Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RT0ve9aqnj66q1
Ćwiczenie 1
Dokończ zdanie.
Jako pierwsze prawa wyborcze zdobyły… Możliwe odpowiedzi: 1. Nowozelandki, 2. Polki, 3. Amerykanki, 4. Finlandki
11
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z wykresem i wykonaj ćwiczenie.

RADvAX0a93dX2
Wykres liniowy. Gender Equality Index. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • rok: 2005
    • Unia Europejska: 62
    • Polska: 52,4
  • 2. zestaw danych:
    • rok: 2013
    • Unia Europejska: 63,8
    • Polska: 55,5
  • 3. zestaw danych:
    • rok: 2015
    • Unia Europejska: 65
    • Polska: 56,9
  • 4. zestaw danych:
    • rok: 2017
    • Unia Europejska: 66,2
    • Polska: 56,8
  • 5. zestaw danych:
    • rok: 2019
    • Unia Europejska: 67,4
    • Polska: 55,2
Czynniki brane pod uwagę to między innymi praca, pieniądze, wiedza, czas, władza i zdrowie.
Oprac. na podst.: Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, Wskaźnik Równouprawnienia Płci 2020, europa.eu [online, dostęp: 28.04.2020].
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ro6IPqsCciiSd
Podaj, jakie czynniki mogły mieć wpływ na poprawienie się wyniku Polski między rokiem 2005 a 2019. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Simone de Beauvoir Druga płeć

Długo wahałam się, czy napisać książkę o kobiecie. Temat to drażliwy, szczególnie dla kobiet; i nienowy. W sporze o feminizm dużo już popłynęło atramentu; obecnie walka jest mniej więcej zakończona; nie ma już o czym mówić. A jednak mówi się o tym ciągle. Trudno bowiem uznać, by wielotomowe bzdury, wypisywane w ciągu ostatniego stulecia, wydatnie przyczyniły się do wyjaśnienia problemu. Zresztą, czy w ogóle problem ten istnieje? I jaki problem? Czy w ogóle istnieją kobiety? Zapewne, teoria wiecznej kobiecości ciągle jeszcze znajduje zwolenników, którzy szepczą: „One nawet w Rosji pozostają kobietami”; ale inni, dobrze poinformowani – często ci sami – wzdychają: „Kobiecość się zatraca, kobieta zaginęła”. I nie wiadomo już, czy kobiety istnieją jeszcze, czy zawsze będą istnieć, czy należy życzyć sobie tego, czy też nie. Jaką pozycję zajmują w świecie, a jaką zajmować powinny? „Gdzie są kobiety?” – pytało niedawno jedno z czasopism. Lecz przede wszystkim: co to jest kobieta? „Tota mulier in utero: to macica” – twierdzą jedni. Tymczasem, mówiąc o niektórych kobietach, znawcy wyrokują: „To nie są kobiety”, choć mają macicę jak inne.

Wszyscy zgadzają się co do tego, że w gatunku ludzkim są samice; stanowią one, zarówno dziś, jak i niegdyś, mniej więcej połowę ludzkości; a jednak wmawiają nam, że „kobiecość jest w niebezpieczeństwie”; zachęcają nas: „Bądźcie kobietami, pozostańcie kobietami, stańcie się kobietami”. Zatem nie każda samica ludzka już przez to samo jest kobietą; jej udziałem musi być jeszcze owa tajemnicza i zagrożona rzeczywistość zwana kobiecością. Czy kobiecość jest substancją wydzielaną przez jajniki? Ideą zakrzepłą w głębi platońskiego nieba? Czy wystarczy szelest halek, by ją znów sprowadzić na ziemię? Choć niektóre kobiety gorliwie starają się być wcieleniem kobiecości, model jej nigdy dotąd nie został przedstawiony.

druga Źródło: Simone de Beauvoir, Druga płeć, Warszawa 2014, s. 19.
RmYJnWxyTiVUj
Podaj koncepcje postrzegania kobiecości, o jakich wspomina autorka tekstu. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Joanna Podgórska Feministki: Czy jest o co palić staniki?

Starsza, bita przez męża kobieta, która przyszła po pomoc do Krakowskiego Centrum Kobiet, widząc na grzbietach książek w biblioteczce powtarzające się słowo „feminizm”, zawołała ze zgrozą: – To wy tu jesteście przeciwko mężczyznom?!

druga2 Źródło: Joanna Podgórska, Feministki: Czy jest o co palić staniki?, 12.09.2018 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 22.06.2020 r.].
RdTSiBBdQ0DT5
Napisz, o jakim zjawisku mówi autorka tekstu, przywołując przytoczoną anegdotę. (Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 5
RywfliQNp3qrv
Przyporządkuj opisy do odpowiednich fal feminizmu. Feminizm pierwszej fali Możliwe odpowiedzi: 1. Ruch (…) krytykowano na początku za ograniczanie go do problemów głównie białych, heteroseksualnych kobiet z klasy średniej, które mogły (…) walczyć m.in.: o prawo do antykoncepcji, aborcji czy rozwodów. Po czym feminizm (…) stał się reprezentantem wielu kultur, tożsamości etnicznych, religijnych, czy rasowych, stając się ruchem heterogenicznym., 2. Ruch (…) usiłował „wyzwolić” kobietę z tradycyjnego podporządkowania, zależności wywodzącej się z poglądu, że społeczna rola kobiety jest rolą usługową. Aktywistki (…) były rozczarowane dotychczasowymi działaniami na rzecz równouprawnienia, skoncentrowanymi głównie na formalnych gwarancjach prawnych. (…) Feminizm (…) był zaangażowany w przełamywanie stereotypów oraz dążył do zmiany społecznej, kulturowej czy obyczajowej, a nawet głosił potrzebę feminizacji świata., 3. Feminizm (…) był ruchem stawiającym sobie za cel przeprowadzenie zmian w systemach prawnych, zwłaszcza przyznania prawa wyborczego dla kobiet. (…) Aktywistki zaangażowane w równouprawnienie kobiet z coraz większą determinacją walczyły o swoje prawa. Organizowały demonstracje, pikiety, a nawet prowadziły strajki głodowe. Feminizm drugiej fali Możliwe odpowiedzi: 1. Ruch (…) krytykowano na początku za ograniczanie go do problemów głównie białych, heteroseksualnych kobiet z klasy średniej, które mogły (…) walczyć m.in.: o prawo do antykoncepcji, aborcji czy rozwodów. Po czym feminizm (…) stał się reprezentantem wielu kultur, tożsamości etnicznych, religijnych, czy rasowych, stając się ruchem heterogenicznym., 2. Ruch (…) usiłował „wyzwolić” kobietę z tradycyjnego podporządkowania, zależności wywodzącej się z poglądu, że społeczna rola kobiety jest rolą usługową. Aktywistki (…) były rozczarowane dotychczasowymi działaniami na rzecz równouprawnienia, skoncentrowanymi głównie na formalnych gwarancjach prawnych. (…) Feminizm (…) był zaangażowany w przełamywanie stereotypów oraz dążył do zmiany społecznej, kulturowej czy obyczajowej, a nawet głosił potrzebę feminizacji świata., 3. Feminizm (…) był ruchem stawiającym sobie za cel przeprowadzenie zmian w systemach prawnych, zwłaszcza przyznania prawa wyborczego dla kobiet. (…) Aktywistki zaangażowane w równouprawnienie kobiet z coraz większą determinacją walczyły o swoje prawa. Organizowały demonstracje, pikiety, a nawet prowadziły strajki głodowe. Feminizm trzeciej fali Możliwe odpowiedzi: 1. Ruch (…) krytykowano na początku za ograniczanie go do problemów głównie białych, heteroseksualnych kobiet z klasy średniej, które mogły (…) walczyć m.in.: o prawo do antykoncepcji, aborcji czy rozwodów. Po czym feminizm (…) stał się reprezentantem wielu kultur, tożsamości etnicznych, religijnych, czy rasowych, stając się ruchem heterogenicznym., 2. Ruch (…) usiłował „wyzwolić” kobietę z tradycyjnego podporządkowania, zależności wywodzącej się z poglądu, że społeczna rola kobiety jest rolą usługową. Aktywistki (…) były rozczarowane dotychczasowymi działaniami na rzecz równouprawnienia, skoncentrowanymi głównie na formalnych gwarancjach prawnych. (…) Feminizm (…) był zaangażowany w przełamywanie stereotypów oraz dążył do zmiany społecznej, kulturowej czy obyczajowej, a nawet głosił potrzebę feminizacji świata., 3. Feminizm (…) był ruchem stawiającym sobie za cel przeprowadzenie zmian w systemach prawnych, zwłaszcza przyznania prawa wyborczego dla kobiet. (…) Aktywistki zaangażowane w równouprawnienie kobiet z coraz większą determinacją walczyły o swoje prawa. Organizowały demonstracje, pikiety, a nawet prowadziły strajki głodowe.
Oprac. na podst.: Grażyna Strnad, Feminizm amerykański trzeciej fali – zmiana i kontynuacja, s. 21, 22, 25, cejsh.icm.edu.pl [online, dostęp: 21.02.2020].
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Andrzej Krajewski Jak kobiety wywalczyły sobie prawa wyborcze?

Feministyczna rewolucja (…) przeorała świadomość społeczeństw i doprowadziła do powszechnej akceptacji kobiet w roli obywatelek. Nikt już dziś nie odważyłby się sformułować poglądu (…), że płeć piękna nie jest w stanie pojąć reguł rządzących polityką, więc przyznanie jej wpływu na państwo jest bardzo ryzykowne.

andrzej Źródło: Andrzej Krajewski, Jak kobiety wywalczyły sobie prawa wyborcze?, 13.04.2018 r., dostępny w internecie: newsweek.pl [dostęp 19.02.2020 r.].
R14liP3TkfrSk
1. (Uzupełnij). 2. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

W pewnej grupie reprezentatywnej przeprowadzono ankietę dotyczącą dyskryminacji kobiet. Zapoznaj się z odpowiedziami respondentów przedstawionymi w poniżej tabeli i na tej podstawie wykonaj ćwiczenie.

Czy, Pana(i) zdaniem, kobiety w Polsce są dyskryminowane, tzn. czy, ogólnie rzecz biorąc, mają mniejsze szanse, możliwości w życiu niż mężczyźni, czy też nie?

Odpowiedzi

2002 rok

2006 rok

2013 rok

Zdecydowanie tak

12%

10%

11%

Raczej tak

29%

32%

33%

Raczej nie 

37%

37%

36%

Zdecydowanie nie

15%

9%

10%

Trudno powiedzieć 

7%

12%

10%

tabela Źródło: CBOS, Równouprawnienie płci? Komunikat z badań BS/31/2013, dostępny w internecie: cbos.pl [dostęp 20.02.2020 r.].

R6bAR3nqSe0U5
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Liliana Sonik Demokracja parytetowa

Ludzie wolni mogą zawiązywać stronnictwa polityczne na bazie wspólnych poglądów czy interesów i poddać tę propozycję testowi wyborów. Nie wyobrażam sobie, by ktoś mógł zakazać istnienia Polskiej Partii Kobiet, nawet jeśli na jej listach znalazły się wyłącznie kobiety. Ale to samo dotyczy partii mężczyzn, gdyby ekstrawagancki pomysł płciowej partii mężczyzn się pojawił.

Raz wprowadzonej logiki parytetów nie sposób powstrzymać inaczej niż arbitralnie. Przecież niedoreprezentowane w parlamencie są również grupy inne niż kobiety, np. ludzie starsi. Ani chybi zażądają parytetów działacze Partii Emerytów i Rencistów. W Sejmie jest emerytów mało, choć są chętni do polityki, doświadczeni i dysponują czasem. Porównajmy kondycję kobiet i seniorów, a okaże się, że sytuacja ludzi starszych jest nieporównywalnie trudniejsza: można mówić o dyskryminacji. Pogarda, ubóstwo i szwankująca opieka zdrowotna to realne problemy seniorów. Mają o co walczyć. (…)

demokracja Źródło: Liliana Sonik, Demokracja parytetowa, dostępny w internecie: rpo.gov.pl [dostęp 20.02.2020 r.].
R94Wzc7Y0Er6w
Rozstrzygnięcie: (Wybierz: tak, nie) Uzasadnienie: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z wykresem i wykonaj polecenie.

RfVAXITufWpiY
Wykres skumulowany z danymi podanymi w procentach. Czy Pana(i) zdaniem, kobiety w Polsce są dyskryminowane, tzn. czy, ogólne rzecz biorąc, mają mniejsze szanse, możliwości w życiu niż mężczyźni, czy też nie?. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • grupa: Ogółem
    • Zdecydowanie tak: 14
    • Raczej tak: 25
    • Raczej nie: 39
    • Zdecydowanie nie: 18
    • Trudno powiedzieć: 4
  • 2. zestaw danych:
    • grupa: Mężczyźni
    • Zdecydowanie tak: 9
    • Raczej tak: 20
    • Raczej nie: 41
    • Zdecydowanie nie: 26
    • Trudno powiedzieć: 4
  • 3. zestaw danych:
    • grupa: Kobiety
    • Zdecydowanie tak: 18
    • Raczej tak: 29
    • Raczej nie: 38
    • Zdecydowanie nie: 11
    • Trudno powiedzieć: 5
Oprac. na podst.: CBOS, Polacy o prawach kobiet, „czarnych protestach” i prawie aborcyjnym. Komunikat z badań CBOS, 165/2016, cbos.pl [online, dostęp: 20.02.2020].
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Vl9S9R2LgsP
Podaj zależność między stosunkiem do dyskryminacji kobiet a płcią respondentów. Swoje zdanie uzasadnij, odwołując się do danych z wykresu. (Uzupełnij).