kwiatów i biało-niebieskie skrzydła. Nad Maryją widać promienie i gołębicę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Ave Maria - chorał gregoriański. Wykonawca: Hubert Dopf S.J. Vienna, Schola of the Hofburgkapelle oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu chorał gregoriański: śpiewają mężczyźni, po łacinie, a capella, w melodii występują melizmaty (wiele dźwięków śpiewanych na jednej sylabie). Muzyka jest spokojna i modlitewna.

Chorał gregoriański i muzyka średniowiecza stała się inspiracją dla wielu artystów. Bez wątpienia tworząc i wykonując tą muzykę przeżyli wielką przygodę.

Przed Tobą utwór. Ameno projektu Era. Jest to adaptacja średniowiecznej pieśni religijnej. Na potrzeby tego projektu, artyści stworzyli sztuczny język fonetycznie zbliżony do łaciny, czyli języka chorału gregoriańskiego.

R2bWJJGhKsAhA
Na nagraniu utwór „Ameno” zespołu ERA. Utwór wokalno‑instrumentalny, rozpoczyna się instrumentalnym wstępem, wykonanym na instrumentach elektronicznych. Chór mieszany śpiewa w sztucznym języku, zbliżonym do łaciny lub włoskiego. Pojawiają się brzmienia podobne do smyczków i perkusji. Dzięki instrumentacji utwór staje się bardzo rytmiczny.

Renesans

Muzyka polskiego renesansu określana jest jako złoty wiek muzyki polskiej. Do najważniejszych kompozytorów tej epoki zaliczany jest Mikołaj Gomółka, twórca Melodii na psałterz polski do psalmów w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Jest to pierwsze znane opracowanie muzyczne wszystkich 150 psalmów.

Czy muzyka renesansowa może brzmieć rockowo? Przekonasz się o tym, słuchając jednego z psalmów w wykonaniu zespołu Pospolite Ruszenie. Zespół ten wykonuje nie tylko utwory z epoki, ale również używa instrumentów muzyki dawnej, m.in. liry korbowej.Lira korbowaliry korbowej. Zaczniemy jednak od oryginalnej wersji renesansowej.

R1NiHAwSRk8Hq
Strona tytułowa zbioru „Melodiae na Psalterz Polski” Mikołaja Gomółki z 1580 roku. Strona jest zniszczona i poplamiona. Na zamieszczonej na środku grafice - dłoń trzymająca pochodnie, otoczona zdobieniami, powyżej tytuł dzieła, poniżej nazwa drukarni w Krakowie. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Melodiae na Psałterz. Polski Wykonawca : Ars Nova & Subtilior Ensemble oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu utwór w wykonaniu zespołu wokalnego i dawnych instrumentów. Wokaliści śpiewają tekst psalmu dwudziestego dziewiątego w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Muzyka ma taneczny, radosny rytm. Poszczególne zwrotki są zaaranżowane w różny sposób: czasami śpiewa duet, czasami cały zespół.
ReO24y4wmcB54
Na zdjęciu zespół Pospolite Ruszenie. Sześciu mężczyzn - ubranych w ciemne stroje, trzech z nich trzyma dawne instrumenty: lirę korbową, lutnię i dudy. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Pospolite Ruszenie, Melodie na Psałterz polski przez Mikołaja Gomółkę uczynione oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu na tle rytmicznej, rockowej gry gitar pojawia się melodia psalmu, grana na lirze korbowej, a następnie utwór Gomółki śpiewa rockowy wokalista. Utwór jest rytmiczny, dynamiczny.
RW7QHG85KVFOL
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na pytania: Kto skomponował Melodiae na Psałterz polski? Kto jest autorem słów do tego zbioru?

Barok

Do popularnych dzieł Jana Sebastiana Bacha należy, m.in. Aria na strunie G z suitySuitasuity orkiestrowej D‑dur. Aria ta wielokrotnie była wykorzystywana we współczesnej kulturze popularnej, począwszy od filmu po reklamę i gry komputerowe. Była też inspiracją dla wielu współczesnych muzyków, na przykład została wykorzystana w piosence A Whiter Shade of Pale brytyjskiego zespołu rockowegoRockrockowego Procol Harum. Wysłuchaj utworu najpierw w wersji na orkiestręOrkiestraorkiestrę, a następnie w wykonaniu popowejPop musicpopowej grupy Sweetbox, dla której Aria Bacha była inspiracją.

R1HChHAefLNiP
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Johanna Sebastiana Bacha, autorstwa Eliasa Gottloba Haussmanna. Kompozytor przedstawiony został jako mężczyzna w średnim wieku, mocnej budowy ciała, z dość surowym wyrazem twarzy i przenikliwym spojrzeniem. Na głowie ma białą perukę, sięgającą do ramion. Ubrany jest w białą koszulę i ciemny surdut. W prawej ręce trzyma kartkę z zapisanymi nutami. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Utwór: Aria na strunie G, autorstwa Jana Sebastiana Bacha. Wykonawca: Jean Francois Paillard oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór jest wolny, spokojny. Skrzypce grają piękną melodię. Pozostałe instrumenty smyczkowe dyskretnie im towarzyszą.
RMVfgo2PA3iUA
Na zdjęciu okładka płyty zespołu SweetBox - Everything’s gonna be alright. Na zdjęciu czarnoskóra kobieta, ukazana z profilu. Ubrana w pomarańczowy strój i czapkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Sweetbox oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu na tle Arii na strunie G i rytmicznego podkładu kobieta rapuje, czyli rytmicznie wymawia tekst po angielsku.
R1SB4IKkEp8Vg
Ćwiczenie 3
Odpowiedz pytanie: Na jakie instrumenty Jan Sebastian Bach skomponował Arię na strunie G?

Klasycyzm

Wolfgang Amadeusz Mozart to największy geniusz klasycyzmu. Jego dorobek obejmuje ponad 600 kompozycji! Wysłuchasz utwór, który w oryginale napisany jest na kwartet smyczkowy, ale najczęściej wykonywany przez orkiestrę smyczkową.

R9NNnYSH0gCTo
Na ilustracji rycina z wizerunkiem Wolfganga Amadeusza Mozarta. Kompozytor jest ukazany jako młody mężczyzna z dłuższymi, zaczesanymi do tyłu włosami. Ubrany jest w surdut, pod szyją ma zawiązaną apaszkę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Eine kleine Nachtmusik, Wolfganga Amadeusza Mozarta, wykonawca Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym, rozłożonym akordem, wykonanym wspólnie przez wszystkie instrumenty.
Joseph Lange, Portret Wolfganga Amadeusza Mozarta, ok. 1840, Biblioteka Uniwersytecka w Salzburgu, Austria, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Wolfgang Amadeusz Mozart, „Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik”, AMFN, CC BY 3.0

Romantyzm

Największym polskim kompozytorem był Fryderyk Chopin. Jego twórczość przypada na okres zwany w sztuce romantyzmem. Przygodę z Chopinem przeżywa wielu artystów - od tych, którzy rywalizują o najwyższe lokaty w najbardziej prestiżowym konkursie, jakim jest Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, po szeroką gamę innych artystów, po jazzmanów włącznie. Przed Tobą jeden z nokturnów Chopina, najpierw w wersji oryginalnej, a następnie w wykonaniu jazzowym. O Fryderyku Chopinie wypowiedział się Cyprian Kamil Norwid, który stwierdził, że: Rodem Warszawianin, sercem Polak a talentem świata obywatel.

R1eYJTPr5rUyE
Obraz autorstwa Eugene Delacroix „Portret Fryderyka Chopina”. Na obrazie pianista ukazany jest na ciemnym tle, w ciemnym ubraniu i z zaczesanymi do tyłu, bujnymi włosami. Widoczne są ślady pędzla. Twarz Chopina jest pociągła i blada. Kompozytor ma duży, orli nos i wyraźnie zarysowane usta. Ukazany jest z półprofilu i patrzy w prawą stronę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin „Nokturn Es-dur opus dziewiąte numer 2” wykonawca Vadim Chaimovich oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu spokojny, melancholijny utwór, wykonany na fortepianie. W smutnej melodii pojawiają się ozdobniki.
R19gqF5VJOJ3O
Na zdjęciu zespół Andrzej Jagodziński Trio. W skład zespołu wchodzi trzech mężczyzn: pianista, kontrabasista i perkusista. Fotografia jest czarno-biała, tło jest całkowicie białe, widać tylko instrumenty i muzyków. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Andrzej Jagodziński Nokturn Es-dur oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się intensywną grą perkusji, po chwili dołączają fortepian i kontrabas. Utwór oparty jest na melodyce zaczerpniętej z Nokturnu Es-dur Chopina. Muzycy improwizują na temat utworu. Utwór jest dużo szybszy i dużo dynamiczniejszy niż oryginał.
R1e02aP5UlZeY
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytanie, czyje to słowa: "Rodem Warszawianin, sercem Polak a talentem świata obywatel." ?

Muzyka współczesna

W ostatnich latach coraz częściej podejmowane są próby współpracy między kompozytorami muzyki poważnej a innymi artystami. Polski kompozytor muzyki współczesnej Paweł Hendrich stworzył projekt w ramach 51. Warszawskiej JesieniWarszawska JesieńWarszawskiej Jesieni, w którym znalazł miejsce dla beatbokserówBeatboxbeatbokserów. W projekcie udział wzięli Kwartludium, Tik Tak i Zgas. Warszawska Jesień to festiwal o randze międzynarodowej, poświęcony muzyce współczesnej.

R9SsNnqIXuMBH
Zdjęcie Pawła Hendricha. Mężczyzna ma w dłoni słuchawki i bardzo dużo kabla od słuchawek. Muzyk patrzy na wprost, ubrany jest w czarną marynarkę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: „Kwartludium Beatbox”, wykonawca Paweł Hendrich oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu kwartet smyczkowy, grający jazgotliwą muzykę, połączoną z beatboxem, czyli imitowaniem dźwięków perkusji ustami i aparatem mowy.
RzAs22CL7FV4Q
Ćwiczenie 5
Wskaż festiwal poświęcony muzyce współczesnej. Możliwe odpowiedzi: 1. Warszawska Jesień, 2. Chopin w barwach jesieni, 3. Nostalgia, 4. Dramma per musica.

Podsumowanie

Przygoda z muzyką klasyczną dobiega końca. Jak widzisz, muzyka klasyczna może być inspiracją dla wielu artystów i nie zawsze musi brzmieć klasycznie. Jednak zawsze warto znać pierwowzory po to, by rozumieć szeroki kontekst nie tylko samej muzyki, ale wszelkich innych powiązań z szeroko pojętą sztuką, historią, filozofią i innymi dziedzinami wiedzy.

Na zakończenie dwa zadania, w których sprawdzisz swoją wiedzę z dzisiejszej lekcji.

R1JfedRKXN1y3
Ćwiczenie 6
Zapoznaj się z opisami przykładów muzycznych i odpowiedz z jakiej epoki pochodzi dany utwór. Opisy: 1. Na nagraniu chorał gregoriański: śpiewają mężczyźni, po łacinie, a capella, w melodii występują melizmaty (wiele dźwięków śpiewanych na jednej sylabie). Muzyka jest spokojna i modlitewna. 2. Na nagraniu Aria na strunie G Jana Sebastiana Bacha. Utwór jest wolny, spokojny. Skrzypce grają piękną melodię. Pozostałe instrumenty smyczkowe dyskretnie im towarzyszą. 3. Na nagraniu Eine kleine Nachtmusik Wolfganga Amadeusza Mozarta. Pogodny utwór jest wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym rozłożonym akordem w wykonanym wspólnie przez wszystkie instrumenty. 4. Na nagraniu kwartet smyczkowy grający jazgotliwą muzykę połączoną z beatboxem, czyli imitowaniem dźwięków perkusji ustami i aparatem mowy. 5. Na nagraniu Nokturn Es-dur Fryderyka Chopina. Spokojny, melancholijny utwór jest wykonany na fortepianie. W smutnej melodii pojawiają się ozdobniki. 6. Na nagraniu utwór w wykonaniu zespołu wokalnego i dawnych instrumentów. Wokaliści śpiewają tekst psalmu dwudziestego dziewiątego w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Muzyka ma taneczny, radosny rytm. Poszczególne zwrotki są zaaranżowane w różny sposób: czasami śpiewa duet, czasami cały zespół. Możliwe odpowiedzi: 1. średniowiecze 2. barok 3. klasycyzm 4. muzyka współczesna 5. romantyzm 6. renesans
RoLLCPfby1d67
Ćwiczenie 7
Uporządkuj chronologicznie nazwy epok muzycznych. Elementy do uszeregowania: 1. średniowiecze, 2. barok, 3. klasycyzm, 4. romantyzm, 5. renesans, 6. muzyka XX w. i muzyka współczesna, 7. starożytność.
RKLrnp0VFcd9v
Ćwiczenie 8
Uporządkuj chronologicznie postacie kompozytorów. Elementy do uszeregowania: 1. Jan Sebastian Bach, 2. Mikołaj Gomółka, 3. Wolfgang Amadeusz Mozart, 4. Paweł Hendrich, 5. Fryderyk Chopin

Słownik pojęć

Beatbox
Beatbox

technika wykonawcza stosowana przez raperów, polegająca na imitowaniu narządami mowy linii rytmicznej.

Chorał gregoriański, chorał rzymski
Chorał gregoriański, chorał rzymski

jednogłosowe śpiewy liturgiczne Kościoła rzymskokatolickiego, ukształtowane na początku VIII w., a przekazane w rękopisach z IX w. Skodyfikowanie i uporządkowanie śpiewów przypisuje się papieżowi Grzegorzowi I (stąd jego nazwa). Chorał gregoriański może być wykonywany solo lub chóralnie

Heavy metal
Heavy metal

[ang.], styl muzyki rockowej, powstały z hard rocka.

Lira korbowa
Lira korbowa

instrument muzyczny, chordofon smyczkowy z klawiszami.

Orkiestra
Orkiestra

[gr.] typ muzycznego zespołu instrumentalnego; w tym znaczeniu termin orkiestra pojawił się w II połowie XVII w.; rodzaje orkiestr: symfoniczna (...), operowa, kameralna, smyczkowa, dęta a, także wojskowa, rozrywkowa, taneczna, jazzowa (band) i inne. W historii muzyki największą rolę odegrała orkiestra symfoniczna, w której skład wchodzi współcześnie 50–120 instrumentalistów; obejmuje: kwintet smyczkowy, instrumenty dęte drewniane, dęte blaszane, perkusyjne, harfy, fortepian i inne; kierowana jest przez dyrygenta.

Rock
Rock

nurt w muzyce rozrywkowej powstały w połowie XX w., charakteryzujący się mocno zaznaczonym rytmem.

Serenada
Serenada

krótki utwór instrumentalny, o charakterze lirycznym.

Pop music
Pop music

[ang.], popular music, muzyka popularna, utożsamiana z rozrywkową.

Suita
Suita

[fr. < łac.], muzyczna cykliczna forma instrumentalna, tzn. zbudowana z kilku lub kilkunastu części, gł. o charakterze tanecznym, utrzymanych na ogół w tej samej lub pokrewnej tonacji.

Warszawska Jesień
Warszawska Jesień

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, festiwal odbywający się corocznie w Warszawie od 1956.

Słownik pojęć opracowano na podstawie

https://encyklopedia.pwn.pl/

red. Alina Gałązka i Tomasz Karpowicz, Słownik terminów muzyki rozrywkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000

Biblioteka muzyczna

R1Jxf3zuyXxxy
Obraz pod tytułem „Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny”. Dzieło przedstawia Maryję i anioła Gabriela. Maryja ma błękitną suknię, czyta książkę, nad głową ma aureolę. Anioł klęczy przed Maryją. Ma białą suknię, czerwony płaszcz, wianek z kwiatów i biało-niebieskie skrzydła. Nad Maryją widać promienie i gołębicę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Ave Maria - chorał gregoriański. Wykonawca: Hubert Dopf S.J. Vienna, Schola of the Hofburgkapelle oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu chorał gregoriański: śpiewają mężczyźni, po łacinie, a capella, w melodii występują melizmaty (wiele dźwięków śpiewanych na jednej sylabie). Muzyka jest spokojna i modlitewna.
R2bWJJGhKsAhA
Na nagraniu utwór „Ameno” zespołu ERA. Utwór wokalno‑instrumentalny, rozpoczyna się instrumentalnym wstępem, wykonanym na instrumentach elektronicznych. Chór mieszany śpiewa w sztucznym języku, zbliżonym do łaciny lub włoskiego. Pojawiają się brzmienia podobne do smyczków i perkusji. Dzięki instrumentacji utwór staje się bardzo rytmiczny.
R1NiHAwSRk8Hq
Strona tytułowa zbioru „Melodiae na Psalterz Polski” Mikołaja Gomółki z 1580 roku. Strona jest zniszczona i poplamiona. Na zamieszczonej na środku grafice - dłoń trzymająca pochodnie, otoczona zdobieniami, powyżej tytuł dzieła, poniżej nazwa drukarni w Krakowie. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Melodiae na Psałterz. Polski Wykonawca : Ars Nova & Subtilior Ensemble oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu utwór w wykonaniu zespołu wokalnego i dawnych instrumentów. Wokaliści śpiewają tekst psalmu dwudziestego dziewiątego w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Muzyka ma taneczny, radosny rytm. Poszczególne zwrotki są zaaranżowane w różny sposób: czasami śpiewa duet, czasami cały zespół.
ReO24y4wmcB54
Na zdjęciu zespół Pospolite Ruszenie. Sześciu mężczyzn - ubranych w ciemne stroje, trzech z nich trzyma dawne instrumenty: lirę korbową, lutnię i dudy. Po naciśnięciu punktu aktywnego, pojawi się napis: Pospolite Ruszenie, Melodie na Psałterz polski przez Mikołaja Gomółkę uczynione oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu na tle rytmicznej, rockowej gry gitar pojawia się melodia psalmu, grana na lirze korbowej, a następnie utwór Gomółki śpiewa rockowy wokalista. Utwór jest rytmiczny, dynamiczny.
R1HChHAefLNiP
Ilustracja interaktywna przedstawia portret Johanna Sebastiana Bacha, autorstwa Eliasa Gottloba Haussmanna. Kompozytor przedstawiony został jako mężczyzna w średnim wieku, mocnej budowy ciała, z dość surowym wyrazem twarzy i przenikliwym spojrzeniem. Na głowie ma białą perukę, sięgającą do ramion. Ubrany jest w białą koszulę i ciemny surdut. W prawej ręce trzyma kartkę z zapisanymi nutami. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Utwór: Aria na strunie G, autorstwa Jana Sebastiana Bacha. Wykonawca: Jean Francois Paillard oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagrany utwór jest wolny, spokojny. Skrzypce grają piękną melodię. Pozostałe instrumenty smyczkowe dyskretnie im towarzyszą.
RMVfgo2PA3iUA
Na zdjęciu okładka płyty zespołu SweetBox - Everything’s gonna be alright. Na zdjęciu czarnoskóra kobieta, ukazana z profilu. Ubrana w pomarańczowy strój i czapkę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, wyświetla się napis: Sweetbox oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu na tle Arii na strunie G i rytmicznego podkładu kobieta rapuje, czyli rytmicznie wymawia tekst po angielsku.
R9NNnYSH0gCTo
Na ilustracji rycina z wizerunkiem Wolfganga Amadeusza Mozarta. Kompozytor jest ukazany jako młody mężczyzna z dłuższymi, zaczesanymi do tyłu włosami. Ubrany jest w surdut, pod szyją ma zawiązaną apaszkę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Eine kleine Nachtmusik, Wolfganga Amadeusza Mozarta, wykonawca Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym, rozłożonym akordem, wykonanym wspólnie przez wszystkie instrumenty.
Joseph Lange, Portret Wolfganga Amadeusza Mozarta, ok. 1840, Biblioteka Uniwersytecka w Salzburgu, Austria, wikimedia.org, domena publiczna (ilustracja); Wolfgang Amadeusz Mozart, „Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik”, AMFN, CC BY 3.0
R1eYJTPr5rUyE
Obraz autorstwa Eugene Delacroix „Portret Fryderyka Chopina”. Na obrazie pianista ukazany jest na ciemnym tle, w ciemnym ubraniu i z zaczesanymi do tyłu, bujnymi włosami. Widoczne są ślady pędzla. Twarz Chopina jest pociągła i blada. Kompozytor ma duży, orli nos i wyraźnie zarysowane usta. Ukazany jest z półprofilu i patrzy w prawą stronę. Po naciśnięciu punktu interaktywnego, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa: Fryderyk Chopin „Nokturn Es-dur opus dziewiąte numer 2” wykonawca Vadim Chaimovich oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu spokojny, melancholijny utwór, wykonany na fortepianie. W smutnej melodii pojawiają się ozdobniki.
R19gqF5VJOJ3O
Na zdjęciu zespół Andrzej Jagodziński Trio. W skład zespołu wchodzi trzech mężczyzn: pianista, kontrabasista i perkusista. Fotografia jest czarno-biała, tło jest całkowicie białe, widać tylko instrumenty i muzyków. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: Andrzej Jagodziński Nokturn Es-dur oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Nagranie rozpoczyna się intensywną grą perkusji, po chwili dołączają fortepian i kontrabas. Utwór oparty jest na melodyce zaczerpniętej z Nokturnu Es-dur Chopina. Muzycy improwizują na temat utworu. Utwór jest dużo szybszy i dużo dynamiczniejszy niż oryginał.
R9SsNnqIXuMBH
Zdjęcie Pawła Hendricha. Mężczyzna ma w dłoni słuchawki i bardzo dużo kabla od słuchawek. Muzyk patrzy na wprost, ubrany jest w czarną marynarkę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się napis: „Kwartludium Beatbox”, wykonawca Paweł Hendrich oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu kwartet smyczkowy, grający jazgotliwą muzykę, połączoną z beatboxem, czyli imitowaniem dźwięków perkusji ustami i aparatem mowy.

Bibliografia

red. Andrzej Chodkowski, Encyklopedia muzyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995

Bogusław Schaeffer, Dzieje muzyki, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1983

red. Alina Gałązka i Tomasz Karpowicz, Słownik terminów muzyki rozrywkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000