Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1Lsctne0U2RT1
Ćwiczenie 1
Wskaż wszystkie synonimy przymiotnika ‘utopijny’. Możliwe odpowiedzi: 1. nieformalny, 2. kontrowersyjny, 3. konwencjonalny, 4. iluzoryczny, 5. nierealny, 6. nieżyciowy, 7. nieziszczalny, 8. mityczny, 9. fantastyczny
11
Ćwiczenie 2

Sformułuj jedno zdanie, w którym wyjaśnisz, jaki cel miało stworzenie przez Thomasa More’a opowieści o Utopii.

RdP3MpyllELSQ
(Uzupełnij).
R9Z69upZfoQpb1
Ćwiczenie 3
Wybierz wyrazy bądź wyrażenia tak, aby powstały zdania prawdziwe. Wizja świata przedstawiona przez Thomasa More’aUtopii była prekursorska realistyczna anachroniczna w odniesieniu do obowiązującego w dobie renesansu porządku społecznego. Utopia Thomasa More’a zrodziła się z entuzjastycznego krytycznego ugodowego podejścia autora do ówczesnych stosunków społecznych. Konstrukcja Utopii wzorowana jest na Pochwale głupoty Erazma z Rotterdamu Nowej Atlantydzie Francisa Bacona Państwie Platona. Utopia Thomasa More’a to utwór o wymowiedydaktycznej satyrycznej.
R1OE8j1E44Goq1
Ćwiczenie 4
Wskaż te zasady i prawa, które obowiązują na Utopii. Możliwe odpowiedzi: 1. Wszyscy obywatele wyspy są zobowiązani do pracy fizycznej., 2. Obywatele wyspy mogą wyznawać dowolną religię., 3. Ubiór mieszkańców wyspy podlega unifikacji., 4. Przyjezdni są od samego początku traktowani na Utopii tak samo jak jej rdzenni mieszkańcy., 5. Gwarantem porządku na wyspie jest duża liczba zasad, ściśle respektowanych przez mieszkańców., 6. Wszyscy obywatele Utopii są monogamistami., 7. Na Utopii nie przykłada się dużej wagi do wykształcenia dzieci., 8. Kobiety mają takie same prawa jak mężczyźni., 9. Dzieci wychowywane są na wyspie kolektywnie., 10. Władca pełni swoją funkcję dożywotnio., 11. Społeczeństwo Utopii ma bezpośredni wpływ na wybór władz., 12. Władze nie ingerują w życie obywateli wyspy., 13. Na Utopii szczególnie cenieni są przedstawiciele inteligencji., 14. Najsurowszą karą na Utopii jest banicja.
RIJQe1ANIxsb52
Ćwiczenie 5
Przeczytaj fragment Utopii Thomasa More’a. Wyjaśnij, w jaki sposób zostały uargumentowane wybrane zasady obowiązujące na wyspie. Do podanych wyrażeń dopasuj odpowiednie fragmenty tekstu.

kolor zielony – brak adwokatów,
kolor czerwony – niewielka ilość praw
kolor filoetowy – proste prawa ,,Praw mają bardzo mało, a jednak wystarczają one przy ich urządzeniach. To właśnie zarzucają szczególnie mieszkańcy Utopii innym narodom, że mimo wielkiej ilości kodeksów zawierających ustawy i komentarze, nie można u nich utrzymać ładu. Utopianie sądzą, że wielką niesprawiedliwością jest krępować jakichkolwiek ludzi prawami, których za wiele jest, aby można je było przeczytać, lub zanadto są ciemne, by ktoś mógł je zrozumieć. Dlatego w Utopii nie ma żadnych adwokatów, którzy przebiegle bronią spraw i chytrze tłumaczą ustawy; uważają bowiem za rzecz pożyteczną, aby każdy sam bronił swej sprawy i to samo wyznał przed sędzią, co miał powiedzieć adwokatowi. [...] Prawa, powiadają Utopianie, ustanawia się jedynie w tym celu, aby każdemu przypomnieć jego obowiązki. Subtelne tłumaczenie ustaw poucza niewielką ilość ludzi wykształconych, natomiast prostsze i jaśniejsze brzmienie ustaw dostępne jest dla wszystkich, a szczególnie dla pospólstwa, które najbardziej potrzebuje przestrogi; [...] Człowiek z ludu swoim chłopskim rozumem nie zgłębiłby tego [skomplikowanego prawa], zabrakłoby mu również czasu, który musi poświęcać na zdobywanie środków do życia. [...]”. [Thomas More, Utopia, tłum. Kazimierz Abgarowicz, Warszawa 1967, s. 120-121]
2
Ćwiczenie 5
R11BowWvS3xDi
Praw mają bardzo mało, a jednak wystarczają one przy ich urządzeniach. To właśnie zarzucają szczególnie mieszkańcy Utopii innym narodom, że mimo wielkiej ilości kodeksów zawierających ustawy i komentarze, nie można u nich utrzymać ładu. Utopianie sądzą, że wielką niesprawiedliwością jest krępować jakichkolwiek ludzi prawami, których za wiele jest, aby można je było przeczytać, lub zanadto są ciemne, by ktoś mógł je zrozumieć. Dlatego w Utopii nie ma żadnych adwokatów, którzy przebiegle bronią spraw i chytrze tłumaczą ustawy; uważają bowiem za rzecz pożyteczną, aby każdy sam bronił swej sprawy i to samo wyznał przed sędzią, co miał powiedzieć adwokatowi. [...] Prawa, powiadają Utopianie, ustanawia się jedynie w tym celu, aby każdemu przypomnieć jego obowiązki. Subtelne tłumaczenie ustaw poucza niewielką ilość ludzi wykształconych, natomiast prostsze i jaśniejsze brzmienie ustaw dostępne jest dla wszystkich, a szczególnie dla pospólstwa, które najbardziej potrzebuje przestrogi; [...] Człowiek z ludu swoim chłopskim rozumem nie zgłębiłby tego [skomplikowanego prawa], zabrakłoby mu również czasu, który musi poświęcać na zdobywanie środków do życia. [...]. [Thomas More, Utopia, tłum. Kazimierz Abgarowicz, Warszawa 1967, s. 120-121]. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6

Thomas More opisuje świat, w którym panują jasno określone zasady. Zastanów się, jakie potencjalne zagrożenia i patologie społeczne mogłyby generować wskazane w tabeli prawa obowiązujące na Utopii, gdyby zostały wprowadzone w realnym świecie.

R1nd9Yyt55Jr4
Dzielenie się dziećmi: (Uzupełnij) Brak własności prywatnej – wszystko należy do wszystkich: (Uzupełnij) Ograniczenie wolności jednostki: (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Przyjrzyj się drzeworytowi pochodzącemu z pierwszego wydania Utopii Thomasa More’a. Wyjaśnij, dlaczego autor umieścił swoją krainę na wyspie. Odnieś się do kulturowego znaczenia tego motywu.

Zapoznaj się z opisem drzeworytu pochodzącego z pierwszego wydania Utopii Thomasa More’a. Wyjaśnij, dlaczego autor umieścił swoją krainę na wyspie. Odnieś się do kulturowego znaczenia tego motywu.

REcNR3gN2DJAE
Drzeworyt mapy Utopii w dziele Thomasa More'a z 1518 r.
Źródło: The Folger Shakespeare Library, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 4.0.
R11ZIiOHCkUVt
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z fragmentem Utopii Thomasa More’a. Wyjaśnij, w jaki sposób obowiązujące na wyspie zasady wiążą się z takimi renesansowymi ideami, jak: irenizm, humanizm, antropocentryzm.

Thomas More Utopia

Widzicie więc, że w Utopii pod żadnym pozorem nie wolno oddawać się próżniactwu i lenistwu. Nie ma ani jednej winiarni czy piwiarni, ani domu rozpusty, nie ma żadnej sposobności do zepsucia, żadnych brudnych nor ani tajemnych schadzek. Cały dozór publiczny zmusza wszystkich bądź do ustalonej zwyczajem pracy, bądź do przyzwoitej rozrywki. W ślad za takimi obyczajami całego społeczeństwa musi iść dostatek, a ponieważ z tego dobrobytu korzystają wszyscy równomiernie, przeto w Utopii nie wiedzą, co to jest biedny albo żebrak. [...] Wojna jest w Utopii potwornością [...]. Pomimo tego, w oznaczonych dniach ćwiczą się w sztuce wojennej, i to zarówno mężczyźni, jak i kobiety, aby nabyć sprawności na wypadek wojny; nigdy jednak nie rozpoczynają jej lekkomyślnie, lecz z następujących ważnych powodów: albo bronią własnych granic, albo odpierają wrogów, którzy wtargnęli do kraju ich sprzymierzeńców, albo wreszcie litując się nad jakimś narodem, który cierpi ucisk pod despotycznymi rządami [...]. Mimo rozbieżności wierzeń religijnych wszyscy Utopianie zgadzają się co do tego, że istnieje jedna najwyższa istota, której zawdzięczamy zarówno stworzenie wszechświata, jak i troskliwą nad nim opiekę [...].

utopia1 Źródło: Thomas More, Utopia, tłum. Kazimierz Abgarowicz, Warszawa 1967, s. 118.
RLxD7eHyw8tbx
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9
Zapoznaj się z opisami poniższych ilustracji. Zastanów się, jakie formy przybierają współczesne utopie. Napisz, jaką wiedzę o pragnieniach i tęsknotach współczesnego człowieka przynoszą.
Zapoznaj się z opisami poniższych ilustracji. Zastanów się, jakie formy przybierają współczesne utopie. Napisz, jaką wiedzę o pragnieniach i tęsknotach współczesnego człowieka przynoszą.
R16kpfFt9ScOE
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Niemiecki filozof i socjolog Jürgen Habermas napisał: Jeśli utopijne oazy wyschną, rozprzestrzeni się pustynia banalności i bezradności. Wyjaśnij metaforyczne znaczenie tych słów oraz ustosunkuj się do nich, patrząc z perspektywy młodego człowieka żyjącego w XXI wieku.

RZZh7lfJQczFD
(Uzupełnij).
Praca domowa

Stwórz projekt własnej Utopii. Wymyśl nazwę oraz zasady panujące w świecie, którego jesteś kreatorem. Zadbaj o stronę wizualną projektu.