Ilustracja przedstawia schemat zbudowany z czterech kafelków. Na górze największy z napisem Mesjanizm poniżej z odchodzącymi strzałkami trzy mniejsze z napisami od lewej: millenaryzm, apokaliptyzm, pasjonizm. Oznaczone są: 1. Mesjanizm. Mesjasz realizuje swoją misję, którą jest przeprowadzenie narodu (lub narodów) przez ciężkie dla niego czasy i zamęt historyczny, ku szczęśliwej przyszłości. Idea misji i idea mesjasza są tu niezbędne. Jeżeli twórca koncepcji wskazuje misję danego narodu, lecz nie uważa go za mesjasza zbiorowego (naród wybrany) i nie wskazuje mesjasza jednostkowego (przewodzącego narodowi), mamy do czynienia z „misjonizmem”, lecz nie z mesjanizmem. Obraz przedstawia grupę ludzi, która skupiona wokół lidera. Ludzie patrzą w niebo i mają wyciągnięte ręce. Liderem grupy jest mężczyzna, który trzyma laskę i jest oświetlony promieniem słońca. Mężczyzna spogląda w górę. 2. Millenaryzm. Idea szczęśliwej, pomyślnej, echatologicznej przyszłości, na przykład Królestwa Bożego na ziemi. W polskim romantyzmie każda koncepcja mesjaniczna była równocześnie millenaryzmem. Obraz przedstawia starszego mężczyznę z brodą, który wygląda, jakby był zbudowany z chmur. Trzyma kulę, w której są postaci ludzkie. Wokół mężczyzny znajdują się ludzie. 3. Apokaliptyzm. Apokaliptyczna wizja piekła na ziemi, cierpienia i krwawego końca dziejów, przed którymi ewentualnie może nas obronić tylko mesjasz i zawierzenie jego misji. Obraz przedstawia czterech jeźdźców na koniach. Pierwszy jest wychudzony, tak samo jak jego koń. Drugi jeździec trzyma wagę, trzeci miecz, a czwarty łuk i strzałę. Pod nimi leżą tratowani ludzie. Nad jeźdźcami leci anioł, a za nim znajdują się błyski i skłębione chmury. 4. Pasjonizm. Motyw cierpień jednostek, a nawet całych narodów, niezbędnych w chwilach dziejowego kryzysu. Często także motyw koniecznego odpokutowanie dawnych win, bez którego nie nastanie pomyślna przyszłość. Obraz przedstawia Jezusa, który siedzi samotnie na skale.

Ilustracja przedstawia schemat zbudowany z czterech kafelków. Na górze największy z napisem Mesjanizm poniżej z odchodzącymi strzałkami trzy mniejsze z napisami od lewej: millenaryzm, apokaliptyzm, pasjonizm.