Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
REgRevZh7YIFp
Dopasuj zasady prawa wyborczego do odpowiednich opisów. powszechność Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze bezpośredniość Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze tajność głosowania Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze równość Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze większościowość Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze proporcjonalność Możliwe odpowiedzi: 1. liczba mandatów przydzielanych poszczególnym ugrupowaniom jest adekwatna do zdobytego w wyborach poparcia społecznego, 2. czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu obywatelowi, 3. obywatele głosują na konkretnego kandydata, 4. mandat do sprawowania funkcji uzyskuje kandydat, który zdobył najwięcej głosów, 5. nikogo nie można zmuszać do ujawnienia, na kogo oddał swój głos, 6. każdy dysponuje taką samą liczbą głosów o jednakowej wadze
21
Ćwiczenie 2

Grafika przedstawia rozmieszczenie wyborców Partii Niebieskich i Partii Czerwonych w pewnym państwie. Wykorzystując techniki gerrymanderingu – „pękania” i „pakowania” – dokonaj podziału kraju na okręgi wyborcze w taki sposób, aby:
A. Partia Czerwonych zdobyła trzy mandaty, a Partia Niebieskich – jeden.
B. Obie partie zdobyły po dwa mandaty.
C. Partia Niebieskich zdobyła trzy mandaty, a Partia Czerwonych – jeden.
D. Partia Niebieskich zdobyła wszystkie cztery mandaty.

R1JSYq7DY1gab
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Ćwiczenie 2
R1K4xxoYE2jrx
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z materiałem źródłowym i wykonaj polecenie.

Źródło I

1
Kodeks wyborczy

Art. 104 
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania. (…)

Art. 107
§ 1. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione. (…)

Art. 115 
§ 1. Na 24 godziny przed dniem głosowania aż do zakończenia głosowania zabrania się podawania do publicznej wiadomości wyników przedwyborczych badań (sondaży) opinii publicznej dotyczących przewidywanych zachowań wyborczych i wyników wyborów oraz wyników sondaży wyborczych przeprowadzanych w dniu głosowania.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

cw1 Źródło: Kodeks wyborczy, dostępny w internecie: pkw.gov.pl [dostęp 17.04.2020 r.].

Źródło II

1
a. w. Wybory prezydenckie 2020 (…)

(…) to czas refleksji. Na kilkanaście godzin przed głosowaniem mamy chwilę na poukładanie sobie wszystkich myśli, wiadomości i faktów, które udało nam się zebrać w czasie całej kampanii wyborczej. [Ten czas – dop. red.] pozwala ograniczyć szum informacyjny i nieuczciwą konkurencję kandydatów. (…) to czas zarówno dla wyborców jak i dla kandydatów, choć dla tych drugich jest z pewnością dużo bardziej stresująca.

cw2 Źródło: a. w., Wybory prezydenckie 2020 (…), 11.10.2019 r., dostępny w internecie: polskatimes.pl [dostęp 17.04.2020 r.].
R1XfJ1cttFyQ71
Podaj nazwę instytucji, o której mowa w przytoczonych materiałach. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj polecenie.
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj polecenie.
RJHibcggTsaM8
Źródło: Kampania wyborcza 2019: wpadki i najciekawsze pomysły, dostępny w internecie: cyrekdigital.com [dostęp 24.01.2022 r.], tylko do użytku edukacyjnego.
R1VnkYtCK2CAx
argument: (Uzupełnij) kontrargument: (Uzupełnij).
211
Ćwiczenie 5
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z opisem grafiki, a następnie wykonaj ćwiczenie.
RCgsgPC7X3GKr
Źródło: Kampania wyborcza 2019: wpadki i najciekawsze pomysły, dostępny w internecie: cyrekdigital.com [dostęp 24.01.2022 r.], tylko do użytku edukacyjnego.
R16LsgOQKe36T
Wypisz zabiegi, jakimi posłużyli się autorzy ulotki wyborczej, aby mocniej oddziaływać na wyborców. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Kodeks wyborczy

Art. 273
§ 1. Za wybranego na senatora w danym okręgu wyborczym uważa się tego kandydata, który otrzymał najwięcej oddanych głosów ważnych. 
(…)

Art. 292
§ 1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 289, żaden z kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej nie uzyskał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.
§ 2. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę głosów.
(…)

§ 4. Za wybranego na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej w ponownym głosowaniu uznaje się tego kandydata, który otrzymał więcej głosów.

cw3 Źródło: Kodeks wyborczy, dostępny w internecie: pkw.gov.pl [dostęp 17.04.2020 r.].
R16MJ11ID95IP
Wyjaśnij, na czym polega różnica w sposobie wyłaniania osoby, która uzyskuje mandat senatora w danym okręgu, i osoby, która została wybrana na urząd Prezydenta RP. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Katarzyna Haber Idealny system wyborczy: proporcjonalny czy większościowy?

System wyborczy większościowy opiera się na tym, że w każdym okręgu wyborczym wybierany jest tylko jeden lub tylko kilku kandydatów (…) osiągających największa liczbę głosów. Taki sposób powoływania przedstawicieli (…) prowadzi do tego, że małe ugrupowania nie są w stanie wygrać, a co za tym idzie na scenie politycznej pojawia się mniejsza liczba partii, dąży się do systemu dwubiegunowego przy zachowaniu silnej pozycji partii opozycyjnej, (…) wiele opinii i stanowisk zostaje pominiętych, niedopuszczonych do głosu. Wybory w takiej sytuacji dokonywane są między konkretnymi osobami. Ważny jest też aspekt znacznej liczby głosów utraconych to znaczy głosów wyborców, które zostały oddane na kandydatów przegranych. Z kolei system wyborczy proporcjonalny cechuje się oddawaniem głosów nie [tylko] na poszczególne osoby, lecz [przede wszystkim] na listy wyborcze. Następnie głosy dzielone są proporcjonalnie do wyniku uzyskanego przez daną partię. W takim przypadku może się okazać, że na przykład wyborów nie wygra kandydat, który uzyskał większą liczbę głosów tylko, dlatego że na jego listę wyborcza zagłosowało mniej [osób], a wygra ktoś z mniejsza liczbą głosów, ale z bardziej popularnej partii. Taki sposób wyłaniania władz daje większą możliwość uwzględnienia w strukturach władzy różnych poglądów, lepiej ukazuje, jakie preferencje posiadali wyborcy. Sprzyja rozdrobnieniu w parlamencie, przez co mogą pojawiać się problemy w trakcie procesu podejmowania decyzji. Ponadto zasady tego systemu wyborczego poprzez swą skomplikowaną konstrukcję stają się mniej zrozumiałe dla wyborców.

cw4 Źródło: Katarzyna Haber, Idealny system wyborczy: proporcjonalny czy większościowy?, 22.10.2010 r., dostępny w internecie: naszemiasto.pl [dostęp 17.04.2020 r.].
RBcrYypTXNnwD
wada ordynacji większościowej (Uzupełnij). zaleta ordynacji większościowej (Uzupełnij). wada ordynacji proporcjonalnej (Uzupełnij). zaleta ordynacji proporcjonalnej (Uzupełnij).

Materiał źródłowy do ćwiczeń 8–10.

RL1vctHXY3r6U
Wykres kolumnowy. Wyniki wyborów do sejmu w okręgu wyborczym nr 15 (Tarnów) w wyborach parlamentarnych w 2019 r.. Lista elementów: 1. zestaw danych:Komitet wyborczy: KW PiSliczba głosów: 206 8452. zestaw danych:Komitet wyborczy: KKW KOliczba głosów: 48 5973. zestaw danych:Komitet wyborczy: KW PSLliczba głosów: 46 3334. zestaw danych:Komitet wyborczy: KW Konfederacjaliczba głosów: 24 6955. zestaw danych:Komitet wyborczy: KW SLDliczba głosów: 20 618
Oprac. na podst. Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019, 5.12.2019 r., sejmsenat2019.pkw.gov.pl.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
31
Ćwiczenie 8
RP5X6uLMbAR4N
Wykorzystując metodę D’Hondta, oblicz podział dziewięciu możliwych do zdobycia w okręgu nr 15 mandatów pomiędzy komitety wyborcze. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9
Rqg4yDRq9lO4c
Oblicz podział dziewięciu możliwych do zdobycia w okręgu nr 15 mandatów pomiędzy komitety wyborcze, wykorzystując metodę Sainte-Laguë. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10
RTr3TpAxUlXa6
Sformułuj wniosek dotyczący konsekwencji zastosowania do obliczania mandatów przydzielonych poszczególnym komitetom w okręgu wyborczym nr 15 wybranej metody obliczania liczby mandatów z zastosowanych w ćwiczeniach 3 i 4 dla odzwierciedlenia poparcia udzielonego poszczególnym komitetom przez wyborców w tym okręgu. (Uzupełnij).