Ilustracja interaktywna. Zdjęcie przedstawia flagi państw. Elementy ilustracji interaktywnej: 1. Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Zdjęcie przedstawia niewysoki, zabytkowy budynek zwieńczony wysokim dachem. Na środku znajduje się dziedziniec, który jest oddzielony od ulicy wysokim płotem. Źródło: Adrian Grycuk, CC BY-SA 3.0.

Biuro to zostało powołane w 1990 r. w Warszawie jako Biuro Wolnych Wyborów. Jego zadaniem jest prowadzenie nadzoru nad przebiegiem wyborów w państwach OBWE, wspieranie instytucji demokratycznych i inicjatyw służących rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego. Na mocy Dokumentu Spotkania Kopenhaskiego KBWE obserwatorzy pochodzący z krajów KBWE/OBWE mają prawo być zapraszani przez państwa, w których odbywają się wybory, w celu nadzorowania prawidłowości ich przebiegu. Biuro zajmuje się też pomocą w adoptowaniu praw „ludzkiego wymiaru” dla krajów nowo przyjętych do KBWE/OBWE. Raz na dwa lata w Warszawie organizowane są konferencje przeglądowe dotyczące realizacji „ludzkiego wymiaru” OBWE., 2. Wysoki Komisarz OBWE ds. Mniejszości Narodowych Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę. Ma krótkie włosy, zmarszczki na twarzy oraz okulary w dużych i grubych oprawkach. Mężczyzna ubrany jest w garnitur. Siedzi przy mikrofonie. Pierwszy Wysoki Komisarz Max van der Stoel
Źródło: Rob C. Croes / Anefo, CC BY-SA 3.0.

Urząd ten został powołany w 1992 r., a funkcjonuje od 1993 r. Jego siedziba mieści się w Hadze. Celem działań komisarza jest zapobieganie konfliktom z udziałem mniejszości narodowych. Na podstawie upoważnienia Wysokiej Rady OBWE może też reagować na istniejący już konflikt poprzez nawiązanie kontaktów ze stronami i poszukiwanie możliwych rozwiązań. Nie jest ombudsmanem, czyli nie rozpoznaje indywidualnych skarg ani problemów związanych z terroryzmem., 3. Przedstawiciel ds. Wolnych Mediów Urząd ten został ustanowiony w 1997 r., a jego siedziba znajduje się w Wiedniu. Przedstawiciel ds. Wolnych Mediów ma ostrzegać przed zagrożeniami dotyczącymi ograniczania wolności słowa oraz wyrażania poglądów i opinii. Nie jest arbitrem, dąży natomiast do rozwiązania problemu ograniczenia tychże wolności. Składa sprawozdania Wysokiej Radzie OBWE podczas spotkań przeglądowych OBWE., 4. Mechanizm wiedeński Mechanizm ten sankcjonuje dotychczasową praktykę dyplomatyczną i polega na prawie każdego państwa do wystosowania pisemnego zapytania do innego państwa w kwestii naruszania na jego terytorium praw człowieka, a następnie prawa do dwustronnego spotkania poświęconego temu tematowi. Kolejny etap postępowania polega na przedstawieniu sprawy innym państwom należącym do KBWE/OBWE. W razie niepowodzenia kroków przedsięwziętych w poprzednim etapie, kwestię nieprzestrzegania praw człowieka przez dane państwo można uczynić tematem okresowego spotkania wszystkich państw OBWE., 5. Mechanizm moskiewski Przewiduje dwa rodzaje misji w państwie, które jest podejrzewane o nieprzestrzeganie praw człowieka.
Po pierwsze, może to być misja ekspercka wyłaniana spośród specjalistów, których każde państwo strona KBWE/OBWE ma prawo zaprosić na swoje terytorium. Każde państwo ma również prawo wystąpić do Wysokiej Rady KBWE/OBWE o zgodę na wysłanie misji eksperckiej do innego państwa. Misja ta przedstawia opinię państwu przyjmującemu i Wysokiej Radzie OBWE.
Po drugie, w przypadku niepowodzenia misji eksperckiej, sześć państw należących do KBWE/OBWE (a więc nie na zasadzie konsensusu) ma prawo samodzielnie ustanowić misję sprawozdawczą, której zadaniem jest rozpatrzenie przypadków łamania praw człowieka i przedstawienia propozycji rozwiązania tych problemów w sprawozdaniu dla państwa przyjmującego misję i dla Wysokiej Rady KBWE/OBWE., 6. Mechanizm praski Powstał w 1992 r. Pozwala najważniejszym organom KBWE/OBWE – Radzie Ministerialnej albo Wysokiej Radzie – na podjęcie pokojowych działań bez zgody państwa, co do którego zachodzi podejrzenie poważnego naruszenia na jego terytorium praw człowieka, demokracji i rządów prawa. Ten mechanizm podejmowania decyzji jest określany mianem konsensus minus jeden., 7. Misje i operacje terenowe Są formą działalności podjętą przez OBWE od początku lat 90. XX w. Misje są instrumentami wczesnego ostrzegania, zapobiegania konfliktom oraz ich rozładowywania. Stanowią także reakcję na naruszenie praw człowieka i służą ich promocji.
Misje bądź operacje terenowe były prowadzone lub są nadal obecne w Albanii, Armenii, Azerbejdżanie, Białorusi, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Czeczenii, Estonii, Gruzji, Kazachstanie, Kirgistanie, Kosowie, Łotwie, Macedonii, Mołdawii, Federacji Rosyjskiej, Tadżykistanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie oraz Ukrainie.
Misje sporządzają okresowe sprawozdania, mogą prowadzić działania monitorujące i interwencyjne. Skuteczność misji zależy od postawy władz państwa strony – czy utrudniają działania misji, czy z nią współpracują. Decyzję o zorganizowaniu misji podejmuje Stała Rada OBWE za zgodą państwa, na którego terytorium ma działać misja., 8. Komitety Helsińskie Niezależne inicjatywy obywatelskie kontrolujące przestrzeganie praw człowieka.