Temat

Infradźwięki

Etap edukacyjny

Drugi

Podstawa programowa

VIII. Ruch drgający i fale. Uczeń:

8) rozróżnia dźwięki słyszalne, ultradźwięki i infradźwięki; wymienia przykłady ich źródeł i zastosowań.

Czas

45 minut

Ogólny cel kształcenia

Przedstawienie własności infradźwięków.

Kształtowane kompetencje kluczowe

1. Zdefiniowanie infradźwięków.

2. Prezentacja własności i parametrów infradźwięków.

Cele (szczegółowe) operacyjne

Uczeń:

- potrafi zdefiniować infradźwięki oraz wskazać ich własności,

- przedstawia naturalne i sztuczne źródła infradźwięków.

Metody kształcenia

1. Dyskusja przedstawiająca nowe wiadomości.

2. Dyskusja rozwijająca się w toku wspólnego rozwiązywania problemu przez klasę lub grupę.

Formy pracy

1. Praca grupowa.

2. Współpraca z nauczycielem podczas rozwiązywania powstałych problemów.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Proszę przygotuj odpowiedzi na następujące pytania:

1. Co to jest fala dźwiękowa?
2. Wymień cechy dźwięku.
3. Co to jest zakres słyszalności?

Realizacja lekcji

Co to są infradźwięki?

Infradźwięki to drgania ośrodka, w którym się rozchodzą częstotliwości poniżej częstotliwości słyszalnej.

Umownie zakres infradźwięków przyjmuje się jako pasmo o częstotliwościach pomiędzy 0,1 i 20 Hz. Długość fal infradźwiękowych jest powyżej 17 m, dlatego też słabo tłumione mogą rozchodzić się na znaczne odległości.

Czy można usłyszeć infradźwięki?

Infradźwięki wchodzące w skład hałasu, nie są słyszalne. Ale są odbierane przez organizm, w specyficzny sposób, drogą słuchową (głównie przez narządy słuchu). Słyszalność tych infradźwięków jest uzależniona od poziomu ciśnienia akustycznego.

Niektóre zwierzęta, np. słonie i wieloryby mogą się porozumiewać ze sobą przy użyciu infradźwięków.

Wskaż naturalne źródła infradźwięków.

Naturalnymi źródłami infradźwięków są:

- trzęsienia ziemi,
- erupcja wulkanów,
- zorze polarne,
- fale oceaniczne,
- huraganowy wiatr,
- opadanie mas wody z dużych wodospadów.

Wskaż sztuczne źródła infradźwięków.

Sztuczne źródła infradźwięków generowane przez człowieka.

Z infradźwiękami możemy się spotkać w dużych biurowcach oraz budynkach przemysłowych.

Źródłem tych infradźwięków są maszyny i urządzenia. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne wzmacniają te dźwięki.

Infradźwięki są generowane przez:

- drgania mostów,
- pracę elektrowni wiatrowych,
- pracę silników odrzutowych,
- eksplozje.

[Slideshow]

Przedstaw własności infradźwięków.

Własności infradźwięków:

- Bardzo dobrze rozchodzą się w powietrzu i na duże odległości. Praktycznie nie występuje zmiana natężenia infradźwięków.
- Infradźwięki rozchodzą się z prędkością fal dźwiękowych.
- Infradźwięki nie są tłumione przez ekrany akustyczne lub ich tłumienie jest bardzo małe.
- Ludzie nie mogą usłyszeć infradźwięków, ale mogą je odczuwać. Działanie infradźwięków na organizm ludzki jest wielce nieprzyjemne. Przy dużych natężeniach infradźwięki stają się wręcz niebezpieczne.
- Infradźwięki mogą wywoływać uczucie lęku oraz niepokoju. Skutkiem oddziaływań infradźwięków są mdłości i bóle głowy. Zaburzają one zmysł równowagi. Ze względu na brak celowości budowania osłon chroniących przed działaniem infradźwięków, wzbudzają zainteresowanie wykorzystaniem militarnym. Badania te są oczywiście utajnione.
- Infradźwięki słyszą niektóre zwierzęta, które wykorzystują je do komunikowania się czasami na bardzo duże odległości. Takimi zwierzętami są między innymi żyrafy, słonie oraz wieloryby.

Podsumowanie lekcji

Infradźwięki – to fale akustyczne (dźwięki) o częstotliwościach pomiędzy 0,1 i 20 Hz. Są one niesłyszalne dla człowieka. W warunkach naturalnych powstają między innymi podczas eksplozji, wyładowań atmosferycznych, trzęsień ziemi oraz falowań wody. Przy odpowiednio wysokim poziomie ciśnienia akustycznego, oddziaływają negatywnie na człowieka. Wywołują zaniepokojenie oraz nudności, a nawet stany depresji, itp. Infradźwięki są odbierane nie tylko przez uszy, ale również przez receptory wibracji znajdujące się np. na skórze lub w ścięgnach, mięśniach, i stawach. Omawiane dźwięki o tak niskiej częstotliwości mogą wywoływać drgania rezonansowe, w szczególności w obrębie klatki piersiowej, gardła lub jamy brzusznej.