Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bomby wulkaniczne
bomby wulkaniczne

produkty wybuchu wulkanów w postaci brył zastygłej lawy o wielkości od kilkudziesięciu milimetrów do kilku metrów

erupcja
erupcja

zjawisko polegające na przedostawaniu się materiału wulkanicznego na powierzchnię Ziemi lub do atmosfery

gaz wulkaniczny
gaz wulkaniczny

gaz, który w wyniku erupcji wydobywa się z wulkanu; w jego skład wchodzą między innymi: para wodna, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, wodór oraz siarkowodór

gejzer
gejzer

źródło gorącej wody, które gwałtownie wyrzuca gorącą wodę i parę wodną; woda z gejzerów ogrzewana jest przez magmę, która zalega kilka kilometrów pod powierzchnią ziemi

jeziora termalne
jeziora termalne

zbiorniki wodne zasilane wodami z głębin Ziemi, których temperatura przy wypływie nie spada poniżej 20 stopni Celsjusza

kaldera
kaldera

wgłębienie o ogromnym rozmiarze w szczytowej części wulkanu; powstaje na skutek erupcji, która niszczy górną część stożka wulkanicznego lub w wyniku zapadnięcia się stropu komory pomagmowej razem ze stożkiem wulkanicznym

komin wulkaniczny
komin wulkaniczny

szczelina znajdująca się w skorupie ziemskiej, poprzez którą na powierzchnię wydostają się lawa oraz gazy wulkaniczne

komora magmowa
komora magmowa

podziemny zbiornik, magmy zasilającej wulkan

krater wulkaniczny
krater wulkaniczny

zagłębienie znajdujące się u wylotu komina wulkanicznego, przez które wydobywa się lawa oraz inne produkty wulkaniczne

lapille
lapille

jedne z produktów wybuchu wulkanu w postaci okruchów skalnych o wielkości od 2 mm do 64 mm

lawa
lawa

magma, która wydostała się na powierzchnię Ziemii

magma
magma

stopione pod wpływem ciśnienia i temperatury skały górnego płaszcza Ziemi

materiały piroklastyczne
materiały piroklastyczne

stałe produkty wybuchu wulkanicznego, które wyrzucane są na powierzchnię Ziemi; między innymi są to bomby wulkaniczne, lapille lub pyły

Pacyficzny Pierścień Ognia
Pacyficzny Pierścień Ognia

obszar znajdujący się wzdłuż wybrzeża Oceanu Spokojnego, gdzie procesy wywołujące kolizje wielkich płyt litosfery są szczególnie aktywne

solfatary
solfatary

gorące wyziewy gazów wulkanicznych zawierające dużą ilość siarki

stratowulkan
stratowulkan

rodzaj wulkanu, z którego naprzemiennie wydobywa się magma oraz materiały piroklastyczne

superwulkan
superwulkan

rodzaj wulkanu o potężnej sile wybuchu, którego skutki mogą występować w zasięgu kilku tysięcy kilometrów kwadratowych oraz wpływać na klimat całej kuli ziemskiej

strefa subdukcji
strefa subdukcji

granica płyt litosfery, gdzie dochodzi do wciągania jednej płyty pod drugą

śląska Fudżijama
śląska Fudżijama

to potoczna nazwa Ostrzycy, polskiego wzgórza wulkanicznego o charakterystycznym stożkowym kształcie. Jego wysokość to 501 m n.p.m.

tsunami
tsunami

ogromna fala oceaniczna wywołana podwodnymi trzęsieniami ziemi, wybuchami wulkanów, nasuwaniem się lodowców, czy upadkami meteorytów; na pełnym oceanie ciężko je zauważyć, dopiero przy brzegu ulegają znacznemu spiętrzeniu osiągając wysokość nawet do 30 metrów

wulkan
wulkan

miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa oraz materiały piroklastyczne

wulkan błotny
wulkan błotny

wzniesienie w kształcie stożka, z którego na powierzchnię wydobywa się błotnista mieszanina wody, iłu i piasku

wulkan czynny
wulkan czynny

rodzaj wulkanu przejawiający swą aktywność współcześnie. Za aktywność uznaje się: wyziewy, wylew lawy, wyrzucanie materiałów piroklastycznych

wulkan drzemiący
wulkan drzemiący

rodzaj wulkanu, którego aktywność była odnotowana w czasach historycznych, a obecnie wydobywają się z niego jedynie wyziewy gazów

wulkan stożkowy
wulkan stożkowy

wulkan o stromych zboczach utworzony z szybko krzepnącej i kwaśnej lawy; charakteryzuje się gwałtownymi wybuchami

wulkan tarczowy
wulkan tarczowy

wulkan o łagodnych zboczach i szerokim, płaskim stożku; lawa z tego wulkanu jest rzadka i zasadowa

wulkan wygasły
wulkan wygasły

rodzaj wulkanu, którego aktywności nie odnotowano w czasach historycznych