Tabela prezentująca podział nauk według Arystotelesa ze Stagiry. Tabela ma cztery kolumny: nauki teoretyczne, nauki praktyczne, nauki wytwórcze, nauki pozostałe. Nauki teoretyczne najważniejsze z nauk. Ich cel: mądrość (wiedza dla samej wiedzy). Zalicza się do nich: metafizykę, fizykę, psychologię i matematykę. Nauki praktyczne drugie w kolejności. Ich cel: wychowanie (wiedza do zastosowania praktycznego). Zalicza się do nich politykę i etykę. Nauki wytwórcze, nauki najniższe w hierarchii. Ich cel: wytwarzanie przedmiotów. Zalicza się do nich: rzemiosła, sztuki piękne. Pozostałe nauki, nauki nienależące do trzech poprzednich grup, ale łączące się z nimi pośrednio. Zalicza się do nich: logikę, retorykę, poetykę. Opis punktów znajdujących się w tabeli: 1. Metafizyka Według Arystotelesa stanowi naukę pierwszą, a wiec najważniejszą dziedzinę filozoficzną. Opisuje ona całość wszelkiego istnienia. Posługuje się pojęciami bytu, substancji, Nieruchomego Poruszyciela. Najszerzej wyłożona w traktacie Metafizyka stanowiącego zbiór notatek Arystotelesa do wykładów. Ilustracja ukazuje ręcznie dekorowany inkunabuł. Znajduje się na nim tekst w języku łacińskim otoczony bogatą ornamentyką i na górze postaciami ludzkimi.
Na ilustracji ręcznie dekorowany inkunabuł z początkiem Metafizyki Arystotelesa. Na ilustracji widoczni są dyskutujący filozofowie oraz małpa jako ich przeciwieństwo., 2. Fizyka. W ujęciu Arystotelesa stanowi filozofię drugą, a więc drugą pośród najważniejszych dyscyplin filozoficznych. Jest poświęcona otaczającemu nas światu, ożywionemu i nieożywionemu. Zawiera wszystkie nauki szczegółowe, od chemii i geografii, po hydrologię i botanikę. Posługuje się pojęciami materii, czasu, przestrzeni i terminologią nauk szczegółowych. Wyłożona przez Arystotelesa w Fizyce, częściowo w Metafizyce i w pomniejszych rozprawkach.{image#} Rycina przedstawia portret starszego mężczyzny w drapowanej szacie. Mężczyzna ma uniesioną lewą rękę ze wskazującym palcem. Na ilustracji astronom Ptolemeusz żyjący w II w. n.e. Jest to autor m.in. napisanego po grecku Mathematike Syntaxis, traktatu w trzynastu księgach, będącego kompendium wiedzy astronomicznej oraz zawierającego matematyczny wykład teorii geocentrycznej. Poglądy Ptolemeusza na kolejnych kilkanaście stuleci ugruntowały wizję budowy wszechświata, którą porzucił dopiero Mikołaj Kopernik., 3. Psychologia. Dyscyplina filozoficzna poświęcona duszy ludzkiej, formalnie stanowiąca dział fizyki. Bada proces poznawania świata, zmiany zachodzące w ludzkim umyśle, zasięg naszych zmysłów i zdolności rozumu. Wyłożona w traktacie O duszy. Obraz przedstawia młodą, piękną kobietę w długiej szacie. Klęczą przed nią mężczyźni, kobiety i dzieci. Na ilustracji obraz autorstwa Luca Giordano Psyche honorowana przez lud. Bogini Psyche w mitologii greckiej to uosobienie duszy ludzkiej. Najczęściej jest przedstawiana jako młoda dziewczyna ze skrzydłami., 4. Matematyka Najmniej rozwijana przez Stagirytę dziedzina filozofii, jej zagadnienia wspomina w Metafizyce. Arystoteles mimo to dokonał w niej wielkiej rewolucji, bo pomimo tradycji pitagorejskiej, którą kontynuował Platon, uznał, że liczby nie mają żadnych religijnych i mistycznych właściwości, lecz są abstrakcyjnym wymysłem rozumu ludzkiego.{image#}Zdjęcie przedstawia zniszczoną kartę papieru z zapiskami i figurami geometrycznymi. Na zdjęciu jeden z najstarszych ocalałych fragmentów Elementów Euklidesa, znaleziony w Oxyrhynchus i datowany na około 100 n.e. Widoczny na ilustracji schemat należy do Księgi II. Euklides był jednym z pierwszych autorów prac teoretycznych z dziedziny matematyki. Jego Elementy były podstawowym podręcznikiem geometrii aż do XIX wieku., 5. Polityka. Służy wychowaniu całego narodu. Rozważa zagadnienia sprawiedliwości społecznej, możliwe ustroje państwa idealnego, a także sposoby zarządzania rodziną przez jej nestora. Wyłożona w traktacie Polityka. Obraz przedstawia grecką Agorę, na której zgromadzony jest tłum ludzi. Przemawia do nich z podwyższenia młody mężczyzna. Na ilustracji obraz Philippa Foltza Mowa pogrzebowa Peryklesa przedstawiający scenę wygłaszania mowy przez oratora pod koniec pierwszego roku wojny peloponeskiej. Perykles był ateńskim politykiem, retorem i reformatorem ateńskiej demokracji., 6. Etyka. Służy wychowaniu pojedynczego obywatela, uczy zasady zachowania złotego środka i przedstawia cnotę jako rozumne zachowanie się myślącego człowieka. Wyłożona w Etyce Eudemejskiej, Etyce wielkiej, a przede wszystkim w Etyce Nikomachejskiej. Obraz przedstawia siedzącą, młodą kobietę z obnażonymi piersiami. Kobieta trzyma w lewej dłoni róg obfitości. Otaczają ją nadzy kobiety i mężczyźni, patrzący się na nią.

Na ilustracji alegoria szczęścia jako ostatecznego celu życia ludzkiego autorstwa Angelo Bronzino. Sednem etyki teleologicznej jest pytanie o to, do czego ostatecznie dążę swoim działaniem, do którego celu dążę. W tradycji ostatni cel człowieka nazywany jest często szczęściem. Dla eudajmonistów (np. Platona, Arystotelesa) szczęśliwy jest ten, kto działa w sposób racjonalny., 7. Rzemiosło - Kowalstwo;
- murarstwo;
- rybołówstwo;
- kaletnictwo;
- zduństwo;
- krawiectwo itd. Obraz przedstawia wnętrze kuźni, w której znajduje się kowal z młodym pomocnikiem.<sub>John Neagle, Pat Lyon w Kuźni, 1829., 8. Sztuki piękne - Komedia;
- dramat;
- epos;
- muzyka;
- malarstwo;
- rzeźba itd. Obraz przedstawia scenę teatralną, na której znajdują się młoda kobieta i młody mężczyzna. Scenie przyglądają się z zaciekawieniem widzowie.Honoré Daumier, Sztuka, 1860., 9. Logika. Zwana przez Arystotelesa „analityką”. Nie należy do nauk teoretycznych i praktycznych, lecz służy każdej z nich. Bada podstawowe kategorie, terminy i definicje filozoficzne, weryfikuje ich zgodność z rzeczywistością. Wyłożona w pomniejszych rozprawach, takich jak Kategorie, Analityki pierwsze, Analityki wtóre, które wchodzą w skład Organonu. Logika pełni funkcję służebną wobec wszystkich nauk, wyznacza bowiem zakres ich rozważań i weryfikuje poprawność stawianych przez nie sądów. Zdjęcie przedstawia kartę tytułową, starego łacińskiego wydania Logiki Arystotelesa. Źródło: Biblioteca Huelva, Wikimedia Commons. Na ilustracji wydanie pism logicznych Arystotelesa z 1570 r., 10. Retoryka. Nie należy do nauk teoretycznych i praktycznych, lecz służy im, nauczając argumentacji i sposobów przekonywania do swoich racji. Przydaje się w życiu codziennym, chociażby w sądach czy politycznych dysputach, ale najważniejsza okazuje się podczas nauczania. Wyłożona w traktacie Retoryka. Retoryka pełni funkcję służebną zwłaszcza w stosunku do polityki. Zdjęcie przedstawia marmurową rzeźbę dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna ubrany jest w togę, stoi, ma uniesioną ku górze prawą rękę.Wikimedia Commons. Na ilustracji postać starożytnego oratora Aule Metele, odzianego w krótką togę. Jej naukami pomocniczymi są retoryka i ekonomia, 11. Poetyka. Według niektórych źródeł poetyka należy należy do nauk pojetycznych (wytwórczych). Należy jednak zauważyć, że głównie służy im do analizy dzieł sztuki. Arystoteles nie poświęcał jej wiele uwagi, opracował jedynie zagadnienia piękna, mimesis i katharsis, wnosząc duży wkład w zainicjowanie estetyki. Wyłożona w dziele Poetyka. Poetyka służy wszelkim możliwym naukom wytwórczym. Obraz przedstawia marmurowy taras. Siedzi na nim mężczyzna grający na harfie. Przyglądają się mu i słuchają jego gry cztery młode kobiety i młody mężczyzna. Na ilustracji obraz Lawrence Alma-Tademy, Safo i Alkajos z Mityleny. Poeta Alkajos gra na kitarze. Recytacja utworów lirycznych często odbywała się przy akompaniamencie.</sub>