Nauczysz się
konstruować zdania za pomocą bezprzyimkowej składni łacińskiej (składnia nazw miast);
komunikowania się w języku łacińskim;
definiować korzenie kultury europejskiej w postaci kultury antycznej na bazie informacji o największych miastach Cesarstwa Rzymskiego.
Wprowadzenie Ucząc się języków obcych często zauważamy, że wiele składni różni się od tych, używanych w naszym rodzimym języku. Także w łacinie mamy wiele struktur, których nie można dosłownie przetłumaczyć na polski, tracą bowiem wtedy sens. Ta lekcja poświęcona jest bezprzyimkowej składni nazw miast i małych wysp. Zanim jednak przyjrzymy się jej dokładniej, przypomnijmy sobie kilka faktów na temat znanych miast basenu Morza Śródziemnego w czasach antycznych.
R1DD7MSc7AfsP 1 Ilustracja przedstawia pracę Joanesa Christopha Harenberga - mapa Grecji. Praca pochodzi z 1741 roku i znaleźć ją możemy w atlasie Homanna Heirsa. Ukazuje ona wschodnią część Morza Śródziemnego. Tereny Grecji, Bałkanów i Anatolii zaznaczone są kolorami i kolorowymi konturami.
Joanes Christoph Harenberg Mapa Grecji, 1741 r., zawarta w atlasie Homann Heirs Maior Atlas Scholasticus ex Triginta Sex Gen-eralibus et Specialibus, wikipedia.org, domena publiczna
Alexandrīa R1cmC1q26ZxXW 1 Ilustracja przedstawia pracę Roberta Von Spalarta pod tytułem „Latarnia morska na Faros”. Dzieło powstało w latach 1804-1811. Na fotografii widzimy latarnię morską, która zbudowana została około 280-279 przed naszą erą. Z komina latarni wydobywa się dym. Budowla jest w kolorze szarym. Przy latarni znajduje się mała wyspa, na której zostały wybudowane liczne domy. Na morzu możemy dostrzec pływające dwa statki. Biorąc pod uwagę architektoniczne ukształtowanie budowli uważana ona była za jeden ze starożytnych cudów świata. Obecnie szacuje się, że wysokość latarni sięga około 115-120 metrów.
Robert Von Spalart, „Latarnia morska na Faros” (Alexandria, Egipt), 1804 – 1811 r. , rycina w Versuch über das Kostum der vorzüglichsten Völker des Alterthums, des Mittelalters und der neueren Zeiten. French. Atlas. Pl. T.H.H., wikipedia.org, domena publiczna
Alexandrīae bibliothēca magna erat.
Nāvēs m66f3b3939fffdd94_0000000000005 Nāvēs multae Alexandrīam appulsae sunt. - Pharus Alexandrīnus ad portum eās dūxit.
Alexandrīā Hypatia m66f3b3939fffdd94_0000000000007 Hypatia oriunda est m66f3b3939fffdd94_0000000000008 oriunda est , philosopha ā hostibus suīs necāta.
R1dfICDs6GPAM Ilustracja przedstawia pracę Jules Maurice Gasparda pod tytułem „Portret Hypatii”. Dzieło pochodzi z 1908 roku i ówczesnych czasach zostało opublikowane w „Małe podróże do domów wielkich nauczycieli”. Na fotografii widzimy młodą kobietę. Widoczne jest popiersie postaci ustawionej bokiem do odbiorcy dzieła. Kobieta ma długie, upięte włosy. Portret został wykonany w odcieniach szarości.
Jules Maurice Gaspard, „Portret Hypatii”, 1908 r., opublikowany w Little Journeys to the Homes of Great Teachers, wikipedia.org, domena publiczna
m66f3b3939fffdd94_0000000000005 nāvis, - is f. –
RGlbuVb0hz9zJ 1 Zdjęcie przedstawia prom pasażerski na morzu. Fotografia zrobiona jest o zachodzie słońca.
Statek, statki.info, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000006 appellō, - ere, - pulī, - pulsum – przybić do brzegu, zawinąć do portu
m66f3b3939fffdd94_0000000000007 (IV/V w. n.e.) córka znanego matematyka Teona z Aleksandrii, niezwykle wykształcona, zwłaszcza w dziedzinie matematyki i filozofii neoplatońskiej. W domu jej gromadzili się uczeni, ona również prowadziła wykłady. Ponieważ w naukach jej dopatrywano się wrogiego stosunku do chrześcijaństwa, stała się ofiarą fanatycznego tłumu, który w r. 415 n.e. pod wpływem podburzających mów biskupa Cyryla rzucił się na Hypatię i rozszarpał ją. Jest ona bohaterką dramatu Marii Konopnickiej pt. Hypatia .
m66f3b3939fffdd94_0000000000008 orior, orīri, ortus sum - pochodzić
Olympia REKt7yjqzfRe5 1 Ilustracja przedstawia model starożytnej Olimpii. Dzieło powstało w 1980 roku. Możemy je znaleźć w Muzeum Brytyjskim w Londynie w Wielkiej Brytanii. Na ilustracji zostały przedstawione liczne budynki z kolumnami. Dookoła nich znajdują się ścieżki oraz drzewa. Budynki są w odcieniach brązów.
Model starożytnej Olimpii, 1980 r., Muzeum Brytyjskie, Londyn, Wielka Brytania, wikipedia.org, CC BY-SA 2.0
Templum Iovis cum statuā magnā deī ā Phīdiā m66f3b3939fffdd94_0000000000009 Phīdiā sculptā m66f3b3939fffdd94_0000000000010 sculptā Olympiae aedificātum est.
Āthlētae, poētae mūsicīque Olympiam adveniēbant, ut lūdicrō Olympiō m66f3b3939fffdd94_0000000000011 lūdicrō Olympiō interessent.
Victōrēs lūdicrī laureātī m66f3b3939fffdd94_0000000000013 laureātī Olympiā redībant.
R1HSPsLjHqXeG 1 Ilustracja przedstawia starożytne koła olimpijskie. Symbol składa się z pięciu nachodzących na siebie okręgów. W pierwszym rzędzie umieszczone są trzy koła, natomiast poniżej jeszcze dwa dodatkowe koła. Grafika znajduje się na białym tle z ciemnymi plamami. Projektantem symbolu olimpijskiego był baron Pierre de Coubertin. Swój pomysł przedstawił w 1912 roku. Okręgi symbolu wskazują na pięć kontynentów.
Koła olimpijskie, miejsce starożytnych Olimpiad, Olimpia, Gracja, online-skills, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000009 Fidiasz - największy rzeźbiarz grecki (r. 500 - 432 p.n.e.), przyjaciel Peryklesa i jego główny doradca w sprawach artystycznych. W Olimpii wykonał słynny posąg Zeusa, zaliczany do siedmiu cudów świata, w Atenach w latach 447‑432 p.n.e. kierował dekoracją rzeźbiarską Partenonu. Najwyższym osiągnięciem zespołu artystów kierowanych przez Fidiasza był sławny fryz partenoński, przedstawiający procesję panatenajską.
m66f3b3939fffdd94_0000000000010 sculpō, - ere, sculpsī, sculptum –
R48QhoZObMiad Zdjęcie przedstawia mężczyznę, który rzeźbi w z kamienia. Rzeźba ukazuje słonia w kolorze szarym.
sculptā, blogspot.com, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000011 lūdicrum Olympium
R5XGFBu9egKge 1 Zdjęcie przedstawia ikonę kół olimpijskich. Koła są w kolorze czarnym.
lūdicrō Olympiō, icons.com, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000012 intersum, interesse, interfuī – uczestniczyć
m66f3b3939fffdd94_0000000000013 laureātus, -a, -um –
R6zecQUO0cPMC 1 Zdjęcie przedstawia zielony laur olimpijski.
laureātī, wikipedia.org, domena publiczna
Ephesus RzSuAIiYXxBW8 1 Ilustracja przedstawia pracę Edwarda Falkenera pt. „Starożytny Efez widziany znad teatru”. Dzieło pochodzi z XIX wieku. Na fotografii został przedstawiony starożytny Efez, czyli jedno z 12 jońskich miast w Azji Mniejszej. Miasto widoczne jest znad starożytnego teatru. Dookoła widoczne są inne, mniejsze budynki, wzgórza oraz las. Na niebie możemy dostrzec kłębiące się chmury. Fotografia jest w odcieniach szarości. Autorem pracy był brytyjski fotograf.
Edward Falkener, „Starożytny Efez widziany znad teatru”, XIX w., alamy.com, CC BY 3.0
Templum Diānae Ephesī positum est.
Croesus, rēx Lȳdiae, Ephesum advēnit et urbe captā m66f3b3939fffdd94_0000000000014 captā eam restituit.
Apellēs, pictor nōtissimus, Ephesō oriundus est.
Rk94cfASiwIg7 1 Ilustracja przedstawia obraz Giovanniego Batista Tiepolo pt. „Aleksander Wielki i Kampaspe w studio Apellesa”. Dzieło powstało w XVII wieku. Obecnie możemy je znaleźć w Muzeum w Bringhton w Anglii. Na obrazie zostało przedstawionych kilka postaci. Jedną z nich jest młody mężczyzna - artysta. Zajmuje się on malowaniem siedzącej kobiety. Ubrany jest on w zielony płaszcz. W ręku trzyma pędzel oraz paletkę z farbami. Z lewej strony obrazu przy stole widzimy trzy siedzące osoby. Jedną z nich jest malowana kobieta ubrana w złoto-białe szaty. Obok niej siedzi mężczyzna w czerwono-brązowym ubraniu. Za postaciami widoczna jest starsza kobieta. Autorem obrazu był włoski malarz, rysownik oraz grafik. Artysta uchodził za ostatniego z wielkich mistrzów weneckiego malarstwa dekoracyjnego. Tiepolo zajmował się głównie malowidłami ściennymi, obrazami religijnymi, a także portretami i scenami mitologicznymi.
Giovanni Batista Tiepolo „Aleksander Wielki i Kampaspe w studio Apellesa”, XVIII w., Włochy, gatag.net, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000014 capiō, -ere, cēpī, captum – zdobyć, podbić
m66f3b3939fffdd94_0000000000015 restituō, -ere, -tuī, -tūtum- odbudować
Halicarnāssus RIjGpcSU5N2go Ilustracja przedstawia zdigitalizowany obraz ukazujący Mauzoleum w Halikarnasie. Mauzoleum zaliczane jest do siedmiu cudów świata. Budowla została zaprojektowana przez architektów Satyrosa i Pyteosa. Budynek nie przetrwał do dzisiejszych czasów. Jego wysokość sięgała 45 metrów. Na fotografii widzimy świątynię z czterdziestoma kolumnami. Na jej szczycie znajduje się dwudziestocztero stopniowa piramida. Na każdym poziomie budowli znajdują się liczne rzeźby i posągi. Dookoła Mauzoleum możemy dostrzec kamienną drogę.
Zdigitalizowany obraz przedstawiający Mauzoleum w Halikarnasie, cloudinary.com, CC BY 3.0
Uxor Mausōlī sepulcrum magnificum Halicarnāssī eī aedificāvit.
Alexander Magnus Halicarnāssum advēnit, urbem cēpit et dēstrūxit m66f3b3939fffdd94_0000000000016 dēstrūxit .
Hērodotus m66f3b3939fffdd94_0000000000017 Hērodotus , clārissimus scrīptor rērum gestārum Halicarnāssō oriundus est.
RCIAeF4chzPva 1 Ilustracja przedstawia rzymską kopię rzeźby pt. „Głowa Herodota”. Rzeźba pochodzi z II wieku i możemy ją znaleźć w Muzeum Sztuki w Nowym Jorku. Rzeźba przedstawia greckiego historyka, zwanego Ojcem historii , bądź Ojcem geografii . Widoczne jest popiersie brodatego mężczyzny. Rzeźba jest koloru piaskowego.
„Głowa Herodota”, II w. n.e., rzymska kopia, The Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork., wikipedia.org, domena publiczna
m66f3b3939fffdd94_0000000000016 dēstruō, - ere, - strūxī, - strūctum
RhMakgSnkkV5M Zdjęcie przedstawia ikonę mężczyzny z młotem uniesionym nad głową. Grafika jest w kolorze czarno - białym.
dēstrūxit, thenounproject.com, CC BY 3.0
m66f3b3939fffdd94_0000000000017 Herodot z Halikarnasu (ok. r. 489 - ok. 425 p.n.e.), historyk grecki, uważany za ojca historiografii, autor historii wojen grecko‑perskich. Porzuciwszy swe miasto rodzinne z powodu zamieszek wewnętrznych, przebywał przez pewien czas na Samos, potem odbył szereg podróży po Egipcie, Babilonii, Syrii, Azji Mniejszej i Scytii, zbierając ogromny materiał etnograficzny, geograficzny i historyczny.
Podsumowanie Czytając informacje na temat kilku starożytnych miast w języku łacińskim z pewnością zwróciliście uwagę, że nazwy miast odpowiadające na pytania Gdzie? Dokąd? i Skąd? , np. w Efezie, do Aleksandrii, z Halikarnasu , po łacinie występują bez przyimka – Ephesī, Alexandrīam, Halicarnāssō. W zależności od pytania, na jakie odpowiadają postawione są w innym przypadku:
RFeAaFRib6eN7 1 Ilustracja przedstawia wyspę. Wokół niej rozciąga się lazurowe morze. Na wyspie widoczne są liczne skały oraz drzewa. Na niebie widać białe chmury.
wyspa, jonvilma.com, CC BY 3.0
Ra65WL8KT9AyC 1 Ilustracja przedstawia miasto. Na zdjęciu znajduje się fragment ulicy. Z lewej strony znajdują się kolorowe budynki - witryny sklepowe. Na środku ulicy widoczne są znaki drogowe oraz donice z kwiatami.
miasto, wallpaperswide.com, CC BY 3.0
Oznacza to, że tzw. „składnia nazw miast i małych wysp” (wszystkie wyspy Morza Śródziemnego oprócz Sycylii i Sardynii) jest składnią bezprzyimkową. Jeżeli mamy do czynienia z nazwami miejscowości lub wysp w liczbie pojedynczej deklinacji I i II, by odpowiedzieć na pytanie ubī? (gdzie?) - stawiamy nazwę geograficzną w genetiwie, na pytanie quō? (dokąd?) w akuzatiwie, a na pytanie unde? (skąd?) w ablatiwie.
Zadania R5qVwQ9oRBYMQ Ćwiczenie 1
Uzupełnij odpowiedzi na poniższe pytania wybierając spośród dostępnych opcji jedną prawidłową formę nazwy miejscowości: 1.Ubī templum Iovis aedificātum est? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae aedificātum est.
2.Unde Hērodotus oriundus est? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae oriundus est.
3.Quō Croesus advēnit? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae advēnit.
4.Quō nāvēs appulsae sunt? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae nāvēs appulsae sunt.
5.Unde victōrēs laureātī redībant? Victōrēs laureātī 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae redībant.
6.Ubī bibliothēca magna erat? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae bibliothēca magna erat.
7.Ubī uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī aedificāvit? Uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae aedificāvit.
Uzupełnij odpowiedzi na poniższe pytania wybierając spośród dostępnych opcji jedną prawidłową formę nazwy miejscowości: 1.Ubī templum Iovis aedificātum est? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae aedificātum est.
2.Unde Hērodotus oriundus est? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae oriundus est.
3.Quō Croesus advēnit? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae advēnit.
4.Quō nāvēs appulsae sunt? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae nāvēs appulsae sunt.
5.Unde victōrēs laureātī redībant? Victōrēs laureātī 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae redībant.
6.Ubī bibliothēca magna erat? 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae bibliothēca magna erat.
7.Ubī uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī aedificāvit? Uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī 1. Halicarnāssī, 2. Halicarnāssō, 3. Ephesum, 4. Olympiā, 5. Olympiae, 6. Alexandrīam, 7. Alexandrīae aedificāvit.
Uzupełnij odpowiedzi na poniższe pytania wybierając spośród dostępnych opcji jedną prawidłową formę nazwy miejscowości:
Olympiā, Halicarnāssī, Halicarnāssō, Alexandrīam, Ephesum, Olympiae, Alexandrīae
1.Ubī templum Iovis aedificātum est? ............................ aedificātum est.
2.Unde Hērodotus oriundus est? ............................ oriundus est.
3.Quō Croesus advēnit? ............................ advēnit.
4.Quō nāvēs appulsae sunt? ............................ nāvēs appulsae sunt.
5.Unde victōrēs laureātī redībant? Victōrēs laureātī ............................ redībant.
6.Ubī bibliothēca magna erat? ............................ bibliothēca magna erat.
7.Ubī uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī aedificāvit? Uxor Mausōlī sepulcrum magnificum eī ............................ aedificāvit.
R17gpFYr5Dqui Ćwiczenie 2
Przetłumacz następujące zdania:
Templum Iovis cum statuā magnā deī ā Phīdiā sculptā Olympiae aedificātum est.
Āthlētae, poētae mūsicīque Olympiam adveniēbant, ut lūdicrō Olympiō interessent.
Victōrēs lūdicrī laureātī Olympiā redībant.
Przetłumacz następujące zdania:
Templum Iovis cum statuā magnā deī ā Phīdiā sculptā Olympiae aedificātum est.
Āthlētae, poētae mūsicīque Olympiam adveniēbant, ut lūdicrō Olympiō interessent.
Victōrēs lūdicrī laureātī Olympiā redībant.
Uzupełnij tabelę właściwymi formami nazw geograficznych:
Rhodī, Posnāniae, Cauriī, Capuae, Tarentī
Ubī?
Quō?
Unde?
Rhodī
Posnāniae
Cauriī
Capuae
Tarentī
R1Km7n9N3wkJi Ćwiczenie 3
Uzupełnij zdania właściwą formą nazwy geograficznej podanej na końcu mojego zdania: 1. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā portus magnus erat. (Caesarēa)
2. Seneca Maior 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā oriundus est. ( Corduba)
3. Iūlius Caesar 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā advēnit. (Massilia)
4. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā Spartacus sēditiōnem incēpit. (Capua)
5. Bellō Pūnicō secundō Rōmānī 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā pervēnērunt. (Agrigentum)
6. Incolae nāvēs 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā ad Spartam mīsērunt. (Tarentum)
7. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā imperātor Claudius nātus est. (Lugdūnum)
8. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā aurum exportābātur. (Aquilēia)
Uzupełnij zdania właściwą formą nazwy geograficznej podanej na końcu mojego zdania: 1. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā portus magnus erat. (Caesarēa)
2. Seneca Maior 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā oriundus est. ( Corduba)
3. Iūlius Caesar 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā advēnit. (Massilia)
4. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā Spartacus sēditiōnem incēpit. (Capua)
5. Bellō Pūnicō secundō Rōmānī 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā pervēnērunt. (Agrigentum)
6. Incolae nāvēs 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā ad Spartam mīsērunt. (Tarentum)
7. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā imperātor Claudius nātus est. (Lugdūnum)
8. 1. Aquilēiā, 2. Tarentō, 3. Capuae, 4. Massiliam, 5. Lugdūnī, 6. Caesareae, 7. Agrigentum, 8. Cordubā aurum exportābātur. (Aquilēia)
Uzupełnij zdania właściwą formą nazwy geograficznej podanej w nawiasie:
Agrigentum, Aquilēiā, Lugdūnī, Caesareae, Tarentō, Massiliam, Cordubā, Capuae
1. .................... portus magnus erat. (Caesarēa)
2. Seneca Maior .................... oriundus est. ( Corduba)
3. Iūlius Caesar .................... advēnit. (Massilia)
4. .................... Spartacus sēditiōnem incēpit. (Capua)
5. Bellō Pūnicō secundō Rōmānī .................... pervēnērunt. (Agrigentum)
6. Incolae nāvēs .................... ad Spartam mīsērunt. (Tarentum)
7. .................... imperātor Claudius nātus est. (Lugdūnum)
8. .................... aurum exportābātur. (Aquilēia)
R11gQrtEPrFbd Ćwiczenie 4
Wybierz właściwe zakończenie zdania. Hērodotus Możliwe odpowiedzi: 1. Halicarnāssī nātus est., 2. Halicarnāssō Rōmam revertit., 3. Halicarnāssum cum uxōre suā advēnit.
Wybierz właściwe zakończenie zdania. Hērodotus Możliwe odpowiedzi: 1. Halicarnāssī nātus est., 2. Halicarnāssō Rōmam revertit., 3. Halicarnāssum cum uxōre suā advēnit.
Wybierz właściwe zakończenie zdania. Hērodotus
Halicarnāssī nātus est.
Halicarnāssō Rōmam revertit.
Halicarnāssum cum uxōre suā advēnit.
R1JrHVH1LWGbT Ćwiczenie 5
Uzupełnij zdania właściwą nazwą geograficzną: 1. Eurōpam Iuppiter in taurum conversus ā Sidōne 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum trānsportāvit.
2. Ulyssēs 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum decem annōs redībat.
3. Danaē cum Perseō in arcā 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum dēlāta est.
4. 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum Iāsōn Creūsam uxōrem dūxit.
Uzupełnij zdania właściwą nazwą geograficzną: 1. Eurōpam Iuppiter in taurum conversus ā Sidōne 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum trānsportāvit.
2. Ulyssēs 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum decem annōs redībat.
3. Danaē cum Perseō in arcā 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum dēlāta est.
4. 1. Corinthī, 2. Crētam, 3. Troiā , 4. Serīphum Iāsōn Creūsam uxōrem dūxit.
Uzupełnij zdania właściwą nazwą geograficzną:
Crētam, Corinthī, Serīphum, Troiā
1. Eurōpam Iuppiter in taurum conversus ā Sidōne .................. trānsportāvit.
2. Ulyssēs .................. decem annōs redībat.
3. Danaē cum Perseō in arcā .................. dēlāta est.
4. .................. Iāsōn Creūsam uxōrem dūxit.
R1QRxq9S3GEjQ Film animowany 7 cudów świata. Film jest pokazem slajdów z lektorem w tle. Podzielony jest na 8 części zawierającego treść: 1. 7 cudów świata starożytnego to największe osiągnięcia architektury i rzeźbiarstwa basenu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Pierwsza lista cudów świata pojawiła się już w II w p.n.e. spisana przez poetę Antypatra z Sydonu, przez wieki wprowadzono w niej niewielkie zmiany i oto ostateczny wykaz siedmiu najwspanialszych budowli i rzeźb antyku. 2. Piramidy w Gizie są najstarsze spośród siedmiu cudów i tylko one przetrwały do naszych czasów. Zostały wzniesione w Egipcie 2500 lat przed naszą erą na skalistej równinie na zachodnim brzegu Nilu jako grobowce królów Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Według greckiego historiografa Herodota piramidę Cheopsa, zwaną również Wielką Piramidą budowano przez 20 lat i wymagała pracy 100 000 robotników. 3. Wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie są owiane mgiełką tajemnicy, ponieważ nie znamy ani dokładnego położenia, ani precyzyjnej daty ich powstania. Według wielu starożytnych relacji znajdowały się w pobliżu pałacu królewskiego w Babilonie, roślinność posadzono na specjalnych tarasach zaopatrzonych w skomplikowany jak na tamte czasy system nawadniający. 4. Posąg Zeusa w Olimpii dłuta samego mistrza rzeźby greckiej, czyli Fidiasza, umieszczony był w ogromnej świątyni poświęconej władcy Olimpu. Potęgę Zeusa symbolizowała już sama wysokość rzeźby, która sięgała 12 metrów. Gromowładny bóg wyobrażony był siedzący na cedrowym tronie zdobionym hebanem i drogimi kamieniami, jego włosy i szata wykonane były ze złota a twarz i nieosłonięte części ciała pokryte kością słoniową. Posąg mógł ulec zniszczeniu wraz ze świątynią w 426 r. n.e. lub 50 lat później podczas pożaru Konstantynopola. 5. Świątynia Artemidy w Efezie została wzniesiona przez Krezusa, słynącego z bogactwa króla Lidii w VI w. p.n.e. 200 lat później spalił ją szaleniec o imieniu Herostratos, wkrótce ją jednak odbudowano. Artemizjon wyróżniał się nie tylko wielkością, wrażenie na odwiedzających świątynię robiły także znamienite dzieła sztuki. Niestety, zniszczona przez najazd Gotów w 262 r. n.e. nigdy nie została zrekonstruowana. 6. Mauzoleum w Halikarnasie, podobnie jak piramidy w Gizie, to grobowiec króla. Był to władca Karii o imieniu Mausolos, którego upamiętniła w ten sposób wdowa po nim, Artemizja. Rzeźby zdobiące okazałą budowlę wykonane zostały przez wybitnych greckich rzeźbiarzy, m.in. słynnego Skopasa . Według opisu Pliniusza Starszego niemal kwadratowy budynek otoczony był 36 kolumnami, a dach miał kształt 24-stopniowej piramidy, na której szczycie znajdował się marmurowy rydwan. Mauzoleum prawdopodobnie padło ofiarą trzęsienia ziemi między XI a XV w. 7. Kolos Rodyjski wyobrażał boga słońca, Heliosa i znajdował się obok portu Mandrakion, robiąc wrażenie na przypływających na Rodos swoją wielkością – posąg mierzył 32 metry. Statua wykonana była z brązu i umocniona żelazem. Wzniesiono ją, by upamiętnić nieudane oblężenie miasta. Kolos przewrócony przez trzęsienie ziemi w 225 r. p.n.e. został pozostawiony w tym samym miejscu w częściach do 654 r. n.e. , kiedy to Arabowie najechali wyspę i sprzedali brązowe części posągu. 8. Latarnia morska na Faros w pobliżu Aleksandrii została wykonana za panowania króla Ptolemeusza II. Osiągnęła wysokość 110 metrów, co było ogromnym osiągnięciem architektonicznym tamtych czasów. Strukturę latarni można było podzielić na trzy części zwężające się ku górze: podstawa była kwadratowa, środek na planie ośmiokąta, a wierzchołek cylindryczny. Wiemy, że latarnia stała jeszcze w XII w., musiała jednak popadać w ruinę, skoro w XV w. użyto jej jako materiału do budowy fortu.
Film animowany 7 cudów świata. Film jest pokazem slajdów z lektorem w tle. Podzielony jest na 8 części zawierającego treść: 1. 7 cudów świata starożytnego to największe osiągnięcia architektury i rzeźbiarstwa basenu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Pierwsza lista cudów świata pojawiła się już w II w p.n.e. spisana przez poetę Antypatra z Sydonu, przez wieki wprowadzono w niej niewielkie zmiany i oto ostateczny wykaz siedmiu najwspanialszych budowli i rzeźb antyku. 2. Piramidy w Gizie są najstarsze spośród siedmiu cudów i tylko one przetrwały do naszych czasów. Zostały wzniesione w Egipcie 2500 lat przed naszą erą na skalistej równinie na zachodnim brzegu Nilu jako grobowce królów Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Według greckiego historiografa Herodota piramidę Cheopsa, zwaną również Wielką Piramidą budowano przez 20 lat i wymagała pracy 100 000 robotników. 3. Wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie są owiane mgiełką tajemnicy, ponieważ nie znamy ani dokładnego położenia, ani precyzyjnej daty ich powstania. Według wielu starożytnych relacji znajdowały się w pobliżu pałacu królewskiego w Babilonie, roślinność posadzono na specjalnych tarasach zaopatrzonych w skomplikowany jak na tamte czasy system nawadniający. 4. Posąg Zeusa w Olimpii dłuta samego mistrza rzeźby greckiej, czyli Fidiasza, umieszczony był w ogromnej świątyni poświęconej władcy Olimpu. Potęgę Zeusa symbolizowała już sama wysokość rzeźby, która sięgała 12 metrów. Gromowładny bóg wyobrażony był siedzący na cedrowym tronie zdobionym hebanem i drogimi kamieniami, jego włosy i szata wykonane były ze złota a twarz i nieosłonięte części ciała pokryte kością słoniową. Posąg mógł ulec zniszczeniu wraz ze świątynią w 426 r. n.e. lub 50 lat później podczas pożaru Konstantynopola. 5. Świątynia Artemidy w Efezie została wzniesiona przez Krezusa, słynącego z bogactwa króla Lidii w VI w. p.n.e. 200 lat później spalił ją szaleniec o imieniu Herostratos, wkrótce ją jednak odbudowano. Artemizjon wyróżniał się nie tylko wielkością, wrażenie na odwiedzających świątynię robiły także znamienite dzieła sztuki. Niestety, zniszczona przez najazd Gotów w 262 r. n.e. nigdy nie została zrekonstruowana. 6. Mauzoleum w Halikarnasie, podobnie jak piramidy w Gizie, to grobowiec króla. Był to władca Karii o imieniu Mausolos, którego upamiętniła w ten sposób wdowa po nim, Artemizja. Rzeźby zdobiące okazałą budowlę wykonane zostały przez wybitnych greckich rzeźbiarzy, m.in. słynnego Skopasa . Według opisu Pliniusza Starszego niemal kwadratowy budynek otoczony był 36 kolumnami, a dach miał kształt 24-stopniowej piramidy, na której szczycie znajdował się marmurowy rydwan. Mauzoleum prawdopodobnie padło ofiarą trzęsienia ziemi między XI a XV w. 7. Kolos Rodyjski wyobrażał boga słońca, Heliosa i znajdował się obok portu Mandrakion, robiąc wrażenie na przypływających na Rodos swoją wielkością – posąg mierzył 32 metry. Statua wykonana była z brązu i umocniona żelazem. Wzniesiono ją, by upamiętnić nieudane oblężenie miasta. Kolos przewrócony przez trzęsienie ziemi w 225 r. p.n.e. został pozostawiony w tym samym miejscu w częściach do 654 r. n.e. , kiedy to Arabowie najechali wyspę i sprzedali brązowe części posągu. 8. Latarnia morska na Faros w pobliżu Aleksandrii została wykonana za panowania króla Ptolemeusza II. Osiągnęła wysokość 110 metrów, co było ogromnym osiągnięciem architektonicznym tamtych czasów. Strukturę latarni można było podzielić na trzy części zwężające się ku górze: podstawa była kwadratowa, środek na planie ośmiokąta, a wierzchołek cylindryczny. Wiemy, że latarnia stała jeszcze w XII w., musiała jednak popadać w ruinę, skoro w XV w. użyto jej jako materiału do budowy fortu.
Źródło: online skills, licencja: CC0.
Film dostępny na portalu epodreczniki.pl
Źródło: online skills, licencja: CC0.
Film animowany 7 cudów świata. Film jest pokazem slajdów z lektorem w tle. Podzielony jest na 8 części zawierającego treść: 1. 7 cudów świata starożytnego to największe osiągnięcia architektury i rzeźbiarstwa basenu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Pierwsza lista cudów świata pojawiła się już w II w p.n.e. spisana przez poetę Antypatra z Sydonu, przez wieki wprowadzono w niej niewielkie zmiany i oto ostateczny wykaz siedmiu najwspanialszych budowli i rzeźb antyku. 2. Piramidy w Gizie są najstarsze spośród siedmiu cudów i tylko one przetrwały do naszych czasów. Zostały wzniesione w Egipcie 2500 lat przed naszą erą na skalistej równinie na zachodnim brzegu Nilu jako grobowce królów Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Według greckiego historiografa Herodota piramidę Cheopsa, zwaną również Wielką Piramidą budowano przez 20 lat i wymagała pracy 100 000 robotników. 3. Wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie są owiane mgiełką tajemnicy, ponieważ nie znamy ani dokładnego położenia, ani precyzyjnej daty ich powstania. Według wielu starożytnych relacji znajdowały się w pobliżu pałacu królewskiego w Babilonie, roślinność posadzono na specjalnych tarasach zaopatrzonych w skomplikowany jak na tamte czasy system nawadniający. 4. Posąg Zeusa w Olimpii dłuta samego mistrza rzeźby greckiej, czyli Fidiasza, umieszczony był w ogromnej świątyni poświęconej władcy Olimpu. Potęgę Zeusa symbolizowała już sama wysokość rzeźby, która sięgała 12 metrów. Gromowładny bóg wyobrażony był siedzący na cedrowym tronie zdobionym hebanem i drogimi kamieniami, jego włosy i szata wykonane były ze złota a twarz i nieosłonięte części ciała pokryte kością słoniową. Posąg mógł ulec zniszczeniu wraz ze świątynią w 426 r. n.e. lub 50 lat później podczas pożaru Konstantynopola. 5. Świątynia Artemidy w Efezie została wzniesiona przez Krezusa, słynącego z bogactwa króla Lidii w VI w. p.n.e. 200 lat później spalił ją szaleniec o imieniu Herostratos, wkrótce ją jednak odbudowano. Artemizjon wyróżniał się nie tylko wielkością, wrażenie na odwiedzających świątynię robiły także znamienite dzieła sztuki. Niestety, zniszczona przez najazd Gotów w 262 r. n.e. nigdy nie została zrekonstruowana. 6. Mauzoleum w Halikarnasie, podobnie jak piramidy w Gizie, to grobowiec króla. Był to władca Karii o imieniu Mausolos, którego upamiętniła w ten sposób wdowa po nim, Artemizja. Rzeźby zdobiące okazałą budowlę wykonane zostały przez wybitnych greckich rzeźbiarzy, m.in. słynnego Skopasa . Według opisu Pliniusza Starszego niemal kwadratowy budynek otoczony był 36 kolumnami, a dach miał kształt 24-stopniowej piramidy, na której szczycie znajdował się marmurowy rydwan. Mauzoleum prawdopodobnie padło ofiarą trzęsienia ziemi między XI a XV w. 7. Kolos Rodyjski wyobrażał boga słońca, Heliosa i znajdował się obok portu Mandrakion, robiąc wrażenie na przypływających na Rodos swoją wielkością – posąg mierzył 32 metry. Statua wykonana była z brązu i umocniona żelazem. Wzniesiono ją, by upamiętnić nieudane oblężenie miasta. Kolos przewrócony przez trzęsienie ziemi w 225 r. p.n.e. został pozostawiony w tym samym miejscu w częściach do 654 r. n.e. , kiedy to Arabowie najechali wyspę i sprzedali brązowe części posągu. 8. Latarnia morska na Faros w pobliżu Aleksandrii została wykonana za panowania króla Ptolemeusza II. Osiągnęła wysokość 110 metrów, co było ogromnym osiągnięciem architektonicznym tamtych czasów. Strukturę latarni można było podzielić na trzy części zwężające się ku górze: podstawa była kwadratowa, środek na planie ośmiokąta, a wierzchołek cylindryczny. Wiemy, że latarnia stała jeszcze w XII w., musiała jednak popadać w ruinę, skoro w XV w. użyto jej jako materiału do budowy fortu.
R9FYp0zjYyPmq Ćwiczenie 6
Po zapoznaniu się z filmem edukacyjnym na temat siedmiu cudów świata starożytnego uzupełnij zdania właściwymi nazwami geograficznymi. 1. Mausoleum 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī situm est.
2. Turris magnā altitūdine 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī superposita est.
3. Colossus 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī sculptus est.
4. Templum Diānae 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī cōnstrūctum est.
5. Statua Iovis ā Phīdiā 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī sculpta est.
Po zapoznaniu się z filmem edukacyjnym na temat siedmiu cudów świata starożytnego uzupełnij zdania właściwymi nazwami geograficznymi. 1. Mausoleum 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī situm est.
2. Turris magnā altitūdine 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī superposita est.
3. Colossus 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī sculptus est.
4. Templum Diānae 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī cōnstrūctum est.
5. Statua Iovis ā Phīdiā 1. Olympiae, 2. Ephesī, 3. Halicarnāssī, 4. Rhodī, 5. Pharī sculpta est.
Po zapoznaniu się z filmem edukacyjnym na temat siedmiu cudów świata starożytnego uzupełnij zdania właściwymi nazwami geograficznymi.
Halicarnāssī, Pharī, Rhodī, Ephesī, Olympiae
1. Mausoleum ............................ situm est.
2. Turris magnā altitūdine ............................ superposita est.
3. Colossus ............................ sculptus est.
4. Templum Diānae ............................ cōnstrūctum est.
5. Statua Iovis ā Phīdiā ............................ sculpta est.
R1Ld6Ua0704Ej Ćwiczenie 7
Według relacji antycznych Wiszące Ogrody Semiramidy: Możliwe odpowiedzi: 1. znajdowały się w zachodniej części pałacu w Babilonie., 2. były wyposażone w skomplikowany system irygacyjny., 3. zostały założone w III w. p.n.e.
Według relacji antycznych Wiszące Ogrody Semiramidy: Możliwe odpowiedzi: 1. znajdowały się w zachodniej części pałacu w Babilonie., 2. były wyposażone w skomplikowany system irygacyjny., 3. zostały założone w III w. p.n.e.
Według relacji antycznych Wiszące Ogrody Semiramidy:
znajdowały się w zachodniej części pałacu w Babilonie.
były wyposażone w skomplikowany system irygacyjny.
zostały założone w III w. p.n.e.
Słowniki cedr cedr
cedrus, rodzaj drzew z rodziny sosnowatych
piramida piramida
[gr. < egip.], monumentalna budowla w kształcie zbliżonym do czworobocznego ostrosłupa o podstawie kwadratowej.
nawadnianie nawadnianie
irygacja, zabieg melioracyjny polegający na uzupełnianiu wody w glebie w celu poprawienia warunków wilgotnościowych i zaopatrzenia roślin w wodę (n. zwilżające).
R17zjdDJawykQ m66f3b3939fffdd94_0000000000023 1 Słownik łacińsko‑polski.
Słownik łacińsko‑polski.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
m66f3b3939fffdd94_0000000000023 m66f3b3939fffdd94_0000000000023
appellō, -āre, -āvī, -ātum (1) nazywać, tytułować
capiō, -ere, cēpī, captum (3) wziąć, zajmować
intersum, -esse, -fui leżeć pomiędzy czymś
navis, -is (f.) okręt, statek
orior, -iri, ortus sum (4) powstawać
restituo, -ere, -ui, -tum (3) odnowić, odwołać
sculpo, -ere, -psi, -ptum (3) ryć, wyrzynać, rzeźbić
Galeria dzieł sztuki
Przejdź do poprzedniej ilustracji
Przejdź do następnej ilustracji
R1DD7MSc7AfsP 1 Ilustracja przedstawia pracę Joanesa Christopha Harenberga - mapa Grecji. Praca pochodzi z 1741 roku i znaleźć ją możemy w atlasie Homanna Heirsa. Ukazuje ona wschodnią część Morza Śródziemnego. Tereny Grecji, Bałkanów i Anatolii zaznaczone są kolorami i kolorowymi konturami.
Joanes Christoph Harenberg Mapa Grecji, 1741 r., zawarta w atlasie Homann Heirs Maior Atlas Scholasticus ex Triginta Sex Gen-eralibus et Specialibus, wikipedia.org, domena publiczna
R1cmC1q26ZxXW 1 Ilustracja przedstawia pracę Roberta Von Spalarta pod tytułem „Latarnia morska na Faros”. Dzieło powstało w latach 1804-1811. Na fotografii widzimy latarnię morską, która zbudowana została około 280-279 przed naszą erą. Z komina latarni wydobywa się dym. Budowla jest w kolorze szarym. Przy latarni znajduje się mała wyspa, na której zostały wybudowane liczne domy. Na morzu możemy dostrzec pływające dwa statki. Biorąc pod uwagę architektoniczne ukształtowanie budowli uważana ona była za jeden ze starożytnych cudów świata. Obecnie szacuje się, że wysokość latarni sięga około 115-120 metrów.
Robert Von Spalart, „Latarnia morska na Faros” (Alexandria, Egipt), 1804 – 1811 r. , rycina w Versuch über das Kostum der vorzüglichsten Völker des Alterthums, des Mittelalters und der neueren Zeiten. French. Atlas. Pl. T.H.H., wikipedia.org, domena publiczna
R1dfICDs6GPAM 1 Ilustracja przedstawia pracę Jules Maurice Gasparda pod tytułem „Portret Hypatii”. Dzieło pochodzi z 1908 roku i ówczesnych czasach zostało opublikowane w „Małe podróże do domów wielkich nauczycieli”. Na fotografii widzimy młodą kobietę. Widoczne jest popiersie postaci ustawionej bokiem do odbiorcy dzieła. Kobieta ma długie, upięte włosy. Portret został wykonany w odcieniach szarości.
Jules Maurice Gaspard, „Portret Hypatii”, 1908 r., opublikowany w Little Journeys to the Homes of Great Teachers, wikipedia.org, domena publiczna
RzSuAIiYXxBW8 1 Ilustracja przedstawia pracę Edwarda Falkenera pt. „Starożytny Efez widziany znad teatru”. Dzieło pochodzi z XIX wieku. Na fotografii został przedstawiony starożytny Efez, czyli jedno z 12 jońskich miast w Azji Mniejszej. Miasto widoczne jest znad starożytnego teatru. Dookoła widoczne są inne, mniejsze budynki, wzgórza oraz las. Na niebie możemy dostrzec kłębiące się chmury. Fotografia jest w odcieniach szarości. Autorem pracy był brytyjski fotograf.
Edward Falkener, „Starożytny Efez widziany znad teatru”, XIX w., alamy.com, CC BY 3.0
Rk94cfASiwIg7 1 Ilustracja przedstawia obraz Giovanniego Batista Tiepolo pt. „Aleksander Wielki i Kampaspe w studio Apellesa”. Dzieło powstało w XVII wieku. Obecnie możemy je znaleźć w Muzeum w Bringhton w Anglii. Na obrazie zostało przedstawionych kilka postaci. Jedną z nich jest młody mężczyzna - artysta. Zajmuje się on malowaniem siedzącej kobiety. Ubrany jest on w zielony płaszcz. W ręku trzyma pędzel oraz paletkę z farbami. Z lewej strony obrazu przy stole widzimy trzy siedzące osoby. Jedną z nich jest malowana kobieta ubrana w złoto-białe szaty. Obok niej siedzi mężczyzna w czerwono-brązowym ubraniu. Za postaciami widoczna jest starsza kobieta. Autorem obrazu był włoski malarz, rysownik oraz grafik. Artysta uchodził za ostatniego z wielkich mistrzów weneckiego malarstwa dekoracyjnego. Tiepolo zajmował się głównie malowidłami ściennymi, obrazami religijnymi, a także portretami i scenami mitologicznymi.
Giovanni Batista Tiepolo „Aleksander Wielki i Kampaspe w studio Apellesa”, XVIII w., Włochy, gatag.net, CC BY 3.0
RCIAeF4chzPva 1 Ilustracja przedstawia rzymską kopię rzeźby pt. „Głowa Herodota”. Rzeźba pochodzi z II wieku i możemy ją znaleźć w Muzeum Sztuki w Nowym Jorku. Rzeźba przedstawia greckiego historyka, zwanego Ojcem historii , bądź Ojcem geografii . Widoczne jest popiersie brodatego mężczyzny. Rzeźba jest koloru piaskowego.
„Głowa Herodota”, II w. n.e., rzymska kopia, The Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork., wikipedia.org, domena publiczna
m66f3b3939fffdd94_0000000000322 Bibliografia Władysław Kopaliński Słownik mitów i tradycji kultury , Warszawa, 2003 r.
Jan Wikarjak Gramatyka opisowa języka łacińskiego , Warszawa 1978 r.
Lidia Winniczuk Lingua Latina; Łacina bez pomocy Orbiliusza , Warszawa 1975 r.
Mała Encyklopedia Kultury Antycznej , Warszawa 1990 r.