Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

Wypisz pięć różnic między Dziadami Adama Mickiewicza a Lawą Tadeusza Konwickiego.

R1ck4Xje8650i
(Uzupełnij).
RSU0JbwuNFRym1
Ćwiczenie 2
Tadeusz Konwicki wprowadza w Lawie innowacje, gdyż... Możliwe odpowiedzi: 1. tworzy tekst, który jest jego „opowieścią o Dziadach”., 2. chce być oryginalny., 3. uważa nowatorstwo za kluczowe dla kina., 4. interpretuje tekst Mickiewicza., 5. tworzy inny tekst kultury, równie oryginalny jak dzieło romantyczne.
111
Ćwiczenie 3

Spójrz na kadr przedstawiający Konrada wygłaszającego monolog skierowany do Boga. Zinterpretuj ujęcie: zdecyduj, które z określeń w ramkach są prawdziwe.

R1DylkTWxkoye
Możliwe odpowiedzi: 1. Siwe włosy symbolizują dojrzały wiek i mądrość., 2. Konwicki wybiera starszego Konrada, bo tylko człowiek doświadczony może rozmawiać z Bogiem., 3. Twarz Konrada jest na wpół oświetlona, co oznacza pakt z diabłem., 4. Twarz Konrada jest na wpół oświetlona, co sugeruje niejednoznaczność postaci., 5. Ciemność jest tu dodatkiem scenograficznym., 6. Ciemność wzmaga dramaturgię fragmentu.
RU8pWxUw8fFYw
Zdjęcie przedstawia twarz starszego człowieka, wokół panuje mrok. Światło pada na pół twarzy. Mężczyzna ma siwe włosy oraz zmarszczki. Mężczyzna ma rozchylone usta, ubrany jest w ciemny płaszcz.
Kadr z filmu Lawa w reżyserii Tadeusza Konwickiego.
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
11
Ćwiczenie 4

Spójrz na kadry filmów dokumentalnych, których fragmenty wplecione zostały w Wielką Improwizację w filmie Konwickiego. Napisz, do jakich wydarzeń się odnoszą.

Zapoznaj się z treścią kadrów z filmów dokumentalnych, których fragmenty wplecione zostały w Wielką Improwizację w filmie Konwickiego. Napisz, do jakich wydarzeń się odnoszą.

RrhV59jWw5wli
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
Ruhs8RDseSZXV
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
RBFT4Bq213Lwj
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
RCMjFqVAL8koM
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
R1c6NJBpiwl0e
(Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 5

Przeczytaj, czym jest montaż skojarzeniowy, a następnie oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe czy fałszywe.

1
Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Konrad Klejsa, Tomasz Kłys, Piotr Sitarski Kino bez tajemnic

Montaż skojarzeniowy – umożliwia budowanie znaczeń abstrakcyjnych – na przykład przez łączenie ujęć o charakterze analogicznym, dążące do uwypuklenia cechy łączącej przedstawione rzeczy. Wyobraźmy sobie sekwencję, w której jedno ujęcie będzie pokazywało pojedynek bokserski, a kolejne – walkę kogutów. Na podstawie takiego zestawienia widz będzie miał prawo sformułować wniosek, który mógłby brzmieć na przykład tak: „w świecie ludzi można spotkać zachowania podobne do tych, które właściwe są zwierzętom”. Przykład jest ten typowy dla montażu skojarzeniowego (nazywanego także intelektualnym), w którym dramaturgiczne ukierunkowanie narracji zostaje porzucone na rzecz pojęć uzyskiwanych przez zestawienie obrazów.

C1 Źródło: Konrad Klejsa, Tomasz Kłys, Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Piotr Sitarski, Kino bez tajemnic, Warszawa 2013, s. 129.
RzvtdLT2Ukmnv
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Konwicki wprowadza fragmenty filmów dokumentalnych, by uatrakcyjnić film. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Fragmenty filmów dokumentalnych odnoszą się do tragicznych wydarzeń z historii Polski. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Fragmenty filmów dokumentalnych mają być kojarzone z cierpieniem narodu polskiego, o którym pisał Mickiewicz. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konwicki chce pokazać wyłącznie cierpienie jednostek w XX w.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konwicki pyta o sens cierpienia narodu polskiego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konwicki chce wyeksponować historię miłosną, która rozpoczyna się wraz z monologiem Konrada i trwa przez całą wojnę. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Filmowy Konrad zarzuca Bogu nieczułość na cierpienia Polaków. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konwicki nadaje Wielkiej Improwizacji wymiar uniwersalny. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konwicki docenia twórczość romantyczną jako źródło inspiracji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
2
Ćwiczenie 6

Przeczytaj fragmenty Wielkiej Improwizacji i zaznacz w tekście te zdania i słowa, które najtrafniej odnoszą się do obrazów pustego nieba, które widzimy podczas wygłaszania monologu przez filmowego Konrada.

R16DpgNTfK3tV
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
RbRhjGiousxln
Bo jestem nieśmiertelny! i w stworzenia kole Są inni nieśmiertelni; — wyższych nie spotkałem — Najwyższy na niebiosach! — Ciebie tu szukałem, Ja najwyższy z czujących na ziemnym padole. Nie spotkałem Cię dotąd — żeś Ty jest, zgaduję; Niech Cię spotkam i niechaj Twą wyższość uczuję — Ja chcę władzy, daj mi ją, lub wskaż do niej drogę! O prorokach, dusz władcach, że byli, słyszałem, I wierzę; lecz co oni mogli, to ja mogę, Ja chcę mieć władzę, jaką Ty posiadasz, Ja chcę duszami władać, jak Ty nimi władasz. Długie milczenie z ironią Milczysz, milczysz! wiem teraz, jam Cię teraz zbadał, Zrozumiałem, coś Ty jest i jakeś Ty władał. — Kłamca, kto Ciebie nazywał miłością, Ty jesteś tylko mądrością. (…) Teraz — dobrze — tak. Jeszcze raz Ciebie wyzywam, Jeszcze po przyjacielsku duszę Ci odkrywam. Milczysz, — wszakżeś z Szatanem walczył osobiście? Wyzywam Cię uroczyście. Nie gardź mną, ja nie jeden, choć sam tu wzniesiony. (…) Milczysz! — Jam Ci do głębi serce me otworzył, Zaklinam, daj mi władzę: — jedna część jej licha, Część tego, co na ziemi osiągnęła pycha, Z tą jedną cząstką ileż ja bym szczęścia stworzył! Milczysz! — nie dasz dla serca, dajże dla rozumu. — Widzisz, żem pierwszy z ludzi i z aniołów tłumu, Że Cię znam lepiej niźli Twoje archanioły, Wart, żebyś ze mną władzą dzielił się na poły — Jeślim nie zgadł, odpowiedz — milczysz! ja nie kłamię. Milczysz i ufasz, że masz silne ramię — Wiedz, że uczucie spali, czego myśl nie złamie — Widzisz to moje ognisko: — uczucie, Zbieram je, ściskam, by mocniej pałało, Wbijam w żelazne woli mej okucie, Jak nabój w burzące działo. (…) Odezwij się, — bo strzelę przeciw Twej naturze
Źródło: Adam Mickiewicz, Dziady, Część III, Warszawa 1974.
R13wMXAEXaNUr
(Uzupełnij).

„Bo jestem nieśmiertelny! i w stworzenia kole

Są inni nieśmiertelni; — wyższych nie spotkałem —

Najwyższy na niebiosach! — Ciebie tu szukałem,

Ja najwyższy z czujących na ziemnym padole.

Nie spotkałem Cię dotąd — żeś Ty jest, zgaduję;

Niech Cię spotkam i niechaj Twą wyższość uczuję —

Ja chcę władzy, daj mi ją, lub wskaż do niej drogę!

O prorokach, dusz władcach, że byli, słyszałem,

I wierzę; lecz co oni mogli, to ja mogę,

Ja chcę mieć władzę, jaką Ty posiadasz,

Ja chcę duszami władać, jak Ty nimi władasz.

Długie milczenie

z ironią

Milczysz, milczysz! wiem teraz, jam Cię teraz zbadał,

Zrozumiałem, coś Ty jest i jakeś Ty władał. —

Kłamca, kto Ciebie nazywał miłością,

Ty jesteś tylko mądrością.

[…]

Teraz — dobrze — tak. Jeszcze raz Ciebie wyzywam,

Jeszcze po przyjacielsku duszę Ci odkrywam.

Milczysz, — wszakżeś z Szatanem walczył osobiście?

Wyzywam Cię uroczyście.

Nie gardź mną, ja nie jeden, choć sam tu wzniesiony.

[…]

Milczysz! — Jam Ci do głębi serce me otworzył,

Zaklinam, daj mi władzę: — jedna część jej licha,

Część tego, co na ziemi osiągnęła pycha,

Z tą jedną cząstką ileż ja bym szczęścia stworzył!

Milczysz! — nie dasz dla serca, dajże dla rozumu. —

Widzisz, żem pierwszy z ludzi i z aniołów tłumu,

Że Cię znam lepiej niźli Twoje archanioły,

Wart, żebyś ze mną władzą dzielił się na poły —

Jeślim nie zgadł, odpowiedz — milczysz! ja nie kłamię.

Milczysz i ufasz, że masz silne ramię —

Wiedz, że uczucie spali, czego myśl nie złamie —

Widzisz to moje ognisko: — uczucie,

Zbieram je, ściskam, by mocniej pałało,

Wbijam w żelazne woli mej okucie,

Jak nabój w burzące działo.

[…]

Odezwij się, — bo strzelę przeciw Twej naturze”

Źródło: Adam Mickiewicz, Dziady, Część III, Warszawa 1974.

31
Ćwiczenie 7

Przeczytaj tekst Leszka Kołakowskiego określający, czym jest teodycea. Następnie sformułuj jedno pytanie, które Konrad, a za nim Tadeusz Konwicki, zadaje Bogu w Wielkiej Improwizacji.

1
Leszek Kołakowski Kapłan i Błazen (Rozważania o teologicznym dziedzictwie współczesnego myślenia)

Kwestia teodycei należy do teologicznego dziedzictwa współczesnego myślenia. W zmodernizowanej wersji jest to kwestia racjonalności historii, a więc pytanie, czy nieszczęścia i cierpienia jednostek mogą znaleźć sens i usprawiedliwienie w relacjach powszechnych, na których wspiera się tok dziejów. Jakoż pouczają nas teodycee tradycyjne, że w nędzy potępionych błyszczy nieomylna sprawiedliwość boża, a w nieszczęściach ludzkich jawi się chwała najwyższej dobroci. […] Problem teodycei w zmodernizowanej wersji to problem „rozumu” historycznego, a więc problem wynalezienia takiej umysłowej organizacji świata, w której znane nam lub przez nas doświadczane zło odkrywa swój „sens” i wartość, uwikłane w mądre plany historii. […] Teodycea jest metodą przeobrażania faktów w wartości, to znaczy metodą, dzięki której fakt nie tylko jest tym, czym się jawi empirycznej wyobraźni, ale ponadto składnikiem teleologicznie związanego ładu, który wszystkim swoim cząstkom nadaje sens szczególny. Dostrzeganie w faktach wartości jest ponad wątpliwość spadkiem myślenia magicznego, […] zakładającego wiarę w taką uświęcającą lub hańbiącą moc pewnych wydarzeń, która nie ma związku z ich empirycznie danymi cechami, ale z ich właściwościami niewidzialnymi. Jakoż przekonanie, że nasze cierpienia faktycznie dzisiejsze muszą mieć swój odpowiednik w pewnych dobrach przyszłych, jakie nam lub innym przypadną w udziale, zakłada wiarę w pewne cechy niewidzialne i utajone przykrych dla nas wydarzeń […]. Teodycea jest więc częścią współczesnej filozofii: może się nazywać metafizyką wartości lub może się nazywać rozważaniem o miejscu człowieka w kosmosie, może się także nazywać dyskusją o postępie historycznym.

C2 Źródło: Leszek Kołakowski, Kapłan i Błazen (Rozważania o teologicznym dziedzictwie współczesnego myślenia), [w:] tegoż, Nasza wesoła apokalipsa, Warszawa 2010, s. 53–55.
RGg2PVBG3H9he
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Przeczytaj jeszcze raz swoją odpowiedź z ćwiczenia 2. W poniższej podpowiedzi sprawdź, czy jest ona poprawna. Na podstawie wniosków ze wszystkich wykonanych ćwiczeń sformułuj odpowiedź na pytanie, w jaki sposób Konwicki czyta Mickiewicza.

RjL7pIWT3BYMV
(Uzupełnij).