Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R5dNtORtnRYkz1

Reklama – zjawisko kulturowe XX i XXI w. cz.1

Źródło: online-skills.

Ważne daty

Ok. 1480 – wydruk pierwszej reklamy prasowej (Anglia)

1612 – wydruk pierwszej reklamy i pisma ogłoszeniowego Journal General d’Affiches

1614 – pierwsze regulacje prawne w zakresie reklamy (Anglia)

1704 – pierwsza amerykańska reklama prasowa

1835 – powstała agencja informacyjna Charlesa Chavasa

1848 – powstała agencja informacyjna Associated Press

1870 – pierwsza masowa reklama – Ivory Soap (Procter & Gamble)

1925 – rozpoczyna się cykl wykładów na temat reklamy w Wyższej Szkole dla Handlu Zagranicznego we Lwowie prowadzone przez prof. Olgierda Langera

1941 – pierwsza reklama telewizyjna w lokalnej telewizji WNBT (USA)

1

Scenariusz lekcji dla nauczyciela

RzuZULud2vqIc

Pobierz załącznik

Scenariusz zajęć do pobrania.
Plik PDF o rozmiarze 97.12 KB w języku polskim

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:
9) samodzielnie wyszukuje informacje na temat kultury w różnych mediach, biblio tekach.
II. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń:
1) wypowiada się – w mowie i w piśmie – na temat wytworów kultury i ludzkich praktyk w kulturze;
2) wypowiada się na temat dzieła sztuki, używając pojęć zarówno swoistych dla po szczególnych sztuk, jak i wspólnych;
6) określa swoje zainteresowania, potrzeby i preferencje kulturalne oraz uzasadnia je w dyskusji;
7) dba o ład i estetykę otoczenia, otacza opieką elementy dziedzictwa kulturowego.

Nauczysz się

opisywać historię reklamy;

poznasz rodzaje i typy reklam;

wskażesz cechy rodzajów i typów reklam;

wyjaśnisz w jaki sposób środki retoryczne użyte w reklamach działają na odbiorcę;

zrozumiesz mechanizm działania reklamy;

Historia reklamy

Słowo reklama pochodzi od łacińskich słów: reclamo, reclamare (odzew), re (w tył, znów, naprzeciw) i clamo, clamare (wołać).

R1Zq2UFZdUF6R1
Ilustracja interaktywna przedstawia afisz informujący o odczycie Stanisława Przybyszewskiego, połączony z przedstawieniem Maurycego Maeterlincka "Wnętrze" Na afiszu oprócz tekstu umieszczonego na środku znajdują się dwie identyczne grafiki Stanisława Wyspiańskiego umieszczone po jego prawej i lewej stronie. grafiki przedstawiają dziewczynkę z twarzą i dłońmi opartymi o szybę okna. Dziewczynka patrzy w dal, ma długie ciemne włosy i bluzkę z kołnierzykiem. Widoczna jest od piersi w górę. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Stanisław Wyspiański, ur. 15.01.1869 r., zm. 28.11.1907 r., dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli, związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w epoce Młodej Polski.
Stanisław Wyspiański, Afisz na odczyt Stanisława Przybyszewskiego, połączony z przedstawieniem Maurycego Maeterlincka Wnętrze (Dziewczynka za oknem), niezlasztuka.net, CC BY 3.0
R2cXybWx1MXRS1
Ilustracja interaktywna przedstawia afisz informujący o Loterii na urządzenie Domu Matejki. Litery i narysowane ozdoby roślinne są w kolorze czarno - czerwonym. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje punkt: Józef Mehoffer, ur. 19.03. 1869 r., zm. 8.07.1946 r., polski malarz, witrażysta, grafik, przedstawiciel Młodej Polski. Punkt 1: Józef Mehoffer, ur. 19.03. 1869 r., zm. 8.07.1946 r., polski malarz, witrażysta, grafik, przedstawiciel Młodej Polski.
Józef Mehoffer, Loterya na urządzenie Domu Matejki, nautilus-art..pl, CC BY 3.0
RLWOcB7Klf8VF1
Ilustracja interaktywna przedstawia trzy plakaty reklamowe. Po lewej stronie plakat informuje o Powszechnej Wystawie Sztuki Polskiej. Kobieta w ludowym stroju trzyma w dłoniach obu rąk wieńce dożynkowe. Kobieta ma długie czarne warkocze, stoi na łące w dali widać las. Środkowy plakat jest reklamą Polskiego Fiata. Widać czerwony samochód pędzący polną drogą ściga się z nim wóz konny, na którym siedzą ludzie w ludowych strojach. Plakat po prawej stronie zachęca do picia piwa. Żołnierz w zielonym mundurze i chemie na głowie, unosi w górę lewą rękę trzymając w dłoni butelkę piwa. Jego twarz jest uśmiechnięta. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje punkt: ojciech Kossak, ur. 31.12.1856 r., zm. 29.07.1942 r., malarz, reprezentant nurtu malarstwa historycznego i batalistycznego utrzymanego w realistycznej konwencji. Syn Juliusza Kossaka. Punkt 1: Wojciech Kossak, ur. 31.12.1856 r., zm. 29.07.1942 r., malarz, reprezentant nurtu malarstwa historycznego i batalistycznego utrzymanego w realistycznej konwencji. Syn Juliusza Kossaka.
Józef Mehoffer (autor), plakat reklamujący wystawę sztuki polskiej we Lwowie (pierwsza ilustracja z lewej), cloud.netlifyusercontent.com; CC BY 3.0 Wojciech Kossak (autor), plakat reklamujący Polskiego Fiata (druga ilustracja) oraz plakat reklamujący markę piwa Zwierzyniec (trzecia ilustracja), mklr.pl, proszewycieczki.files.wordpress.com, CC BY 3.0
RAzNgsPx4LAFN1
Ilustracja interaktywna przedstawia przedwojenny plakat reklamowy kawy „Enrilo”. Na pierwszym planie przedstawione jest opakowanie napoju, na drugim planie, nieco wyżej trzy osoby siedzą przy stole i piją kawę. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje punkt: Zofia Stryjeńska, ur.13.05.1891 r., zm. 28.02.1976 r., malarka, graficzka, ilustratorka, scenografka. Czołowa przedstawicielka polskiego art deco. Punkt 1: Zofia Stryjeńska, ur.13.05.1891 r., zm. 28.02.1976 r., malarka, graficzka, ilustratorka, scenografka. Czołowa przedstawicielka polskiego art deco.
Zofia Stryjeńska, Plakat reklamowy napoju Enrilo, garvest.com, CC BY 3.0

Encyklopedia PWN (1999) definiuje reklamę jako zespół czynności i środków stosowanych w celu zainteresowania i zachęcenia do zakupu określonych towarów lub usług, zwrócenia uwagi na danego producenta, placówkę handlową; posługując się społecznie akceptowanym kodem komunikacyjnym (nawiązania, alegorie, przenośnie, skojarzenia itp.) na dojrzałych rynkach funkcjonuje jako jawie subiektywny środek przekazu.

R1CflNumZwTjD1
Ilustracja interaktywna przedstawia postać Świętego Mikołaja, który trzyma w ręku butelkę Coca-Coli. Po jego lewej stronie widać fragment ustrojonej choinki, lalkę, kolejkę. Po obu stronach umieszczone zostały hasła reklamowe. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje punkt: Dzięki reklamom bożonarodzeniowym Coca-Coli rozpowszechnił się wizerunek wesołego dziadka w czerwony kubraczku jako Św. Mikołaja. Punkt 1: Dzięki reklamom bożonarodzeniowym Coca-Coli rozpowszechnił się wizerunek wesołego dziadka w czerwony kubraczku jako Św. Mikołaja.
Świąteczna reklama Coca-Coli z 1936, coca-colacompany.com, CC BY 3.0

Reklama może być pozytywna, to znaczy polegająca na prezentowaniu zalet danego towaru lub świadczonych usług lub negatywna, czyli negująca wartość towaru proponowanego przez konkurencję. Można założyć, że jej historia sięga początków cywilizacji. Reklamy znaleziono wśród glinianych tabliczek pokrytych pismem klinowymPismo klinowepismem klinowym wytworzonych przez cywilizację Babilonu. Dwa tysiące lat przed narodzeniem Chrystusa tak swoje usługi zachwalali szewc, skryba i kupiec handlujący maścią. Chęć pochwalenia się swoim rzemiosłem, dotarcie z wytworzonym produktem do jak największej ilości odbiorców towarzyszyła ludziom przez kolejne tysiąclecia. Pierwsze szyldy reklamowe pojawiły się starożytnym Rzymie. Rozwinęły się w średniowiecznych miastach, gdzie rzemieślnicy zaczęli wywieszać godła kojarzone z konkretnym wyrobem (np. ze ślusarzem - klucz, z szewcem - but itp.). Były one proste i bardzo czytelne w odbiorze, tak więc docierały do ogółu ówczesnego, bardzo często niepiśmiennego, społeczeństwa. Stosowano wówczas jeszcze jedną formę reklamy. Dzisiaj moglibyśmy nazwać ją bezpośrednią. Kupcy i rzemieślnicy zatrudniali ludzi, którzy trudnili się tylko i wyłącznie głośnym zachwalaniem ich produktów lub usług na targach bądź jarmarkach. Kolejnym milowym krokiem w historii reklamy był przełom XVII i XVIII w. Wówczas godła czy znaki rzemieślników zostają zastępowane szyldami reklamowymi w dzisiejszym tego słowa rozumieniu. To znaczy pojawia się na nich nazwisko kupca, a obok realistycznego przedstawienia danego produktu, coraz więcej napisów. Od tego momentu branża reklamowa zaczyna nabierać rozpędu. Rewolucja przemysłowaRewolucja przemysłowaRewolucja przemysłowa powoduje rozwój jej różnorodnych form. Coraz większa konkurencyjność na rynku wymagać zaczęła od producentów coraz silniejszej reklamy. Staje się ona również coraz brutalniejsza; częściej przybiera formę negatywną – oczerniająca wyroby konkurencji. Pojawia się również reklama, która wyolbrzymia pozytywne cechy produktu, przedstawia go nad wyraz optymistycznie, co często mija się z prawdą. Zjawisko staje się na tyle częste, że w niektórych państwach wprowadza się wręcz nadzór policyjny nad reklamą. W Londynie powstają ulice handlowe, pełne sklepów oferujących różnorodne towary i opatrzone licznymi reklamami. Pojawiają się pierwsze obniżki cen oraz zupełna nowość w reklamie: ludzie‑reklamy poruszający się pośród przechodniów. Na przełomie XIX i XX w. reklama jest już nieodłączną częścią nie tylko handlu, ale i życia społecznego. W nowo projektowanych budynkach przemysłowych przewiduje się przestrzeń mającą służyć tylko i wyłącznie reklamie. Wzrasta również prestiż osób zajmujących się reklamą. Szyldów nie maluje już anonimowy malarz. Skomplikowane i rozbudowane graficznie dzieła tworzą uznani artyści lub architekci. W międzywojennej Polsce zarówno rynek reklamowy, jak i ich poziom, nie odbiegał od państw zachodnich. Do podniesienia jej poziomu przyczynili się architekci, którzy specjalizowali się w architekturze reklamowanej. Wcześniej plakatem reklamowym zajmowały się takie osobistości jak Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. Slogany reklamowe tworzył wybitny pisarz Melchior Wańkowicz (Cukier krzepi, Z Lotem bliżej).

Rx8s7TLRUC0iv1
Ilustracja interaktywna przedstawia plakat reklamy cukru, na którym widzimy dwójkę dzieci siedzących przy stole, na którym leżą rozsypane kostki cukru. Dzieci mają smutny wyraz twarzy, młodsze dziecko płacze i próbuje sięgnąć do kostek. Starsza dziewczynka zakrywa cukier dwoma rękami. Na dole widoczny jest tekst: Cukier Krzepi! Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje punkt: Autorem hasła Cukier krzepi był Melchior Wańkowicz - polski pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta Punkt 1: Autorem hasła Cukier krzepi był Melchior Wańkowicz - polski pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta.
Reklama „Cukier krzepi”, newsweek.pl, CC BY 3.0

Hasła reklamujące istnieją obok reklamy graficznej od jej początku. Przyjmuje się, że pierwszą reklamą prasową były wskazówki dla duchownych dotyczące Wielkanocy, wydrukowane w Anglii ok. 1480 r. Za najstarszy plakat reklamowy uchodzi, zamówiony przez biskupa Paryża w 1478 r., druk informujący o wystawieniu misterium na placu Notre Dame. Pierwszą reklamą wydrukowano w paryskiej gazecie w 1612 r. A pierwsze pismo z ogłoszeniami ukazało się również we Francji w 1630 r. W Anglii już w 1625 r. pojawiły się anonse reklamowe. Wraz z pojawieniem się radia, reklama prasowa zaczęła tracić zleceniodawców. Pierwszą rozgłośnią w Polsce, która wyemitowała w 1927 roku tego typu reklamę, była rozgłośnia w Poznaniu. Rozwój technologiczny spowodował, że rynek zaczęła zdobywać reklama telewizyjna. W 1941 r. w Stanach Zjednoczonych pojawiła się jej pierwsza emisja. Obecnie bardzo istotną rolę odgrywać zaczyna reklama internetowa i strony www. Podstawową jej zaletą jest globalny zasięg. Dynamicznie rozwija się również reklama pocztowa, kinowa, wystawiennicza, upominkowa czy fonograficzna. Współczesne reklamy zewnętrzne – szyldy, banery – przybierają bardzo skomplikowaną i efektowną formę (np. megaboardy o powierzchni nawet do 300 m²).

Rhr4IBOgktJM31
Ilustracja interaktywna przedstawia ogłoszenie reklamowe z 1902 roku dotyczące składu ogni sztucznych i bengalskich. Plakat ozdobiony jest niebieskim motywem roślinnym. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Pierwszą reklamę wydrukowano w paryskiej gazecie wydrukowano w 1612 roku. Punkt 1: Pierwszą reklamę wydrukowano w paryskiej gazecie wydrukowano w 1612 roku.
Reklama sztucznych ogni z 1902, wikipedia.org, CC0

Podział reklam ze względu na treść

Biorąc pod uwagę przekazywane treści reklamy możemy podzielić na różne rodzaje:

  • reklama podprogowa – inaczej sugestia podprogowa, percepcja podprogowa lub przekaz podprogowy, czyli taki, który następuje w sytuacji, gdy ludzki mózg pozbawiony jest świadomości jego spostrzegania. Następuje to wtedy, kiedy przekazy te są zbyt krótkie lub gdy towarzyszą innym, znacznie silniejszym bodźcom. Należy zaznaczyć, że reklama podprogowa jest formalnie zakazana (w Polsce na mocy ustawy o radiofonii i telewizji). Polega na włączeniu do filmu pojedynczych klatek z reklamą. Głośno stało się o niej w latach 50. XX w. Wówczas James Vicary opisał eksperyment przeprowadzony na widzach kin w jednym z amerykańskich miast. Na taśmie filmowej obok “normalnych obrazów wklejono w odstępach minutowych pojedyncze klatki z napisami “Jesteś głodny? Jedz popcorn!” oraz “Jesteś spragniony? Pij Coca‑Colę!„. Przekaz miał dawać rewelacyjne rezultaty sprzedaży. Później zakwestionowano wyniki eksperymentu, a sam jego twórca przyznał, że zmyślił jego wyniki. Badania psychologów potwierdzają, że siła reklamy podprogowej to w dużej mierze mit. Jednak zjawisko percepcji podprogowej jest jak najbardziej prawdziwe;

  • reklama informacyjna – jej celem jest przede wszystkim informowanie o nowych miejscach sprzedaży, produktach, zastosowaniach itp. Ponadto może zwracać uwagę klienta na sprzedaż poza sezonem lub np. na wyprzedaże;

R1bI18QyEeH4u1
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie reklamy informacyjne, wskazujące na obniżkę cen towarów do 50%. Reklama dotyczy tzw. „Czarnego Piątku” (Black Friday), dnia, w którym rozpoczynają się sezonowe obniżki cen. Pierwsza reklama to czarna karta z białą obwódką i czerwoną kokarda po prawej stronie. na kokardzie widać napis SALE. Druga reklama różni się od pierwszej kolorystyką, karta jest biała a obwódka czarna, czerwona kokarda umieszczona jest po lewej stronie. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Black Friday (Czarny piątek) wielkie święto wyprzedaży wypadające w piątek - po Dniu Dziękczynienia. Jest to dzień, w którym rozpoczynają się sezonowe obniżki cen. W ten dzień różne cenowe okazje i zniżki są najbardziej atrakcyjne dla kupujących. Punkt 1: Black Friday (Czarny piątek) wielkie święto wyprzedaży wypadające w piątek - po Dniu Dziękczynienia. Jest to dzień, w którym rozpoczynają się sezonowe obniżki cen. W ten dzień różne cenowe okazje i zniżki są najbardziej atrakcyjne dla kupujących.
Reklama informacyjna, online-skills, CC BY 3.0
  • reklama przypominająca – jest tak skonstruowana by przypominała o konkretnym produkcie zazwyczaj powszechnie znanym. Tego typu reklamy są bardzo krótkie, przez co ich emisja jest bardzo tania;

  • reklama wspierająca – stosowana jest przede wszystkim jako przedstawienie punktu widzenia w sprawach kontrowersyjnych dla środowiska nabywców oraz zweryfikowania niewłaściwego odbioru działań przedsiębiorstwa;

  • reklama stabilizująca – nie wymaga od klienta podejmowania decyzji zakupu; jej zadanie polega na utrzymaniu poziomu sprzedaży;

  • reklama ukryta – to tzw. kryptoreklama, natomiast ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje ją jako: wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Reklama ta może więc udawać suchy przekaz informacyjny by skłonić klienta do zakupu produktu, który zasugeruje się np. niezależnymi badaniami naukowymi;

  • reklama wprowadzająca w błąd – zgodnie z definicją (wprowadzoną przez Dyrektywę Rady Unii Europejskiej nr 450/84) jest to każda reklama, która w jakikolwiek sposób, łącznie ze sposobem jej prezentowania, wprowadza odbiorcę w błąd lub jest zdolna do wprowadzenia w błąd osób, do których jest skierowana lub do których dociera, skutkiem czego może wpłynąć na ich gospodarcze zachowanie się albo z tych powodów szkodzi konkurentom lub może im zaszkodzić;

  • reklama uciążliwa – według ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1993 r. reklama ta stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów.

RUvN7Fpslnlwx1
lustracja interaktywna przedstawia wieczorny widok na nowojorski Times Squere, na którym widoczne są na budynkach kolorowe, podświetlane banery reklamowe. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Napisy przy Times Square nazywają się spectaculars (spectacular w języku angielskim oznacza spektakularny, widowiskowy.). Punkt 1: Napisy przy Times Square nazywają się spectaculars (spectacular w języku angielskim oznacza spektakularny, widowiskowy.).
Reklamy na nowojorskim Times Square, online-skills, CC BY 3.0
Rlz1BL8AToita1
Ilustracja interaktywna przedstawia tablet trzymany w rękach mężczyzny. Na ekranie wyświetlona jest ikona aplikacji blokującej reklamy (AD BLOCKER). Na ilustracji znajduje się aktywny punkt zawierający dodatkowe informacje: Coraz częściej użytkownicy Internetu używają specjalnych programów blokujących wyświetlanie reklam.
Mężczyzna używający aplikacji blokującej reklamy, online-skills, CC BY 3.0

Podział reklam ze względu na media

Ze względu na rodzaj mediów możemy wyróżnić następujące typy reklamy:

  • reklama internetowa – inaczej marketing internetowy, używający jako medium Internetu i stron WWW; tego typu reklamy umieszczane są m.in. na stronach internetowych, wyszukiwarkach, serwisach i portalach społecznościowychMedia społecznościoweportalach społecznościowych, blogach, artykułach sponsorowanych i forum internetowym. Rozróżnić możemy reklamę jawną (którą odbiorca w prosty sposób identyfikuje jako przekaz reklamowy) i reklamę niejawną (odbiorcy nie są wprost informowani, że jest to forma reklamy);

RRdOsMjXw5arF1
IW tle ilustracji interaktywnej przedstawiony został otwarty laptop. Na pierwszym planie widoczna jest mapa świata z zaznaczonymi liniami siatki geograficznej, na której umieszczone zostały ikony postaci ludzkich połączone ze sobą liniami. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Reklama internetowa oddziałuje na internautów, czyli na potencjalnych klientów, najczęściej wyróżniamy takie reklamy online, jak: witryna internetowa, reklama w wyszukiwarkach internetowych, reklama na portalach społecznościowych.
Reklama w Internecie, online-skills, CC BY 3.0
  • reklama telewizyjna – najskuteczniejsza forma reklamy, która dociera do masowego odbiorcy (szacuje się, że w Polsce dociera do 98% ludzi). Stosuje się jej różnorodne formy, dlatego może być intersująca dla odbiorców. Ma wysoką zdolność do kształtowania i upowszechniania wzorów zachowań nabywców na rynku;

  • reklama prasowa – rozpowszechniony i ogólnodostępny środek przekazywania informacji. Jest też najstarszym, obok plakatu, medium reklamowym. Prasa jest wybierana przez konsumenta świadomie. Jej lektura przebiega w skupieniu, a reklamy są akceptowane. Reklama prasowa jest mniej ulotna niż emitowane spoty reklamowe w radiu czy telewizji. Zaletą reklamy w prasie, zwłaszcza z punktu widzenia małego przedsiębiorstwa, jest jej relatywnie niski koszt;

  • reklama radiowa – forma reklamy wykorzystująca radio w celu dotarcia do odbiorcy (potencjalnego klienta); pierwsze audycje reklamowe pierwsze audycje reklamowe nadane zostały w latach 20. XX w. (w USA w 1922 r., w Polsce w 1927 r.). Były one dość długie, dopiero z upływem czasu i rozwojem radiofonii stały się krótsze, ale jednocześnie zyskały na popularności i skuteczności. Zaletą tej reklamy jest fakt, iż może być słuchana praktycznie wszędzie, a jej koszt jej stosunkowo niski. Reklama radiowa plasuje się na trzecim miejscu, jeśli chodzi o jej wykorzystanie. Wyprzedzają ją reklamy prasowe i telewizyjne;

  • billboard – stanowi o dużych rozmiarach tablicę lub plakat reklamowy stosowany głównie w reklamie zewnętrznej. Może to być także nośnik reklamy w formie oświetlonej tablicy umieszczonej np. na budynku. W większych miastach stosuje się również megaboardy, mające najczęściej niestandardowe formaty, o powierzchni od 50 do 300 m²;

R16rWZvB1xNgM1
Ilustracja interaktywna przedstawia zdjęcie wiaty przystanku miejskiego, na którym znajduje się bilbord tzw. citylight (popularna podświetlana nocą tablica reklamowa). Skrzydła lecącego samolotu trzyma się jedną ręką kobieta w kucykach i okularach. W drugiej ręce trzyma czerwoną walizkę. Na dole plakatu jest napis TRAVEL Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: Citylight jest rodzajem reklamy zewnętrznej, najczęściej ma wymiary 1,2 x 1,8 m. Podświetlana tablica jest umieszczana w miejscach często uczęszczanych, np. na przystankach autobusowych.
Citylight, online-skills, CC BY 3.0
  • reklama tranzytowa – jest to rodzaj reklamy zewnętrznej, której nośnikami są środki komunikacji miejskiej: autobusy, tramwaje, taksówki czy też samochody reklamowe itp. Ten typ reklamy ma duży zasięg i trafia do wielu odbiorców; dzięki specjalnej folii obecnie cały pojazd może być nośnikiem reklamy;

  • reklama mobilna – jest to rodzaj reklamy, który jako nośniki informacji wykorzystuje urządzenie mobilne (smartfony, tablety itp.). Zalicza się do niej działania związane ze środowiskiem internetowym, a więc takie jak tworzenie aplikacji mobilnych, projektowanie mobilnych wersji serwisów internetowych, wykorzystanie kodów QR oraz działania reklamowe w sieciach mobilnych;

  • reklama ambientowa – związana jest z niestandardowym działaniem marketingowym. Wykorzystuje się w nim kreatywne pomysły naładowane humorem i emocjami. Równocześnie pozwala na interakcję, przyciąga uwagę i angażuje odbiorcę. Przykładem jej może być francuska reklama czekolady, gdzie do sprzedaży trafiły wyłącznie puste tabliczki bez jej zawartości. Po wejściu na odpowiednią stronę internetową można było odzyskać zawartość albo przesłać komuś bliskiemu. Hasłem całej kampanii był slogan odważ się być czułym;

  • reklama zewnętrzna – to reklama umieszczana poza miejscem zamieszkania potencjalnego konsumenta. Jej zadaniem jest dotarcie do nich, kiedy są poza domem. Jest prezentowana na specjalnych nośnikach m.in. na tablicach reklamowych, billboardach, słupach ogłoszeniowych, tablicach elektronicznych, telebimach. Niestandardową formą reklamy zewnętrznej jest opisana wyżej reklama ambientowa;

  • spam – to niepożądane wiadomości elektroniczne wysyłane masowo do nieznanych osób; mają one z reguły formę reklamy danego produktu lub usług, które rozsyłane są przez firmy głównie zagraniczne, które trudno zidentyfikować lub hakerów mających na celu wyłudzenie danych osobowych lub dostępu do komputera. Spam można wyróżnić po tym, że dociera do odbiorcy regularnie, ale bez jego zgody i najczęściej nakłania do przejścia na konkretną stronę internetową. Może to skutkować aktywowaniem złośliwego oprogramowania, lub w mniej destrukcyjnej formie, zyskiem nadawcy poprzez wyświetlenie reklamy.

R11flgqnDQMQc1
Ilustracja interaktywna przedstawia schematyczny rysunek działania e-mail marketingu, czyli formy marketingu bezpośredniego, która wykorzystuje pocztę elektroniczną jako główne narzędzie komunikacji. Poczta elektroniczna została ukazana na ilustracji w formie ikony koperty. Na ilustracji znajduje się aktywny punkt, po kliknięciu w niego kursorem myszki wyświetlają się dodatkowe informacje: E-mail marketing jest formą reklamy bezpośredniej, w której wykorzystuje się pocztę elektroniczną jako główny kanał komunikacji.
E-mail marketing, online-skills, CC BY 3.0
R5D2YwOZlXXXm1
Animacja 3D zatytułowana "Reklama prasowa. " Animacja prezentuje sześć obrazów, każdy obraz uzupełniony jest dodatkowymi informacjami. Obraz 1. Mężczyzna i kobieta widoczni od ramion w górę nie maja na sobie ubrań. Kobieta ma długie siwe włosy, mężczyzna ma krótkie siwe włosy. Uśmiechają się patrząc przed siebie. Kobieta obejmuje mężczyznę za szyję. Na ramieniu kobiety umieszczony jest napis COREGA. Dodatkowe informacje: Obraz 2. w pokoju na podłodze leży kot, wokół niego poszarpana zawartość poduszek. Dwie poduszki leżą po bokach kota. W prawym rogu stoi lampa a na ścianie wisi obraz. Dodatkowe informacje: Obraz 3.Czarna kulista powierzchnia, nad którą widoczne jest błękitne niebo z jasnymi chmurami. W prawym rogu umieszczona reklama Mc Donalda. Dodatkowe informacje: Obraz 4. Na szarym podłożu maszerują mrówki w kierunku widocznej po lewej stronie trawy. Szereg mrówek omija leżący na podłożu kolorowy lizak. W prawym roku napis Chupa Chups. Dodatkowe informacje: Obraz 5. Na stole stoi biały talerz na którym leży chleb z sałatą a nim stoi biała filiżanka. Następnie p[piętrowo ułożone są plasterki bułki z kolorowymi dodatkami. W prawym rogu umieszczona jest butelka płynu listerine. Dodatkowe informacje: Po uruchomieniu animacji widać pięć obrazów z dodatkowymi informacjami. Obraz 1 przedstawia: Listerine, agencja JWT, Stany Zjednoczone Dodatkowe informacje: Reklama prasowa nie sprzedaje produkty, tylko ma nimi zainteresować potencjalnego kupca. Reklamy w czasopismach branżowych docierają do wybranych grup społecznych i zawodowych. Obraz 2 przedstawia: Chupa Chups, agencja DDB Madrid, Hiszpania Dodatkowe informacje: Reklama prasowa musi posiadać bardzo dobrą grafikę, fotografię i ogranicza tekst do minimum. Nawet logo w dobrych reklamach nie jest na głównym miejscu. Obraz 3 przedstawia: Meowbox, agencja Cossette, Kanada Dodatkowe informacje: Reklama prasowa jest mniej „ulotna” niż emitowane spoty reklamowe w radiu czy telewizji. Zaletą reklamy w prasie, zwłaszcza z punktu widzenia małego przedsiębiorstwa jest jej relatywnie niski koszt. Obraz 4 przedstawia: McDonalds, agencja DDB, Finlandia Dodatkowe informacje: Dobra reklama prasowa nie może być nijaka. Bardzo często gra słowem i skojarzeniami, ma liczne niedopowiedzenia, ale które są łatwe do odczytania. Obraz 5 przedstawia: Corega, agencja Grey, Wielka Brytania Dodatkowe informacje: Reklama prasowa – prasa to rozpowszechniony i dostępny środek przekazywania informacji. Jest też najstarszym, obok plakatu, medium reklamowym. Prasa jest wybierana, przez konsumenta, świadomie. Jej lektura przebiega w skupieniu, a reklamy są akceptowane.
Animacja 3D pt. „Reklama prasowa”

Zadania

R1X8n3IycNFqR
Ćwiczenie 1
Odpowiedz na pytanie. Kto jest autorem hasła pt. Cukier krzepi? Możliwe odpowiedzi: 1. Melchior Wańkowicz, 2. Stanisław Wyspiański, 3. Witold Gombrowicz
RaMfa7rR1PhGR
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na pytanie. W którym kraju pojawiła się pierwsza reklama prasowa? Możliwe odpowiedzi: 1. Francja, 2. Stany Zjednoczone, 3. Anglia
RzGZrFSNj5Sll
Ćwiczenie 3
Odpowiedz na pytanie. Jak nazywa się miejsce w Nowym Jorku, które słynie z dużej ilości bilbordów? Możliwe odpowiedzi: 1. Times Square, 2. Washington Square Park, 3. Columbus Circle
R53MoReNmLkPH
Ćwiczenie 4
Przyjrzyj się ilustracjom i dopasuj je do odpowiedniego opisu.
RKOJnaI6VJkkc
Ćwiczenie 5
Przyporządkuj daty do ważnych wydarzeń z historii reklamy. pierwsza emisja reklamy telewizyjnej Możliwe odpowiedzi: 1. 1478, 2. 1480, 3. 1941, 4. 1927 pierwsza reklama radiowa w Polsce Możliwe odpowiedzi: 1. 1478, 2. 1480, 3. 1941, 4. 1927 najstarszy plakat reklamowy Możliwe odpowiedzi: 1. 1478, 2. 1480, 3. 1941, 4. 1927 pierwsza reklama prasowa Możliwe odpowiedzi: 1. 1478, 2. 1480, 3. 1941, 4. 1927
RcFqa8nalph0z
Ćwiczenie 6
Wśród wymienionych poniżej polskich artystów, wskaż tych, którzy zajmowali się reklamą. Możliwe odpowiedzi: 1. Józef Mehoffer, 2. Stanisław Wyspiański, 3. Zofia Stryjeńska
RLRtzJ51bup1I
Ćwiczenie 7
Wśród niżej wymienionych reklam wskaż te, które są najczęściej wykorzystywane przez reklamodawców. Możliwe odpowiedzi: 1. billboard, 2. reklama prasowa, 3. reklama radiowa
RR2fUb3NZpQ2k
Ćwiczenie 8
Połącz w pary rodzaj reklamy z właściwym miejscem występowania. reklama tranzytowa Możliwe odpowiedzi: 1. przystanek autobusowy, 2. tablet, 3. autobus reklama mobilna Możliwe odpowiedzi: 1. przystanek autobusowy, 2. tablet, 3. autobus reklama typu citylight Możliwe odpowiedzi: 1. przystanek autobusowy, 2. tablet, 3. autobus
RwR6fh4gkGa1x
Ćwiczenie 9
Połącz rodzaj reklamy z odpowiadającym mu opisem. reklama przypominająca Możliwe odpowiedzi: 1. Jest stosowana przede wszystkim jako przedstawienie punktu widzenia w sprawach kontrowersyjnych dla środowiska nabywców oraz zweryfikowania niewłaściwego odbioru działań przedsiębiorstwa., 2. Nie wymaga od klienta podejmowania decyzji zakupu; jej zadanie polega na utrzymaniu poziomu sprzedaży., 3. To tzw. kryptoreklama, natomiast ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje ją jako: wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Reklama ta może więc udawać suchy przekaz informacyjny by skłonić klienta do zakupuna produktu, który zasugeruje się np. niezależnymi badaniami naukowymi., 4. Jest tak skonstruowana by przypominała o konkretnym produkcie zazwyczaj powszechnie znanym. Tego typu reklamy są bardzo krótkie, przez co ich emisja jest bardzo tania. reklama wspierająca Możliwe odpowiedzi: 1. Jest stosowana przede wszystkim jako przedstawienie punktu widzenia w sprawach kontrowersyjnych dla środowiska nabywców oraz zweryfikowania niewłaściwego odbioru działań przedsiębiorstwa., 2. Nie wymaga od klienta podejmowania decyzji zakupu; jej zadanie polega na utrzymaniu poziomu sprzedaży., 3. To tzw. kryptoreklama, natomiast ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje ją jako: wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Reklama ta może więc udawać suchy przekaz informacyjny by skłonić klienta do zakupuna produktu, który zasugeruje się np. niezależnymi badaniami naukowymi., 4. Jest tak skonstruowana by przypominała o konkretnym produkcie zazwyczaj powszechnie znanym. Tego typu reklamy są bardzo krótkie, przez co ich emisja jest bardzo tania. reklama stabilizująca Możliwe odpowiedzi: 1. Jest stosowana przede wszystkim jako przedstawienie punktu widzenia w sprawach kontrowersyjnych dla środowiska nabywców oraz zweryfikowania niewłaściwego odbioru działań przedsiębiorstwa., 2. Nie wymaga od klienta podejmowania decyzji zakupu; jej zadanie polega na utrzymaniu poziomu sprzedaży., 3. To tzw. kryptoreklama, natomiast ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje ją jako: wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Reklama ta może więc udawać suchy przekaz informacyjny by skłonić klienta do zakupuna produktu, który zasugeruje się np. niezależnymi badaniami naukowymi., 4. Jest tak skonstruowana by przypominała o konkretnym produkcie zazwyczaj powszechnie znanym. Tego typu reklamy są bardzo krótkie, przez co ich emisja jest bardzo tania. reklama ukryta Możliwe odpowiedzi: 1. Jest stosowana przede wszystkim jako przedstawienie punktu widzenia w sprawach kontrowersyjnych dla środowiska nabywców oraz zweryfikowania niewłaściwego odbioru działań przedsiębiorstwa., 2. Nie wymaga od klienta podejmowania decyzji zakupu; jej zadanie polega na utrzymaniu poziomu sprzedaży., 3. To tzw. kryptoreklama, natomiast ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje ją jako: wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji. Reklama ta może więc udawać suchy przekaz informacyjny by skłonić klienta do zakupuna produktu, który zasugeruje się np. niezależnymi badaniami naukowymi., 4. Jest tak skonstruowana by przypominała o konkretnym produkcie zazwyczaj powszechnie znanym. Tego typu reklamy są bardzo krótkie, przez co ich emisja jest bardzo tania.
mf0f01459a671ced0_0000000000267

Słownik pojęć

Media społecznościowe
Media społecznościowe

określenie (ang. Social Media), które odnosi się do mediów internetowych i mobilnych aplikacji, pozwalających na komunikowanie się na różnych płaszczyznach, bez ograniczenia przestrzennego. Do najpopularniejszych mediów społecznościowych zaliczamy Facebook, YouTube, Twitter, Linkedin.

Pismo klinowe
Pismo klinowe

to rodzaj pisma stworzonego prawdopodobnie przez Sumerów ok. 3500 lat p.n.e. Zapis następował na glinianej tabliczce za pomocą rylca z łodygi trzciny o trójkątnym przekroju.

Rewolucja przemysłowa
Rewolucja przemysłowa

to proces zmian technologicznych, gospodarczch, społeczno‑kultularnych zapoczątkowany w XVIII w. w Anglii i Szkocji.

mf0f01459a671ced0_0000000000288

Galeria dzieł sztuki

Bibliografia

Literatura przedmiotu:

Wiedza o reklamie, Warszawa – Bielsko‑Biała 2010;

Barber B., Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, Warszawa 2008;

Bralczyk J., Język na sprzedaż czyli o tym, jak język służy reklamie i jak reklama używa języka, Gdańsk 2004;

Caples J., Skuteczna reklama, Warszawa 2001;

Doliński D., Psychologiczne mechanizmy reklamy, Gdańsk 2003;

Kall J., Reklama, Warszawa 1998;

Kufta D., Jak chronić przed manipulacją reklamową, w: (Bez)radność wychowania…?, red. Zbigniew Marek SJ, Magdalena Madej‑Bubula, Kraków 2007;

Mayle P., Wiwat agencja, Warszawa 2003;

Murdoch A., Kreatywność w reklamie, Warszawa 2005;

Radomski A., Internet‑nauka‑historia, Lublin 2012;

Russell J.T., W. Ronald Lane, Reklama według Ottona Kleppnera, Warszawa 2000;

Sareło Z., Media w służbie osoby. Etyka społecznego komunikowania, Toruń 2000;

White R., Reklama, czyli co to jest i jak się ją robi, Warszawa 1993;

Antony Mason, Historia sztuki zachodniej. Od czasów prehistorycznych do XXI wieku, Warszawa 2009, s. 8‑9;

Encyklopedia PWN w trzech tomach. Tom III, P‑Z, Warszawa 1999;

Strona internetowa:

kampaniespoleczne.pl