Obliczenia są kluczem do sukcesu w niemal wszystkich dziedzinach nauki i techniki. Bez znajomości konkretnej wartości sił działających na most nie moglibyśmy przewidzieć, czy bezpiecznie dostaniemy się na drugi brzeg rzeki, a bez umiejętności obliczenia prędkości – kiedy osiągniemy wyznaczony cel podróży. Naszą naukę rozpoczniemy od rozwiązywania zadań dotyczących ruchu jednostajnego prostoliniowego.

R15FbMcoTXWd31

Ilustracja przedstawia wzory fizyczne zapisane na tablicy szkolnej. — Zadania związane z ruchem jednostajnym prostoliniowym nie są trudne – zwykle sprowadzają się do jednego działania połączonego ze skracaniem jednostek

Już potrafisz

klasyfikować ruchy ciał ze względu na ich tor i prędkość;
opisywać ruch jednostajny prostoliniowy;
obliczać drogę, prędkość i czas w ruchu jednostajnym prostoliniowym;
wymieniać przykłady jednostek, w jakich wyrażamy prędkość;
obliczać wartość prędkości w różnych jednostkach;
graficznie przedstawiać zależność przebytej drogi od czasu s(t) i prędkości od czasu v(t) w ruchu jednostajnym;
graficznie przedstawiać drogę przebytą przez ciało poruszające się ruchem jednostajnym – jako pole powierzchni pod wykresem zależności prędkości od czasu.

Nauczysz się

rozwiązywać zadania dotyczące ruchu jednostajnego prostoliniowego.

i3Tj8gmttJ_d5e140

Podczas rozwiązywania zadań z fizyki ważne jest, aby dokonać poprawnej analizy zjawiska, zdefiniować związane z nim wielkości fizyczne i skorzystać z poprawnych wzorów. Jak to wszystko zapamiętać? Trzeba śledzić przykłady i rozwiązywać zadania!

Polecenie 1

W ciągu 2 minut samochód przejechał ruchem jednostajnym 4 km. Oblicz prędkość samochodu. Wynik podaj w kilometrach na godzinę.

Wskazówka

Zapisz odpowiednią zależność (wzór) dla takiego ruchu. Zobacz, które wielkości znasz z treści zadania, a które musisz obliczyć. Zapisz dane i szukane, a następnie wykonaj potrzebne obliczenia.

Polecenie 2

Oblicz drogę przebytą przez pociąg w ciągu 5 sekund, jeżeli jechał on z prędkością 36 km/h. Wynik podaj w metrach.

Polecenie 3

Oblicz, ile czasu zajęło rowerzyście przejechanie 12 km. Rowerzysta poruszał się z prędkością 15 m/s.

i3Tj8gmttJ_d5e195

Podsumowanie

Drogę $s$ w ruchujednostajnym prostoliniowym obliczamy za pomocą wzoru: $s = v \cdot t$ .
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym: $v = \frac{s}{t}$
Wzór na czas w ruchu jednostajnym prostoliniowym:
$t = \frac{s}{v}$
W zapamiętaniu powyższych wzorów pomoże ci film, który pokazuje, jak można je wyprowadzić.

R2zMEpfkWhmXD1

Jak przekształcać wzory?

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Jak przekształcać wzory?

Praca domowa

Polecenie 4.1

Oblicz drogę, którą w ciągu 5 sekund przebyło ciało poruszające się ze stałą prędkością 30 m/s.

Polecenie 4.2

Oblicz średnią wartość prędkości, jaką miało ciało, które przebyło drogę o dlugości 40 km w czasie 30 min. Wynik podaj w metrach na sekundę z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Polecenie 4.3

Oblicz, ile czasu potrzeba do tego, aby samochód poruszający się ze stałą prędkością 80 km/h przebył drogę 123 km.

Zobacz także

Zajrzyj do zagadnień pokrewnych:

Ruch jednostajny prostoliniowyiRGbjn4UEeRuch jednostajny prostoliniowy

i3Tj8gmttJ_d5e274

Zadania podsumowujące

Ćwiczenie 1

R16zpOirHFY7F1

Który zestaw wzorów jest prawidłowy?

$s = v \cdot t; t = \frac{s}{v}; v = \frac{s}{t}$
$s = \frac{v}{t}; v = s \cdot t; t = \frac{v}{s}$
$v = \frac{s}{t}; t = \frac{v}{s}; s = v \cdot t;$

Ćwiczenie 2

RRNHN9g0kZgPU1

Uzupełnij puste miejsce.

Motocyklista przejechał drogę wynosząca 168 km w czasie 80 min. Oznacza to, że wartość średniej prędkości wynosiła ............ $\frac{m}{s}$ .

Rysowanie i analiza wykresów zależności drogi i prędkości od czasu w ruchu jednostajnym prostoliniowym

Ruch zmienny prostoliniowy. Przyspieszenie. Prędkość średnia i chwilowa

Rozwiązywanie zadań dotyczących ruchu jednostajnego prostoliniowego

Podsumowanie

Zadania podsumowujące