Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się ze schematem interaktywnym dotyczącym sejmu i senatu, a następnie wykonaj polecenia.

Struktura Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

RWjAqFuS27rFo1
Schemat interaktywny. Schemat składa się z bloków, które są połączone strzałkami. Elementy schematu interaktywnego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (460 posłów). Koła lub kluby oparte na zasadzie przynależności do partii i ugrupowań politycznych (koło — 3 posłów, klub — 15 posłów) 1. Sejm RP Składa się z 460 posłów wybieranych w głosowaniu tajnym w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, proporcjonalnych. Kadencja trwa 4 lata: od dnia pierwszego posiedzenia nowo wybranego sejmu do dnia poprzedzającego dzień zebrania się sejmu następnej kadencji. Kadencję sejmu może skrócić Prezydent RP w dwóch konstytucyjnie określonych sytuacjach (obligatoryjnie – w przypadku nieudzielenia Radzie Ministrów wotum zaufania w „trzecim kroku” powoływania rządu, art. 155 ust. 2; fakultatywnie – kiedy nie zostanie przedstawiona Prezydentowi RP ustawa budżetowa do podpisu w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia sejmowi jej projektu, art. 225). Sejm może również podjąć uchwałę o samorozwiązaniu. Sejm obraduje ciągle pod przewodnictwem marszałka sejmu. Obrady sejmu są jawne. Sejm RP posiada połączenie z Kancelarią Sejmu RP. Kancelaria Sejmu RP obsługuje posiedzenia plenarne sejmu i stwarza warunki do wykonywania mandatu posła. 7. Kancelaria Sejmu RP. Jest urzędem służącym sejmowi i jego organom w zakresie prawnym, organizacyjnym, doradczym, finansowym i technicznym. Stwarza posłom warunki do uczestniczenia w pracach sejmu i jego organów oraz do wykonywania mandatu poselskiego w okręgu wyborczym. Służy klubom parlamentarnym, kołom i zespołom poselskim oraz posłom niezrzeszonym do działania w siedzibie sejmu. Obsługuje również od strony prawnej i administracyjnej Zgromadzenie Narodowe. Kancelaria Sejmu RP posiada połączenie ze stałymi komisjami sejmowymi. Kancelaria Sejmu RP dostarcza niezbędne materiały do pracy w komisjach. 5. Komisje stałe. Na mocy artykułu 17 Regulaminu Sejmu RP można powoływać komisje sejmowe w celu rozpatrywania i przygotowywania spraw stanowiących przedmiot prac sejmu, wyrażania opinii w sprawach przekazanych pod ich obrady i kontroli sejmowej w zakresie określonym Konstytucją RP i ustawami. Sejm IX kadencji powołał 29 komisji stałych: Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych (ASW), Komisję Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii (CNT), Komisję ds. Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych (ESK), Komisję ds. Kontroli Państwowej (KOP), Komisję ds. Petycji (PET), Komisję ds. Służb Specjalnych (KSS), Komisję ds. Unii Europejskiej (SUE), Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży (ENM), Komisję Etyki Poselskiej (EPS), Komisję Finansów Publicznych (FPB), Komisję Gospodarki i Rozwoju (GOR), Komisję Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (GMZ), Komisję Infrastruktury (INF), Komisję Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki (KFS), Komisję Kultury i Środków Przekazu (KSP), Komisję Łączności z Polakami za Granicą (LPG), Komisję Mniejszości Narodowych i Etnicznych (MNE), Komisję Obrony Narodowej (OBN), Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (OSZ), Komisję Odpowiedzialności Konstytucyjnej (ODK), Komisję Polityki Senioralnej (PSN), Komisję Polityki Społecznej i Rodziny (PSR), Komisję Regulaminową, Spraw Poselskich i Immunitetowych (RSP), Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi (RRW), Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej (STR), Komisję Spraw Zagranicznych (SZA), Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka (SPC), Komisję Ustawodawczą (UST), Komisję Zdrowia (ZDR). Skład komisji jest wybierany przez sejm na wniosek Prezydium Sejmu RP po uprzedniej opinii Konwentu Seniorów. Kancelaria Sejmu RP posiada połączenie z komisjami nadzwyczajnymi. Kancelaria Sejmu RP dostarcza niezbędne materiały do pracy w komisjach. 6. Komisje nadzwyczajne. Takie, które są powoływane przez sejm i mają dokładnie określone cel, zadania i tryb działania. W sejmie IX kadencji do lipca 2020 roku działała tylko jedna taka komisja – Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach (NKK). Kancelaria Sejmu RP posiada połączenie z Prezydium Sejmu RP. Kancelaria Sejmu RP zapewnia techniczno-organizacyjne warunki, dostarcza opracowania, ekspertyzy. Prezydium Sejmu RP. Marszałem, wicemarszałkowie. 4. Prezydium Sejmu RP. Naczelny organ kierowniczy sejmu. Składa się z marszałka sejmu i wicemarszałków. Głos doradczy w pracach Prezydium Sejmu RP ma szef Kancelarii Sejmu RP. Ustala plan pracy sejmu, przygotowuje wykładnię Regulaminu Izby Poselskiej, zajmuje się kwestiami prawnymi posłów, przekazuje poszczególnym komisjom sejmowym odpowiednie sprawy do rozpatrzenia. 2. Marszałek Sejmu RP. Jest wybierany z grona posłów na pierwszym posiedzeniu sejmu, przewodniczy obradom sejmu, reprezentuje sejm na zewnątrz i strzeże jego praw. Marszałek Sejmu RP zwołuje jego posiedzenia i kieruje jego pracami, nadaje bieg inicjatywom ustawodawczym. Przewodniczy Zgromadzeniu Narodowemu i wspólnym posiedzeniom sejmu i senatu. Jest drugą osobą w państwie po Prezydencie RP i jeśli pojawia się taka konieczność, tymczasowo zastępuje Prezydenta RP. Konwent Seniorów. Marszałek, wicemarszałkowie, przewodniczący klubów poselskich. 3. Konwent Seniorów. To organ zapewniający współdziałanie klubów poselskich w toku prac sejmowych, ma funkcje doradcze wobec marszałka sejmu i Prezydium Sejmu RP. Składa się z marszałka sejmu, wicemarszałków i przedstawicieli klubów parlamentarnych, klubów poselskich oraz porozumień poselskich i kół poselskich.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Struktura Senatu Rzeczypospolitej Polskiej

R19Su93pk2cax1
Schemat interaktywny. Schemat składa się z bloków, które są połączone strzałkami. Elementy schematu interaktywnego. Senat Rzeczypospolitej Polskiej (100 senatorów). 1. Senat RP Liczy 100 senatorów wybieranych w głosowaniu tajnym w wyborach powszechnych, bezpośrednich w jednomandatowych okręgach wyborczych na czteroletnią kadencję powiązaną z kadencją Sejmu RP. Wraz ze skróceniem kadencji sejmu skrócona zostaje również kadencja senatu. Senat RP ma mniejsze kompetencjach niż Sejm RP. Jak można przeczytać na stronie internetowej Senatu RP, Nierównoprawność izb parlamentu nie dotyczy jednak zmiany konstytucji. Może ją zainicjować również senat. Dokonanie tego z inicjatywy sejmu wymaga zgody senatu udzielanej bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów, w terminie nie dłuższym niż 60 dni od uchwalenia ustawy zmieniającej konstytucję. (…) Obie izby na równych prawach – każda większością 2/3 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby swoich członków – uchwalają ustawę o wyrażeniu zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, na podstawie której ma nastąpić przekazanie kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach organowi międzynarodowemu lub organizacji międzynarodowej. (…) Senat na równych prawach z sejmem współtworzy Zgromadzenie Narodowe. Senat RP posiada połączenie z Kancelarią Senatu RP. Kancelaria Senatu RP posiada połączenie ze stałymi komisjami senatu. Kancelaria Senatu RP organizuje prace komisji. 5. Komisje stałe. Powoływane są przez senat w celu rozpatrzenia i przygotowania spraw stanowiących przedmiot prac senatu lub wyrażenia opinii w sprawach przekazanych pod obrady senatu, marszałka senatu lub Prezydium Senatu RP. Senat X kadencji powołał 16 komisji stałych:
– Komisję Budżetu i Finansów Publicznych;
– Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności;
– Komisję Infrastruktury;
– Komisję Kultury i Środków Przekazu;
– Komisję Nauki, Edukacji i Sportu;
– Komisję Obrony Narodowej;
– Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji;
– Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich;
– Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej;
– Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
– Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej;
– Komisję Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą;
– Komisję Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej;
– Komisję Środowiska;
– Komisję Ustawodawczą;
– Komisję Zdrowia. 6. Komisje nadzwyczajne. Senat może też powoływać komisje nadzwyczajne do rozpatrzenia spraw niepodlegających komisjom stałym. Do lipca 2020 roku powołano Komisję Nadzwyczajną do spraw Klimatu. Kancelaria Senatu RP posiada połączenie z Prezydium Senatu RP. Kancelaria Senatu RP zapewnia techniczno-organizacyjne warunki, dostarcza opracowania, ekspertyzy. Prezydium Senatu RP. Marszałek, wicemarszałkowie. 3. Prezydium Senatu RP. Organ senatu, który zajmuje się interpretowaniem regulaminu senatu, zleca komisjom senackim rozpatrzenie spraw w danym zakresie, ustala zasady organizowania doradztwa naukowego na rzecz senatu, czuwa nad wykonywaniem przez senatorów ich obowiązków, opiniuje sprawy wniesione przez marszałka senatu. Składa się z marszałka senatu i wicemarszałków. Kancelaria Senatu RP posiada połączenie z Marszałkiem Senatu RP. Marszałek Senatu RP powołuje szefa Kancelarii; nadzoruje prace Kancelarii. 2. Marszałek Senatu RP. Stoi na straży praw i godności senatu i jest jego najwyższym przedstawicielem. Marszałka wybiera się na pierwszym posiedzeniu senatu w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów. Przewodniczy obradom Senatu RP, jest trzecią osobą w państwie po Prezydencie RP i Marszałku Sejmu RP. Konwent Seniorów. Marszałek, wicemarszałkowie, przewodniczący klubów poselskich. 4. Konwent Seniorów. Jest to organ zapewniający współdziałanie klubów senackich i kół senackich w sprawach związanych z działalnością i tokiem prac senatu. Ma także funkcję doradczą wobec marszałka senatu i Prezydium Senatu RP. Składa się z marszałka senatu, wicemarszałków i przedstawicieli klubów parlamentarnych, klubów i porozumień senackich skupiających minimum 7 senatorów.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
R1Zb7J7Mo7duS
Wskaż różnice między prawem wyborczym do sejmu i senatu. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
RiaUePZtIjcba
Omów funkcje komisji śledczych powoływanych przez Sejm RP. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 3
RRd2iHnteBAhr
Przedstaw zakres kompetencji Prezydium Sejmu RP. (Uzupełnij).